Νίκος Φελέκης

Ο Ηλιογάβαλος, ο αυτοκράτορας από τη Συρία, που μπήκε στη Ρώμη πάνω σε άρμα το οποίο έσερναν γυμνές γυναίκες, είχε πολλές ιδιοτροπίες. Μία εξ αυτών ήταν η εξής: Παρέθετε γεύματα όπου καλούσε 8 καμπούρηδες, 8 κουτσούς, 8 φαλακρούς, 8 κουλούς, 8 κουφούς, 8 μαύρους, 8 λευκούς, 8 αδύνατους και 8 χοντρούς. Ο ίδιος, τριγυρισμένος από τους αυλικούς του, κοίταζε την παράξενη αυτή συγκέντρωση από ψηλά, από μια στοά. Κάποιοι θα αναρωτηθείτε τι σχέση έχει αυτό με την εγχώρια πολιτική αντιπαράθεση τη σήμερον ημέρα.

Eχει και παραέχει. Ο ένας κάνει… τραπέζι με τον Πάτση, τον Φλώρο, τον Χειμάρα και ο άλλος με τον Παππά, τον Καλογρίτσα, τον Πολάκη. Και οι δύο μαζί με την κηδεία του έκπτωτου μονάρχη, αλλά και με τον Ανδρουλάκη, λες και το ποσοστό που θα λάβει το ΠΑΣΟΚ -αν θα είναι μονοψήφιο ή διψήφιο- θα καθορίσει την πορεία της χώρας μετά τις εκλογές, αν θα είναι σε λεωφόρους αναπτύξεως και ευζωΐας ή υφέσεως και φτωχοποίησης.

Δεν τα γράφουμε αυτά για να πούμε ότι οι παρεκβάσεις και τα σκάνδαλα που συνδέονται με τα ανώτερα πρόσωπα δεν είναι σοβαρά. Κάθε άλλο. Σοβαρά είναι, αλλά για τους πολίτες αυτά που προέχουν είναι η ζωή τους, ο γλίσχρος μισθός τους, η ακρίβεια που τραβάει την ανηφόρα, τα νοίκια που έχουν πάει στα ύψη, τα νοσοκομεία που δεν μπορούν να εξυπηρετήσουν τους αρρώστους, οι παρενέργειες από την ενεργειακή και κλιματική κρίση, ο πόλεμος στην Ουκρανία και η (έστω μικρή) πιθανότητα πολεμικού επεισοδίου με την Τουρκία.

Αυτά είναι τα σοβαρά προβλήματα και όχι αν ο Παππάς έστελνε SMS στον Καλογρίτσα και αν ο Τασούλας έβγαλε απαγορευτικό στον Ράμμο να διαφωτίσει τη Βουλή τον Ιανουάριο. Θα μου πείτε, δεν είναι σοβαρά θέματα οι υποκλοπές και η διαφθορά; Βεβαίως, είναι. Ομως η συνεχής και πολύμηνη επικέντρωση της αντιπαράθεσης σε αυτά δεν σηκώνει τις πολιτικές εκείνες φουρτούνες που θα τσάκιζαν ή και θα βύθιζαν το κυβερνητικό σκάφος του Κυριάκου Μητσοτάκη, όπως φαίνεται ότι πίστευαν ο Αλέξης Τσίπρας και οι σύντροφοί του.

Μπορεί τις επόμενες ημέρες ή εβδομάδες να υπάρξουν στοιχεία και αποκαλύψεις που να δικαιώσουν τις εκτιμήσεις της αξιωματικής αντιπολίτευσης, όμως προσώρας στον ορίζοντα δεν διαφαίνεται κάτι τέτοιο. Οι δημοσκόποι συνεχίζουν να μοιράζουν με τον ίδιο μονότονο τρόπο τα ποσοστά στα κόμματα: η Ν.Δ. προηγείται χάνοντας λίγο και αργά. Ο ΣΥΡΙΖΑ έπεται κερδίζοντας λίγο και αργά, όχι όμως σε βαθμό που να προοιωνίζεται κυβερνητική ανατροπή και πολιτική αλλαγή. Το ΠΑΣΟΚ εγκατέλειψε τις υψηλές πτήσεις και τους τελευταίους μήνες χάνει συνεχώς ύψος.

Δημοσκοπική υποχώρηση

Σύμφωνα με σοβαρό αναλογιστή μιας από τις μεγαλύτερες εταιρείες δημοσκοπήσεων, η γεωμετρική καμπύλη ανάμεσα στα δύο πρώτα κόμματα κλείνει, όχι όμως σε βαθμό που να μπορεί κάποιος να αποφανθεί με ασφάλεια ότι τον Απρίλιο ή τον Μάιο η διαφορά του ΣΥΡΙΖΑ από τη Ν.Δ. θα βρίσκεται στην περιοχή του στατιστικού λάθους (3,5%) ώστε να μπορούν να συμβούν τα πάντα.

Μπορεί σήμερα το σκορ να μην είναι 35-26 ούτε 34-27, αλλά δεν είναι ο ΣΥΡΙΖΑ πάνω από το 30% και η Ν.Δ. κάτω από το 33%, όπως διατείνονται ορισμένοι συνεργάτες του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Το μόνο σίγουρο είναι ότι το τρίτο κόμμα, το ΠΑΣΟΚ, μετά και το σκάνδαλο Gatar-gate, στο οποίο εμπλέκεται η Εύα Καϊλή, υποχωρεί και μάλιστα σε βαθμό που ακόμη και το διψήφιο ποσοστό του ορισμένοι δημοσκόποι να μην το θεωρούν σίγουρο.

Η δημοσκοπική υποχώρηση του ΠΑΣΟΚ δεν είναι σίγουρο ότι ευνοεί οπωσδήποτε τα δύο μεγάλα κόμματα, ενδεχομένως θα μεγαλώσουν τα ποσοστά της αποχής της αναντιπροσώπευτης ψήφου, ενώ κάποιοι δεν αποκλείουν και μια μικρή ενίσχυση των ποσοστών του ΚΚΕ, αφού είναι το μόνο κόμμα από τον προοδευτικό χώρο που διατηρεί το λεγόμενο «ηθικό πλεονέκτημα της Αριστεράς» και δεν έχει «λερωμένα» τα χέρια του από τα σκάνδαλα που παράγουν οι (κυβερνητικές ή άλλου τύπου) διευθετήσεις και η διαχείριση συμφερόντων, κυρίως οικονομικής φύσεως. Πάντως, ο Αλέξης Τσίπρας στους συνομιλητές του εμφανίζεται πεπεισμένος ότι στις εκλογές με την απλή αναλογική πρώτο κόμμα θα είναι ο ΣΥΡΙΖΑ και στις δεύτερες, με την ενισχυμένη, θα δοθεί σκληρή μάχη ανάμεσα σε αυτόν και τον Μητσοτάκη για τον σχηματισμό κυβέρνησης.

Τα πάντα, σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ, θα κριθούν από τις εφεδρείες που θα έχουν τα δύο κόμματα στις δεύτερες εκλογές. Αν οι ψήφοι δεξιότερα της Ν.Δ. είναι περισσότερες από αυτές που θα αθροίζουν τα κόμματα που βρίσκονται πιο αριστερά από τον ΣΥΡΙΖΑ, ο Κυριάκος θα έχει μικρό προβάδισμα έναντι του Αλέξη, παραδέχονται στελέχη της Κουμουνδούρου που ασχολούνται συστηματικά και επισταμένως με την εκλογική συμπεριφορά των πολιτών. Κρίσιμο για τον ΣΥΡΙΖΑ θα είναι το ποσοστό που θα λάβει ο Γιάνης Βαρουφάκης.

Αν το ΜέΡΑ25 πάρει 2,9% (όπως στις ευρωεκλογές του 2019) και δεν μπει στη Βουλή, το πιθανότερο είναι στις δεύτερες εκλογές να το «ρουφήξει» σχεδόν όλο ο ΣΥΡΙΖΑ, καθώς και ένα μικρό ποσοστό από ψηφοφόρους του ΚΚΕ, αλλά και της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς, που προτιμούν τη «δήθεν Αριστερά» του Τσίπρα από τη «Δεξιά με προβιά Κέντρου» του Μητσοτάκη.

Στην Κουμουνδούρου δεν τους πειράζει αν το σκεπτικό ορισμένων κουκουέδων, αριστεριστών και βαρουφακιστών για να ψηφίσουν τον ΣΥΡΙΖΑ είναι «να φύγει ο Μητσοτάκης και ας έρθει κι ο Τσίπρας». Κάθε άλλο. Μπορεί το... άρωμα μιας τέτοιας ψήφου να μην αρέσει στον Τσίπρα, όμως του αρκεί που «μαυρίζουν» τον Μητσοτάκη. Ασε που οι ψήφοι, όπως άλλωστε και τα χρήματα, δεν μυρίζουν.

Προεκλογικά σενάρια

Αν ο Μητσοτάκης στην τελική μάχη με τον Τσίπρα για την πρωθυπουργία καταφέρει να απορροφήσει το μεγαλύτερο τμήμα της πέραν της Ν.Δ. δεξιάς ψήφου και δεν μπορέσει να πετύχει την αυτοδυναμία, τότε ο Αλέξης, εφόσον απορροφήσει και αυτός τη μερίδα του λέοντος από την πέραν του ΣΥΡΙΖΑ αριστερή ψήφο, μπορεί να ελπίζει στη συγκρότηση κυβερνητικής πλειοψηφίας με το ΠΑΣΟΚ, εάν βεβαίως στη νέα, μετά τις πρώτες εκλογές, κοινοβουλευτική ομάδα της Χαριλάου Τρικούπη οι φιλοαριστεροί βουλευτές υπερτερούν των φιλοδεξιών.

Διαφορετικά το γκουβέρνο θα παραμείνει στα χέρια του Μητσοτάκη και ο Τσίπρας θα πρέπει να περιμένει δύο-τρία ακόμη χρόνια για να επιστρέψει στο Μαξίμου και αφού στο μεσοδιάστημα ο ΣΥΡΙΖΑ και το (εναπομείναν) ΠΑΣΟΚ ενωθούν σε σάρκα μίαν, αυτήν της Προοδευτικής Παράταξης.

Βέβαια, το αφήγημα της «προοδευτικής διακυβέρνησης» μπορεί να ακούγεται ωραία στην ηγεσία της Κουμουνδούρου, όμως στη Χαριλάου Τρικούπη ηχεί παράφωνα όσο ο βουλευτής Χανίων Παύλος Πολάκης επιμένει να σαμποτάρει με εμπρηστικές δηλώσεις την πιθανότητα κυβερνητικής συνεργασίας των κομμάτων που ηγούνται Τσίπρας και Ανδρουλάκης. «Θαρρείς και το κάνει επίτηδες», μας λέει πασοκογενής βουλευτής, ο οποίος θεωρεί «αχαρακτήριστη» την επίθεση Πολάκη στον Ανδρουλάκη, με λέξεις όπως «μικρός», «λίγος», «σε έχουν», «Νικολάκη».

Προσθέτει δε πως «ακόμη και στην περίπτωση που ο Πολάκης θεώρησε εαυτόν θιγόμενο, και ορθώς, από τον όρο “πολακισμοί” που χρησιμοποίησε σε ομιλία του ο Ανδρουλάκης, δεν έπρεπε να απαντήσει με αυτό τον τρόπο». Πάντως, ο συνομιλητής μας δεν είναι σίγουρος ότι ο Πολάκης έπεσε σε παγίδα που του έστησαν όσοι από το ΠΑΣΟΚ δεν θέλουν συνεργασία με τον ΣΥΡΙΖΑ ή ηθελημένα απάντησε έτσι επειδή αισθάνεται ότι σε μια προοδευτική διακυβέρνηση δεν θα πρωταγωνιστούν βουλευτές με ακραίες συμπεριφορές και εμπρηστικό λόγο όπως ο ίδιος.

Ορισμένοι υποστηρίζουν πως των χειρών αδίκων δεν ήρξατο ο Πολάκης, αλλά η Χαριλάου Τρικούπη όταν εξέδωσε ανακοίνωση για βαλίτσες με χρήματα του Καλογρίτσα που πήγαν στην ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ, ακολούθησε ο Ανδρουλάκης με άρθρο στα «Νέα» για «διμέτωπο» του ΠΑΣΟΚ, τη σκυτάλη πήρε η βουλευτής Χαρά Κεφαλίδου που επετέθη στον ΣΥΡΙΖΑ για το σποτ αναφορικά με τα πανεπιστήμια και τους «αστυνομικούς που μπαίνουν και βαράνε» και, τέλος, ο εκπρόσωπος του ΚΙΝ.ΑΛ. Δημήτρης Μάντζος που ζητά από τον Νίκο Παππά να πει αν έχει στείλει το περίφημο SMS στον Καλογρίτσα. Ακόμη κι έτσι να είναι, και πάλι δεν δικαιούται ο Πολάκης να αντικαθιστά και να εκθέτει τον αρχηγό του σχετικά με τους όρους οικοδόμησης της προοδευτικής διακυβέρνησης.

Εκτός κι αν ο Αλέξης Τσίπρας έχει εξουσιοδοτήσει τον Πολάκη να ρυθμίσει τα θέματα των σχέσεων με το ΠΑΣΟΚ. Κάτι που δεν ισχύει, αλλά σε ορισμένους είναι λογικό να δημιουργούνται δεύτερες σκέψεις όσο ο Αλέξης αφενός δεν βάζει στη θέση του τον Παυλάρα και αφετέρου τον αφήνει να προπαγανδίζει υπέρ της αυτοδυναμίας του ΣΥΡΙΖΑ και όχι να υπερασπίζεται τη γραμμή για «προοδευτική διακυβέρνηση» με το ΠΑΣΟΚ.

Πριμοδότηση στον Μητσοτάκη

Πέραν των όποιων γραφικών προσεγγίσεων για τον Πολάκη, η αλήθεια είναι πως ο βουλευτής Χανίων προσθέτει ένα επιπλέον και σοβαρό εμπόδιο στον Τσίπρα στην προσπάθεια να κερδίσει τις εκλογές. Οταν λέει πως «η αυτοδύναμη κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ είναι μονόδρομος», υπονομεύει τη στρατηγική του Τσίπρα περί συμμαχικής κυβέρνησης των προοδευτικών δυνάμεων και εμμέσως πριμοδοτεί τον Μητσοτάκη, αφού μόνον αυτός, τουλάχιστον μέχρι τώρα, έχει καθαρό αφήγημα περί αυτοδυναμίας της Ν.Δ. Με τα λεγόμενα Πολάκη, οι ψηφοφόροι θα έχουν να επιλέξουν ανάμεσα σε αυτοδυναμία της Ν.Δ. και αυτοδυναμία του ΣΥΡΙΖΑ. Ακόμη και ο πιο άσχετος αναλυτής και επικοινωνιολόγος θα πει ότι με αυτό το αφήγημα ο ΣΥΡΙΖΑ είναι σφαγμένος από χέρι, αφού σε όλες τις μετρήσεις η αυτοδυναμία, ακόμη κι αν δεν θεωρείται εφικτή, ταυτίζεται με τον Μητσοτάκη.

Αν τα δύο κόμματα (ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ) συνεχίσουν τους επόμενους τρεις-τέσσερεις μήνες, μέχρι τις εκλογές, να επιτίθενται το ένα στο άλλο, όπως θέλουν ο Πολάκης και όσοι άλλοι «πολακιστές» ευδοκιμούν στον ΣΥΡΙΖΑ, το μόνο σίγουρο είναι ότι η στρατηγική της προοδευτικής κυβέρνησης δεν θα είναι απλώς μειοψηφική στο εκλογικό σώμα, αλλά και αποκρουστική για τους κεντροαριστερούς και εχέφρονες ψηφοφόρους που θα αδυνατούν να κατανοήσουν πώς με τέτοιες εχθροπραξίες τα δύο κόμματα μπορούν να συνεργαστούν.

Επιπροσθέτως, οι ιστορίες με τον Καλογρίτσα και οι... πολακισμοί προσθέτουν κι άλλο ένα εμπόδιο στον Τσίπρα στην προεκλογική περίοδο. Αντί η κυβέρνηση να απολογείται για τον Ράμμο, τον Φλώρο, την ακρίβεια, τις αναθέσεις σε φίλους και την αισχροκέρδεια, με την επικοινωνιακή υπεροπλία που διαθέτει και τα πλεονεκτήματα που της δίνει το γκουβέρνο, αλλάζει κατά το δοκούν και εκεί που τη συμφέρει τα πεδία της πολιτικής αντιπαράθεσης, ενώ επιχειρεί και συμψηφισμούς σχετικά με τη διαφθορά.

Είναι δε λάθος έως και ηλίθιο να επικαλείσαι την αντικειμενικότητα από κάποιον που έχεις βαφτίσει «όργανο» και «πετσακομμένο». Και τον Παππά και τον Πολάκη και οποιονδήποτε άλλον και οτιδήποτε αρνητικό για τον ΣΥΡΙΖΑ θα προβάλλουν ακόμη και ως αντιστάθμισμα στον Φλώρο, στον Ράμμο, στον Πάτση και σε λοιπούς της Ν.Δ.

Η αντιπολίτευση έπρεπε να έχει ως αιχμή την οικονομία και την αντιπρόταση για αυτήν και δευτερευόντως τα (όντως σοβαρά) θέματα των υποκλοπών. Οι πολίτες, στους δύσκολους και ταραγμένους καιρούς που ζούμε, θα ψηφίσουν με βασικό κριτήριο τη βελτίωση της ζωής τους και όχι ποιος βλάπτει περισσότερο το κράτος.

Επρεπε να τον συνετίσει

Σύμφωνα με κάποιους, ο Τσίπρας έπρεπε να έχει βάλει... φίμωτρο στον Πολάκη, όμως ακόμη κι αν τον θέλει για «μαχαιροβγάλτη» και «σκυλί που αλυχτάει» (και η αλήθεια είναι πως ο Πολάκης τους τελευταίους μήνες αποκάλυψε τον Πάτση, τον Χειμάρα και άλλες σκοτεινές κυβερνητικές υποθέσεις που έδωσαν πόντους στον ΣΥΡΙΖΑ) και πάλι θα έπρεπε να τον συνετίσει για έναν ακόμη λόγο. Οσο δεν δημιουργείται στην κοινωνία ρεύμα νίκης του ΣΥΡΙΖΑ, πολλά αξιόλογα και ικανά πρόσωπα, βλέποντας και τις συμπεριφορές Πολάκη, διστάζουν να συμπορευτούν με την Κουμουνδούρου. Το φαινόμενο αυτό δεν είναι μόνο σε κεντρικό επίπεδο αλλά και στην περιφέρεια, όπου οι άνθρωποι γνωρίζονται καλύτερα και τοποθετούνται ανάλογα και με τα πρόσωπα που φαίνεται ότι εκπροσωπούν τον ΣΥΡΙΖΑ στις τοπικές κοινωνίες και τα ψηφοδέλτια για τη Βουλή και τους δήμους.

Ενδεχομένως, αυτός είναι και ένας από τους λόγους που ακόμη δεν έχουν ανακοινωθεί τα ψηφοδέλτια του ΣΥΡΙΖΑ. Πάντως, όσο καθυστερεί η ανακοίνωση -η συνεδρίαση της Πολιτικής Γραμματείας πάει για την επόμενη εβδομάδα και της Κεντρικής Επιτροπής που θα εγκρίνει τα ονόματα των υποψηφίων για αργότερα- τόσο φουντώνουν οι φήμες που κάνουν λόγο για «ψηφοδέλτια κατώτερα των περιστάσεων» ή τέλος πάντων ψηφοδέλτια που «δεν κάνουν τη διαφορά» αφού, τουλάχιστον μέχρι τώρα, δεν υπάρχουν πρόσωπα τόσο ελκυστικά στην κοινωνία και όπως θα τα ήθελε ο Αλέξης Τσίπρας.

Και φυσικά, επειδή αφέθηκαν για την τελευταία στιγμή, υπάρχουν αντιστάσεις ακόμη και εκβιασμοί από εν ενεργεία βουλευτές, πολιτευτές, ιστορικά στελέχη αλλά και κομματικούς ομαδάρχες για το ποιοι/ες πρέπει να είναι οι εκλεκτοί στις εκλογικές περιφέρειες.