Σαββίδης και Μάρης πήδηξαν από το «κόκκινο» τρένο

Οι πολιτικές αλλαγές στην Ελλάδα συνήθως συνδυάζονται με ριζικές ανακατατάξεις στα μίντια. Ηταν, λοιπόν, δεδομένο ότι η επικράτηση της Ν.Δ. στις εκλογές της 7ης Ιουλίου θα συνέβαλε σταδιακά στη δημιουργία ενός νέου μιντιακού τοπίου. Αλλωστε τα 4,5 χρόνια του ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία είχαν προκαλέσει τέτοιες στρεβλώσεις στον χώρο που θα ήταν αδύνατο να διατηρηθούν μετά την αποχώρηση από την κυβέρνηση.

Την προηγούμενη εβδομάδα δύο εκδοτικές αποφάσεις έφεραν στο προσκήνιο το «αναμενόμενο». Ο ομογενής επιχειρηματίας Ιβάν Σαββίδης προχώρησε στη διακοπή της κυκλοφορίας του καθημερινού «Εθνους», ενώ λίγες ημέρες νωρίτερα ο Δημήτρης Μάρης έκλεινε τον ενημερωτικό ραδιοφωνικό σταθμό News247 και τον μετέτρεπε σε μουσικό.

Αν για τον Ιβάν τα πράγματα ήταν σαφή -έκλεισε την εφημερίδα γιατί δεν άντεχε την οικονομική αιμορραγία-, για τον Μάρη ήταν λίγο καμουφλαρισμένα. Για το λουκέτο επικαλέστηκε αποφάσεις του ΕΣΡ, ότι δηλαδή ο σταθμός δεν είχε άδεια για ενημερωτική λειτουργία. Μόνο που σε αυτή την κατάσταση λειτουργούν αρκετοί ραδιοφωνικοί σταθμοί οι οποίοι διαπραγματεύονται με το ΕΣΡ τη λειτουργία τους χωρίς να ρίχνουν «μαύρο» και αναμένουν τη δημιουργία ενός νέου θεσμικού πλαισίου που θα καθορίσει το μέλλον τους. Αρα είναι πολύ πιθανό ο επιχειρηματίας απλώς να χρησιμοποίησε προσχηματικά το ΕΣΡ για να προχωρήσει άμεσα στα σχέδιά του.

Το πολιτικό παρασκήνιο

Οι υποψιασμένοι στις παρασκηνιακές διασυνδέσεις της πολιτικής με τα μίντια δίνουν άλλη διάσταση στα ξαφνικά καλοκαιριάτικα λουκέτα. Ισχυρίζονται δηλαδή ότι Σαββίδης και Μάρης, δύο επιχειρηματίες που συνέδεσαν την πορεία τους στα ΜΜΕ με την άνοδο του ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία και τα χρησιμοποίησαν ως προπαγανδιστικά εργαλεία του Μαξίμου, τώρα, μετά την κυβερνητική αλλαγή, απλώς εγκαταλείπουν το πλοίο που βυθίζεται. Αναζητούν ταυτόχρονα επαφές με τη νέα κυβέρνηση και στέλνουν συμβολικά ως πρώτα διαπιστευτήρια τα λουκέτα. Μένει να αποδειχθεί αν η συγκεκριμένη καχυποψία είναι δικαιολογημένη, όπως επίσης και το αν η νέα κυβέρνηση της Ν.Δ. θα αποδεχτεί τα συμβολικά δώρα. Κάτι που μόνο βέβαιο δεν μπορεί να θεωρείται αυτή τη στιγμή.
Η μόνη βεβαιότητα που διαφαίνεται είναι η απέραντη θλίψη στο αντίπαλο στρατόπεδο, τον ΣΥΡΙΖΑ.

Στενός συνεργάτης του Αλέξη Τσίπρα σχολίαζε ως εξής τις εξελίξεις: «Σαββίδης και Μάρης, αφού φύγαμε από την κυβέρνηση, μας κούνησαν μαντίλι. Πήδηξαν από το τρένο και αυτό που τους ενδιαφέρει πλέον είναι να τα βρουν με τους Νεοδημοκράτες».

Μπορεί η διαπίστωση να είναι λίγο aggressive, αλλά το συμπέρασμα είναι προφανές: η επιρροή του ΣΥΡΙΖΑ στα ΜΜΕ είναι πλέον θλιβερή, γεγονός που δυσκολεύει αφόρητα και τον ρόλο του ως αξιωματικής αντιπολίτευσης και την προσπάθεια μετεξέλιξής του σε ένα «κανονικό» και «θεσμικό» κόμμα. Βέβαια αυτό που δεν παραδέχονται ο Τσίπρας και το επιτελείο του ΣΥΡΙΖΑ είναι ότι οι ίδιοι φέρουν ακέραιη την ευθύνη για την πολιτική μοναξιά τους.

Τα σχεδόν 5 χρόνια της διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ χαρακτηρίζονται από έναν -άλλοτε θερμό, άλλοτε ψυχρό- πόλεμο που εξαπέλυσε στα ΜΜΕ. Με στρατηγική εμπνευσμένη λίγο από τα λάτιν καθεστώτα τύπου Τσάβες και Μαδούρο, λίγο από Ερντογάν και Ορμπαν, κατήγγειλε σχεδόν όλα τα σημαντικά ΜΜΕ της χώρας ως «συστημικά» και «εχθρούς του λαού» και έστειλε τους «λεγεωνάριους» να τα εξοντώσουν. Από Εξεταστικές στη Βουλή μέχρι τους κλειστούς κρατικούς μηχανισμούς (δικαστικές διώξεις, κυνήγι από τις τράπεζες και την Εφορία κ.λπ.).

Την ίδια στιγμή, επιχείρησε να δημιουργήσει τα δικά του «αντισυστημικά ΜΜΕ». Με φίλιες επιχειρηματικές δυνάμεις, «κόκκινους» εργολάβους τύπου Καλογρίτσα και περιθωριακούς δημοσιογράφους που έστηναν ξαφνικά ιστοσελίδες και εβδομαδιαίες εφημερίδες.

Για την αφανή χρηματοδότηση δεν υπήρχε πρόβλημα. Αρκετοί «φίλοι» επιχειρηματίες που είχαν ήδη ανοίξει δουλειές με την «Πρώτη Φορά Αριστερά» δεν ήταν φειδωλοί σε χορηγίες στα «αντισυστημικά» ΜΜΕ του ΣΥΡΙΖΑ. Και ταυτόχρονα υπήρχαν γενναίες ενέσεις από επιχειρήσεις στις οποίες το Δημόσιο διατηρούσε δεσπόζουσα θέση.

Παράλληλα με τη δημιουργία των «νέων τζακιών» του ΣΥΡΙΖΑ στα ΜΜΕ, παλιοί παράγοντες, ειδικά στην τηλεόραση, οδηγήθηκαν στην αναγκαστική συμπόρευση με εκβιαστικές μεθόδους, δικαστικές και άλλες.
Το συμπέρασμα είναι ότι ο ΣΥΡΙΖΑ άφησε ένα βομβαρδισμένο τοπίο στα ΜΜΕ, κλιμάκωσε ακόμη περισσότερο την κρίση, την παρακμή και την ανυποληψία και στο τέλος έμεινε με... την «Αυγή» στο χέρι. Την κρίσιμη στιγμή, στις ευρωεκλογές και τις εκλογές του Ιουλίου, η δύναμη πυρός του ΣΥΡΙΖΑ στα ΜΜΕ εμφανίστηκε ανύπαρκτη. Ομως τα χειρότερα θα έρχονταν μετά τις εκλογές.

Ιβάν και Μάρης

Κεντρικά πρόσωπα στην επιχείρηση του Μαξίμου να δημιουργήσει «νέα τζάκια» στα ΜΜΕ αναδείχθηκαν ο Σαββίδης και ο Μάρης. Μάλιστα πρωταγωνιστής στα προξενιά που με έναν παράξενο τρόπο συνέδεσαν τις τύχες των δύο επιχειρηματιών ήταν ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας. Μια πρακτική που οπωσδήποτε δεν συνάδει με πρότυπα δυτικής δημοκρατίας. Ομως στην «τζαμαχιρία» του ΣΥΡΙΖΑ ποιος έδινε σημασία σε αστικές και θεσμικές λεπτομέρειες;

Πριν από δύο χρόνια ακριβώς, λοιπόν, τον Ιούλιο του 2017, διεξήχθη ο πλειστηριασμός για τα έντυπα της Πήγασος. Πλειοδότης ανεδείχθη η Dimera Investments Ltd. του Ιβάν Σαββίδη, η οποία με ιδιαίτερα χαμηλό τίμημα στα 3,85 εκατ. ευρώ εξαγόρασε τους τίτλους του «Εθνους» και της «Ημερησίας» από την οικογένεια Μπόμπολα.

Ετσι, απλώς για να δοξάσουμε την επιτυχία του «πολέμου κατά της διαπλοκής» του ΣΥΡΙΖΑ, να υπενθυμίσουμε ότι με αυτή την πράξη η οικογένεια Μπόμπολα έγραφε στο χιόνι τραπεζικές υποχρεώσεις και χρέη σε εργαζομένους και προμηθευτές πάνω από 180 εκατ. ευρώ ενώ και ο Σαββίδης έπαιρνε καθαρές τις εφημερίδες.

Ο Ιβάν εκείνη την περίοδο εμφανιζόταν (μέσα από την «ιστορική» συνέντευξη στο protothema.gr) ως θαυμαστής του Τσίπρα, ενώ δεν δίσταζε να προχωρά και σε παρακινδυνευμένες προβλέψεις που, δυστυχώς για τον ίδιο, δεν επιβεβαιώθηκαν («ο Μητσοτάκης δεν θα γίνει ποτέ πρωθυπουργός»).

Λίγες ημέρες μετά την εξαγορά του «Εθνους» από τον Σαββίδη, τον κάλεσαν στο Μαξίμου. Στο φωτεινό γραφείο του πρωθυπουργού, ο Τσίπρας και οι συνεργάτες του γνώρισαν τον Ιβάν με τον Δημήτρη Μάρη και έκαναν το προξενιό. Ο Ιβάν θα έβαζε τα χρήματα, αλλά το αποκλειστικό μάνατζμεντ του «Εθνους» θα το αναλάμβανε ο Δημήτρης Μάρης.

Ο τελευταίος είχε δημιουργήσει μια άγνωστη για τους πολλούς, αλλά ιδιαίτερα ισχυρή σχέση με τον πρωθυπουργό. Τον προηγούμενο χειμώνα εθεάθησαν πολλές φορές στα χιονισμένα βουνά του Νταβός, ενώ αρκετές φορές μαζί τους εμφανίστηκε και η εμβληματική Αριάννα Χάφινγκτον, η οποία άλλωστε είχε αναθέσει στον Μάρη την ελληνική εκδοχή της Huffington Post. Αργότερα βέβαια το διαδικτυακό εγχείρημα με προμετωπίδα την κυρία Χάφινγκτον απλά άφηνε φέσια στους επιχειρηματίες-μετόχους. Ο πρώτος και καλύτερος που εγκατέλειπε το καράβι που ναυαγούσε ήταν ο Μάρης.

Με τη βοήθεια λοιπόν του Τσίπρα, ο Μάρης θα ανέβαινε εκδοτική πίστα, καθώς η εταιρεία 24Media αναλάμβανε τις τύχες μιας ιστορικής εφημερίδας, του «Εθνους».
Φυσικά ο κ. Μάρης έκανε μεταξύ άλλων... και άλλες δουλειές-ζημιές. Ή μάλλον προσπαθούσε να κάνει «ζημιές» στον εκδοτικό χώρο σε «συναδέλφους» του.

Τραπεζίτης διηγείται ότι μεσούσης της βασιλείας του ΣΥΡΙΖΑ χτυπάει το τηλέφωνό του στο γραφείο και στην άλλη γραμμή ήταν η γραμματέας του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα. «Μου λέει ο Μάρης ότι δίνεις πολλά (σ.σ.: προσδιόρισε ακριβώς το ποσό) απ’ την τράπεζα στο τάδε μέσο ενημέρωσης. Γιατί το κάνεις αυτό, αυτοί μας χτυπάνε», του λέει ο πολυπράγμων... Δυτικοευρωπαίος πολιτικός Αλέξης. Ο τραπεζίτης μένει εμβρόντητος για δευτερόλεπτα και με δυσκολία απαντάει: «Κοιτάξτε, κύριε Πρόεδρε, τα διαφημιστικά μπάτζετ δίνονται αναλόγως του όγκου των ΜΜΕ, δεν δίνουμε κάτι χαριστικό».

Μόλις έξι μήνες μετά, ο πρωθυπουργός αποδείχτηκε «γκαντέμης» και για τα προξενιά. Για άγνωστους λόγους, Σαββίδης και Μάρης τα έσπασαν, ο τελευταίος αποχώρησε από το «Εθνος» και την αποκλειστική διαχείριση της έκδοσης ανέλαβαν άνθρωποι του ομογενούς επιχειρηματία.

Ο Σαββίδης και οι ΗΠΑ

Στη συνέχεια και οι δύο επιχειρηματίες ακολούθησαν παράλληλες εκδοτικές τροχιές με δύο κοινά σημεία: ανεπιφύλακτη στήριξη στον ΣΥΡΙΖΑ και σημαντικές οικονομικές ζημιές στα ΜΜΕ που κατείχαν.

Ο Ιβάν συνέχισε τις επενδύσεις στο «Εθνος» και κυρίως στην τηλεόραση του OPEN. Για δύο χρόνια έριξε κοντά στα 70 εκατ. ευρώ στα ΜΜΕ, αλλά το τελικό αποτέλεσμα μοιάζει πενιχρό. Η κυκλοφορία του καθημερινού «Εθνους» μόλις υπερέβαινε τα 2.500 φύλλα μέχρι την ημέρα που έκλεισε. Για το κυριακάτικο η κυκλοφορία αγγίζει τα 16.000 φύλλα.

Οι τηλεθεάσεις του OPEN δίνουν μάχη στα μονοψήφια για να ξεπεράσουν τις αντίστοιχες της κρατικής τηλεόρασης. Πολλά λεφτά πεταμένα στον κουβά.

Με δεδομένο μάλιστα ότι το δωράκι της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ με την ΕΡΤ στον ΠΑΟΚ (τηλεοπτικό συμβόλαιο περί τα 7,5 εκατ. ευρώ ετησίως) μάς τελείωσε, ο τρομερός Ιβάν θα πρέπει να αποφασίσει. Ή θα δεχτεί την προσφορά της NOVA και να εισπράξει ένα αρκετά καλό τίμημα (όχι βέβαια όσο της κρατικής ΕΡΤ) ή θα πρέπει να πληρώσει από τη μια τσέπη του (OPEN) την άλλη τσέπη του (ΠΑΟΚ).

Παρότι οι άνθρωποι του Σαββίδη επιμένουν ότι ο επιχειρηματίας θα συνεχίσει να επενδύει στα ΜΜΕ, αρκετοί γνώστες της αγοράς υποψιάζονται μια πορεία σταδιακής υποχώρησης, η οποία μπορεί να φτάσει ακόμη και στην πλήρη αποχώρηση. Ολα βέβαια θα εξαρτηθούν από τις συνολικότερες πολιτικές και οικονομικές εξελίξεις στη χώρα.

Ο Ιβάν δείχνει να αγωνιά για την αποκατάσταση των σχέσεων με τη νέα κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη. Τον τελευταίο ενάμιση χρόνο οι σχέσεις είναι παγωμένες αλλά ουδέτερες. Φήμες επιμένουν ότι ο Σαββίδης επιχειρεί ένα συνολικό λιώσιμο των πάγων με όλες τις μέχρι τώρα αντίρροπες δυνάμεις, ακόμη και με την αμερικανική πλευρά, η οποία ποτέ δεν έκρυψε την αρνητική της διάθεση για την παρουσία στην Ελλάδα τού εκ Ρωσίας ομογενούς επιχειρηματία.

Μια αρνητική διάθεση που κορυφώθηκε μετά τη συμμετοχή του Σαββίδη στην κοινοπραξία η οποία εξαγόρασε το λιμάνι της Θεσσαλονίκης. Είναι προφανές ότι η αμερικανική πλευρά θα εκλάμβανε ως στρατηγική κίνηση καλής θέλησης την αποχώρηση Σαββίδη από τον ΟΛΘ και θα μπορούσε στη συνέχεια να αντιμετωπίσει με πιο θετική προσέγγιση την υπόλοιπη παρουσία του στην Ελλάδα. Αλλωστε υπάρχουν ισχυροί ελληνικοί επιχειρηματικοί όμιλοι που θα επιθυμούσαν την εμπλοκή τους στον ΟΛΘ.

Το μέλλον του Μάρη

Στη μετά ΣΥΡΙΖΑ εποχή ψάχνει τα επόμενα βήματά του και ο Μάρης. Επαιξε δυνατά το χαρτί του Τσίπρα, αλλά οι εκδοτικές κινήσεις του δεν στέφθηκαν από μεγάλη επιτυχία. Κάτι που δεν ισχύει για τις υπόλοιπες δουλειές του στο διαδικτυακό στοίχημα. Εκεί τα πράγματα με τις πλάτες της κυβέρνησης απογειώθηκαν.

Η στοιχηματική εταιρεία στην οποία συμμετέχει (Stoiximan) νομιμοποιήθηκε στην αγορά και αναπτύχθηκε ραγδαία στα χρόνια του ΣΥΡΙΖΑ. Το αποτέλεσμα ήταν η πώληση μετοχικών μεριδίων στον ΟΠΑΠ σε δύο φάσεις. Στην πρώτη φάση ο ένας βασικός μέτοχος, ο Φώτης Μπόμπολας, έβαλε στην τσέπη 50 εκατ. ευρώ και στη δεύτερη φάση ο δεύτερος βασικός μέτοχος, ο Μάρης, απέσπασε και αυτός ποσό πάνω από 40 εκατ. ευρώ. Μια χαρά υπεραξίες οι οποίες βέβαια υποβοηθήθηκαν σημαντικά από το στάτους και την επιρροή που δημιούργησαν οι σχέσεις με το Μαξίμου.

Επιπρόσθετα, το πιο σημαντικό απ’ όλα είναι ότι εδώ και περίπου τρία χρόνια οι φορολογικές αρχές -περιέργως- δεν πολυασχολούνται με μια σοβαρότατη φορολογική εκκρεμότητα της τάξεως των 35 εκατ. ευρώ του Μάρη, ενώ πλήρεις φάκελοι με στοιχεία βρίσκονται στα γραφεία τους. Τυχαίο; Είναι άγνωστες οι επόμενες προθέσεις και τα σχέδια του Μάρη. Και αυτός, όπως ο Σαββίδης, βλέποντας ότι για μια μακρά περίοδο στην κυβέρνηση θα βρίσκονται η Ν.Δ. και ο Μητσοτάκης, όπως είναι φυσικό, θα προσπαθήσουν να στήσουν γέφυρες. Αλλωστε, παρά τα προξενιά με τον ΣΥΡΙΖΑ, ο Μητσοτάκης είχε ξεναγηθεί στις εγκαταστάσεις της 24Media και είχε παραχωρήσει προεκλογικά συνέντευξη στο αθλητικό ραδιόφωνο του ομίλου.

Οι σχέσεις όμως είναι δύσκολες και με την άλλη πλευρά. Αρκετοί θερμοκέφαλοι του ΣΥΡΙΖΑ αντιμετωπίζουν τον μέχρι τώρα φίλο περίπου ως «προδότη». Αρκετά δημοσιεύματα αυτού του κλίματος εμφανίστηκαν το τελευταίο διάστημα σε περιθωριακά μίντια του ΣΥΡΙΖΑ. Δημοσιεύματα που μάλλον δεν απηχούν τις απόψεις της ηγετικής ομάδας και πολύ περισσότερο προσωπικά του Αλέξη Τσίπρα.
Και αυτά θα κριθούν στο άμεσο μέλλον και σε μεγάλο βαθμό θα καθοριστούν από τη φυσιογνωμία του ΣΥΡΙΖΑ στην αντιπολίτευση και από τα προσωπικά σχέδια του Τσίπρα.