Νίκος Φελέκης

Αυτές τις μέρες στο «Αλεξάνδρα», το σινεμά της γειτονιάς μου, παίζεται το «Φοινικικό σχέδιο». Αν η ταινία παίζεται και σε κάποιο θερινό κοντά στο σπίτι του Αλέξη Τσίπρα (στην Κυψέλη ή στο Σούνιο) θα του συνιστούσα να πάει να τη δει για ένα και μόνο λόγο.

Για το μότο του Μπενίσιο ντελ Τόρο: Αν μπει κάτι στον δρόμο σου, ισοπέδωσέ το. Το «δόγμα» ντελ Τόρο δεν το ακολουθεί, δυστυχώς, ο πρώην πρωθυπουργός, αλλά ο νυν. Και μάλιστα με τόση επιμονή και συνέπεια, που ενδεχομένως να τον καταστήσει τον πλέον μάγκα πολιτικό της Μεταπολίτευσης εάν καταφέρει να κερδίσει και τρίτη συνεχόμενη τετραετία. Και λέμε «δυστυχώς» για τον Τσίπρα επειδή ο επαμφοτερισμός είναι, όπως φαίνεται, δομικό στοιχείο του χαρακτήρα του.

Η αφορμή για να καταφύγω στο «Φοινικικό σχέδιο» ήταν το φιάσκο του ΣΥΡΙΖΑ με την Προανακριτική για τα Τέμπη. Και στο οποίο ενεπλάκη, ως μη όφειλε, και ο Αλέξης. Αντί να ξεκαθαρίσει εξαρχής στον Σωκράτη Φάμελλο ότι ο ίδιος δεν πρόκειται να βάλει την υπογραφή του κάτω από ένα κείμενο που ζητά την παραπομπή του Μητσοτάκη για κακούργημα, υπέγραψε. Και μάλιστα μαζί με τους βουλευτές του Κασσελάκη, αυτούς που τον κατηγορούν ότι είναι ο «ολετήρας της Αριστεράς» και οργάνωσε «πραξικόπημα σε μπουζουξίδικο».

Tο δόγμα Καραμανλή

Αντί να του πει ότι είναι του δόγματος Κωνσταντίνου Καραμανλή και Ανδρέα Παπανδρέου, «τους πρωθυπουργούς τους στέλνει ο λαός στο σπίτι τους και όχι στη φυλακή οι πολιτικοί τους αντίπαλοι», προτίμησε το «δόγμα Πολάκη», όπως αυτό εκφράστηκε στη συνεδρίαση της Πολιτικής Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ: «Δεν με νοιάζει αν θα συμμαχήσουμε με τον Κασσελάκη, τη Ζωή, ακόμη και με τον διάβολο, αρκεί στην πρόταση για την Προανακριτική να περιλαμβάνεται ο Μητσοτάκης». Ακόμη και με την Αθηνά Λινού, που τον έχει μηνύσει για συκοφαντία, δεχόταν να συνυπογράψει ο βουλευτής Χανίων.

Ο Τσίπρας δέχτηκε να φορέσει τη μάσκα του «τιμωρού», που... εμπορεύεται ο Πολάκης, και ξέχασε ότι η στρατηγική των πολιτικών ηγετών και ιδιαίτερα αυτών που διετέλεσαν και πρωθυπουργοί είναι να οδηγούν τους αντιπάλους τους σε εκλογική ήττα. Οπως ξέχασε πόσο ακριβά πλήρωσε η Αριστερά τη σύμπλευση με τη Δεξιά το «βρώμικο ’89». Για σχεδόν 20 χρόνια η παραπομπή του Ανδρέα Παπανδρέου στο Ειδικό Δικαστήριο τη στοίχειωνε πολιτικά και εκλογικά. Ευτυχώς που άλλαξε γνώμη ο Κασσελάκης και συντάχθηκε τελικά με τη Ζωή, τον Βελόπουλο και τον Νατσιό, γιατί σε διαφορετική περίπτωση την ευθύνη για την «οριστική απαλλαγή Μητσοτάκη», όπως υποστηρίζουν ΠΑΣΟΚ και Νέα Αριστερά, θα την έφερνε ο ΣΥΡΙΖΑ και μεταξύ αυτών και ο Αλέξης, που θέλει να αναδιοργανώσει την Προοδευτική Παράταξη ιδρύοντας ένα νέο κόμμα, με σύγχρονες ιδέες και αξίες.

Και μάλιστα η ευθύνη τους θα ήταν μεγαλύτερη, αφού το πιθανότερο είναι ότι ο Μητσοτάκης θα αδράξει την ευκαιρία της «εσχάτης προδοσίας» για να επιτεθεί όχι μόνο στους πολιτικούς του αντιπάλους, αλλά και να απαξιώσει τη Μαρία Καρυστιανού και τους συγγενείς των θυμάτων, που διατύπωσαν τη νομικά ελαττωματική και πολιτικά μειοψηφική αυτή πρόταση.

Ο Φάμελλος και η νέα ηγετική ομάδα της Κουμουνδούρου αποδέχτηκαν το «δόγμα Πολάκη», παρότι έξι μέλη (Βασιλειάδης, Γεροβασίλη, Σπίρτζης, Τεμπονέρας, Τζουμάκας, Φλαμπουράρης) είχαν διαφορετική γνώμη. Σημειώνουμε ότι Γεροβασίλη, Βασιλειάδης και Φλαμπουράρης είναι ίσως οι πλέον αυθεντικοί εκφραστές της βούλησης Τσίπρα. Και όντως ο Αλέξης ήταν αντίθετος με την παραπομπή Μητσοτάκη, αλλά τελικά προτίμησε, υπογράφοντας, να ζημιώσει τον εαυτό του παρά να δοθεί η εντύπωση ότι διαφοροποιείται από το κόμμα του. Οντως, αν δεν υπέγραφε θα λέγανε ότι υπονομεύει το κόμμα του. Ομως κάποιος είναι ηγέτης όταν μπορεί να λέει ποιο είναι το σωστό και ποιο το λάθος και ανάλογα να τοποθετείται. Εξάλλου, όπως μάς λένε πολιτικοί φίλοι και συνεργάτες από το παρελθόν του Αλέξη, η Προανακριτική ήταν μια καλή ευκαιρία για τις αποστάσεις που, ως λέγεται, θέλει να πάρει από την Κουμουνδούρου.

Χαμένη ευκαιρία

Ηταν ευκαιρία για να δείξει το νέο του πρόσωπο, το πρόσωπο του rebranding του. Τώρα, με την εξέλιξη που πήρε το θέμα, εκτός από το κόμμα ζημιώθηκε και ο ίδιος. Και μάλιστα παραμονές της πολύ σοβαρής και ενδιαφέρουσας εκδήλωσης που διοργανώνει στο Μέγαρο Μουσικής την Τρίτη το ινστιτούτο του. «Αν δεν το κάνει τώρα, πότε θα το κάνει», μας έλεγαν χαρακτηριστικά. Και προσθέτουν ότι «εκτός από τη συνυπογραφή με τους kasselistas που τον μισούν, έπεσε και στην παγίδα των Πολάκη και Παππά, που έχουν συμμαχήσει, όπως λέγεται, εν όψει συνεδρίου, με τον Φάμελλο και τους στενούς του συνεργάτες προκειμένου να μοιράσουν το κόμμα και αφήνοντας στο περιθώριο τους πιστούς στον Αλέξη». Και μάλλον έχουν δίκιο.

Η «γραμμή μίσους» του Πολάκη για τον Μητσοτάκη και την Προανακριτική έγινε αποδεκτή από τον Φάμελλο και τους συνεργάτες του προκειμένου να μην υπάρξουν αναταράξεις στο συνέδριο. Είναι η μόνη εξήγηση που στέκει, λένε όσοι γνωρίζουν τα τεκταινόμενα στο παρασκήνιο, αφού ο Σωκράτης όντως δεν ήθελε να μπλέξει με τον Κασσελάκη ή τη Ζωή και μάλιστα το έλεγε σε συνομιλητές του. Οι πληροφορίες λένε ότι το είχε πει και στον Χαρίτση. Αποδείχτηκε ότι σωστά δεν ήθελε να μπλέξει, μόνο που δεν το εφάρμοσε. Ο Κασσελάκης, όπως μας λέει στενός συνεργάτης του, πήρε την εκδίκησή του για «το πραξικόπημα της μπουζουκλερί», όπως αποκαλεί το συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ που τον έδιωξε από την ηγεσία του κόμματος. Βέβαια, το πρόβλημα δεν είναι του Κασσελάκη, αλλά της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ.

Και τώρα ο ΣΥΡΙΖΑ μένει χωρίς πρόταση, αφού η Τζάκρη, η Ραλλία, η Πούλου, η Μάλαμα, ο Αυλωνίτης και ο Χουρδάκης απέσυραν τις υπογραφές τους και μαζί με τους βουλευτές του Βελόπουλου, της Ζωής και της Νίκης τις έβαλαν κάτω από την πρόταση της Καρυστιανού, που προβλέπει την παραπομπή για εσχάτη προδοσία (!) του Μητσοτάκη. Οι έξι της Πολιτικής Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ που δεν ήθελαν να παραπέμψουν τον Μητσοτάκη, αλλά και να μη βρεθούν στην ίδια πλευρά με τον Κασσελάκη, μετά την ντρίμπλα του Stefanos στην Κουμουνδούρου, όχι μόνο αισθάνονται δικαιωμένοι, αλλά και, όπως λένε ορισμένοι εξ αυτών, «αποδεχόμενοι τη γραμμή μίσους του Πολάκη ξεφτιλιστήκαμε. Ο Σωκράτης, ακούγοντας τα λεγόμενα του Παύλου (Πολάκη) και του Νίκου (Παππά) και τις διαβεβαιώσεις της Θοδώρας (Τζάκρη) σε συνεργάτες του νόμισε ότι ο Κασσελάκης όντως άλλαξε». Μάλιστα, κάποιοι θεωρούν -μάλλον εσφαλμένα- ότι τελικά ο Κασσελάκης, βλέποντας τα δημοσκοπικά δεδομένα, θα επιστρέψει στην Αμερική, οπότε η συνυπογραφή θα ήταν μια καλή αρχή για να εξομαλυνθούν οι σχέσεις και να επιστρέψουν στον ΣΥΡΙΖΑ οι βουλευτές και τα στελέχη του Κινήματος Δημοκρατίας. Με απλά λόγια, πίσω από τη συνυπογραφή κάποιοι έβλεπαν και την ελπίδα της εκλογικής τους διάσωσης. Εμειναν με την ελπίδα, ενώ το φιάσκο με τις υπογραφές για την Προανακριτική μπορεί δημοσκοπικά να βυθίσει κι άλλο τον ΣΥΡΙΖΑ.

Αυτοί που επίσης αισθάνονται δικαιωμένοι είναι οι βουλευτές και τα στελέχη της Νέας Αριστεράς. Ο Αλέξης Χαρίτσης και οι σύντροφοί του ήταν εξαρχής αντίθετοι με την παραπομπή Μητσοτάκη -και το είχαν πει στον Φάμελλο και τους συνεργάτες του- επειδή, κατά τη γνώμη τους, η (αναμενόμενη) απόρριψη από την κυβερνητική πλειοψηφία του αιτήματος για παραπομπή του πρωθυπουργού ουσιαστικά θα ισοδυναμούσε με «οριστική απαλλαγή από τις ευθύνες του για τα Τέμπη». Μετά και τις τελευταίες εξελίξεις ο Χαρίτσης και η Νέα Αριστερά εκτιμούν ότι «πλέον όλοι αντιλαμβάνονται ότι οι πολιτικοί τακτικισμοί, η ρητορική πλειοδοσία και οι πρόσκαιρες συμπλεύσεις δίχως περιεχόμενο οδηγούν στην ενίσχυση του καθεστώτος της Δεξιάς».

Παρών στην ημερίδα

Παρά τη διαφωνία του και με τον Τσίπρα -που δέχτηκε, αν και πρώην πρωθυπουργός, να συνυπογράψει ένα κείμενο που «νομικά και πολιτικά δεν ήταν ορθό»-, εντούτοις ο Αλέξης θα παραστεί στην ημερίδα του συνονόματού του, όχι μόνο για να ακούσει, έστω και μέσω Skype, τον Μπέρνι Σάντερς, αλλά και για να συναντήσει στο περιθώριο της εκδήλωσης την Ινές Σβέρντνερ, συμπρόεδρο του Die Linke της Γερμανίας, και τη γραμματέα του Δημοκρατικού Κόμματος της Ιταλίας Ελι Σλάιν. Στο Ινστιτούτο του Τσίπρα θα πάει την Τρίτη ο Χαρίτσης, την Πέμπτη, όμως, στο συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ θα στείλει τον Νάσο Ηλιόπουλο για να εκπροσωπήσει τη Νέα Αριστερά.

Και επειδή αναφερθήκαμε στο συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ, δεν γίνεται να μη σημειώσουμε ότι από «συνέδριο αναγέννησης και ουσιαστικής επανίδρυσης», όπως το ήθελε η νέα ηγετική ομάδα της Κουμουνδούρου, μετά τα «νέα Κασσελακικά» ο κίνδυνος να κυριαρχηθεί το συνέδριο από γκρίνια και φραξιονιστικές αντιπαραθέσεις είναι μεγάλος. Εφόσον αυτό συμβεί, όπως παραδέχονται και στελέχη που στηρίζουν τον Σωκράτη Φάμελλο, θα είναι η οριστική ταφόπλακα για τον ΣΥΡΙΖΑ. Εάν η εικόνα που θα εκπέμψουν το τετραήμερο (12-15/7) οι σύνεδροι είναι άσχημη, τότε είναι μάλλον λογικό να περιμένουμε ότι άσχημες θα είναι και οι επόμενες δημοσκοπήσεις για την Κουμουνδούρου. Οχι πως τώρα είναι καλές, αλλά η τελευταία της Alco έδωσε στην Κουμουνδούρου 6,8%.

Η διαφορά από το πέμπτο ΚΚΕ (7,8%) περιορίστηκε στο 1% και από την τέταρτη Ελληνική Λύση (8%) στο 1,2%, κάτι που είναι λογικό να αναπτερώνει τις ελπίδες των συντρόφων του Φάμελλου ότι μπορεί, διαγενομένων του χρόνου και των εξελίξεων, να έρθουν και καλύτερες μέρες, ειδικά αν «ξεφουσκώσει» και η Πλεύση Ελευθερίας. Αν λοιπόν η εικόνα του συνεδρίου δεν είναι ελκυστική ή ακόμη χειρότερα αποδειχθεί αποκρουστική, όπως κάποιοι μετά το φιάσκο της Προανακριτικής ήδη λένε, τότε ο ΣΥΡΙΖΑ θα εισέλθει σε πορεία οριστικής παρακμής. Οπως μας λέει χαρακτηριστικά πρώην υπουργός και κορυφαίο στέλεχος της Κουμουνδούρου, που ήταν αντίθετος με την παραπομπή Μητσοτάκη και μάλιστα με κοινή πρόταση με τον Κασσελάκη: «Το ΠΑΣΟΚ ουσιαστικά διαλύθηκε και δεν είναι πλέον κόμμα εξουσίας εξαιτίας των μνημονίων, οι λόγοι ήταν πολιτικοί. Ο ΣΥΡΙΖΑ κινδυνεύει να διαλυθεί λόγω ξεφτίλας».

Το γεγονός πάντως ότι πολλά -και μέχρι τώρα πρώτης γραμμής- στελέχη δεν εκδηλώνουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για να είναι μέλη της Κεντρικής Επιτροπής δείχνει ότι το συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ δεν θα είναι η προωθητική δύναμη για την -πολιτική και δημοσκοπική- ανάκαμψη του κόμματος, που κάποια από τα ηγετικά του στελέχη ανέμεναν. Αν μάλιστα, όπως λένε στελέχη πιστά στον Αλέξη Τσίπρα, έχει υπάρξει συμφωνία ανάμεσα στην ομάδα Φάμελλου και την ομάδα Πολάκη - Παππά για μοίρασμα των κομματικών θέσεων και οφικίων, τότε είναι πιθανό ο Αλέξης Τσίπρας να μην πάει στο κλείσιμο των εργασιών του συνεδρίου την Κυριακή. Εκτός δραματικού απροόπτου, θα παραστεί την Πέμπτη στην έναρξη, θα ακούσει την ομιλία Φάμελλου, αλλά μετά θα προτιμήσει τις βουτιές στο Σούνιο αντί να ακούει για τις... ψαροντουφεκιές του Παυλάρα ή να ψηφίσει τις αλλαγές στο Καταστατικό του κόμματος, οι οποίες ουσιαστικά αποκαθηλώνουν τον ίδιο καθώς ο αρχηγός δεν θα εκλέγεται πια από τα «μέλη του δίευρου», όπως αποκαλούσαν υποτιμητικά όσους γράφονταν την ημέρα της ψηφοφορίας.

Τρόπος εκλογής

Ο κατάλογος των μελών θα κλείνει ένα μήνα πριν γίνει η ψηφοφορία και αρχηγός δεν μπορεί να εκλεγεί κάποιος που «είδε φως και μπήκε», όπως ο Κασσελάκης. Ο υποψήφιος για την αρχηγία θα πρέπει να είναι τουλάχιστον πέντε χρόνια μέλος ή έστω να μετέχει στην Κεντρική Επιτροπή και να καταθέτει και το «πόθεν έσχες» του. Με τις καταστατικές αλλαγές επιχειρείται να σταματήσει να είναι ο ΣΥΡΙΖΑ αρχηγικό κόμμα και ο επικεφαλής του ξεχωριστό κομματικό όργανο. Ο Φάμελλος και οι συνεργάτες του θέλουν να επαναφέρουν τον ΣΥΡΙΖΑ στις «εργοστασιακές ρυθμίσεις» που πρέπει να έχει και να χαρακτηρίζει ένα κόμμα της Αριστεράς.

Η επαναφορά σε αυτές, πάντως, βρίσκεται σε αντίθεση με την εποχή μας, όπου κυριαρχούν οι ηγέτες με τα κόμματα να υποχωρούν. Στην Κουμουνδούρου κάνουν κι ένα ακόμη σοβαρό λάθος. Και θα φανεί και στο συνέδριό τους. Δεν προσπαθούν να προβλέψουν το μέλλον, προσπαθούν να το εμποδίσουν, ενώ η προσπάθειά τους θα έπρεπε να επικεντρωθεί στον τρόπο με τον οποίο μπορούν να το επινοήσουν. Τόσο απλά. Αλλά τι να περιμένεις από ανθρώπους που, όπως δείχνουν τα πράγματα, δεν περιλαμβάνονται στη ρήση του Μακιαβέλι: Οταν η θέληση είναι μεγάλη, οι δυσκολίες δεν μπορεί να είναι μεγάλες. Στον ΣΥΡΙΖΑ δεν υπάρχει μεγάλη θέληση, περισσεύουν οι εγωισμοί και οι πολλές μικρές φιλοδοξίες. Και γι’ αυτό οι δυσκολίες είναι μεγάλες και μετά το συνέδριο θα γίνουν μεγαλύτερες.