Νίκος Φελέκης

Υπάρχει μια σοφή φράση: Δεν ξέρω ποιο είναι το μυστικό της επιτυχίας, αλλά της αποτυχίας είναι να προσπαθείς να ευχαριστήσεις τους πάντε. Ο πρωθυπουργός με την επιλογή των προσώπων για το ευρωψηφοδέλτιο του ΣΥΡΙΖΑ φαίνεται να την αγνοεί. Υποπίπτει στο λάθος τού να θέλει να ευχαριστήσει τους πάντες. Και τους αριστερούς και τους κεντροαριστερούς. Και τους διανοούμενους και τους σελέμπριτι. Και τα «δικά μας παιδιά» και τα «παιδιά της διαπλοκής». Και τους Ποταμίσιους και τους Ανελίτες και τους (πάλαι ποτέ καραμανλικούς) δεξιούς.

Ολοι χωράνε στη λίστα του Αλέξη. Και η Μυρσίνη Λοΐζου και ο Κώστας Αρβανίτης. Και ο Παναγιώτης Κουρουμπλής και ο Πέτρος Κόκκαλης. Και η Ραλλία Χρηστίδου και η Ελενα Κουντουρά. Και ο Σπύρος Δανέλλης και ο Δημήτρης Πλουμπίδης. Και η Φωτεινή Σκοπούλη και ο Θεοδόσης Πελεγρίνης. Και η Ουφούκ Μουσταφά και ο Νίκος Γραικός. Κι αν δεν είχαν αρνηθεί, θα είχαμε και τον Παναγιώτη Γιαννάκη, τον Γαβριήλ Σακελλαρίδη, τη Μαρία Ρεπούση και άλλους που τελικά είπαν: «Οχι, ευχαριστώ, δεν θα πάρω». Αν μάλιστα επιβεβαιωθούν οι φήμες που θέλουν ακόμη και την Κατερίνα Παναγοπούλου, τη χήρα του εφοπλιστή Περικλή Παναγόπουλου, να διεκδικεί μέσα από τις τάξεις του ΣΥΡΙΖΑ μια θέση στην Ευρωβουλή, τότε στην Κουμουνδούρου, και ειδικά τα κομμουνιστογενή της στελέχη, θα τα έχουν δει όλα. Ακόμη και τα εικονοστάσιά τους, στο όνομα του ρεαλισμού, να πετάγονται στα σκουπίδια. 

Οι γνωρίζοντες τα παρασκήνια του Μαξίμου λένε ότι ο πρωθυπουργός αυτό που κυρίως επιδιώκει με το ευρωψηφοδέλτιο είναι να δείξει ότι δεν είναι ο λεπρός του πολιτικού συστήματος, αλλά ότι έχει ευρύτερη αποδοχή. Πρωτίστως, τον ενδιαφέρει να αμβλυνθεί η εντύπωση ότι βρίσκεται σε πολιτική καραντίνα -επειδή όλα τα κόμματα είναι απέναντί του- και, δευτερευόντως, αν το ψηφοδέλτιο του ΣΥΡΙΖΑ για την Ευρώπη θα έχει πολιτική ομοιογένεια ή συγκροτείται με κριτήρια ιδεολογικής συνέπειας και τεχνοκρατικής επάρκειας. Δεν τον απασχολεί τόσο αν αυτοί που θα εκλεγούν στο Ευρωκοινοβούλιο θα μπορέσουν να ανταποκριθούν στις μεγάλες ευρωπαϊκές προκλήσεις, αλλά αν το ψηφοδέλτιο της Κουμουνδούρου είναι ψηφοδέλτιο κυβερνώντος κόμματος που βρίσκεται σε διαδικασία μετάλλαξης. Αυτό το οποίο θέλει ο Τσίπρας να δείξει με τους 42 του ευρωψηφοδελτίου είναι ότι ο ΣΥΡΙΖΑ έπαψε να είναι ένα καθαρό κόμμα της ριζοσπαστικής Αριστεράς και επιδιώκει να γίνει ένα πολυσυλλεκτικό κυβερνητικό κόμμα που βασικό μέλημά του είναι η διαχείριση των κρατικών υποθέσεων. Εξάλλου αυτός είναι και ο λόγος που σημαντική μερίδα ιστορικών στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ θεωρεί ότι «ο Αλέξης δεν είναι πλέον αριστερός, αλλά άνθρωπος της εξουσίας. Δεν τον ενδιαφέρει ο σοσιαλισμός, αλλά η διακυβέρνηση. Οδηγός του δεν είναι το φάντασμα του κομμουνισμού που πλανάται πάνω από την Ευρώπη, αλλά η (μαύρη, άσπρη δεν έχει σημασία) γάτα του Ντενγκ που τρώει τα ποντίκια». 

Βεβαίως, η μετακίνηση του Τσίπρα από τη στενότητα της Αριστεράς στην ευρυχωρία του Κέντρου δεν γίνεται χωρίς παρατράγουδα. Και τρανό τελευταίο παράδειγμα τα όσα βλέπουν το φως της δημοσιότητας σχετικά με τις επιλογές για την Ευρωβουλή, τις εξορμήσεις των βουλευτών και υπουργών στην επαρχία και τις δημοσκοπήσεις. Η διαχείριση υποψηφιότητας της κόρης του αείμνηστου Μάνου Λοΐζου είναι το αποκορύφωμα της προχειρότητας που φαίνεται να γνωρίζει πιένες στην αυλή του Μαξίμου. Κάποιες πληροφορίες λένε ότι η Μυρσίνη είχε πει για κάποιες ανοιχτές υποθέσεις που έχει με το Δημόσιο και τη Δικαιοσύνη, αλλά κανείς από αυτούς που ασχολήθηκαν με την υποψηφιότητά της δεν έδωσε σημασία. Ιδια προχειρότητα υπήρξε και στην περίπτωση της Μαρίας Ρεπούση. Η οποία αρχικά δεν ήθελε να είναι υποψήφια. Της είπαν όμως από το Μαξίμου ότι πρέπει οπωσδήποτε να είναι επειδή, εκτός των άλλων, θα μπορούσε να εμφανιστεί και ως εκπρόσωπος της Κεντροαριστεράς στη «Γέφυρα» που στήνεται με τον ΣΥΡΙΖΑ. Περίμενε να ανακοινωθεί το όνομά της, αλλά με έκπληξη ανακάλυψε ότι πλέον δεν είναι μεταξύ των εκλεκτών του πρωθυπουργού. Προφανώς, κάποιοι συνεργάτες του Αλέξη Τσίπρα φοβήθηκαν ότι οι απόψεις που είχε διατυπώσει παλαιότερα η καθηγήτρια Ρεπούση για την καταστροφή της Σμύρνης σε συνδυασμό με τα όσα (περί δήθεν μειοδοσίας) λέγονται για το Μακεδονικό θα έχει επιπτώσεις στο ευρύτερο εκλογικό ακροατήριο στο οποίο θέλει εφεξής να απευθύνεται ο ΣΥΡΙΖΑ. 

Λάθος σοβαρό υπήρξε και στην επικοινωνιακή διαχείριση υποψηφιοτήτων όπως αυτή του Παναγιώτη Γιαννάκη και του Γαβριήλ Σακελλαρίδη. Δεν μπορείς -λένε όσοι... έχουν πάρει ανάποδες με τις γκάφες ορισμένων συνεργατών του πρωθυπουργού- να διοχετεύεις στους δημοσιογράφους ονόματα επωνύμων χωρίς να είσαι 100% σίγουρος ότι αυτοί δέχονται να είναι υποψήφιοι. «Η άρνηση τόσο του Γιαννάκη όσο και του Γαβριήλ ισοδυναμεί με χαστούκι στους επικοινωνιακούς διαχειριστές του Μαξίμου», μας λέει βουλευτής που ανήκει στην ομάδα των «53+», ηγούμενος της οποίας είναι ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος. Σε κάθε περίπτωση, αρκετοί βουλευτές και στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ με αφορμή και τις υποψηφιότητες για το Ευρωκοινοβούλιο θεωρούν ότι η αυλή του Μαξίμου είναι «για χαμηλές μπαλιές και τώρα που σφίγγουν τα γάλατα αποδεικνύεται ότι δεν μπορούν να διαχειριστούν ικανοποιητικά τα μεγάλα θέματα», προσθέτουν δε ότι «εν όψει των εκλογών θα πρέπει ο Αλέξης να δει τι θα κάνει με το επιτελείο του». 

«Λάθος να μπαίνουμε σφήνα στην κόντρα Κόκκαλη - Μαρινάκη»

Σημειώνουν πάντως -«και για να είμαστε δίκαιοι», όπως λένε- ότι την υποψηφιότητα του Πέτρου Κόκκαλη (που έδωσε την ευκαιρία στην αντιπολίτευση να κατηγορήσει την κυβέρνηση για σύμπλευση με τη διαπλοκή) τη χειρίστηκε ο ίδιος ο πρωθυπουργός. Συμπληρώνουν μάλιστα ότι «είναι λάθος να εμφανιζόμαστε εμείς ότι μπαίνουμε σφήνα στη διαμάχη των επιχειρηματιών Κόκκαλη και Μαρινάκη. Γινόμαστε αναξιόπιστοι όταν δίνουμε την εντύπωση ότι προτιμούμε τον έναν από τους δύο. Δίνουμε επιχειρήματα στους αντιπάλους μας να μας πυροβολήσουν. Εφεξής κανείς δεν θα πιστεύει ότι αντιμαχόμαστε τα διαπλεκόμενα συμφέροντα. Μπορεί ο Πέτρος να είναι καλός, και είναι, μπορεί να μην υπάρχει οικογενειακή ευθύνη, όμως, μη γελιόμαστε, ο προεκλογικός χρόνος δεν είναι ο καλύτερος για πολιτικές συμπράξεις με τέτοια χαρακτηριστικά. Ο αντίπαλος θα σου επιτεθεί, όπως και έγινε, και συ θα πρέπει να αμύνεσαι με επιχειρήματα τα οποία δεν θα γίνονται πιστευτά αφού οι απόψεις που έχουμε εκφράσει στο παρελθόν για τα επιχειρηματικά συμφέροντα και τη διαπλοκή βρίσκονται σε ευθεία αντίθεση με την επιλογή ενός γόνου μιας από τις μεγαλύτερες επιχειρηματικές οικογένειες της χώρας που διακρίθηκε στον τομέα των δημοσίων προμηθειών». 

Βουτιά στις δημοσκοπήσεις

Ο προβληματισμός άμα και σκεπτικισμός που υπάρχει σε σημαντική μερίδα βουλευτών και στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ δεν περιορίζονται όμως στις υποψηφιότητες για το ευρωψηφοδέλτιο. Βλέπουν με ανησυχία ότι οι δημοσκοπήσεις παραμένουν ιδιαίτερα αρνητικές για τον ΣΥΡΙΖΑ παρά τα σημαντικά νομοθετήματα που έφερε στη Βουλή και τα φιλολαϊκά μέτρα που παίρνει μετά την έξοδο της χώρας από την ασφυκτική μνημονιακή επιτροπεία τον Αύγουστο του 2018. Κυρίως όμως ανησυχούν -και δεν ανησυχούν μόνο οι βουλευτές και τα στελέχη, αλλά και οι υπουργοί και οι κατοικοεδρεύοντες στο Μαξίμου- επειδή χάθηκε το δίμηνο Φεβρουαρίου - Μαρτίου, στο οποίο η κυβέρνηση υπολόγιζε να γυρίσει το δυσμενές γι’ αυτήν κλίμα. Ενώ περίμεναν ότι με τις ευνοϊκές ρυθμίσεις για την πρώτη κατοικία και τις 120 δόσεις για Εφορία και Ταμεία (τις οποίες, σημειωτέον, αναμένει με αγωνία και ελπίδα σύμπας ο επιχειρηματικός κόσμος) θα άλλαζε το πολιτικό κλίμα και η ψαλίδα της δημοσκοπικής διαφοράς από τη Ν.Δ. θα έκλεινε, τα πράγματα μάλλον επιδεινώθηκαν αφού οι 120 δόσεις αγνοούνται ακόμη, ενώ οι διατάξεις για την πρώτη κατοικία, που ψηφίστηκαν προχθές, υπολείπονται των όσων είχε υποσχεθεί και προπαγάνδιζε η κυβέρνηση και μάλλον θα γίνουν ακόμη πιο περιοριστικές για τους δανειολήπτες με τις υπουργικές διατάξεις που θα εκδοθούν. 

Αγκάθι η οικονομική ατζέντα

Η οικονομική ατζέντα με τις φιλολαϊκές ρυθμίσεις που μέχρι τα τέλη Μαρτίου θα άλλαζε το κλίμα και θα έδινε την ευχέρεια στον πρωθυπουργό να αποφασίσει για τον χρόνο των εκλογών χάθηκε. Το ομολογούν οι ίδιοι οι κυβερνητικοί παράγοντες και για πρώτη φορά ορισμένοι εξ αυτών επιρρίπτουν ευθύνες και στον πρωθυπουργό. Λένε χαρακτηριστικά: «Καλές οι επισκέψεις στη Θεσσαλονίκη και τα Σκόπια, καλές οι τριμερείς με Ισραήλ, Αίγυπτο, Κύπρο, αλλά ούτε οι Αιγύπτιοι ούτε οι Ισραηλινοί ψηφίζουν, ούτε οι Ρουμάνοι, οι Βούλγαροι και οι Σέρβοι της βαλκανικής τετραμερούς. Την οικονομική ατζέντα που θα άλλαζε τα δημοσκοπικά δεδομένα και θα έδινε τη δυνατότητα στον ΣΥΡΙΖΑ να αντιμετωπίσει τις ευρωεκλογές από καλύτερες θέσεις την έσκισαν η Λοΐζου και ο Κόκκαλης. Και την ευθύνη δεν την έχει μόνο ο Βερναρδάκης ή ο Τζανακόπουλος, αλλά και ο ίδιος ο Τσίπρας, ως προϊστάμενός τους. Αντί να είμαστε εμείς αυτοί που θα στριμώχνουν τη Ν.Δ. και το ΚΙΝ.ΑΛ. φτάσαμε να απολογούμαστε και να δίνουμε εξηγήσεις για το τι εννοεί ο Κατρούγκαλος όταν λέει ότι οι Τούρκοι έχουν δικαιώματα στην Ανατολική Μεσόγειο και πού το πάει ο Τσιρώνης όταν, στο ξεκούδουνο, δηλώνει ότι το Καστελόριζο δεν ανήκει στο Αιγαίο». 
Χοντραίνουν οι αποδοκιμασίες για το Μακεδονικό

Επιπροσθέτως, υποστηρίζουν ότι «το Μακεδονικό, τελικά, αποδεικνύεται μεγαλύτερο παλούκι απ’ ό,τι το υπολογίζαμε». Πάντως, για την αρνητική εξέλιξη με τις συνεχείς αποδοκιμασίες των βουλευτών και στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ κάποιοι καταλογίζουν ευθύνες και στην Κουμουνδούρου. «Δεν υπάρχει κόμμα», λένε. Και διευκρινίζουν ότι «αν υπήρχαν κομματικές οργανώσεις, θα μπορούσαν να ελεγχθούν ή να περιοριστούν οι αντιδράσεις, ενώ θα μπορούσαμε να επικοινωνήσουμε καλύτερα την αλήθεια για τη Συμφωνία των Πρεσπών. Οταν μέσα στην αίθουσα είναι 30 άτομα και απέξω αυτοί που φωνάζουν είναι 50, τις εντυπώσεις τις κλέβουν οι απέξω. Αν όμως είχαμε 200 και 300 άτομα σε κάθε εκδήλωση, τότε οι 20, 30, 50 που αποδοκιμάζουν θα είχαν σκορπίσει. Δυστυχώς και παρά τις φιλότιμες προσπάθειες που καταβάλλει ο Πάνος (σ.σ.: Σκουρλέτης), κομματικές οργανώσεις ουσιαστικά δεν υφίστανται, με αποτέλεσμα η εικόνα με τις αποδοκιμασίες και τις μισοάδειες αίθουσες να δημιουργεί μια νέα (και περισσότερο αρνητική) πραγματικότητα αφού δίνει θάρρος και σε άλλους ‘‘μακεδονομάχους’’ σε άλλες περιοχές να εκδηλώσουν και αυτοί τα αντικυβερνητικά τους αισθήματα». 

Πάντως, περισσότερο και από τις αποδοκιμασίες για το Μακεδονικό, το ευρωψηφοδέλτιο και την γκρίζα εικόνα για την πρώτη κατοικία και τις 120 δόσεις, μεγαλύτερη επίδραση στην αρνητική εικόνα που έχει διαμορφωθεί για την κυβέρνηση έχουν οι δημοσκοπήσεις. Το γεγονός ότι ακόμη και η Alco, που μέχρι πρότινος έδινε μικρές διαφορές ανάμεσα στη Ν.Δ. και τον ΣΥΡΙΖΑ, ανέβασε το σκορ υπέρ της αξιωματικής αντιπολίτευσης στις 6,9 μονάδες για τις ευρωεκλογές έχει θορυβήσει αρκετά το Μαξίμου, αλλά και τους περισσότερους από την Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ. Πλέον αρχίζουν να σκέφτονται σοβαρά τι θα κάνουν το βράδυ της 26ης Μαΐου αν η διαφορά για το Ευρωκοινοβούλιο δεν είναι στις 3-4 μονάδες όπως (θέλουν να) πιστεύουν, αλλά ξεπεράσει τις 7-8. Και ακόμη χειρότερα: αν στις δημοτικές και περιφερειακές εκλογές το γαλάζιο κυριαρχήσει στον χάρτη της επικράτειας. Και δύο φορές χειρότερα: αν το ΚΙΝ.ΑΛ. καταγράψει ποσοστό αρκετά μεγαλύτερο από αυτό που του δίνουν οι δημοσκοπήσεις - πόσο μάλλον αν είναι διψήφιο, όπως υποστηρίζουν ορισμένοι αιθεροβάμονες (;) της Χαριλάου Τρικούπη. 

Γκρεμίζεται η «Γέφυρα»

Στον σκεπτικισμό για τα επερχόμενα θα πρέπει να αποδώσουμε και τις χαμηλές πτήσεις των «γεφυροποιών» του ΣΥΡΙΖΑ. Ο θόρυβος και ο αρχικός ενθουσιασμός για την απήχηση που μπορεί να έχει το άνοιγμα στην Κεντροαριστερά λόγω της υπουργοποίησης των Τόλκα - Μωραΐτη και της «Γέφυρας» μεταξύ ΚΙΝ.ΑΛ. και ΣΥΡΙΖΑ που έστησαν ο Μπίστης, ο Παν Παν και ορισμένοι άλλοι πολιτικοί φίλοι των Σημίτη και Κουβέλη έχουν καταλαγιάσει. Η εκδήλωση που ήταν να γίνει προ ημερών μεταφέρθηκε τελικά για τις 6 Απριλίου προκειμένου να προετοιμαστεί καλύτερα, αλλά και για να κοπάσουν οι αντιδράσεις στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ. Οι διοργανωτές την παρουσίαζαν ως ιδρυτική πράξη της νέας Προοδευτικής Παράταξης, κάτι που στην Κουμουνδούρου ούτε θέλουν να ακούσουν. Και το κατάφεραν. Τα «ταυτοτικά» και τα περί νέου κόμματος έφυγαν από τη μέση και η εκδήλωση της 6ης Απριλίου θα είναι απλώς μία ακόμη στην οποία ο Αλέξης Τσίπρας θα εκφράσει την επιθυμία του να συνεργαστούν οι δυνάμεις της Αριστεράς και του Κέντρου προκειμένου, υπό την ηγεμονία του και με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ, να ανασυγκροτηθεί η Προοδευτική Παράταξη.

Πάντως, εκ παραλλήλου φαίνεται να αναπτύσσονται και αντιθέσεις στο εσωτερικό των «γεφυροποιών», καθώς ο πρώην υπουργός του ΠΑΣΟΚ Γιάννης Ραγκούσης επιδιώκει να είναι αυτός ο πολιτικός εκφραστής της κεντροαριστερής συνιστώσας του ΣΥΡΙΖΑ και κατά συνέπεια ο προνομιακός συνομιλητής με Μαξίμου και Κουμουνδούρου, κάτι που, ως είναι φυσικό, δεν αποδέχονται οι υπόλοιποι. Ενδεχομένως, η όψιμη γκρίνια να οφείλεται και στο γεγονός ότι η «Γέφυρα» δεν κατάφερε να γίνει μεγάλη, όπως περίμεναν οι χτίστες της. Προφανώς, σε αυτό συνετέλεσε και το γεγονός ότι υπήρξαν αντίδραση και συσπείρωση ορισμένων στελεχών του λεγόμενου παλιού ΠΑΣΟΚ, κάτι που αρχίζει δειλά να καταγράφεται και στις δημοσκοπήσεις, καθώς το ΚΙΝ.ΑΛ. δείχνει να ξεφεύγει από τα ποσοστά του 5%-6% και να κινείται προς τα πάνω.