Τον προβληματισμό κατά πόσο τα πανεπιστήμια πρέπει ή όχι να επωφελούνται από δωρεές σε κρυπτονομίσματα, καταθέτει το βρετανικό περιοδικό Times Higher Education, καθώς αφενός μπορεί να ανοίξει μία νέα ‘δεξαμενή’ δωρητών, αφετέρου η μεταβλητότητα του ‘νομίσματος’ καθώς και το καθεστώς ρυθμιστικής εποπτείας, εγείρουν ανησυχίες.
Μία νέα «τάση» για δωρεές προς τα πανεπιστήμια με τη μορφή κρυπτονομισμάτων, αναδεικνύει το Times Higher Education (THE), η οποία σταδιακά
αποκτά δυναμική σε αρκετά ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα του εξωτερικού. Η συγκεκριμένη προσέγγιση μπορεί να σημαίνει πως ο αριθμός των δωρητών αυξάνεται ακόμη περισσότερο. Ορισμένα ιδρύματα, ωστόσο, παραμένουν διστακτικά εξαιτίας της ρευστής ‘φύσης’ των κρυπτονομισμάτων όπως και του καθεστώτος ρυθμιστικής εποπτείας.
Δώρον, άδωρον;
Το 2023, όπως αναφέρεται στο THE,
η κορεατική εταιρεία βιντεοπαιχνιδιών WeMade υποσχέθηκε να δωρίσει το ισοδύναμο του ενός δισεκατομμυρίου κορεατικών γουόν (695.988 δολάρια) σε μάρκες Wemix—ένα κρυπτονόμισμα συνδεδεμένο με την ομώνυμη πλατφόρμα blockchain—
στο Εθνικό Πανεπιστήμιο της Σεούλ. Λίγο μετά τη δωρεά, όμως, η WeMade φέρεται να ρευστοποίησε μεγάλο μέρος των νομισμάτων της, προκαλώντας σημαντική υποτίμηση του νομίσματος, με αποτέλεσμα η δωρεά του Εθνικού Πανεπιστημίου της Σεούλ να μην αξίζει πλέον τόσο πολύ, γεγονός που αποτέλεσε πρόβλημα καθώς τα κεφάλαια είχαν διατεθεί για συγκεκριμένο έργο.
Επιπλέον, αναφέρεται ότι σύμφωνα με τους κανονισμούς της Νότιας Κορέας για τα χρηματοοικονομικά, το πανεπιστήμιο δεν μπορούσε να ανοίξει εταιρικό λογαριασμό για ανταλλαγή εικονικών περιουσιακών στοιχείων. Με τις εκκλήσεις για αλλαγή του νόμου να μην εισακούονται, το πανεπιστήμιο κατέληξε να κρατά ένα ασταθές νόμισμα, που στην πραγματικότητα δεν μπορούσε να μετατρέψει σε μετρητά.
Σήμερα, οι κορεατικές ρυθμιστικές αρχές φέρονται να εξετάζουν το ενδεχόμενο να επιτρέψουν για πρώτη φορά στα πανεπιστήμια της χώρας να μετατρέπουν κρυπτονομίσματα, πιθανώς ανοίγοντας μια σημαντική νέα ροή χρηματοδότησης για τον οικονομικά πιεσμένο ακαδημαϊκό τομέα της χώρας.
Τί ισχύει σε άλλα μέρη του κόσμου
Τα πανεπιστήμια ήδη επωφελούνται από την «τρέλα» των κρυπτονομισμάτων, ιδιαίτερα στις Ηνωμένες Πολιτείες.
\
Το 2021, τ
ο Πανεπιστήμιο της Πενσυλβανίας έλαβε δωρεά 5 εκατομμυρίων δολαρίων σε Bitcoin από ανώνυμο δωρητή. Ένα χρόνο αργότερα, ο Vitalik Buterin, συνιδρυτής του Ethereum, δώρισε το ισοδύναμο των 9,4 εκατομμυρίων δολαρίων σε USDC Coin στο Πανεπιστήμιο του Μέριλαντ για τη χρηματοδότηση έρευνας δημόσιας υγείας μετά την πανδημία.
Η πλατφόρμα The Giving Block, που διευκολύνει δωρεές σε κρυπτονομίσματα σε μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς, δήλωσε ότι ο τομέας της ανώτατης εκπαίδευσης ήταν ένας από τους «ταχύτερα αναπτυσσόμενους τομείς» τα τελευταία δύο χρόνια, με πελάτες όπως το Πανεπιστήμιο της Ουάσινγκτον και το Πανεπιστήμιο Northeastern.
«Υπάρχουν διάφοροι λόγοι που το οδηγούν αυτό, όπως η ανάπτυξη της αγοράς κρυπτονομισμάτων και η ευρύτερη αποδοχή τους, αλλά ο μεγαλύτερος λόγος για τα πανεπιστήμια είναι απλώς η προσέλκυση χρημάτων», δήλωσε ο Pat Duffy, συνιδρυτής της πλατφόρμας.
Οικονομικά και Κίνδυνοι
Οι αναλυτές προβλέπουν ότι δημοφιλή νομίσματα, όπως το Bitcoin, θα συνεχίσουν να αυξάνουν την αξία τους, με την υποστήριξη της φιλικής προς τα κρυπτονομίσματα ομιλίας του Ντόναλντ Τραμπ, γεγονός που μπορεί να ωφελήσει τα πανεπιστήμια, με την προϋπόθεση φυσικά ότι είναι πρόθυμα να διαχειριστούν τους κινδύνους.
Για παράδειγμα, στις Η.Π.Α., οι δωρητές μπορούν να αποφύγουν τη φορολογία υπεραξίας και να λάβουν πλήρη έκπτωση φόρου για τη δωρεά – για το λόγο αυτό, άλλωστε, οι δωρητές προσφέρουν ακόμη μεγαλύτερα ποσά.
Ούτε τα πανεπιστήμια, όμως υπόκεινται σε φορολόγηση. Η αποδοχή δωρεών σε κρυπτονομίσματα από την πλευρά τους, μπορεί να τα κάνει να στραφούν σε μία νέα ‘αγορά’ νεώτερης γενιάς, που αντιπροσωπεύει την τεχνολογία, όπως εξηγεί ο Νιρ Κσέρτι, καθηγητής διοίκησης επιχειρήσεων στο Πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνας.
Δεν είναι μόνο οι δωρεές, όμως, που μπορούν να ρευστοποιηθούν από τα πανεπιστήμια. Ορισμένα, όπως το Πανεπιστήμιο του Μπέντλεϋ ήδη έχουν ξεκινήσει να δέχονται δίδακτρα σε κρυπτονομίσματα, γεγονός που δημιουργεί προβλήματα στους αλλοδαπούς φοιτητές.
Οι ανησυχίες για τα κρυπτονομίσματα
Η αστάθεια των αγορών κρυπτονομισμάτων παραμένει μια βασική ανησυχία, καθώς η κατάρρευση του Bitcoin το 2022 άφησε πίσω της μεγάλη αβεβαιότητα.
Σύμφωνα με κάποιους ειδικούς, όπως ο Bill Stanczykiewicz από το Πανεπιστήμιο της Ιντιάνα, είναι προτιμότερο τα πανεπιστήμια να μετατρέπουν αμέσως τα κρυπτονομίσματα σε εθνικό νόμισμα ή να χρησιμοποιούν για τον ίδιο λόγο σε πλατφόρμα, όπως το Giving Block, που αναλαμβάνει τη διεκπεραίωση της διαδικασίας. Όπως επισημαίνει ο κ. Stanczykiewicz, «αυτή τη στιγμή, μπορεί τα κρυπτονομίσματα να βρίσκονται στην κορυφή, ποιος μας εγγυάται όμως ότι δεν θα δούμε σύντομα κατακόρυφη πτώση ανάλογη με ό,τι συνέβη προ διετίας;». Αλλού, όπως στο Universidad Americana στην Παραγουάη, επιλέγουν να αξιολογούν την αγορά πριν από τη μετατροπή των κρυπτονομισμάτων.
Ηθικές και Περιβαλλοντικές Επιπτώσεις
Η αποδοχή δωρεών σε κρυπτονομίσματα εγείρει ηθικά ζητήματα, σχετικά με το κατά πόσο μπορούν να συνδεθούν με το αξιακό σύστημα του κάθε πανεπιστημιακού ιδρύματος.
Επιπλέον, υποστηρίζεται ότι το Bitcoin έχει αρνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον. Ωστόσο, σύμφωνα με τον Nir Kshetri, η κατανάλωση ενέργειας για τη μεταφορά Bitcoin είναι ελάχιστη ενώ η εξόρυξή του έχει ήδη γίνει πριν τη δωρεά.
Το μέλλον των κρυπτονομισμάτων θεωρείται βέβαιο. Το ερώτημα για τα πανεπιστήμια, όμως, είναι πόσο γρήγορα θα τα υιοθετήσουν. Σε κάθε περίπτωση, η διαφάνεια στις ρυθμιστικές διαδικασίες όπως και η πολιτική υποστήριξη είναι εκείνες που θα διασκεδάσουν τις αμφιβολίες.