Δειλά, αλλά αξιόπιστα, η ελληνική οικονομία ανακτά τον προ πανδημίας βηματισμό της. Το ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 4,4% στο πρώτο τρίμηνο του 2021 και έτσι βρίσκεται πλέον μόλις 2,7% κάτω από την τιμή που είχε στο τέλος του 2019, ενώ για μία ακόμη φορά η χώρα δανείστηκε με ικανοποιητικό επιτόκιο. Η οικονομία όμως είναι ένα πολυπαραγοντικό σύνολο και η ευχάριστη εικόνα ενίοτε παρασύρει σε βιαστικές, υπεραισιόδοξες εκτιμήσεις
Μπάμπης Κούτρας
Με την επίσκεψη του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών στη Θράκη και την Αθήνα, είμαστε σε ένα δύσκολο διήμερο. Οι προθέσεις της Αθήνας είναι ξεκάθαρες. Θέλει (και ορθώς) να πάμε σ’ ένα ήσυχο καλοκαίρι στο Αιγαίο, χωρίς εντάσεις και κλίμα πολέμου με υποβρύχια και μαχητικά αεροσκάφη, όπως έγινε πέρυσι. Κανείς όμως δεν γνωρίζει πώς σκέφτεται, απέναντι, ο Ταγίπ Ερντογάν και κυρίως τι θα πράξει ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας στη Θράκη και τι θα πει απόψε και αύριο στην Αθήνα.
Το άγριο έγκλημα στα Γλυκά Νερά έφερε ξανά στην επιφάνεια το θέμα της Δικαιοσύνης στη χώρα μας. Της Δικαιοσύνης υπό την έννοια και του Νόμου, αλλά και της εφαρμογής του Νόμου. Πρόκειται για ένα πρόβλημα που αγγίζει διαχρονικά και τους τρεις συνταγματικούς πυλώνες του δημοκρατικού πολιτεύματος. Την κυβέρνηση που αποφασίζει, τη Βουλή που ψηφίζει τους νόμους και τη Δικαιοσύνη που καλείται να τους εφαρμόσει.
Οσο και να στεναχωριούνται ορισμένοι, τα δύο κορυφαία διεθνή γεγονότα αυτής της εβδομάδας προσφέρονται για μια σειρά από χρήσιμα μαθήματα που αφορούν το πολιτικό σύστημα στην Ελλάδα και κατ’ επέκταση την κοινωνία στη χώρα μας. Μιλάμε για την ήττα του Πάμπλο Ιγκλέσιας στην Ισπανία, την παραίτησή του από την ηγεσία των Podemos και την απόφαση του προέδρου Τζο Μπάιντεν να προτείνει δημόσια την προσωρινή άρση της πατέντας των αποτελεσματικών εμβολίων, ώστε αυτά να καταστούν όσο πιο γρήγορα γίνεται προσιτά για ολόκληρο τον κόσμο, πλούσιους και φτωχούς. Από μια πρώτη ματιά τα δύο γεγονότα δεν συνδέονται μεταξύ τους, αλλά αν σκεφτούμε με μεγαλύτερη προσοχή και νηφαλιότητα θα διαπιστώσουμε ότι όχι μόνο έχουν κοινά στοιχεία, αλλά και αν οι μεν είχαν «διαβάσει» τους δε θα είχαν αποφύγει την «αυτοκτονία».
Αν κρίνουμε από τα στοιχεία της δημοσκόπησης που δημοσιεύει σήμερα το «ΘΕΜΑ», για μία ακόμη φορά όλα κρίνονται στο «κέντρο». Στο εκλογικό αποτέλεσμα σημασία έχει ποιο κόμμα συγκεντρώνει υψηλότερη αποδοχή από τους κεντρώους ψηφοφόρους. Στην οικονομία το βαρόμετρο είναι η «μεσαία τάξη» και οι αντοχές της. Ακόμη και στο θέμα της πανδημίας η ευθύνη βαραίνει τη σιωπηλή πλειοψηφία που ακολουθεί με στωικότητα τις οδηγίες των επιστημόνων για τήρηση των μέτρων και τον εμβολιασμό μακριά από τις εξαλλοσύνες των ακραίων της «πλατείας», των... κουρασμένων και των οπαδών του αντιεμβολιαστικού κινήματος.
Σίγουρα είναι ένδειξη ειλικρίνειας και παρρησίας το να αναγνωρίζεις τα σφάλματά σου. Ενίοτε είναι όμως και απόδειξη απροσμέτρητης επιπολαιότητας, κοινής έλλειψης σοβαρότητας το να λέει κάποιος «συγγνώμη, λάθος, ας το ξεχάσουμε». Ιδιαίτερα, δε, αν τυχαίνει να ανήκει σε μια ομάδα δισεκατομμυριούχων η οποία στήνει κρυφά ένα «αντάρτικο Τσάμπιονς Λιγκ», αποκλειστικά και μόνο για την ελίτ του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου. Μάλιστα, σε περιπτώσεις όπως αυτή της ήδη κλινικά νεκρής European Super League (ESL), το όλο ζήτημα είναι, εκτός των άλλων, και ύποπτο.
Στη διπλωματία και τις διεθνείς σχέσεις δεν υπάρχουν «παιχνίδια νοκ-άουτ». Καμία νίκη, όπως και καμία ήττα, μικρή ή μεγάλη, δεν είναι οριστική. Αυτή είναι μια αξιωματική αρχή, σχεδόν αυτονόητη. Η αντιπαράθεση με την Τουρκία είναι διαρκής και το ότι ο Νίκος Δένδιας στάθηκε στο ύψος του, ως υπουργός Εξωτερικών ενός κυρίαρχου κράτους και όχι σαν εκπρόσωπος μιας φοβικής και ηττοπαθούς χώρας, το πολύ-πολύ να σημάνει την έναρξη ενός νέου κεφαλαίου στα Ελληνοτουρκικά. Πόσο διαφορετικό θα είναι από τα προηγούμενα; Πόσο πιο επιθετική θα γίνει η Τουρκία επειδή ο Ελληνας ΥΠΕΞ... ντρόπιασε απευθείας την κορυφή της πολιτικής της ηγεσίας; Ο χρόνος θα το δείξει.
Aν κάποιος είναι διατεθειμένος να ερμηνεύσει όσα βλέπει, ο Μάριο Ντράγκι αναδεικνύεται σε νέο πρόσωπο-κλειδί της Ενωμένης Ευρώπης. Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και ο Σαρλ Μισέλ εισέπραξαν την περιφρόνηση του Ταγίπ Ερντογάν στην ήδη περιβόητη σκηνή του καναπέ. Αυτό που δεν σκέφτηκε να κάνει η πρόεδρος της Κομισιόν, δηλαδή να εκδηλώσει αμέσως την ενόχλησή της γι’ αυτή την πρωτοφανή προσβολή τόσο στο πρόσωπό της όσο και στον θεσμό που εκπροσωπεί, το έκανε ο Ντράγκι. Γνωρίζοντας πολύ καλά ότι θα προκαλέσει διπλωματική θύελλα, αλλά αδιαφορώντας πλήρως, ο νέος πρωθυπουργός της Ιταλίας αποκάλεσε ευθέως «δικτάτορα» τον Ερντογάν.
Αρχίσαμε πάλι να ελπίζουμε. Οι εξελίξεις και στα δύο ανοιχτά μέτωπα της πανδημίας και των Ελληνοτουρκικών μάς επιτρέπουν να αισιοδοξούμε ότι έχουμε να περιμένουμε ένα καλοκαίρι λίγο καλύτερο από το περσινό. Χωρίς να κυνηγάμε το «Oruc Reis» στο Αιγαίο (με ολόκληρο τον στόλο σε κατάσταση πολεμικού συναγερμού) και με περισσότερους τουρίστες στα νησιά μας.
Είναι άδικο για τη χώρα μας να χάσει τη μάχη με την πανδημία λίγο πριν το τέλος, αφού φαίνεται πως τα εμβόλια κάνουν αποτελεσματικά τη δουλειά τους και άρα είναι θέμα χρόνου να επιστρέψουμε σε σχετική, έστω, κανονικότητα. Σε σύγκριση με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες, γιατί δυστυχώς αυτό είναι το κριτήριο, η Ελλάδα τα πήγε καλύτερα από όλες. Οχι μόνο στην αρχή της κρίσης, αλλά και το καλοκαίρι, ακόμη και στην έξαρση του δεύτερου κύματος, τα περασμένα Χριστούγεννα. Πέτυχε να διατηρήσει τον έλεγχο παρά την πίεση που δέχθηκε το σύστημα υγείας και τις πολλές ανθρώπινες απώλειες.