«Καλλιεργώντας το μέλλον» - Εκδήλωση για τις επιπτώσεις της διατροφής με ζωικά προϊόντα
Την εκδήλωση διοργάνωσε η ΜΚΟ «A promise to animals» και συζητήθηκαν διεξοδικά οι επιπτώσεις του πιο διαδεδομένου διατροφικού μοντέλου
Βασίλης Τσακίρογλου
Τις ολέθριες και πολύπλευρες συνέπειες που προκαλεί η κατανάλωση ζωικών τροφών ανέδειξε η κα Εριέττα Κούρκουλου-Λάτση, σε εκδήλωση διαλόγου και προβληματισμού με τίτλο «Καλλιεργώντας το μέλλον! Καλές Πρακτικές στην Ευρώπη» την οποία διοργάνωσε η ΜΚΟ «A promise to animals» την Τετάρτη 20 Μαρτίου 2024 στην έδρα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Αθήνα.
Παραθέτοντας κάποια ιδιαιτέρως ανησυχαστικά στατιστικά για τη μαζική θανάτωση δισεκατομμυρίων ζώων, καθώς και γύρω από τις οικονομικές και οικολογικές επιπτώσεις της παγκόσμιας βιομηχανίας ζωικών τροφίμων, η κυρία Κούρκουλου-Λάτση, υπό την ιδιότητά της ως ιδρύτριας και προέδρου της ΜΚΟ «A promise to animals» τόνισε μεταξύ άλλων ότι «σήμερα, 80 δισεκατομμύρια ζώα ξηράς και 133 δισεκατομμύρια ζώα θαλάσσης θανατώνονται κάθε χρόνο για τη διατροφή. Τα ζώα αυτά είναι συναισθανόμενα όντα, τα οποία εμείς έχουμε μετατρέψει σε άψυχα προϊόντα.
«Όσοι βρισκόμαστε σήμερα εδώ, επιδιώκουμε να υιοθετηθεί και στην Ελλάδα ένα πρόγραμμα για την αύξηση της κατανάλωσης φυτικών τροφίμων, τα οποία θα βελτιώσουν τις προοπτικές για μία υγιεινή διατροφή, που δεν θα επιβαρύνει το περιβάλλον, αλλά και υιοθετεί μια πιο ηθική στάση απέναντι στα ζώα. Όπως αρμόζει σε μια σύγχρονη κοινωνία που τα αναγνωρίζει ως συναισθανόμενα όντα και αποτάσσεται τη βία και την εκμετάλλευσή τους».
Από αριστερά προς τα δεξιά: Γιώργος Κεράνης, Rafael Pinto, Frederik Madsen, Πέτρος Κόκκαλης, Όλγα Κήκου, Εριέττα Κούρκουλου - Λάτση, Lara Pappers, Κωνσταντίνος Μπαγινέτας, Χάρης Δούκας
Κλείσιμο
Η Εριέττα Κούρκουλου-Λάτση εστίασε επίσης στα οφέλη της, κατά βάσιν φυτικής, μεσογειακής διατροφής, τόσο για την ανθρώπινη υγεία, όσο και για το περιβάλλον, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «η Ελλάδα έχει στον πυρήνα της τη μεσογειακή διατροφή, η οποία είναι παγκοσμίως γνωστή για το υψηλό περιεχόμενό της σε φυτικές ίνες και φυτικές τροφές. Η συγκεκριμένη διατροφή συνδέεται με σημαντικά οφέλη για την υγεία μας, όπως τον μειωμένο κίνδυνο για καρδιαγγειακές ασθένειες και άλλα χρόνια νοσήματα. Επιπλέον, η μεσογειακή διατροφή αποτελεί σημαντικό τμήμα της οικονομίας μας, καθώς προωθείται τόσο από τον τομέα της γεωργίας, όσο και από τον τομέα της τουριστικής βιομηχανίας».
Ακολουθεί ολόκληρη η ομιλία της Εριέττας Κούρκουλου-Λάτση στην εκδήλωση «Καλλιεργώντας το μέλλον! Καλές Πρακτικές στην Ευρώπη»:
«Κυρίες και κύριοι, φίλες και φίλοι, η σημερινή εκδήλωση αφορά στην παρουσίαση προσπαθειών και προγραμμάτων που έχουν εφαρμοστεί σε άλλες χώρες της Ευρώπης, για την προώθηση και την εφαρμογή της παραγωγής και της κατανάλωσης φυτικών τροφίμων.
Η ΜΚΟ 'A promise to animals' έχει ως στόχο την ενημέρωση και τη διάδοση αυτών των προσπαθειών, αλλά και την υλοποίησή τους στη δική μας χώρα.
Η Ελλάδα έχει στον πυρήνα της τη μεσογειακή διατροφή, η οποία είναι παγκοσμίως γνωστή για το υψηλό περιεχόμενό της σε φυτικές ίνες και φυτικές τροφές. Η συγκεκριμένη διατροφή συνδέεται με σημαντικά οφέλη για την υγεία μας, όπως τον μειωμένο κίνδυνο για καρδιαγγειακές ασθένειες και άλλα χρόνια νοσήματα.
Επιπλέον, αποτελεί σημαντικό τμήμα της οικονομίας μας, καθώς προωθείται τόσο από τον τομέα της γεωργίας, όσο και από τον τομέα της τουριστικής βιομηχανίας.
Τα τελευταία χρόνια, όμως, παρατηρούμε ότι η διατροφή αυτή φθίνει, και αντ' αυτής υπάρχει μία αύξηση στην κατανάλωση ζωικών τροφών, αλλά και έτοιμου και γρήγορου φαγητού.
Σήμερα, 80 δισεκατομμύρια ζώα ξηράς και 133 δισεκατομμύρια ζώα θαλάσσης θανατώνονται κάθε χρόνο για τη διατροφή. Τα ζώα αυτά είναι συναισθανόμενα όντα, τα οποία εμείς έχουμε μετατρέψει σε άψυχα προϊόντα.
Πέρα από τα ηθικά ερωτήματα που γεννά η βιομηχανία ζωικών τροφίμων, έχει και τρομακτικές επιπτώσεις, όπως η αύξηση των αερίων του θερμοκηπίου, η μόλυνση των υδάτων, η σπατάλη πολύτιμου νερού, η επιβάρυνση του εδάφους και η ερημοποίηση, η χρήση τεράστιων εκτάσεων γης για την καλλιέργεια ζωοτροφών, η υποβάθμιση μεγάλων περιοχών του πλανήτη και η αλόγιστη χρήση φυτοφαρμάκων.
Τέλος, έχουν σημειωθεί σοβαρές επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία, καθώς η κατανάλωση ζωικών προϊόντων έχει συσχετιστεί άμεσα με την αύξηση των καρδιαγγειακών παθήσεων και πολλές μορφές καρκίνου.
Με αφορμή πρόσφατες επιστημονικές μελέτες και το έργο της κοινωνίας των πολιτών για την υιοθέτηση ενός διαφορετικού και πιο βιώσιμου διατροφικού συστήματος, βλέπουμε μια συστηματική προσπάθεια για την ενίσχυση της κατανάλωσης φυτικών τροφίμων.
Μερικές από αυτές τις προσπάθειες θα δούμε σήμερα εδώ. Στόχος μας είναι η ενημέρωση και η μεταφορά τεχνογνωσίας που ήδη υπάρχει έτσι ώστε να μπορέσουμε να υιοθετήσουμε και εμείς αντίστοιχες πρακτικές.
Ο στόχος αυτής της αλλαγής είναι η προώθηση της βιωσιμότητας, της προστασίας του περιβάλλοντος και η καινοτομία στην παραγωγή φυτικών τροφίμων.
Η χώρα μας μπορεί και πρέπει να πρωτοπορήσει σε αυτό τον τομέα. Έχουμε τη δυναμική, έχουμε έδαφος, έχουμε την πρώτη ύλη και μπορούμε να αποκτήσουμε την τεχνογνωσία, έτσι ώστε να κτίσουμε μια πιο ισχυρή παρουσία στο χώρο των φυτικών τροφίμων.
Όσοι βρισκόμαστε σήμερα εδώ, επιδιώκουμε να υιοθετηθεί και στην Ελλάδα ένα πρόγραμμα για την αύξηση της κατανάλωσης φυτικών τροφίμων, τα οποία θα βελτιώσουν τις προοπτικές για μία υγιεινή διατροφή, που δεν θα επιβαρύνει το περιβάλλον, αλλά και υιοθετηθεί μια πιο ηθική στάση απέναντι στα ζώα, όπως αρμόζει σε μια σύγχρονη κοινωνία που τα αναγνωρίζει ως συναισθανόμενα όντα και αποτάσσεται τη βία και την εκμετάλλευσή τους».
Μια ανοιχτή συζήτηση
Οικοδεσπότης της εκδήλωσης «Καλλιεργώντας το μέλλον! Καλές Πρακτικές στην Ευρώπη» ήταν ο ευρωβουλευτής Πέτρος Κόκκαλης, ενώ παρέστη επίσης ο δήμαρχος Αθηναίων, Χάρης Δούκας. Στη συζήτηση γύρω από την ανάγκη προώθησης της διατροφής με φυτικά προϊόντα συμμετείχαν με τοποθετήσεις Έλληνες και Ευρωπαίοι ειδικοί, ενώ στο τέλος των ομιλιών αναπτύχθηκε ενδιαφέρων διάλογος με τους περίπου 120 παρισταμένους που συνέθεσαν και το κοινό της εκδήλωσης, εκπροσωπώντας φορείς από τον κλάδο της υγείας, της επιστήμης, της εκπαίδευσης, των ΜΜΕ κ.λπ.
Συγκεκριμένα, στο πάνελ της εκδήλωσης μετείχαν οι κ.κ. Lara Pappers, Senior Programme Development Manager στο Jeremy Coller Foundation/FAIRR. Ο Frederik Madsen, Secretary General - Plantebranchen - Danish Plant-based Business Association. Rafael Pinto, Policy Manager, European Vegetarian Union, ο Γιώργος Κεράνης, Κοινωνιολόγος, Αναλυτής Συστημάτων Τροφίμων και ο Κωνσταντίνος Μπαγινέτας Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
Το συντονισμό της συζήτησης ανέλαβε η κυρία Όλγα Κήκου, Γενική Διευθύντρια της ΜΚΟ «A Promise to Animals».
Στην εναρκτήρια ομιλία του, ο Πέτρος Κόκκαλης υπογράμμισε ότι «σήμερα παράγουμε τα περισσότερα τρόφιμα από ό,τι τα τελευταία 8.000 χρόνια. Πρέπει να εξορθολογίσουμε αυτή την παραγωγή, σε συνάρτηση με την κλιματική κρίση και την αλόγιστη σπατάλη των φυσικών πόρων». Ο κ. Κόκκαλης ανέπτυξε επίσης ζητήματα της κοινής στρατηγικής που ασκεί η Ευρωπαϊκή Ένωση στον αγροτικό τομέα, την Πράσινη Συμφωνία κ.λπ., απευθύνοντας έκκληση για μια «πιο τολμηρή κλιματική πολιτική» διεθνώς αλλά και ειδικά στη χώρα μας. Ο ίδιος τόνισε μάλιστα ότι «συνιστά ευκαιρία η αύξηση στη ζήτηση αγροτικών προϊόντων. Η Ελλάδα μπορεί να παραγάγει τις καλύτερες φυτικές τροφές στον κόσμο».
Σε ό,τι αφορά στον δήμαρχο Αθηναίων, Χάρη Δούκα, με τη δική του παρέμβαση στην εκδήλωση «Καλλιεργώντας το μέλλον! Καλές Πρακτικές στην Ευρώπη» εξέθεσε τον προβληματισμό του, βασιζόμενος στην έως τώρα σύντομη εμπειρία του ως επικεφαλής της δημοτικής αρχής στην πρωτεύουσα. Συγκεκριμένα, ο κ. Δούκας αναφέρθηκε στους «καφέ κάδους», της ανακύκλωσης τροφών, σημειώνοντας ότι «μολονότι θα έχουμε ολοκληρωμένα στοιχεία σε περίπου έναν μήνα από τώρα, έχουμε παρατηρήσει ότι το 40% των απορριμμάτων είναι τρόφιμα. Αν τα αξιοποιήσουμε ως κομπόστ, αυτό θα είναι ένα μεγάλο περιβαλλοντικό και οικονομικό όφελος για το δήμο Αθηναίων. Ωστόσο, λόγω της ακρίβειας, της φτώχειας και κοινωνικών προβλημάτων, υπάρχουν συνάνθρωποί μας που ανοίγουν τους καφέ κάδους για να βρουν τροφή, μολονότι είναι κλειδωμένοι. Επομένως, το ζητούμενο είναι το πώς ο δήμος Αθηναίων θα συμβάλλει στον δίκαιο κοινωνικό μετασχηματισμό -αρκεί βεβαίως να εξασφαλιστούν τα αντίστοιχα προγράμματα και τα απαραίτητα εργαλεία».
Τέλος, ο κ. Δούκας, έθεσε ένα γενικότερο ζήτημα, διερωτώμενος εάν «έχουν ενημερωθεί οι αγρότες για το τι ακριβώς συμβαίνει σήμερα; Για το τι πρέπει να αλλάξουν, ενδεχομένως, στην παραγωγή τους, επιλέγοντας τυχόν πιο αποδοτικές και πιο ανταγωνιστικές καλλιέργειες ώστε να διεκδικήσουν, αντίστοιχα, τις επιδοτήσεις που δικαιούνται;»
Γενικότερα, παρά τις διαφορετικές οπτικές γωνίες και ειδικότητες, ακόμη και τις πολιτικο-ιδεολογικές αφετηρίες, από τη συζήτηση στο πλαίσιο της εκδήλωσης «Καλλιεργώντας το μέλλον! Καλές Πρακτικές στην Ευρώπη» αναδείχθηκε ως κοινός τόπος η ανάγκη θετικής προβολής των ωφελειών που συνεπάγεται η εκτεταμένη κατανάλωση φυτικών τροφών, καθώς και η ολιστική προσέγγιση στα διατροφικά ζητήματα, ιδιαίτερα όταν αυτά πρέπει να εναρμονιστούν με την έγνοια για την προστασία του περιβάλλοντος και οπωσδήποτε των ζώων.
Το επενδυτικό πλάνο το Ομίλου Fourlis για τα τρία μεγάλα brands που εκπροσωπεί, στοχεύει στην επέκταση των δικτύων καταστημάτων σε Ελλάδα, Κύπρο, Βουλγαρία και Ρουμανία.
