Η προχθεσινή εκτίμηση του Δημήτρη Τζανακόπουλου ότι «απέχουμε ακόμη αρκετά από την κατάληξη των διαπραγματεύσεων και την σύναψη συμφωνίας» δεν ήταν -όπως αποδείχθηκε- διόλου τυχαία. Για ουσιαστικές διαπραγματεύσεις και πρόοδο έκανε λόγο και ο πρωθυπουργός κατά τη συνέντευξη Τύπου στο περιθώριο της συνόδου ΕΕ - Δυτικών Βαλκανίων. Τόνισε, ωστόσο, πως «υπάρχει ακόμα πολύ δρόμος να διανύσουν οι δύο πλευρές για να υπάρξει οριστική συμφωνία».
Δεν χωράει αμφιβολία ότι η Αθήνα παίζει σκληρό πόκερ, γνωρίζοντας ότι ο χρόνος είναι με το μέρος της. Στόχος του Αλέξη Τσίπρα είναι να στείλει σαφές μήνυμα ότι η εθνική θέση απαιτεί αλλαγή στο Σύνταγμα της γείτονος και βέβαια erga omnes. «Σε αυτές τις διαπραγματεύσεις ή συμφωνείς σε όλα ή δε συμφωνείς σε τίποτα. Δεν μπορείς σε κανένα σημειο να πεις ότι έχουμε συμφωνήσει στα μισά. Αυτά που μένουν εάν δεν κλείσουν δεν υπάρχει συμφωνία», είπε, αφήνοντας σαφώς να εννοηθεί ότι το μπαλάκι βρίσκεται πλέον στο γήπεδο των Σκοπίων.
Διπλωματική πηγή εξηγεί ότι παρά τις αβρότητες και την αισιοδοξία, η Αθήνα ούτε λίγο ούτε πολύ ξεκαθάρισε στον Ζάεφ ότι αν θέλει να ανάψει το πράσινο φως για την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την ΕΕ πρέπει να “βρέξει τα πόδια του”. «Ψάχνουμε λύσεις σε όλα τα κρίσιμα ζητήματα, χωρίς να αλλοιώνουμε αυτό που ονομάζουμε κόκκινες γραμμές. Ακομη και το θέμα της ονομασίας και πως θα δίνει το μήνυμα ότι διαχωρίζεται η ελληνική Μακεδονία και η ιστορία της από τη χώρα που δημιουργήθηκε πολύ αργότερα, είναι κρίσιμο. Υπάρχουν ιδέες στο τραπέζι, υπάρχουν εναλλακτικές όμως δε θα δώσω λεπτομέρειες όσο δεν έχουμε ακόμη την τελική στάση της άλλης πλευράς».
Είναι προφανές πως και ο Ζάεφ είναι σε δύσκολη θέση και προσπαθεί να αγοράσει χρόνο για να διαχειριστεί στο εσωτερικό του μέτωπο τον μεγάλο συμβιβασμό. Ο προσδιορισμός ημερομηνίας έναρξης των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την ΕΕ είναι το πολιτικό κέρδος που θα προσπαθήσει να «πουλήσει» για να εξασφαλίσει την έγκριση της συμφωνίας από το δικό του Κοινοβούλιο. Προσπαθεί να εξασφαλίσει την ημερομηνία χωρίς να δεσμευθεί με Διεθνές Σύμφωνο για αλλαγή της συνταγματικής ονομασίας, αλλά η Αθήνα αρνείται εάν δεν έχουν συμφωνηθεί τα πάντα και δεν έχουν συμπεριληφθεί στο διετούς διάρκειας Μνημόνιο Κατανόησης και Συνεργασίας. Και όλα αυτά ενώ οι διεργασίες εντείνονται ως προς τα νομικά θέματα που αφορούν και τις διαδικασίες και τον διεθνή χαρακτήρα του Συμφώνου. Από την πλευρά της Αθήνας κατέστη σαφές ότι μέσα στις επόμενες τρείς εβδομάδες ο κ. Ζάεφ πρέπει να προχωρήσει σε κινήσεις που θα εξασφαλίσουν συναίνεση στο εσωτερικό του.
Από την άλλη, ακόμα και με μέτωπα ανοιχτά, είναι σαφές ότι Αθήνα και Σκόπια εργάζονται πλέον ξεκάθαρα με ορίζοντα τη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ τον Ιούνιο. Κι ενώ μέχρι χθες το Gorna Makedonija φαινόταν να είναι η επικρατέστερη ονομασία για τα Σκόπια, τα δεδομένα άλλαξαν μετά την ολονύχτια συνάντηση του Αλέξη Τσίπρα με τον Ζόραν Ζάεφ στη Σόφια και στο τραπέζι βρίσκεται με τις ίδιες σχεδόν πιθανότητες και το Nova Macedonija όνομα.
Σύμφωνα με πληροφορίες, το όνομα είναι το μικρότερο πρόβλημα στις διαπραγματεύσεις. Το μεγαλύτερο είναι πως ο Ζάεφ θα περάσει τη συμφωνία στο εσωτερικό του. Εμπόδιο δεν είναι μόνο η αντιπολίτευση του εθνικιστικού VMRO. Είναι και η δέσμευσή του για διεξαγωγή δημοψηφίσματος, το οποίο, μάλιστα, υποτίθεται ότι θα προηγείτο από την υπογραφή οποιασδήποτε συμφωνίας.
Κλείσιμο
Από την πλευρά του, ο Αλέξης Τσίπρας δήλωσε έτοιμος να ενημερώσει τα πολιτικά κόμματα για την πορεία των διαπραγματεύσεων. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι μεταξύ άλλων θα συναντήσει και την διαφοροποίηση του κυβερνητικού του εταίρου, η σιωπή του οποίου μόνο τυχαία δεν μπορεί να θεωρηθεί.
