Γρ. Νικολόπουλος

Κολλητός και συνάδελφος του πατέρα μου Βασίλη, ο κύριος Στάμος ήταν για εμάς τους πιτσιρικάδες μια θρυλική φιγούρα των παιδικών μας χρόνων. O κύριος Στάμος και η κυρία Χρύση, ένα υπέροχο ζευγάρι της παιδικής μας ηλικίας, μέλη μια μικρής αλλά σημαντικής για εμάς παρέας των 70's, μιας χαρούμενης παρέας που τελικά επηρέασε πολύ καθοριστικά τη ζωή μας.

Ήταν τότε ο κύριος Στάμος ένας νεαρός πατέρας που τρελαινόταν να παίζει με τα παιδιά, ένας άνθρωπος όλο ζωντάνια, που αγαπούσε το παιχνίδι σε όλες του τις μορφές, που έλεγε υπέροχα αστεία, που δε βαριόταν ποτέ να μας μαθαίνει διάφορα κόλπα, που ήταν πρωταγωνιστής στις Κυριακάτικες συναντήσεις όταν παίζαμε με τους γιούς του, τους παιδικούς φίλους μας, τον Χρήστο και τον μικρότερο Κωνσταντίνο.

Λάτρης των εκδρομών ο κύριος Στάμος, μας έμαθε να τραγουδάμε προσκοπικά τραγούδια - πρώτη φωνή ο ίδιος - μας έμαθε να δένουμε τα κορδόνια μας, μας έμαθε να ανάβουμε φωτιά, μας έμαθε να παίζουμε ιχνηλασία.

Θυμάμαι τον κύριο Στάμο, στα δέκα μου χρόνια να μου δείχνει πως φοράμε το μακρύ παντελόνι, εξηγώντας μου οτι δεν πρέπει να ντύνομαι καθιστός στο κρεβάτι αλλά όρθιος, κάνοντας ένα βήμα μπροστά, σαν έτοιμος να πέσω στο κενό και βάζοντας το ένα πόδι μέσα στο μπατζάκι και μετά το άλλο, ουσιαστικά περπατώντας και όλο αυτό ήταν το μάθημα, “έτσι ντύνονται οι άντρες Γρηγόρη”. Μου εξήγησε επίσης οτι όταν το παντελόνι έχει κουμπιά, που τότε όλα τα παντελόνια είχαν κουμπιά και όχι φερμουάρ, κουμπώνουμε από κάτω προς τα πάνω και αυτά όλα που τώρα ακούγονται αστεία, ήταν για εμένα μεγάλα μαθήματα ζωής - δέκα χρονών γαρ.

Στις καλοκαιρινές διακοπές στη Βάρκιζα, όταν μέναμε όλες οι οικογένειες μαζί, στο ίδιο νοικιασμένο σπίτι, ο κύριος Στάμος μας έμαθε να ψαρεύουμε γλώσσες στα ρηχά. Η τεχνική του ήταν ασύλληπτη: Έδενε ένα πηρούνι της κουζίνας σε ένα καλάμι που έκοβε από τους υπέροχους - τότε - αμμόλοφους της παρθένας ακόμη παραλίας της Βάρκιζας και το έκανε καμάκι. Μετά περπατούσαμε όλοι μαζί στα ρηχά, σε είκοσι πόντους νερό και όταν πατούσαμε μια γλώσσα και τιναζόταν, φέρναμε και το άλλο πόδι δίπλα, ακινητοποιούσαμε έτσι την γλώσσα και την καρφώναμε με το “καμάκι” μέσα από το κενό που άφηναν τα ενωμένα πόδια μας. Ναι, τότε οι γλώσσες βγαίνανε το απόγευμα στην αμμουδιά της Βάρκιζας, ναι, τώρα αυτό μπορεί να σας ακούγεται βίαιο, αλλά μη κοροιδευόμαστε δεν είναι και φυσικά αυτή την τεχνική δεν μπορεί να την ξεχάσει ένας πιτσιρικάς οκτώ - δέκα χρονών, σε όλη του τη ζωή. Ούτε φυσικά τον άνθρωπο που του την έμαθε.

Ο κύριος Στάμος ήταν και δεινός οδηγός. Θυμάμαι κατεβαίναμε τον όλο στροφές δρόμο από την Πάρνηθα χωρίς να κρατάει το τιμόνι και δε βλέπαμε οτι κουνούσε το τιμόνι με τα γόνατα. Ήταν ένα από τα “μαγικά” του κυρίου Στάμου. Αργότερα, μόλις είχα πάρει το δίπλωμα οδήγησης και τον πήγα μια βόλτα, στην ψιλοερημική τότε Νέα Ερυθραία που ήταν η γειτονιά του, μου είχε πεί: “Όταν βλέπεις να πετάγεται μπάλα στο δρόμο, θα ακινητοποιείς αμέσως το αυτοκίνητο. Γιατί πίσω από τη μπάλα υπάρχει πάντα παιδί και από πίσω σκυλί”. Είναι από τις σημαντικότερες συμβουλές οδήγησης που έχω ακούσει ποτέ.

Άνθρωπος με πολύ λεπτό χιούμορ, μας επηρρέασε και σε αυτό, όλοι - και κυρίως φυσικά τα παιδιά του - διαμορφώσαμε λίγο πολύ το χιούμορ μας με πρότυπο αυτό του κυρίου Στάμου. Ενα χιούμορ με υπονοούμενα, με διακριτικότητα, με λεπτότητα. Πρόθυμος πάντα να γελάσει, ποτέ αυστηρός μαζί μας, πάντα εμμέσως διδακτικός, ο κύριος Στάμος ήταν ο αρχηγός των πιτσιρικάδων στην ανέμελη για εμάς τους πιτσιρικάδες δεκαετία των 70’ς.

Δεν ήταν ο πατέρας μας, ήταν όμως ο δικός μας άνθρωπος, ο μόνος μπαμπάς της παρέας (μαζί με τον άλλο πολυαγαπημένο μακαρίτη, τον Θανάση Θωμόπουλο) που μας πρόσφερε μια αίσθηση οργανωμένης αταξίας, δηλαδή μια αίσθηση αγορίστικης ελευθερίας που ήταν τελικά αναγκαία για τα παιδιά.

Ήταν φυσικά δεξιός, η επιτομή του δεξιού δημοσιογράφου, αλλά βαθειά δημοκρατικός - πολύ πιο δημοκρατικός από τους σημερινούς προοδευτικούς - και αναμφίβολα αξιοπρεπής και έντιμος, πάντα καλοντυμένος και φρεσκοξυρισμένος, ο κύριος Στάμος συνέχισε τις σοφές και αβίαστες υποδείξεις όσο μεγαλώναμε.

Όταν ξαναήρθε στην Καθημερινή ώς Διευθυντής και εγώ ήμουν ήδη εκεί ώς - σκάρτα τριάνταρης - Αρχισυντάκτης του οικονομικού ρεπορτάζ, με είδε αξύριστο και μου είπε: “Τώρα που είσαι νεαρός, μπορείς να είσαι αξύριστος και χωρίς γραβάτα. Αλλά μεγαλώνοντας θα καταλάβεις οτι πρέπει να ξυρίζεσαι και να φοράς γραβάτα για να κρύβεις την ηλικία σου. Το ξύρισμα κρύβει τα άσπρα γένια και το κουμπωμένο πουκάμισο με τη γραβάτα κρύβει το προγούλι της ηλικίας”. Είναι η μόνη συμβουλή του κυρίου Στάμου που δεν ακολούθησα.

Ίσως δεν ενδιαφέρουν κανέναν αυτά που γράφω για τον κύριο Στάμο, ίσως η προσφορά του Στάμου Ζούλα στην δημοσιογραφία να ήταν σημαντικότερη από τις αναμνήσεις που άφησε ανεξίτηλες σε μια μικρή παρέα πιτσιρικάδων της εποχής, αλλά εγώ προσωπικά, έτσι θα θυμάμαι πάντα τον Στάμο Ζούλα, ώς τον υπέροχο "κύριο Στάμο", και όχι απλώς ώς έναν καλό πολιτικό συντάκτη και Διευθυντή εφημερίδων.

Το άρθρο του Γρηγόρη Νικολόπουλου δημοσιεύθηκε στην ιστοσελίδα reporter.gr