Θωμάς Γεράκης

Οι μεταβολές που καταγράφονται στις αξιολογήσεις των πολιτών για το κομματικό περιβάλλον, αλλά και στην πρόθεση ψήφου, είναι στατιστικά μη σημαντικές και δεν αλλάζουν τη μεγάλη εικόνα.

Η Ν.Δ. εξακολουθεί να προηγείται, διατηρώντας τη μεγάλη διαφορά από τα υπόλοιπα κόμματα, και εκτιμάται στην παρούσα δημοσκόπηση στο 31%, αυξάνοντας την εκλογική της επιρροή κατά 0,5%.

Το ΠΑΣΟΚ σταθεροποιείται στη δεύτερη θέση με 14%, εμφανίζει βελτίωση στις ποιοτικές ερωτήσεις που το αφορούν, αλλά δεν φαίνεται να μπορεί να μειώσει την απόσταση που το χωρίζει από το πρώτο κόμμα.

Η Πλεύση Ελευθερίας καταγράφεται για άλλη μία φορά στην τρίτη θέση, ωστόσο με συνεχόμενη πτωτική τάση και πλέον απειλείται από την τέταρτη Ελληνική Λύση, αλλά και το ΚΚΕ, που σε αυτήν την έρευνα δείχνουν σημάδια αντοχής και μικρής ενίσχυσης.

Ο ΣΥΡΙΖΑ καταγράφεται στην έκτη θέση με 7,2%, σταθεροποιώντας την καθοδική τάση των προηγούμενων μηνών. Στα μικρότερα κόμματα οι διαφοροποιήσεις σε σχέση με την προηγούμενη δημοσκόπηση είναι της τάξης του 0,2%. Παρά τη σταθερότητα που εμφανίζουν οι εκλογικοί συσχετισμοί, το ενδεχόμενο δημιουργίας νέων κομμάτων παράγει εκκρεμότητες που σε έναν μικρό ή μεγάλο βαθμό θα επηρεάσουν τα σημερινά δεδομένα. Ιδιαίτερα στον κατακερματισμένο χώρο της Κεντροαριστεράς, μετά τις πολιτικές πρωτοβουλίες Τσίπρα και την προαναγγελθείσα επιστροφή του στην ενεργό πολιτική ζωή, αναμένονται εξελίξεις και ανακατατάξεις.

Ενα νέο κόμμα με αρχηγό τον Αλέξη Τσίπρα θεωρείται για το 26,1% μία ευκαιρία ανασύνταξης της Κεντροαριστεράς και για το 63,8% μία ακόμη διάσπαση του ΣΥΡΙΖΑ και του ευρύτερου προοδευτικού χώρου. Ως ευκαιρία ανασύνταξης βλέπουν τις πολιτικές πρωτοβουλίες Τσίπρα οι τρεις στους τέσσερις ψηφοφόρους του σημερινού ΣΥΡΙΖΑ, αλλά οι ψηφοφόροι των άλλων κομμάτων τη βλέπουν περισσότερο ως μία ακόμα διάσπαση. Το εγχείρημα Τσίπρα έχει σχετικά μεγαλύτερη απήχηση στους κεντροαριστερούς ψηφοφόρους, αλλά υστερεί τόσο στους κεντρώους όσο και στους αριστερούς. Εκκρεμότητες υπάρχουν και στον χώρο δεξιότερα της Ν.Δ., προς το παρόν λιγότερο πιθανές και επιδραστικές.

Συνοψίζοντας, τα στοιχεία αναδεικνύουν ένα πολιτικό περιβάλλον όπου παρά την κριτική προς την κυβέρνηση, η εμπιστοσύνη προς την αντιπολίτευση είναι ακόμη χαμηλότερη, δημιουργώντας ένα είδος ασύμμετρης ισορροπίας. Η κοινωνία εμφανίζεται διχασμένη ανάμεσα στην επιθυμία για αλλαγή και στην ανάγκη πολιτικής σταθερότητας. Παρά τη διάχυτη δυσαρέσκεια, ένα σημαντικό τμήμα του πληθυσμού θεωρεί ότι η βελτίωση της αποτελεσματικότητας της κυβέρνησης είναι προτιμότερη από μια άμεση αλλαγή πορείας. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει διάθεση για πολιτική αλλαγή, αλλά δείχνει πως η αλλαγή αυτή δεν φαίνεται να έχει σήμερα φορέα που να μπορεί να την υλοποιήσει με αξιοπιστία. Η επιθυμία για αλλαγή δεν μετουσιώνεται σε ενεργή εκλογική στήριξη της αντιπολίτευσης.

Συνολικά, η εικόνα που προκύπτει είναι σαφής: η κυβέρνηση βρίσκεται αντιμέτωπη με τη φθορά της, αλλά η αντιπολίτευση δεν πείθει ως ρεαλιστική εναλλακτική. Το πολιτικό τοπίο χαρακτηρίζεται από μια παράδοξη σταθερότητα, που δεν οφείλεται τόσο σε υψηλή ικανοποίηση για την κυβέρνηση όσο σε έλλειψη εμπιστοσύνης προς τους ανταγωνιστές της. Με αυτά τα δεδομένα, η πορεία προς τις επόμενες εκλογές δεν διαγράφεται -τουλάχιστον έως τώρα- ως μια μάχη μεταξύ δύο ισχυρών πόλων, αλλά ως μια διαδικασία όπου ο ένας πόλος παραμένει ισχυρός επειδή ο άλλος αδυνατεί να συγκροτηθεί. Αυτό καθιστά τις επόμενες πολιτικές εξελίξεις εξαιρετικά ενδιαφέρουσες: το ζητούμενο δεν είναι μόνο τι θα κάνει η κυβέρνηση, αλλά αν θα καταφέρει κάποια στιγμή η αντιπολίτευση να αποκτήσει συνοχή, αξιοπιστία και προοπτική.

* Θωμάς Γεράκης, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Marc A.E.