Θανάσης Τσεκούρας

Αυτό ακριβώς που κινδυνεύει να πάθει το Κίνημα Αλλαγής. Δυστυχώς το ΠΑΣΟΚ, το Κίνημα Αλλαγής, οι κληρονόμοι της δημοκρατικής παράταξης κινδυνεύουν να εγκλωβιστούν οριστικά στον ρόλο ενός κόμματος-φτωχού συγγενή στο νέο τοπίο του δικομματισμού που δημιουργούν ο ΣΥΡΙΖΑ και η Ν.Δ. Οριστικά και αμετάκλητα.

Το πρώτο που εντυπωσιάζει είναι ότι από τα στελέχη του χώρου απουσιάζουν προκλητικά τα στοιχειώδη. Λίγη αυτογνωσία. Και η επίγνωση του κινδύνου.

Κυκλοφορούν με την αυταπάτη ότι συνεχίζουν να βρίσκονται στην καρδιά του πολιτικού συστήματος. Με ακλόνητη βεβαιότητα ότι μετά τις εκλογές θα είναι περιζήτητοι είτε για μια κυβέρνηση συνεργασίας με τη Ν.Δ. είτε για την «ανασύνθεση της Κεντροαριστεράς» με τον ΣΥΡΙΖΑ. Ούτε καν τους περνά από το μυαλό ότι μπορεί να είναι μηδενικής αξίας χρήσης και για τον Τσίπρα και για τον Μητσοτάκη.

Τα πράγματα δεν ήταν μοιραία. Εναν χρόνο πριν, πάνω από 200.000 άνθρωποι έδωσαν το «παρών» στις κάλπες με καλή πίστη για να στηρίξουν το εγχείρημα του «τρίτου πόλου» της Κεντροαριστεράς. Γιατί απέτυχε και αυτή η πρωτοβουλία;

Ακόμη και για τα πιο σύνθετα προβλήματα, οι απαντήσεις συνήθως είναι απλές. Το Κίνημα Αλλαγής δεν κατάφερε να γίνει κόμμα.

Παρέμεινε μια χαλαρή ομοσπονδία πρώην κυβερνητικών αξιωματούχων, η οποία διαχειριζόταν προσωπικές φιλοδοξίες και προοπτικές καριέρας. Διαιωνίζοντας την τοξικότητα που κληρονόμησε από το «ΠΑΣΟΚ του Γιώργου» και τη συνδιαχείριση των μνημονίων με τον Σαμαρά.

Κυρίως έχασε την ικανότητα να παράγει στοιχειώδεις πολιτικές σκέψεις και ιδέες. Σε όλη την Ευρώπη, τα παραδοσιακά σοσιαλδημοκρατικά κόμματα περνούν τα τελευταία χρόνια από μια διαδρομή στην έρημο. Ομως ακόμη και στην έρημο κάτι ψάχνουν. Κάτι συζητούν. Από το «τι έφταιξε» έως το «τι να κάνουμε». Ελπιδοφόρα φαινόμενα, όπως ο Μακρόν στη Γαλλία, ο Σάντσεθ στην Ισπανία, ο Κόστα στην Πορτογαλία, γεννήθηκαν από τα ερείπια της παλιάς Κεντροαριστεράς.

Τι αντίστοιχο έχουμε στη χώρα μας; Τα μισά στελέχη της Κεντροαριστεράς αλληθωρίζουν προς τη Ν.Δ. του Μητσοτάκη και τα υπόλοιπα ονειρεύονται τον «φυσιολογικό» ΣΥΡΙΖΑ. Και όλοι μαζί ένα νέο «γιουρούσι» στην εξουσία και τις υπουργικές καρέκλες. «Αριστερές» ή «δεξιές».

Τι φταίει για όλους αυτούς; To σαρτρικό «Η κόλαση είναι οι άλλοι». Από τη μία η Ν.Δ. και η «δεξιά ατζέντα» που έχει επιβάλει ο Μητσοτάκης. Από την άλλη, η «παλαβιάρα αριστερή» ατζέντα του Τσίπρα. Για την ανυπαρξία μιας μεταρρυθμιστικής και εκσυγχρονιστικής ατζέντας της Κεντροαριστεράς ούτε λόγος. Ούτε αυτογνωσία. Ούτε στοιχειώδης αυτοκριτική.

Τι μπορεί να δώσει αξία χρήσης στο Κίνημα Αλλαγής και να το οδηγήσει σε τροχιά υπέρβασης; Μόνο η επανασύνδεση με το ιστορικό DNA της παράταξης, τη μεταρρυθμιστική φυσιογνωμία του. Eνα παράδειγμα: Ο διαχωρισμός Εκκλησίας και Κράτους, που ο Τσίπρας εκφυλίζει με την ψευδωνυμία των «διακριτών λόγων». Τι κάνει το Κίνημα Αλλαγής; Αναδεικνύει την «ανασφάλεια των κληρικών». Αντί να καταγγείλει την ψευδωνυμία του ΣΥΡΙΖΑ και να προτείνει τον πλήρη διαχωρισμό. Τη στιγμή που η ιστορική κληρονομιά του είναι πλήρως δικαιωμένη. Ολα τα μεγάλα βήματα της «απο-θρησκειοποίησης» του κράτους έγιναν από τη δημοκρατική παράταξη. Από το οικογενειακό δίκαιο, το διαζύγιο και τον πολιτικό γάμο της εποχής του Ανδρέα έως τη μάχη των ταυτοτήτων του Σημίτη.

Τα παραδείγματα μπορούν να πολλαπλασιαστούν, αλλά το νόημα παραμένει το ίδιο. Είτε το Κίνημα Αλλαγής θα ξανασυναντήσει τη μεταρρυθμιστική φυσιογνωμία του, είτε θα πάψει να υπάρχει. Τόσο απλά.