Θάνος Δημόπουλος

Στη συμμαχία CIVIS μετέχουν τα πανεπιστήμια Aix-Marseille Université (Γαλλία), Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (Ελλάδα), Πανεπιστήμιο Βουκουρεστίου (Ρουμανία), Université Libre de Bruxelles (Βέλγιο), Universidad Autonoma de Madrid (Ισπανία), Sapienza Università di Roma (Ιταλία), Stockholms Universitet (Σουηδία), Eberhard-Karls-Universität Tübingen (Γερμανία). Το CIVIS είναι μια νέα οντότητα όπου το ΕΚΠΑ, όπως και τα υπόλοιπα ιδρύματα, είναι συνιδρυτής και μέτοχος. Επίσης, με το CIVIS συνεργάζεται πλέον το Πανεπιστήμιο της Γλασκόβης. https://civis.eu/el
Το σχέδιο ξεκίνησε έπειτα από την πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να δομήσει το μελλοντικό πλαίσιο για την εκπαίδευση και τον πολιτισμό στην Ευρώπη, καθώς επίσης και την αρχή της διαδικασίας πιλοτικής εφαρμογής της δημιουργίας των Ευρωπαϊκών Πανεπιστημίων.
Ανάμεσα στους στόχους αυτής της Ενωσης των Πανεπιστημίων, η οποία συγκεντρώνει το δυναμικό περίπου 384.000 φοιτητών και 55.000 μελών του προσωπικού των συμμετεχόντων πανεπιστημίων, είναι:
■ Η κλιμάκωση των πολυάριθμων υπαρχουσών συνεργασιών μεταξύ των πανεπιστημίων σε ένα πρόγραμμα δομικής ολοκλήρωσης- ενσωμάτωσης που υπερβαίνει τις συνηθισμένες συνεργασίες μεταξύ πανεπιστημίων.
■ Η αύξηση της κινητικότητας κυρίως μεταξύ των πανεπιστημίων-μελών του δικτύου.
■ Η ενίσχυση της διασφάλισης της ποιότητας και η διευκόλυνση της αναγνώρισης των προσόντων και των περιόδων σπουδών προκειμένου να προωθηθεί παραπέρα η συμβατότητα μεταξύ των εκπαιδευτικών συστημάτων και η μετακίνηση των φοιτητών στην Ευρώπη.
■ Η καλλιέργεια ευρωπαϊκών επαφών και η ενίσχυση των ήδη υπαρχουσών συνεργασιών με περιοχές της Μεσογείου και της Αφρικής στον τομέα της έρευνας, της εκπαίδευσης και της καινοτομίας.
■ Η ενίσχυση των ερευνητικών δεσμών που υπάρχουν μεταξύ των πανεπιστημίων μέσω της διεπιστημονικότητας, των κοινών ερευνητικών υποδομών και της χρηματοδότησης κοινών έργων.
■ Η ενίσχυση καινοτόμων παιδαγωγικών μεθόδων.

Το ΕΚΠΑ, όπως και όλα τα πανεπιστήμια του δικτύου, έχει εμπλακεί ενεργά στη διαδικασία προετοιμασίας του σχεδίου αυτού έχοντας αναλάβει ιδιαίτερα τον συντονισμό των δράσεων σχεδιασμού και για τα 8 πανεπιστήμια, στον τομέα της ενίσχυσης της κινητικότητας και την άρση των όποιων τυπικών εμποδίων με αντίστοιχες προτάσεις και δεσμεύσεις. Η συμμετοχή του ΕΚΠΑ στην πιλοτική προσπάθεια της Ε.Ε. είναι σημαντική, καθώς καθιστά το ίδρυμα μας συνδιαμορφωτή την νέας εποχής των ιδρυμάτων σε ευρωπαϊκό επίπεδο, αλλά παράλληλα μας δίνει και τη δυνατότητα να κάνουμε τις αλλαγές και προσαρμογές που είναι χρήσιμες στη σύγχρονη εποχή. Δεκαοκτώ μήνες μετά την έναρξη της προσπάθειας αυτής αναπτύσσονται εντός του ΕΚΠΑ συνέργειες σε όλα τα επίπεδα του ιδρύματός μας με την άμεση καθημερινή εμπλοκή περισσότερων από 25 ακαδημαϊκών και 15 διοικητικών στελεχών του ΕΚΠΑ, αλλά και πολύ περισσότερων μελών της ακαδημαϊκής κοινότητας στις διαφορετικές επιμέρους δράσεις του CIVIS. Στο πεδίο των εκπαιδευτικών δράσεων είναι υπό τελική διαμόρφωση 19 προτάσεις στη θεματική ενότητα «Περιβάλλον και Ενέργεια», από τις οποίες το ΕΚΠΑ συντονίζει πέντε και συμμετέχει σε άλλες τρεις. Στο αμέσως επόμενο διάστημα θα κατατεθούν επιπλέον προτάσεις στις θεματικές ενότητες «Υγεία», «Ανθρωπιστικές Επιστήμες» (το ΕΚΠΑ έχει τον συντονισμό μαζί με το Πανεπιστήμιο Tübingen) και «Βιώσιμες Πόλεις». Περισσότερες από 28 εκπαιδευτικές δράσεις σύντομης κινητικότητας φοιτητών έχουν εγκριθεί, εκ των οποίων το ΕΚΠΑ συμμετέχει στις 14.

Εχουν ήδη ξεκινήσει πρωτοβουλίες για τη σύνδεση των ιδρυμάτων μας με τους κοινωνικούς τους εταίρους και την από κοινού ανάπτυξη δράσεων, αλλά και η ανάπτυξη συνεργασιών με ιδρύματα της Αφρικής και της Μεσογείου, ενός χώρου που πρέπει να είναι προνομιακός για το ίδρυμά μας. Για την ενίσχυση της κινητικότητας των φοιτητών, τα Τμήματα και οι Σχολές του ΕΚΠΑ έχουν ήδη αναλάβει πρωτοβουλίες τόσο με την ενσωμάτωση μαθημάτων επιλογής σε άλλες γλώσσες, παράλληλα με τα ελληνικά, ώστε το ίδρυμά μας να γίνει πιο ελκυστικό σε ξένους φοιτητές, αλλά και στην επιμέρους ανάπτυξη συνεργασιών με τους ομολόγους τους από τα υπόλοιπα ιδρύματα του CIVIS. Σημαντική είναι επίσης η παράμετρος της Ερευνας και της ενδυνάμωσης του ρόλου του ΕΚΠΑ στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου του CIVIS. Εχει ήδη εγκριθεί από την Ε.Ε., από το Horizon 2020, το πρόγραμμα RIS4CIVIS, το οποίο ξεκίνησε τον Ιανουάριο του 2021 και έχει ως σκοπό την ανάπτυξη ενιαίας ερευνητικής στρατηγικής ανάμεσα στα ιδρυτικά μέλη του CIVIS, μιας σημαντικής προσπάθειας που θα αναπτυχθεί ακόμη περισσότερο το επόμενο διάστημα. Αρκετά από όλα αυτά τα θέματα χρήζουν νομοθετικών παρεμβάσεων από το υπουργείο Παιδείας. Σχετικό αίτημα έχει κατατεθεί επισήμως και είμαστε σε δημιουργική διαβούλευση με την Πολιτεία για την άρση των εμποδίων.
Για την αποτελεσματική συνεργασία με τις πρυτανικές αρχές, τις διοικήσεις των σχολών και των τμημάτων και τους συντονιστές προγραμμάτων των άλλων πανεπιστημίων που μετέχουν στη συμμαχία CIVIS, είναι απαραίτητο σε αντίστοιχες θέσεις του ΕΚΠΑ να ευρίσκονται επιστήμονες με εμπειρία σε διεθνείς συνεργασίες και με διεθνή επιστημονική αναγνώριση. Η εξωστρέφεια του πανεπιστημίου μας,  η προσέλκυση διεθνών φοιτητών και η παραγωγική συνεργασία με διδακτικό προσωπικό των πανεπιστήμιων σε όλη την Ευρώπη είναι ένα στοίχημα που πρέπει να κερδίσουμε με προφανή οφέλη για όλη την ελληνική κοινωνία.