Ανδρέας Ζούλας

Για το τραγελαφικό του νόμου αυτού ήθελα εξ αρχής να γράψω, αλλά το απέφευγα λόγω της στενής συγγενικής σχέσης μου με τον πρώην πρόεδρο της ΕΡΤ Κωνσταντίνο Ζούλα, (ανιψιός μου και αναδεκτός μου) καθώς δεν θα ήθελα να πουν κάποιοι διαδικτυακοί δημοσιολογούντες, ή άλλα διατεταγμένα άτομα της παραπληροφόρησης, ότι προκατειλημμένος γράφω. Τώρα, οπότε το θέμα της προεδρίας της ΕΡΤ έχει κριθεί, μπορώ κάλλιστα να πω ότι ο νόμος αυτός - που δεν αφορά μόνο την ΕΡΤ, αλλά όλους τους δημόσιους οργανισμούς και εταιρείες - πρέπει αμέσως να καταργηθεί, για τους λόγους που θα εξηγήσω.

Όμως, μετά τα δημοσιεύματα για την ανάδειξη της «επικρατέστερης» για την ΕΡΤ, μπορώ να γράψω ότι το μεν ΑΣΕΠ αυτογελοιοποιείται, η δε Κυβέρνηση εκτίθεται. Δεν είναι δυνατόν να προκρίνεται ως η επικρατέστερη υποψηφιότητα για την θέση του διευθύνοντος συμβούλου της ΕΡΤ, μία κυρία, ανωτάτη δημόσιος υπάλληλος, χωρίς, όπως εγράφη, καμία πείρα στην Τηλεόραση-Ενημέρωση, αλλά και χωρίς να γνωρίζει (σε βαθμό που να μπορεί να συνεννοηθεί τουλάχιστον με ομολόγους της) μία ξένη γλώσσα.

Με την «κρίση» του ΑΣΕΠ εν προκειμένω συμβαίνει και κάτι άλλο κωμικοτραγικό. Δεν γνωρίζω πόσο κατάλληλος για την θέση αυτή της ΕΡΤ ήταν ο κ. Γιατρομανωλάκης. Γνωρίζω όμως ότι τον - ειδικό για την Επικοινωνία - επιστήμονα αυτόν που «έκοψε» το ΑΣΕΠ κρίνοντάς τον ανεπαρκή για την θέση του διευθύνοντος συμβούλου της ΕΡΤ, τον είχε κρίνει ο ίδιος ο πρωθυπουργός ΚΑΤΑΛΛΗΛΟ για την θέση του υφυπουργού στο υπουργείο Πολιτισμού, στο οποίοι υπάγεται η ΕΡΤ…

Και κάτι ακόμη εξαιρετικά σημαντικό: Η κρίση αυτή του ΑΣΕΠ - για την «επικρατέστερη» υποψηφιότητα» - κατά τρόπο βάναυσο ΠΡΟΣΒΑΛΛΕΙ το πάσης φύσεως, δημοσιογραφικό, καλλιτεχνικό, τεχνικό, διοικητικό Προσωπικό της ΕΡΤ, το οποίο, υπό την διοίκηση του Κωνσταντίνου Ζούλα επέτυχε κατά γενική ομολογία, πλήρη αναμόρφωσή της. Δεν μπορεί το ΑΣΕΠ, να εμφανίζεται «τελείως ανύποπτο» πραγματικών καταστάσεων και αναγκών και να προκρίνει για την διοίκηση της ΕΡΤ ένα πρόσωπο που μια ολόκληρη ζωή, ως Δημόσιος υπάλληλος ανέπτυξε ή προσήρμοσε όλη την επαγγελματική/υπηρεσιακή της συγκρότηση και έκφραση στην ισχυρότατη, κυρίαρχη, συνθήκη της, έντιμης και πανάξιας, δημοσιοϋπαλληλίας που είναι - κατά το Διοικητικό Δίκαιο - η «Διοικητική Επιβολή». Δηλαδή «διαφωνώ (και το σημειώνω και εγγράφως, στις προχωρημένες περιπτώσεις) και πράττω κατά την υπόδειξη του Προϊσταμένου», διαφορετικά την ενέργεια της αρμοδιότητός μου, ολοκληρώνει ο Προϊστάμενος.

Είναι αυτή η νοοτροπία ό,τι καλύτερο για την ιεραρχία και την τάξη στο Δημόσιο και ό,τι χειρότερο για την διοίκηση της ΕΡΤ, για το προσωπικό της, για την λειτουργία της, για το κοινό της, για την ανεξάρτητη, τέλος, λειτουργία της, που είναι και το πρώτο ζητούμενο. Και αν υπάρχει κάτι χειρότερο από την υπόδειξη του ΑΣΕΠ, αυτό θα ήταν τυχόν υιοθέτησή της από τον αρμόδιο υπουργό…

Έχει κανείς αντιληφθεί το τραγελαφικό του πράγματος στο ΑΣΕΠ ή στην Κυβέρνηση; Αλλά δεν φταίει – τόσο – το ΑΣΕΠ, το οποίο σε κάθε περίπτωση εφήρμοσε τον Νόμο που εισηγήθηκε η Κυβέρνηση και ψήφισε η Βουλή. Δεν μπορούσε να κάνει διαφορετικά το ΑΣΕΠ. Εφήρμοσε τον νόμο, εφόσον αυτός ψηφίστηκε, και υπέδειξε ως πλέον κατάλληλο πρόσωπο εκείνο ακριβώς που δεν υπήρχε ποτέ περίπτωση να επιλέξει η Κυβέρνηση.

Φεύγουμε λοιπόν από το κωμικοτραγικό της περιπτώσεως της ΕΡΤ και πάμε στο επικίνδυνο του Νόμου. Όλα, εξ αρχής ΛΑΘΟΣ. Ο νόμος, έχει λεχθεί ότι έγινε για να μη μπορεί κανείς να επικρίνει την Κυβέρνηση για ευνοιοκρατία και έτσι επελέγη ως αντικειμενική διαδικασία, αυτή του ΑΣΕΠ.

Πρώτο λάθος: Η Κυβέρνηση της χώρας, η όποια Κυβέρνηση, έχοντας λαϊκή εντολή και δεδηλωμένη εμπιστοσύνη της Βουλής, εκφράζοντας εγκύρως την λαϊκή κυριαρχία, μπορεί να ΚΗΡΥΞΕΙ ΠΟΛΕΜΟ και να ΣΥΝΑΨΕΙ ΕΙΡΗΝΗ, χωρίς να… προσφύγει όχι στο ΑΣΕΠ, αλλά πουθενά. Έχοντας τέτοιο δικαίωμα, δεν έχει την δυνατότητα να διορίσει πρόεδρο σε μια Δημόσια Εταιρεία; Ιδίως μάλιστα όταν υπήρχε η διαδικασία της Ακροάσεως στην αρμόδια Επιτροπή της Βουλής; Ρητορικό το ερώτημα.

Λάθος δεύτερο: Η διά Νόμου ανάθεση της επιλογής - ή αν θέλετε «προεπιλογής» - των υποψηφίων Διοικητών βρίσκεται μάλλον (θα κριθεί αυτό στα Δικαστήρια κατά πάσα πιθανότητα) σε αντίθεση προς το Σύνταγμα, αφενός και αφετέρου υπερβαίνει κατά τρόπο … άγαρμπο έως θεσμικά σχιζοφρενικό τον ίδιο τον Νόμο… περί ΑΣΕΠ. Αναλυτικότερα:

-Το Σύνταγμα στο άρθρο 103, ορίζοντας τα των Δημοσίων Υπαλλήλων λέει στην παράγραφο 5 τα εξής:

«Με νόμο μπορούν να εξαιρούνται από τη μονιμότητα ανώτατοι διοικητικοί υπάλληλοι που κατέχουν θέσεις εκτός διοικητικής ιεραρχίας, οι διοριζόμενοι απ’ ευθείας με βαθμό πρεσβευτικό…» κ.λπ., κ.λπ. Και στην παράγραφο 7 ορίζει: «Η πρόσληψη υπαλλήλων στο Δημόσιο και στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, όπως αυτός καθορίζεται κάθε φορά, ΠΛΗΝ ΤΩΝ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΩΝ ΤΗΣ ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΥ 5, γίνεται είτε με δημόσιο διαγωνισμό είτε με επιλογή» κ.λπ., κ.λπ.

Από τις συνταγματικές αυτές διατάξεις συνάγεται ότι οι προαναφερόμενες περιπτώσεις της παραγράφου 5 ΕΞΑΙΡΟΥΝΤΑΙ από τις διατάξεις περί διορισμού μέσω ΑΣΕΠ. Επομένως οι Διοικητές δημοσίων Οργανισμών – Εταιρειών, ως «ανώτατοι διοικητικοί υπάλληλοι μη εντασσόμενοι στην διοικητική ιεραρχία», κακώς υπήχθησαν στην διαδικασία του ΑΣΕΠ. Είναι προφανές ότι, αν δεν καταργηθεί ο σχετικός Νόμος (που εισηγήθηκε η κυρία Κεραμέως), αυτός θα κριθεί ως προς την συνταγματικότητά του στα Δικαστήρια, όπου μάλλον θα προσφύγουν όσοι υποψήφιοι θεωρήσουν τον εαυτόν τους αδικηθέντα. Με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ομαλή λειτουργία των περί ων ο λόγος δημοσίων Οργανισμών κ.λπ.…

Τώρα ως προς το «θεσμικά σχιζοφρενικό» του εν λόγω νόμου, αρκεί να αναφερθεί τούτο: Ο ίδιος ο περί ΑΣΕΠ νόμος ΕΞΑΙΡΕΙ των διατάξεών του ολόκληρη σειρά, είκοσι δύο, κατηγοριών υπαλλήλων με κοινό γνώρισμα (για να μη μακρηγορούμε) τα ΕΙΔΙΚΑ ΠΡΟΣΟΝΤΑ τους (ή τα της ειδικής υπηρεσιακής καταστάσεώς τους), τα οποία ο Νομοθέτης λέγει ότι δεν μπορεί να τα κρίνει το ΑΣΕΠ. Οι υπάλληλοι αυτοί μπορεί να διορίζονται με διαδικασία εκτός ΑΣΕΠ και να υπηρετούν στο δημόσιο, αλλά και σε Οργανισμούς και Εταιρείες του Δημοσίου, σε οργανικές θέσεις, εντός της ιεραρχίας. Το θεσμικά σχιζοφρενικό, επομένως, έγκειται στο ότι ο Νομοθέτης (με τον επίμαχο νόμο) έρχεται και θέτει υπό την κρίση του ΑΣΕΠ τους διοικητικούς Προϊσταμένους των υπαλλήλων αυτών, τα προσόντα των οποίων δεν μπορεί να κρίνει το ΑΣΕΠ και δεν τους υπάγει στην διαδικασία του…

Υπάρχουν και άλλα ζητήματα πρωταρχικής σημασίας με τον εξ αρχής ελαττωματικό αυτόν νόμο.

Πρώτον το ΑΣΕΠ και η διαδικασία του αναφέρεται στους δημοσίους υπαλλήλους, τους εντασσόμενους στην διοικητική ιεραρχία. Γι’ αυτούς έγινε ο «νόμος Πεπονή» (και είχα την, τιμητική, ευκαιρία να συζητήσω διά μακρών ιδιωτικώς και δημοσίως, στην τηλεοπτική εκπομπή μου, τον νόμο αυτόν με τον αείμνηστο Αναστάση Πεπονή). Δεν είχε διανοηθεί κανείς ότι θα κρίνονταν από το ΑΣΕΠ οι Διοικητές Οργανισμών. (Προς αποφυγήν παρερμηνειών, από γνωστούς «γενικώς απληροφόρητους», πρέπει να υπογραμμίσω ότι ο Νόμος Πεπονή «ήρθε» μετά τις εκλογές του 1993 για να βάλει τάξη στις προσλήψεις στο δημόσιο, αφού οι φαυλοκρατικοί διορισμοί που έκαναν οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ από το 1981 μέχρι το 1993-4 το είχαν σκανδαλωδώς διευρύνει, εκτινάσσοντας τις σχετικές δαπάνες σε πρωτοφανή ύψη, που μαζί με τον υπερδανεισμό για την κατανάλωση, προετοίμασαν την αναπόφευκτη χρεοκοπία της χώρας που ήρθε λίγα χρόνια αργότερα).

Δεύτερον, τα μέλη του ΑΣΕΠ, με τις δεδομένες ειδικότητές τους (Καθηγητές, Νομικοί, - κατά πλειονότητα - Μηχανικοί, Οικονομολόγοι, αλλά και διοικητικοί υπάλληλοι του ΑΣΕΠ), έχουν πλήρη επάρκεια να κρίνουν ΤΟ ΝΟΜΙΜΟ και τυπικό της υποψηφιότητος για την θέση μονίμου δημοσίου υπαλλήλου, της ιεραρχίας. Δεν έχουν – δεν μπορεί να έχουν – αρμοδιότητα ή και την κατ’ ουσίαν επάρκεια να κρίνουν την ΚΑΤΑΛΛΗΛΟΤΗΤΑ κάποιου για την θέση του Διοικητού.

Τρίτον, η διαδικασία επιλογής-προεπιλογής των υποψηφίων που καθιέρωσε ο νόμος είναι τέτοια, ώστε αβιάστως μπορεί να λεχθεί, χωρίς να θέλω να προσβάλω κανέναν υποψήφιο, ότι: Η αποδοχή και μόνο της διαδικασίας κρίσης, συνιστά το ασφαλέστερο κριτήριο-τεκμήριο ΑΚΑΤΑΛΛΗΛΟΤΗΤΟΣ για την κατάληψη της θέσης και την άσκηση καθηκόντων διοικητού Οργανισμού.

Τέταρτον, ενώ ο νόμος θεσπίσθηκε για να περιφρουρήσει την Κυβέρνηση από επιθέσεις και επικρίσεις όποιου τρίτου για ευνοιοκρατία, τελικώς την αφήνει - και σε αυτό - τελείως ακάλυπτη. Κι αυτό γιατί, η διαδικασία ΑΣΕΠ, έτσι όπως είναι και καθιερώθηκε από τον νόμο καταλήγει στην επιλογή-προεπιλογή των τριών επικρατεστέρων υποψηφίων. Από τους τρεις ο αρμόδιος υπουργός θα επιλέξει τον έναν, στον οποίο και θα αναθέσει τα καθήκοντα του Διοικητού του Οργανισμού που πολιτικώς εποπτεύει. Δηλαδή, τελικώς έχουμε και πάλι «πολιτική επιλογή». Και αν οι δύο άλλοι ή ο ένας εξ αυτών έχει περισσότερα «προσόντα» κατά την αξιολόγηση ΑΣΕΠ, πώς δεν θα στραφεί προς την Δικαιοσύνη, με όλες τις συμπαρομαρτούσες και δυσλειτουργίες στο δημόσιο και καταγγελίες, πολιτικές και δημοσιογραφικές;

Επομένως, κύριοι και κυρίες της Κυβερνήσεως… Εις οιωνός άριστος: Καταργήστε το ταχύτερο τον νόμο αυτόν και αναλάβατε, κατά τις συνταγματικές επιταγές, την Κυβερνητική σας ευθύνη για την Διοίκηση Κράτους και Δημοσίου τομέα, αρκούμενοι στον κοινοβουλευτικό έλεγχο, της αρμόδιας Επιτροπής της Βουλής. Το να επιλέγετε τους ανθρώπους που θα διοικήσουν την κρατική μηχανή είναι αποκλειστικό σας δικαίωμα. Και το να μη μπορεί κανείς να σας μεμφθεί για τις επιλογές σας, αυτονόητο καθήκον σας.