Οι προτάσεις των Ελλήνων κινηματογραφιστών για την ενδυνάμωση του οπτικοακουστικού τομέα - Τι πήγε λάθος με το cash rebate

Mια ολοκληρωμένη εθνική στρατηγική που θα εξασφαλίζει ισορροπία και προοπτική για τον ελληνικό κινηματογράφο, τις ξένες παραγωγές και τις εγχώριες τηλεοπτικές σειρές αποτελεί το βασικό ζητούμενο των Ελλήνων κινηματογραφιστών, το οποίο διατυπώθηκε, μαζί με μια σειρά αιτημάτων και προτάσεων, κατά τη σημερινή συνέντευξη τύπου της πρωτοβουλίας «Σινεμά στην Ελλάδα - Ορατότης Μηδέν» που υποστηρίζεται από 2.385 Έλληνες και ξένους επαγγελματίες του οπτικοακουστικού τομέα.

Καθιστώντας εξ αρχής σαφές πως δεν είναι ενάντια στο νεοιδρυθέν Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου, Οπτικοακουστικών Μέσων & Δημιουργίας (ΕΚΚΟΜΕΔ), το οποίο θεωρούν σπίτι τους, οι εκπρόσωποι της πρωτοβουλίας παρουσίασαν αναλυτικά τα τρία βασικά αιτήματά τους τα οποία στοχεύουν στην ενδυνάμωση της ελληνικής κινηματογραφικής παραγωγής αλλά και στην προσέλκυση ξένων παραγωγών.

Το πρώτο αφορά στην αύξηση της ετήσιας ενίσχυσης των επιλεκτικών προγραμμάτων στο ποσό των 15.000.000 ευρώ, μέσω σταθερής πηγής χρηματοδότησης προκειμένου να στηριχθεί η εγχώρια κινηματογραφία, ποσό για το οποίο, όπως σημειώθηκε, ο ΕΚΚΟΜΕΔ είχε δεσμευτεί από τον Νοέμβριο του 2023 αλλά μέχρι στιγμής δεν έχει γίνει κάποια πρόοδος. «Επιδιώκουμε ο ελληνικός κινηματογράφος να έχει τα χρήματα που χρειάζεται για να συμμετέχει ανταγωνιστικά στο ευρωπαϊκό περιβάλλον, να αναπτύσσει τα ταλέντα του, να διεκδικεί ισότιμα το ελληνικό κοινό, και να προβάλλει εκτός συνόρων τον σύγχρονο ελληνικό πολιτισμό» υπογράμμισαν, επισημαίνοντας με έμφαση πως «σήμερα ο ελληνικός κινηματογράφος βρίσκεται στην τελευταία θέση της Ευρώπης ως προς τη δημόσια επιλεκτική χρηματοδότηση με βάση το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν της, ενώ την ίδια στιγμή καταγράφει διεθνείς διακρίσεις και συμμετοχές στα μεγαλύτερα φεστιβάλ.»

Σχετικά με την πρόσφατη αντικατάσταση του τέλους συνδρομητικής τηλεόρασης, το οποίο καταργήθηκε, -το 50% , περίπου 10.000.000€, προοριζόταν από τον Απρίλιο του 2024 για τον τακτικό προϋπολογισμό του ΕΚΚΟΜΕΔ– από έναν νέο, μόνιμο πόρο, μέσω ετήσιας επιχορήγησης του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, οι κινηματογραφιστές εξέφρασαν την άποψη πως «θα ήταν πιο αποτελεσματικό να μην καταργηθεί ο φόρος, αλλά να επεκταθεί και στις αλλοδαπές πλατφόρμες.»

Υπογραμμίστηκε επίσης με έμφαση πως «η ανάγκη του ελληνικού σινεμά είναι η αύξηση των επιλεκτικών προγραμμάτων και όχι του cash rebate, μια και τα χρήματα των επιλεκτικών προγραμμάτων είναι τα πρώτα που μπαίνουν σε μια παραγωγή, η μαγιά που χρειάζεται το ελληνικό σινεμά για να βρει χρήματα και από άλλες χώρες, ενώ το cash rebate έρχεται τελευταίο, και υπολογίζεται με βάση τα χρήματα που έχουν ήδη εξασφαλιστεί».
Ζήτησαν επίσης τη στήριξη του ελληνικού ντοκιμαντέρ μέσω ποσοστιαίας κατανομής 30% επί του συνολικού ετήσιου προϋπολογισμού των επιλεκτικών προγραμμάτων χρηματοδότησης.

Τα προβλήματα του Cash Rebate

Δεύτερο αλλά εξίσου βασικό αίτημα των Ελλήνων κινημαtoγραφιστών αποτελεί η εξασφάλιση της αποτελεσματικότητας του χρηματοδοτικού εργαλείου cash rebate, το οποίο παρότι, όπως σημείωσαν, ξεκίνησε με καλούς οιωνούς το 2017, δίνοντας μεγάλη ώθηση στην παραγωγή ελληνικών ταινιών και τηλεοπτικών σειρών αλλά και στην προσέλκυση γυρισμάτων ξένων παραγωγών, το 2024 απορρυθμίστηκε πλήρως αποδεικνύοντας πως «το σύστημα δεν ήταν βιώσιμο».
Ως αιτίες της μη βιωσιμότητας αυτής αναφέρθηκαν η αδιάκριτη ένταξη ξένων τιμολογίων στις μεγάλες ξένες παραγωγές που είχε ως αποτέλεσμα χρέη και καθυστερήσεις, η ένταξη στο πρόγραμμα χαμηλού επιπέδου τηλεοπτικών παραγωγών και η εκτόξευση του κόστους από τη μεγάλη ζήτηση των μεγάλων ξένων παραγωγών που λειτούργησε εις βάρος του ελληνικού κινηματογράφου.

Συνεπώς, παρότι αναγνωρίζουν, όπως δήλωσαν, τα θετικά βήματα που έχουν γίνει τους τελευταίους μήνες, παραμένουν σταθεροί στην διεκδίκηση «αποτελεσματικής και χωρίς γραφειοκρατικά εμπόδια εφαρμογής του cash rebate, ώστε να αποφεύγονται καθυστερήσεις που αποθαρρύνουν διεθνείς χρηματοδότες και επιβαρύνουν οικονομικά εγχώριες και ξένες παραγωγές» ενώ ζητούν και επίλυση των εξαιρετικά σοβαρών προβλημάτων που έχουν προκύψει από τη χρηματοδότηση του cash rebate από το ΕΣΠΑ.

Το τρίτο βασικό αίτημά τους σχετίζεται με τη στελέχωση του ΕΚΚΟΜΕΔ και το αίτημα συμμετοχής στο Δ.Σ του και σε κρίσιμες διοικητικές θέσεις καταξιωμένων επαγγελματιών του οπτικοακουστικού τομέα οι οποίοι γνωρίζουν καλά τον χώρο, τα προβλήματα αλλά και τις προοπτικές του γι’ αυτό και είναι απαραίτητη η συνδρομή τους στη χάραξη της πολιτικής του.