Νίκος Φελέκης

Η συζήτηση είχε εξαρχής ένταση και σ' αυτό, όπως ομολογείται, έπαιξε ρόλο και το γεγονός ότι η συνεδρίαση έγινε την επομένη του πρωτοσέλιδου του ΠΘ για την "Παπαδημούπολη". Ο Αλέξης και οι σύντροφοί του δεν ήταν απλώς δύσθυμοι με "τα έργα και τις ημέρες" του επικεφαλής της ευρωομάδας τους, αλλά έδειξαν και να κατανοούν την πολιτική και ηθική ζημία που υπέστη η Κουμουνδούρου από την δημοσιογραφική αποκάλυψη. Τα μέλη της Πολιτικής Γραμματείας συμφώνησαν να μην δώσουν συνέχεια στο θέμα και να οχυρωθούν πίσω από την ανακοίνωση μεταμέλειας ("εφεξής τα κέρδη από τα ενοίκια των διαμερισμάτων θα τα διαθέτω στους πρόσφυγες") που υποχρεώθηκε από τον Αλέξη Τσίπρα να εκδώσει ο Δημήτρης Παπαδημούλης.

Το θεμα πάντως δεν κλείνει και πιθανότατα σύντομα -το αργότερο έως τον Σεπτέμβριο- τη θέση του επικεφαλής της ευρωομάδας του ΣΥΡΙΖΑ θα καταλάβει άλλος, με τον Παπαδημούλη να διατηρεί την ιδιότητα του αντιπροέδρου του ευρωκοινοβουλίου. Συνεργάτες του τέως πρωθυπουργού υποστηρίζουν ότι ο Τσίπρας είναι διπλά εξοργισμένος με τον ευρωβουλευτή του. Αφενός επειδή του είχε αποκρύψει την αγορά των νέων διαμερισμάτων και αφετέρου γιατί τον εξέθεσε με την υπόθεση Κούλογλου. Υπενθυμίζουμε ότι ο Στέλιος Κούλογλου απειλούσε να αποχωρήσει από την ευρωομάδα του ΣΥΡΙΖΑ με αφορμή την πρώτη αποκάλυψη για τα διαμερίσματα του Παπαδημούλη.

Ο Τσίπρας συναντήθηκε με τον Κούλογλου στην Αίγινα και τον έπεισε να δώσει τόπο στην οργή. Τώρα με τις νέες αποκαλύψεις αποδεικνύεται ότι η προσπάθεια του Τσίπρα ήταν λάθος και έγινε επί ματαίω. Βεβαίως, πηγές της Κουμουνδούρου διατείνονται ότι "ούτε ο Κούλογλου είναι αθώα περιστερά". Λένε ότι δεν καταβάλει στο κόμμα το ποσοστό του μισθού (40%) που υποχρεούται εκ του καταστατικού. "Τα μόνα λεφτά που έχει δώσει, ως τώρα, είναι 1.000 ευρώ για την δωρεά που έκανε ο ΣΥΡΙΖΑ στο νοσοκομείο Καστοριάς, προκειμένου να καλυφθούν οι σοβαρές μηχανολογικές ελλείψεις που είχε στην αντιμετώπιση του κορονοϊού".

Επιπροσθέτως, στην Κουμουνδούρου, με αφορμή και την "Παπαδημούπολη" παραδέχονται ότι η ευρωομάδα του ΣΥΡΙΖΑ αποδεικνύεται κατώτερη των περιστάσεων. Και αυτός είναι, όπως λέγεται, ο λόγος που ο Τσίπρας δεν προχώρησε αμέσως στην καθαίρεση του Παπαδημούλη από τη θέση τους επικεφαλής. Σημειώνουμε ότι εκτός των Παπαδημούλη και Κούλογλου οι άλλοι ευρωβουλευτές είναι: ο Γεωργούλης, ο οποίος αφού δεν τα βρήκε, κατά δήλωσίν του, με τη ΝΔ κατέληξε στον ΣΥΡΙΖΑ, η προερχόμενη από τους ΑΝΕΛ Έλενα Κουντουρά, ο ανεξάρτητος Πέτρος Κόκκαλης, που φλερτάρει με τους Πράσινους και ο δημοσιογράφος Κώστας Αρβανίτης.

"Τη στιγμή που τα πάντα παίζονται και κρίνονται στην ΕΕ εμείς, για να το πούμε όσο πιο κομψά γίνεται, έχουμε την πιο αδύναμη εκπροσώπηση", παραδέχεται ένα από τα πλέον προβεβλημένα ηγετικά στελέχη της Κουμουνδούρου. Η πραγματικότητα αυτή προβληματίζει έντονα και τον Αλέξη Τσίπρα, ενώ δεν είναι λίγοι αυτοί που στον ΣΥΡΙΖΑ επιθυμούν "να επανέλθει η λίστα για την εκλογή των ευρωβουλευτών προκειμένου η εκπροσώπηση να σταματήσει να γίνεται από δημοφιλείς ανεμοδούρες και να γίνει από στελέχη με πολιτική εμπειρία, ευρωπαϊκή γνώση και τεχνοκρατική επάρκεια".

Εξάλλου, όπως υποστηρίζει πρώην υφυπουργός του ΣΥΡΙΖΑ τη γνώμη του οποίου υπολήπτεται ο Τσίπρας, "εφεξής, οι εσωτερικές πολιτικές συγκρούσεις θα είναι απολήξεις και τμήματα μεγάλων ευρωπαϊκών και διεθνών προβλημάτων, όπως οι πανδημίες, η κλιματική αλλαγή, οι χρηματοπιστωτικές κρίσεις, οι μεταναστευτικές και προσφυγικές ροές, ο ψηφιακός κόσμος και τα συμπαραμαρτούντα της τεχνητής νοημοσύνης και του κυβερνοπολέμου". Κατά συνέπεια, όπως προσθέτει, "χρειάζεται ο ΣΥΡΙΖΑ να αποχτήσει οπτική Ευρώπης για τα πράγματα με την Ελλάδα τμήμα αυτής της οπτικής και όχι το αντίστροφο". Μάλιστα, διατείνεται ότι αυτή είναι η μόνη στρατηγική που μπορεί να ξαναδώσει προοπτική εξουσίας στην αξιωματική αντιπολίτευση, διαφορετικά δεν αποκλείει, οι δημοσκοπήσεις να αποδειχθούν αξιόπιστες και να οδηγηθούμε σε φαινόμενα "κολοβού δικομματισμού", με το πρώτο κόμμα, και εν προκειμένω τη ΝΔ, να έχει ποσοστό στην περιοχή του 40-45% και το δεύτερο, εν προκειμένω τον ΣΥΡΙΖΑ, στο 20-25% και με πολλά μικρά κόμματα, από τα οποία κάποια, ανάλογα και με τη συγκυρία, θα φλερτάρουν ακόμη και με διψήφιο ποσοστό.

Ανυπερθέτως, αυτή η προοπτική τρομάζει την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ, όμως ο Τσίπρας και οι περισσότεροι εκ των στενών συνεργατών του δηλώνουν ότι "τα δημοσκοπικά ευρήματα θα αλλάξουν από το φθινόπωρο και μετά". Το επιχείρημα δε που προβάλλουν είναι το εξής: "πριν ένα χρόνο, και ιδιαίτερα παραμονές των εκλογών, ο κόσμος όχι μόνο δεν μάς άκουγε, αλλά τις περισσότερες φορές μας γυρνούσε την πλάτη και μάς έβριζε. Τώρα, στις περιοδείες που κάνουμε, τουλάχιστον μάς ακούνε.

Ούτε μάς γυρνάνε την πλάτη ούτε μάς βρίζουν. Εμφανίζονται προβληματισμένοι. Δεν λένε ότι φταίει ο Μητσοτάκης, υπάρχει όμως μεγάλη αβεβαιότητα". Ο Πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ σε συνομιλητές του εμφανίζεται βέβαιος ότι "μετά τον Οκτώβριο, όταν θα αρχίσουν να φαίνονται καθαρά οι οικονομικές επιπτώσεις από τον κορονοϊό, το κλίμα στην κοινωνία θα είναι εντελώς άλλο, από αυτό που περιγράφουν οι δημοσκόποι, για την κυβέρνηση". Αυτός ήταν και ο βασικός λόγος που, μέχρι πρότινος, θεωρούσε ότι ο Μητσοτάκης θα κάνει αιφνιδιαστικά εκλογές. Τώρα φαίνεται να έχει αναθεωρήσει, όμως η αλήθεια είναι ότι στο πίσω μέρος του μυαλού του -αν πιστέψουμε ανθρώπους με τους οποίους κατά καιρούς μοιράζεται προβληματισμούς και ανησυχίες- ακόμη φοβάται τον εκλογικό αιφνιδιασμό.

Και τον φοβάται όχι μόνον επειδή γνωρίζει ότι νικητής σε περίπτωση πρόωρων εκλογών θα είναι ο Μητσοτάκης, αλλά γιατί δεν μπορεί ακόμη να υπολογίσει το εύρος των επιπτώσεων στον ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος είναι αποδιοργανωμένος αφού η πανδημία του covid-19 ανέστειλε όλες τις διαδικασίες ανασυγκρότησης και διεύρυνσης που είχαν δρομολογηθεί. Αυτός ο φόβος, αν πιστέψουμε μέλη της Πολιτικής Γραμματείας, ήταν έκδηλος στο διήμερο της συνεδρίασης. Και εκφράστηκε, όπως λένε, με εκνευρισμό για την κατάσταση που επικρατεί στο κόμμα. Άλλοι, αντίθετα, υποστηρίζουν ότι ο Τσίπρας πήρε τ' όπλο του και πυροβόλησε όσους, δηλαδή την αριστερή μειοψηφία, αντιστέκονται στη διεύρυνση και τη μετεξέλιξη του ΣΥΡΙΖΑ σε ένα νέο ΠΑΣΟΚ. Η πρώτη σύγκρουση έγινε με τον γραμματέα του κόμματος, τον Πάνο Σκουρλέτη, τον οποίον κατηγόρησε ότι περίπου "έστησε" συνένεντευξή του στην εφημερίδα Εποχή για να απαντήσει σε όσα ο ίδιος είχε πει στη συνέντευξή του στην Όλγα Τρέμη για τις αποφάσεις, που ως ηγέτης είναι υποχρεωμένος να λάβει.

"Συστηματικά με υπονομεύετε και προωθείτε ένα είδος δυαρχίας", είπε. "Εσύ μου ζήτησες να γίνω γραμματέας, δεν το ζήτησα εγώ", ανταπάντησε ο Σκουρλέτης. Και προσέθεσε "Δεν ευθύνομαι εγώ για την ήττα στις δημοτικές. Εσύ επέλεξες τους περιφερειάρχες και τους υποψήφιους στις τρεις μεγάλες πόλεις (σ.σ. Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πειραιάς), εκεί δηλαδή που βγαίνουν τα πολιτικά,συμπεράσματα". Εξίσου αιχμηρή ήταν και η απάντηση Σκουρλέτη για το βάλτωμα της διεύρυνσης του ΣΥΡΙΖΑ. "Εγώ επέμενα να κάνουμε συνέδριο τα Χριστούγεννα. Μέχρι τότε είχαμε γράψει 22.000 νέα μέλη. Από τον Γενάρη μέχρι σήμερα έχουν γραφτεί μόνον 1.000. Φταίει ο κορονοϊός, αλλά χάθηκε και η δυναμική που υπήρχε μέχρι τα Χριστούγεννα".

Η αλήθεια βέβαια είναι ότι τα Χριστούγεννα θα ήταν κυρίως συνέδριο ΣΥΡΙΖΑ -άρα ωφελημένη θα ήταν η αριστερή μειοψηφία, που παραδοσιακά έχει δύναμη στις κομματικές οργανώσεις- και όχι και της Προδευτικής Συμμαχίας, όπως θέλουν ο Τσίπρας, οι προεδρικοί και οι πασοκογενείς, που επιθυμούν να αλλάξουν τους συσχετισμούς και το κομματικό στάτους, που ανταποκρίνεται, όπως λένε, στον ιστορικό πυρήνα του 3% του ΣΥΡΙΖΑ. "Ο Τσίπρας θέλει να τελειώσει με τις ιδεοληψίες του 3% και να φτιάξει πολιτικό φορέα που να ανταποκρίνεται στις ανάγκες της κοινωνίας και να προωθεί τη στρατηγική μιας νέας κυβερνητικής πλειοψηφίας" είναι η απάντηση που δίνουν στελέχη της προεδρικής τάσης, αλλά και σύμμαχοί τους από τους πασοκογενείς. Μάλιστα, κάποιοι εξ αυτών, ερμηνεύοντας τη δήλωση Τσίπρα ότι εφεξής είναι υποχρεωμένος να κινηθεί χωρίς συναισθηματισμούς, δεν αποκλείουν στην πορεία να ληφθούν και διοικητικά μέτρα εάν διαπιστωθεί ότι η μειοψηφία δεν ευθυγραμμίζεται με την θέληση του αρχηγού.

Το ερώτημα είναι ποιά είναι ακριβώς η θέληση και η επιδίωξη του Τσίπρα αφού, όπως του είπε ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, "ο λόγος σου δεν έχει συνέχεια. Ορισμένες φορές δεν καταλαβαίνω τι ακριβώς θέλεις. Άλλα λες σε μια ομιλία ή συνέντευξή σου και άλλα σε άλλη". Την ίδια άποψη, αλλά διατυπωμένη με αρκετά αιχμηρό τρόπο διατύπωσε, όπως λένε, ο Νίκος Φίλης. "Αλέξη, εγώ δεν σε εμπιστεύομαι για τό τι ακριβώς θέλεις να κάνεις", του είπε. Και με τον Τσίπρα να ανταπαντά: "Τουλάχιστον, ο Φίλης είναι ειλικρινής. Δεν υποκρίνεται, όπως άλλοι". Και κάλεσε όλους "να βγουν από το λαγούμι τους" και "να πουν καθαρά τι πιστεύουν" για τη διεύρυνση του κόμματος, για το όνομα, τις πολιτικές προτεραιότητες, το συνέδριο. Από το ...λαγούμι βγήκε ο Χρήστος Σπίρτζης, ο οποίος επετέθη, με άρθρο του στα ΝΕΑ, στον Πάνο Σκουρλέτη λέγοντας ότι "έχει μπερδέψει την αριστερά με τον αριστερισμό" και υποστηρίζοντας ότι "χωρίς τον Τσίπρα δεν υπάρχει ΣΥΡΙΖΑ, Προοδευτική Συμμαχία, προοδευτική παράταξη, κυβερνώσα αριστερά". Το άρθρο στελέχη της αριστερής μειοψηφίας το χαρακτήριζαν "προκλητικό και προσπάθεια να πολωθεί η κατάσταση ενόψει της ΚΕΑ.

Στο τέλος, μπορεί όλοι να συμφώνησαν στο όνομα "ΣΥΡΙΖΑ -Προοδευτική Συμμαχία", να συγκληθεί η Κεντρική Επιτροπή Ανασυγκρότησης στις 27-28 Ιουνίου και στη διεξαγωγή συνεδρίου, εφόσον δεν υπάρξει νέο κύμα πανδημίας του covid-19, το Νοέμβριο, όμως το μόνο σίγουρο είναι ότι θα υπάρξουν σκληρές μάχες, στο προσκήνιο και κυρίως στο παρασκήνιο, για το περιεχόμενο του συνεδρίου και για τον έλεγχο των αποφάσεων και τη σύνθεση ων οργάνων. Οι προεδρικοί θεωρούν ότι θα έχουν άνετη πλειοψηφία, παρότι έχουν διασπαστεί σε τρεις υποομάδες. Η μεγαλύτερη στην οποίαν πρωταγωνιστούν Παππάς, Σπίρτζης, Πολλάκης, δεν έχει καλές σχέσεις με τους "λοχαγούς" των οποίων ηγείται ο Δημήτρης Τζανακόπουλος και στους οποίους περιλαμβάνονται Χαρίτσης, Ηλιόπουλος, Αχτσιόγλου, Καλογήρου, Μπουρνούς και άλλοι προερχόμενοι κυρίως από τη νεολαία του ΣΥΡΙΖΑ. Σημειώνουμε ότι "προεδρικοί" και "λοχαγοί" έχουν μεταξύ τους κάκιστες σχέσεις.

Αντίθετα ο Βίτσας με την Καλαμαρά, τον Μπασκόζο, την Πέρκα και αρκετά άλλα μεσαία στελέχη, που αποχώρησαν από την ομάδα των "λοχαγών", φιλοδοξούν να παίξουν το ρόλο της γέφυρας ανάμεσα στην πλειοψηφία των προεδρικών και την αριστερή μειοψηφία. Από τα στελέχη της "Πλατφόρμας 2010", η Ρένα Δούρου εντάχθηκε στον σκληρό πυρήνα των προεδρικών, διεκδικώντας να διαδεχθεί τον Σκουρλέτη στη γραμματεία του κόμματος. Στους προεδρικούς πήγαν και οι Ζαχαριάδης και Μπαλάφας, ενώ ο Παπαδημούλης από τον Φεβρουάριο (όταν είχε δηλώσει ότι "ο Τσίπρας δεν έχει ανάγκη από τσιπροφύλακες") έχει μπει μπει κάτω από την "αριστερή ομπρέλα", στην σκιά της οποίας ήδη βρίσκονται οι 53, ο Τσακαλώτος, ο Βούτσης, ο Σκουρλέτης, ο Φίλης, ο Λάμπρου, ο Μπαλτάς, ο Δραγασάκης. Ειδικά, ο τελευταίος προκαλεί εντύπωση ότι δεν μετέχει των εσωκομματικών μαχαιρωμάτων και μάλιστα στην συνεδρίαση της Πολιτικής Γραμματείας όχι μόνον δεν μίλησε, αλλά αποχώρησε και γρήγορα.

Οι της Προοδευτικής Συμμαχίας -όπου επίσης υπάρχουν ομαδοποιήσεις, με τους περισσότερους όμως και ειδικά τους πασοκογενείς να εντάσσονται στην λεγόμενη προεδρική πλειοψηφία αφού το σημείο αναφοράς όλων είναι ο Τσίπρας και η πρόθεσή του, όπως κατέστη γνωστή από το βράδυ της εκλογικής ήττας, την 7η Ιουλίου, να ηγηθεί της προσπάθειας αναδιοργάνωσης της Δημοκρατικής Προοδευτικής Παράταξης- θεωρούν "σημαντικό ότι ο Αλέξης αποφάσισε να ξαναπιάσει το νήμα της διεύρυνσης και του συνεδρίου που έκοψε ο κορονοϊός". Χαρακτηρίζουν "γενναία την απόφασή του να συγκρουστεί με τους κομματικούς που θέλουν να συνεχιστεί το καθεστώς της υποτιθέμενης αριστερής καθαρότητας". Θεωρούν ότι ο Τσίπρας "δείχνει αποφασισμένος να υπερβεί τον κομμουνιστογενή πυρήνα του 3% και να εγκαταλείψει τη λενινιστική οργάνωση του κόμματος, προκρίνοντας τη συγκρότηση ενός μαζικού λαϊκού φορέα σε αντιστοίχηση με τις ανάγκες και τα συμφέροντα της κοινωνικής συμμαχίας που θέλει να εκφράσει και να εκπροσωπήσει".

Τους ικανοποιεί το γεγονός ότι δεν θα συνεδριάσει μέχρι στις 27 Ιουνίου η Κεντρική Επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ αφού, όπως λένε, αυτό σε συνδυασμό με την απόφαση να οριστεί και Οργανωτική Επιτροπή Συνεδρίου, "σημαίνει ότι η Πολιτική Γραμματεία και η Κεντρική Επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ ουσιαστικά καταργούνται" και οι σχέσεις που διαμορφώνονται με τους πασοκογενείς και όσους άλλους συγκροτούν την Προοδευτική Συμμαχία είναι "σχέσεις ισοτιμίας" και κατά συνέπεια "η σηματοδότηση που δίνεται, όσον αφορά τις προθέσεις του Τσίπρα να δημιουργηθεί όντως ένας νέος προοδευτικός φορέας που θα εκτείνεται από το κέντρο μέχρι την αριστερά, είναι ισχυρή. Και μπορεί να προκαλέσει ρήγματα στην αδιαλλαξία της Χαριλάου Τρικούπη να αρνείται τον προγραμματικό διάλογο για συνεύρεση των προοδευτικών δυνάμεων σε ένα αντιδεξιό μέτωπο και για μια νέα κοινωνική και πολιτική πλειοψηφία".

Πάντως, συνεργάτες και σταθεροί συνομιλητές του Τσίπρα, που δεν εμπλέκονται άμεσα στις κομματικές υποθέσεις ούτε συγκεντρώνουν πάνω τους τα φώτα της δημοσιότητας και οι οποίοι διακρίνονται για την προοδευτική (και χωρίς τις αγκυλώσεις του παρελθόντος) σκέψη, αλλά και τα τεχνοκρατικά προσόντα χαρακτηρίζουν τον παραγόμενο κομματικό θόρυβο και τις ομφαλοσκοπήσεις των εσωκομματικών ομάδων ως "φαινόμενα που δεν έχουν καμμία σχέση με την πραγματικότητα και τις αγωνίες των πολιτών, των εργαζομένων και των επιχειρήσεων" και εκτιμούν ότι το μέλλον του Τσίπρα δεν θα είναι καθόλου ευοίωνο "αν δεν δραπετεύσει από τα κουτιά που φτιάχνουν ο Παππάς, ο Σκουρλέτης, ο Πολλάκης, ο Σπίρτζης, ο Τσακαλώτος, ο Βούτσης, ο Μπίστης και οι άλλοι".

Χρειάζεται, λένε, "να κατανοήσει τη νέα πραγματικότητα που έχει διαμορφωθεί παγκοσμίως, στην Ευρώπη και στη χώρα μας, να αλλάξει προτεραιότητες και συμμαχίες. Και πρωτίστως να συγκροτήσει ηγετική ομάδα που να σκέφτεται με όρους μέλλοντος και για τη χώρα". Και καταλήγουν "όσο αδυνατεί να δώσει σοβαρές, πειστικές και επαρκείς απαντήσεις στα κεντρικά πολιτικά, οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα τόσο θα παροξύνονται τα εσωκομματικά του προβλήματα. Η αδυναμία αμφισβήτησης της ηγεμονίας του Μητσοτάκη και της κυβέρνησής του είναι το πρόβλημα του Τσίπρα και όχι ο Ευκλείδης, ο Σκουρλέτης, ο Φίλης και οι άλλοι που αντιτίθενται να γίνει ο ΣΥΡΙΖΑ ΠΑΣΟΚ και ο ίδιος Ανδρέας"..