Νίκος Μήλης

Με υπουργική απόφαση, κύριος των Προγραμμάτων Πολεοδομικού Σχεδιασμού της Χώρας είναι το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ), ενώ ως Αναθέτουσα Αρχή και Φορέας Υλοποίησης , ορίζεται το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας.

Οι νόμοι της τελευταίας 10ετίας της κρίσης δημιούργησαν ένα νέο πλαίσιο χωρικού σχεδιασμού. Με τους νόμους αυτούς καταργήθηκε ένα σημαντικό μέρος της προηγούμενης σχετικής νομοθεσίας. Ο 1ος ν.4269/2014 ψηφίστηκε με τη διαδικασία του κατεπείγοντος και αναμφίβολα υπήρξε προϊόν εξωγενούς πίεσης και όχι εσωτερικής ωρίμανσης με βάση τα διαπιστωθέντα αδιέξοδα. Ο ν.4447/2016 προέκυψε ως μία πλέον διαρθρωτική παρέμβαση, αλλά και αυτός δεν συνέθετε ολοκληρωμένο πλαίσιο ενάσκησης αποτελεσματικής εφαρμογής χωρικών αναπτυξιακών σχεδίων, ενώ καθυστέρησε σημαντικά ο καθορισμός νέου πλαισίου χρήσεων γης, με αποτέλεσμα οι κατηγορίες χρήσεων γης να ορίζονται για διάστημα 18 μηνών μετά την ισχύ του ν.4447/2016 από ΠΔ που είχε εκδοθεί 30 χρόνια πριν!!

Για ΠΡΩΤΗ φορά το ΤΕΕ αναλαμβάνει μία ιδιαίτερης σημασίας εκτελεστική ευθύνη (Αναθέτουσα Αρχή και Φορέας υλοποίησης) και οφείλει να ανταποκριθεί στην «πρόκληση», στο πλαίσιο εφαρμογής νέων πολεοδομικών εργαλείων, η αποτελεσματικότητα των οποίων πρέπει να αποδειχθεί στην πράξη! (Είναι τελείως διαφορετική ευθύνη από την ‘’διαχειριστική’’ της τακτοποίησης των αυθαιρέτων). Για να επιτύχει στο δύσκολο έργο του το ΤΕΕ απαιτείται συστηματική οργάνωση, επαγγελματισμός, διαφάνεια, αξιοπιστία και ισχυρή νομιμοποίηση στις επιλογές και στις αποφάσεις.

Ενδεικτικά, ορισμένα κρίσιμα ζητήματα, που θα πρέπει να αναδειχθούν εξαρχής στον σχεδιασμό των δράσεων του ΤΕΕ είναι τα παρακάτω:

Α) Κατάλληλη οργάνωση, απλούστευση διαδικασιών με εξασφάλιση ελέγχου ποιότητας στις διαδικασίες αναθέσεων. Κριτήρια όπως ο επαγγελματισμός, η αυστηρή αξιολόγηση και αξιοκρατία, πρέπει να πρυτανεύσουν.
Β) Τήρηση αυστηρών χρονοδιαγραμμάτων και συστηματική παρακολούθηση με ειδική ομάδα και αξιολόγηση της πορείας των μελετών

Το εγχείρημα δεν προσφέρεται ως πεδίο φθηνής πολιτικής ή συντεχνιακής αντιπαράθεσης. Έχει βαθιά κοινωνική και επιστημονική διάσταση, στο τέλος δε της ημέρας θα επηρεάσει το παραγωγικό μοντέλο ανάπτυξης της χώρας.
Αποτελεί άλλωστε ευκαιρία να λυθούν χρονίζοντα προβλήματα όπως κτηματολόγιο, δασικοί χάρτες, ρέματα, αιγιαλός/παραλία, οριοθέτηση οικισμών, χαρακτηρισμός δρόμων και άλλα.