Κορωνοϊός: Μια σοβαρή επιπλοκή της νόσου, η φλεβική θρόμβωση, στο μικροσκόπιο Έλληνα καθηγητή

Μία σοβαρή επιπλοκή που προκαλεί η λοίμωξη COVID-19, η φλεβική θρόμβωση, βρίσκεται στο «μικροσκόπιο» του Έλληνα καθηγητή Αιματολογίας στο Πανεπιστήμιο της Σορβώνης, διευθυντή του Ερευνητικού Τμήματος "Καρκίνος – Αιμόσταση – Αγγειογένεση" INSERM U938, του Centre de Recherche Saint-Antoine και του Institut Universitaire de Cancérologie, κ. Γρηγόρη Γεροτζιάφα. Η ιατρική και ερευνητική ομάδα του Τμήματος Θρόμβωσης και Αιμόστασης στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Tenon στο Παρίσι στο οποίο είναι επικεφαλής ο καθηγητής, είναι εξειδικευμένη στα θέματα θρόμβωσης και αντιθρομβωτικής θεραπείας. Τα δημοσιευμένα δεδομένα από την εμπειρία της επιδημίας SARS στην Ασία κατά το διάστημα 2002-2005, δείχνουν ότι η μόλυνση με στελέχη της οικογένειας των κορωνοϊών εμπλέκεται στη διαδικασία διαταραχής της ισορροπίας της αιμόστασης.

Το ξέσπασμα της επιδημίας του νέου κορωνοϊού SARS-COV-2 επιβεβαίωσε τα δεδομένα για τη συσχέτιση θρόμβωσης και επιδείνωσης των ασθενών με λοίμωξη Covid-19. "Το σύνολο των ασθενών που νοσηλεύονται με COVID-19 βρίσκεται σε υψηλό κίνδυνο φλεβικής θρόμβωσης, δηλαδή κινδυνεύουν να παρουσιάσουν διακοπή της κυκλοφορίας του αίματος στις φλέβες των κάτω άκρων ή του κορμού ή πνευμονική εμβολή που μπορεί να έχει μοιραίες συνέπειες" λέει μιλώντας στο protothema.gr και το ygeiamou.gr ο κ. Γεροτζιάφας, ο οποίος διατηρεί ισχυρούς επιστημονικούς δεσμούς με τη χώρα μας, καθώς είναι Επιστημονικός Σύμβουλος του Hellenic Healthcare Group (HHG) και συνεργάζεται με την Ιατρική Σχολή του ΕΚΠΑ και του ΑΠΘ.

Ο καθηγητής βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της μάχης με τον κορωνοϊό τις τελευταίες εβδομάδες. Το Πανεπιστημιακό νοσοκομείο όπου εργάζεται είναι νοσοκομείο αναφοράς για τον κορωνοϊό στο σύστημα υγείας της Γαλλίας. Μάλιστα, όπως αναφέρει ο καθηγητής, ο πρώτος θάνατος ασθενούς με λοίμωξη COVID-19 στη Γαλλία επήλθε μετά από πνευμονική εμβολή. Σήμερα βρίσκεται σε εξέλιξη, όπως μάς ενημερώνει ο κ. Γεροτζιάφας, μια διεθνής προσπάθεια για την πρόληψη και την αποτελεσματική θεραπεία των αγγειακών επιπλοκών στους ασθενείς με COVID-19 στην οποία η ομάδα του έχει πρωταγωνιστικό ρόλο.

-Κύριε καθηγητά, σε ποιο ποσοστό ασθενών εμφανίζεται η θρόμβωση ως επιπλοκή στη λοίμωξη COVID-19;

Περίπου 20% των νοσούντων από COVID-19 χρειάζονται ενδονοσοκομειακή νοσηλεία. Από αυτούς τους ασθενείς, 5% θα παρουσιάσουν ραγδαία επιδείνωση της κλινικής κατάστασης και θα χρειαστούν νοσηλεία σε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ) ή σε Μονάδα Αυξημένης Φροντίδας (ΜΑΦ). Σήμερα γνωρίζουμε ότι το σύνολο των ασθενών που νοσηλεύονται με COVID-19 βρίσκεται σε υψηλό κίνδυνο φλεβικής θρόμβωσης, δηλαδή κινδυνεύουν να παρουσιάσουν διακοπή της κυκλοφορίας του αίματος στις φλέβες των κάτω άκρων ή του κορμού ή πνευμονική εμβολή που μπορεί να έχει μοιραίες συνέπειες. Επίσης, η λοίμωξη COVID-19 αυξάνει τον κίνδυνο αρτηριακής θρόμβωσης καθώς ένα σημαντικό ποσοστό των ασθενών έχουν παράγοντες καρδιαγγειακού κινδύνου όπως υπέρταση, σακχαρώδη διαβήτη, παχυσαρκία ή ιστορικό στεφανιαίας νόσου. Ωστόσο, υπάρχει και μια επιπλέον διάσταση του προβλήματος : σε περίπου 75% των ασθενών που απεβίωσαν παρατηρήθηκε το αιματολογικό σύνδρομο που ονομάζεται διάχυτη ενδαγγειακή πήξη. Πρόκειται περί μιας εξαιρετικά σοβαρής και ραγδαία εξελισσόμενης κατάστασης που είτε πυροδοτείται από τον ιό είτε είναι αποτέλεσμα της οξείας και έντονης φλεγμονής που υπάρχει κατά την νόσο COVID-19. Η διάχυτη ενδαγγειακή πήξη οδηγεί σε θρομβώσεις των μικρών αγγείων των πνευμόνων με αποτέλεσμα να συνδράμει στην ταχεία επιδείνωση των ασθενών.

-Η φλεβική θρόμβωση εμφανίζεται ως επιπλοκή και σε άλλες ιώσεις όπως πχ στην γρίπη;

Η φλεβική θρομβοεμβολική νόσος παρατηρείται περίπου στο 10% των ασθενών που νοσηλεύονται για μια οξεία παθολογική κατάσταση όπως είναι π.χ. η πνευμονία. Ο συνδυασμός προδιαθετικών παραγόντων και πυροδοτικών καταστάσεων αυξάνει τον κίνδυνο φλεβικής θρόμβωσης. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίον εφαρμόζουμε μεθόδους εκτίμησης του κινδύνου θρόμβωσης (score) σε ασθενείς που νοσηλεύονται για παθολογικές καταστάσεις. Με αυτόν τον τρόπο προσπαθούμε να εντοπίσουμε τους ασθενείς που θα ωφεληθούν από τη χορήγηση αντιπηκτικών φαρμάκων σε χαμηλές (προφυλακτικές) δόσεις. Ωστόσο, η χορήγηση αντιπηκτικών φαρμάκων σε ένα μικρό ποσοστό ασθενών με προδιαθετικούς παράγοντες μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο αιμορραγίας. Οι νοσηλευόμενοι ασθενείς με λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος που οφείλονται σε μικρόβια ή σε ιούς όπως της γρίπης που θα ωφεληθούν από την φαρμακευτική θρομβοπροφύλαξη αντιπροσωπεύουν περίπου το 30% του συνόλου. Αντιθέτως τo σύνολο των ασθενών που νοσηλεύονται με COVID-19 όταν ελέγχονται με τα scores που προανέφερα κατατάσσονται στην κατηγορία υψηλού κινδύνου φλεβικής θρόμβωσης.

-Πώς προστατεύετε τους ασθενείς με COVID-19 από τη θρόμβωση ;

Συνιστάται συστηματική φαρμακευτική θρομβοπροφύλαξη στους νοσηλευόμενους ασθενείς με COVID-19. Η συνύπαρξη άλλων νοσημάτων, όπως τα χρόνια καρδιαγγειακά ή αναπνευστικά νοσήματα δεν φαίνεται να διαφοροποιεί σημαντικά το επίπεδο κινδύνου φλεβικής θρόμβωσης που προκαλείται από το νόσημα COVID-19. Ωστόσο οι μελέτες που βρίσκονται σε εξέλιξη θα μας επιτρέψουν να περιγράψουμε το προφίλ κινδύνου θρόμβωσης με περισσότερη ακρίβεια ώστε να εφαρμόσουμε εξατομικευμένες αγωγές θρομβοπροφύλαξης. Η ιατρική και ερευνητική ομάδα του Τμήματος Θρόμβωσης και Αιμόστασης στο Νοσοκομείο Tenon είναι εξειδικευμένη στα θέματα θρόμβωσης και αντιθρομβωτικής θεραπείας.

Όταν ξέσπασε η επιδημία αντιληφθήκαμε ότι η θρόμβωση δεν είναι μια σπάνια επιπλοκή της COVID-19 αλλά μια κεντρική διαδικασία στην φυσική ιστορία της νόσου που οδηγεί στην κλινική επιδείνωση των ασθενών. Για την ιστορία σας αναφέρω ότι η πνευμονική εμβολή ήταν η αιτία θανάτου του πρώτου ασθενούς με COVID-19 που απεβίωσε στην Γαλλία. Επίσης ήδη από την περίοδο της επιδημίας SARS στην Ασία (2002 – 2005) είχαμε δεδομένα που έδειχναν ότι ο κορωνοιός-1 εμπλέκεται στην διαδικασία διαταραχής της ισορροπίας της αιμόστασης. Η μετατροπή του νοσοκομείου μας σε κέντρο COVID-19 στα μέσα Μαρτίου μας βρήκε έτοιμους με απλά θεραπευτικά πρωτόκολλα που βασίζονται στην χορήγηση προφυλακτικών δόσεων ηπαρίνης μικρού μοριακού βάρους για την πρόληψη της φλεβικής θρόμβωσης σε όλους τους ασθενείς που νοσηλεύονται με COVID-19. Επίσης εφαρμόσαμε πρωτόκολλα για την έγκαιρη διάγνωση και ταχεία αντιμετώπιση της διάχυτης ενδαγγειακής πήξης. Η δημοσίευση των οδηγιών του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και της International Society of Thrombosis and Haemostasis επιβεβαίωσε την ορθότητα της στρατηγικής μας για την οποία ενημερώσαμε και το Υπουργείο Υγείας στην Ελλάδα.

-Ποιες είναι οι προοπτικές στην αντιμετώπιση της θρόμβωσης στους ασθενείς με COVID-19;

Σήμερα αναπτύσσεται μια διεθνής προσπάθεια για την πρόληψη και αποτελεσματική θεραπεία των αγγειακών επιπλοκών στους ασθενείς με COVID-19 στην οποία η ομάδα μας έχει πρωταγωνιστικό ρόλο. Ο βασικός μας στόχος είναι να ανακόψουμε την πορεία των νοσηλευόμενων ασθενών προς τη MΕΘ. Για να πετύχουμε αυτό τον στόχο προσπαθούμε να αναπτύξουμε ένα κλινικο-εργαστηριακό score που βασίζεται στους βιοδείκτες ενεργοποίησης της πήξης και της βλάβης των αγγείων ωστε να εντοπίσουμε έγκαιρα τους ασθενείς που κινδυνεύουν με επιδείνωση της κλινικής τους κατάστασης. Επίσης προσπαθούμε να βελτιώσουμε την αποτελεσματικότητα της αντιθρομβωτικής αγωγής. Στην κατεύθυνση αυτή, με βάση την μακροχρόνια συνεργασία που έχουμε με την Ιατρική Σχολή του ΕΚΠΑ και τον Πρύτανη κ. Δημόπουλο, με την Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική του ΑΠΘ στο Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ και με τον Ομιλο του Hellenic Healthcare Group προσπαθούμε να συνδράμουμε στην ανάπτυξη στρατηγικών ιατρικής ακριβείας για την αντιμετώπιση των αγγειακών επιπλοκών που θα βοηθήσουν και τους ασθενείς με COVID-19 στην Ελλάδα.

Ειδήσεις σήμερα:

Σε καραντίνα το hot spot στη Ριτσώνα - «Απόλυτα συνεργάσιμοι όλοι», λέει ο Γ.Γ. του υπ. Μετανάστευσης

Αμερικανός δικηγόρος κατέθεσε αγωγή... 20 τρισ. δολαρίων κατά της Κίνας για τον κορωνοϊό!

Κρούσματα κορωνοϊού και σε δεύτερο κρουαζιερόπλοιο με 1.898 ανθρώπους ανοιχτά της Φλόριντα