Μπάμπης Κούτρας

Ολοι μαζί και ο καθένας ξεχωριστά βιώνουμε μια κατάσταση φόβου για την επόμενη στιγμή, εφόσον κανείς δεν ξέρει τη διασπορά του ιού. Αγωνιούμε σε προσωπικό, οικογενειακό, συλλογικό και επαγγελματικό επίπεδο - ενώ ταυτόχρονα οφείλουμε να παλεύουμε. Να ενημερωνόμαστε και να ενημερώνουμε, να προστατευόμαστε και να προστατεύουμε. Σε κάθε περίπτωση, το μόνο βέβαιο είναι ότι ζούμε ιστορικές στιγμές.

Είμαστε ακούσιοι και ανύποπτοι πρωταγωνιστές σε μια περίοδο που θα μνημονεύεται, πιθανότατα για όσο υπάρχει ανθρώπινος πολιτισμός, ως η «εποχή του κορωνοϊού». Ενας δαιμονικός, κακόβουλος μικροοργανισμός που ξεπήδησε μέσα από κάποια ασυνήθιστη χημική αντίδραση μιας κινέζικης σούπας εξαναγκάζει τον καθέναν μας να αναθεωρήσει εκ βάθρων το σύνολο της ζωής του, να προσαρμοστεί άμεσα σε συνθήκες πρωτοφανείς. Εως ότου παρασκευαστεί το αντίδοτο στον ιό, έως ότου οι επιστήμονες καταφέρουν να τον εξουδετερώσουν με κάποιο εμβόλιο, η ανθρωπότητα παραμένει επί της ουσίας στο έλεος μιας αόρατης και ανεξέλεγκτης απειλής.

Εν μέσω του καταιγισμού των ειδήσεων που μονοπωλιακά γεννά η διάδοση του κορωνοϊού, διάβαζα τη συνέντευξη ενός Αμερικανού πανεπιστημιακού καθηγητή και συγγραφέα. Ονομάζεται Φρανκ Μ. Σνόουντεν και το τελευταίο του βιβλίο φέρει τον τίτλο «Επιδημίες και κοινωνία: Από τον Μαύρο Θάνατο έως το σήμερα». Ο Σνόουντεν (απλή συνεπωνυμία με τον διάσημο πληροφοριοδότη για το σκάνδαλο NSA) υποστηρίζει ότι «οι επιδημίες δεν είναι τυχαία γεγονότα που ενσκήπτουν διαβολικά και απροειδοποίητα στις κοινωνίες. Αντιθέτως, κάθε κοινωνία δημιουργεί από μόνη της τα δικά της τρωτά σημεία. Μελετώντας τα, μελετά κανείς την ίδια την κοινωνία, τη δομή της, το επίπεδο ζωής και τις πολιτικές της προτεραιότητες». Πιστεύω ότι έχουν πολύ μεγάλο ενδιαφέρον αυτά που λέει ο καθηγητής Σνόουντεν και με βρίσκει απολύτως σύμφωνο η άποψή του ότι οι επιδημίες λειτουργούν σαν καθρέφτης της ανθρωπότητας.

Ο κορωνοϊός, αναδεικνύοντας τις αδυναμίες μας να τον αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά, μας δείχνει με τον πιο σκληρό τρόπο ποιοι πραγματικά είμαστε. Για τι νοιαζόμαστε και για τι αδιαφορούμε. Αρα, όπως έχει συμβεί ξανά και ξανά στο παρελθόν με άλλες θανάσιμα επικίνδυνες επιδημίες, όταν η κρίση θα έχει ξεπεραστεί, ο κόσμος θα βγει διαφορετικός. Καλύτερος, θέλω να πιστεύω, πιο δυνατός και καλύτερα προετοιμασμένος. Πριν ηττηθεί, βέβαια, αυτός ο αόρατος ιός, θα έχει σκορπίσει τον πανικό και μάλλον θα πλήξει πολύ περισσότερους συνανθρώπους μας από όσους φοβόμαστε ακόμη και να φανταστούμε. Θα έχει βυθίσει την οικουμένη σε μια πρωτοφανή και ολομέτωπη κρίση, θα έχει τσακίσει ολόκληρα κράτη και εθνικές οικονομίες - εξάλλου προκαλεί ήδη παγκόσμια ύφεση.

Παρ’ όλα αυτά, πρέπει να μείνουμε ψύχραιμοι και να τηρούμε σχολαστικά τα μέτρα προστασίας. Η υγεία προέχει, είναι το ύστατο και υπέρτατο ανθρώπινο αγαθό. Πρέπει επίσης να ελπίζουμε στην εξασθένηση, έστω, του ιού καθώς θα ανεβαίνει το θερμόμετρο. Αν μη τι άλλο, από αυτή την άποψη, την κλιματική, η Ελλάδα είναι προνομιούχα. Κουράγιο και θα τα καταφέρουμε. Κυρίως διότι δεν έχουμε απολύτως καμία άλλη επιλογή.