Γιώργος Διονυσόπουλος

Ο Ανδρέας Ποταμιάνος, ήταν ένας από αυτούς. Πρωτοπόρος στην κρουαζιέρα, άνοιξε δρόμους και δημιούργησε τουριστικούς προορισμούς που ακόμη και στις μέρες μας αποτελούν ορόσημο για τη διεθνή επιβατηγό ναυτιλία, όπως είναι η Αλάσκα. Οραματιστής και συνάμα πραγματιστής αφού από πολύ νωρίς αντιλήφθηκε ότι ο αφελληνισμός των πληρωμάτων στα κρουαζερόπλοια και η άστοχη εμπλοκή του κράτους στη λειτουργία μια δραστηριότητας που στην ουσία της εντάσσεται περισσότερο στον ξενοδοχειακό και λιγότερο στον Ναυτιλιακό κλάδο, θα οδηγούσαν στη σταδιακή αποδυνάμωση και εντέλει στην υποστολή της ελληνικής σημαίας από την κρουαζιερόπλοιο ναυτιλία, όπως και τελικά έγινε. Πατριώτης και «ωραίος ως Έλληνας», αφού σε κρίσιμες στιγμές για την πατρίδα, ήταν μεταξύ εκείνων που φώναξε παρόν, συνεισφέροντας με πολλούς και ποικίλους τρόπους.

Ο Ανδρέας Ποταμιάνος ήταν ένας ευπατρίδης. Είχα την τύχη να συναναστραφώ μαζί του και να με τιμήσει με τη φιλία του. Η «Ηπειρωτική», η εταιρεία του, όπως και ο ίδιος, θα συνδεθεί με σημαντικές στιγμές της νεότερης ιστορίας του τόπου. Μέχρι και την ημέρα που «έφυγε» πήγαινε καθημερινά στα γραφεία της «Ηπειρωτικής» όπου και παρέμενε μέχρι αργά το απόγευμα. Αεικίνητος, άοκνος και περιζήτητος. Αποτελούσε συνομιλητή της Πολιτείας, έχοντας κερδίσει την εκτίμηση του εφοπλιστικού κόσμου και τον σεβασμό του απλού ναυτικού. Ο ίδιοςάλλωστε, εκφραζόταν με δέος όταν αναφέρονταν στη συνεισφορά των ναυτικών στο ελληνικό ναυτιλιακό θαύμα, γι’ αυτό και η πόρτα του παρέμενε πάντα ανοιχτή σε όλους. «Χωρίς ελληνικά πληρώματα, δεν υπάρχει ελληνική ναυτιλία. Οι Έλληνες ναυτικοί νοιάζονται για τα πλοία, έχουν φιλότιμο και μπορείς να τους έχεις εμπιστοσύνη» συνήθιζε να λέει.
Πέρα από τη ναυτιλία, ο Ανδρέας Ποταμιάνος, αφιερώθηκε και στη φιλανθρωπία, συμμετέχοντας ενεργά στον Ερυθρό Σταυρό, συνεχίζοντας το έργο της μητέρας του Ελένης - που τόσο αγαπούσε και τόσο συχνά ανέφερε- στην εν λόγω οργάνωση. Ο θάνατος της μια Τρίτη του Γενάρη το 1998 θα τον σημαδέψει. Έκτοτε, η μέρα εκείνη θα είναι σαν να μην υπάρχει γι’ αυτόν. Δεν έκανε καμμιά πληρωμή αν τύχαινε και η πρώτη ημέρα του μήνα ήταν Τρίτη, ενώ το ίδιο έπραττε και με τα καράβια του. Ποτέδικό του καράβι δεν έλυσε ημέρα Τρίτη και από κανένα λιμάνι του κόσμου. Για εκείνους που τον γνώριζαν καλά όμως η συγκεκριμένη ημέρα της εβδομάδος δεν ήταν συνυφασμένη μόνο με το θάνατο της μητέρας του. Ο ίδιος της έδινε μια μεταφυσική και συνάμα εθνική προέκταση. Αγαπούσε υπερβολικά την Ελλάδα και οτιδήποτε ελληνικό, σε σημείο που να την απεχθάνεται και για πολλούς ακόμη λόγους. Τρίτη έπεσε η Πόλη στα χέρια των Τούρκων, Τρίτη «θα πεθάνει»» και ο Διγενής. Αγαπημένος ήρωας για τον ίδιο, αφού επί σειρά ετών θα τον συνδέσει ένας στενός δεσμός φιλίας με έναν άλλο «Διγενή», αυτόν της Κύπρου… Ο Ανδρέας Ποταμιάνος άλλωστε ένιωθε ιδιαίτερα υπερήφανος για τις ιδιόχειρες προσωπικέςεπιστολές που είχε λάβει από εκείνον τον «Διγενή», οι οποίες τελείωναν πάντα με τη γνωστή για τους γνωρίζοντες υπογραφή: Α 33.

Ο εκλιπών εξάλλου, είχε διαδραματίσει καίριο ρόλο στην μεταφορά της ελληνικής Ταξιαρχίας στην Κύπρο το 1964, κατόπιν σχετικής, τότε, παράκλησης του Γιώργου Παπανδρέου. Κάτω από τη μύτη των Άγγλων και με απόλυτη μυστικότητα τα πλοία του θα μεταφέρουν, δωρεάν, περισσότερους από 1000 Έλληνες στρατιώτες στη Μεγαλόνησο, στο πλαίσιο της λεγόμενης επιχείρησης «Μενέλαος». «Είχαμεφορέσει σε κάποιους στρατιώτες γυναικεία φορέματα και τους βάλαμε να ταξιδέψουν στο κατάστρωμα προκειμένου να ξεγελάσουμε τα αεροπλάνα των Εγγλέζων που πετούσαν πάνω από τα πλοία για να δουν τον κόσμο που μεταφέρουμε. Οι Άγγλοι νόμισαν ότι μεταφέραμε πολίτες οι οποίοι έκαναν την κρουαζιέρα τους στη Μεσόγειο με αποτέλεσμα να μην καταλάβουν τίποτα και να βρεθούν προ τετελεσμένων» του άρεσε να λέει φορώντας το πιο πλατύ χαμόγελο που είχε.

Η απώλεια του Ανδρέα Ποταμιάνου ήταν βαριά για όλους όσοι είχαν την τύχη να συνδεθούν μαζί του. Για τον κόσμο της ναυτιλίας, τους συνεργάτες του, τους φίλους του και τους ανθρώπους της οικογένειας του. Ήταν όμως καίριας σημασίας και για έναν επιπλέον λόγο. Η «φυγή» του κλείνει μέσα της όλη τη νοσταλγία και την πίκρα μιας εποχής που χάθηκε οριστικά, δίνοντας τη θέση της σε ένα νέο Παράδειγμα. Ήταν ένας από τους θρύλους της ναυτιλίας που δραστηριοποιήθηκε για πολλές δεκαετίες σε έναν εξαιρετικά απαιτητικό τομέα, συνεχίζοντας την οικογενειακή του παράδοση. Πρόσφερε αφιλοκερδώς και με προσωπικό κόστος στην πατρίδα και συνδέθηκεμε σημαντικούς παράγοντες της πολιτικής, οικονομικής και κοινωνικής ζωής, όχι μόνο σε ελληνικό αλλά και σε διεθνές επίπεδο.«Όταν βλέπω έναν άνθρωπο που μόλις έφυγε από τη ζωή νιώθω απέραντο θαυμασμό γι’ αυτόν. Μου θυμίζει κάποιον που μόλις έφερε σε πέρας μια πολύ δύσκολη, επίπονη και σημαντική αποστολή και τώρα πάει κάπου να ξεκουραστεί» έλεγε ο Φρόιντ. Μια φράση που θαμπορούσε να είχε ειπωθεί και για τον Ανδρέα Ποταμιάνο. Αιωνία του η μνήμη!