Όταν η ιστορία συναντά ένα προϊόν

Η καλλιέργεια των σύκων στην Αττική χάνεται στους αιώνες. Στο site της οικογενειακής επιχείρησης Συκεώνες Παπασωτηρίου με διακριτικό τίτλο Royal Fings που παράγει, μεταξύ άλλων, και μαρμελάδα από τα περίφημα Βασιλικά Σύκα της περιοχής του Μαρκόπουλου βρήκα και διάβασα της εξής ενδιαφέρουσα ιστορία: «Στα κτήματά μας καλλιεργούμε την τοπική ποικιλία σύκων, τα βασιλικά σύκα Μαρκοπούλου- δεν είναι άλλα από τα φημισμένα από την αρχαιότητα σύκα της Αττικής.


Τα σύκα της Αττικής ήταν βασικό συστατικό της διατροφής των ανθρώπων που ζούσαν στους δήμους της αρχαίας Αθήνας, οι οποίοι τα κατανάλωναν φρέσκα και αποξηραμένα. Αναφορές στα σύκα Αττικής υπάρχουν σε πολυάριθμα αρχαία ιστορικά κείμενα που περιγράφουν την καθημερινότητα, τα ήθη, τις παραδόσεις και τις θρησκευτικές τελετές.

Κατά τον Ηρόδοτο τα σύκα αυτά ήθελε να απολαμβάνει φρέσκα ο Ξέρξης και ξεκίνησε την εκστρατεία του για να κατακτήσει τους συκεώνες της Αττικής!
Ο Ζηνόδορος δε και ο Πλούταρχος μας πληροφορούν πως με ψήφισμα της Εκκλησίας του Δήμου απαγορεύτηκε η εξαγωγή των σύκων, ενώ δημιουργήθηκε ειδική ομάδα – οι συκοφάντες- που κατάγγειλε όσους παρανόμως τα διέθεταν εκτός Αττικής, ή όσους έκλεβαν τα σύκα των άλλων. Καθώς πολλές φορές οι καταγγελίες αυτές ήταν κακοπροαίρετες και ψευδείς, η λέξη «συκοφάντης» έλαβε το νόημα που έχει σήμερα».

Σήμερα, τα σύκα της περιοχής αποτελούν προϊόν γεωγραφικής ένδειξης (ΠΓΕ) και μέσα από τα δίκτυα του οργανωμένου λιανεμπορίου φτάνουν παντού όπου υπάρχει ενδιαφέρον και έγνοια για την ποιοτική διατροφή αλλά και για το επώνυμο προϊόν με ισχυρή τοπική ταυτότητα.

Μάλιστα, πέρα από τα συσκευασμένα νωπά σύκα- στον καιρό τους- τα μέλη της οικογένειας Παπασωτηρίου – η νεώτερη γενιά- έκανε ένα μικρό άλμα και έφτιαξε μαρμελάδα από βασιλικά σύκα Μαρκοπούλου αποκλειστικά ίδιας παραγωγής. Και όπως γράφουν οι εμπνευστές και δημιουργοί της, η μαρμελάδα «παρασκευάζεται στις εγκαταστάσεις μας, φυσικά, χωρίς συντηρητικά ή άλλες πρόσθετες ουσίες, με 72% φρούτο, ζάχαρη και χυμό λεμονιού».

Φημισμένα από την αρχαιότητα, ως τα σύκα της Αττικής, τα Βασιλικά Σύκα Μαρκοπούλου Μεσογαίας (προϊόν Π.Γ.Ε.) ξεχωρίζουν για την εξαιρετική τους ποιότητα και την γλυκιά τους γεύση. Πρόκειται για την ποικιλία σύκων που φύεται σε πολλά σημεία της πρωτεύουσας και συχνά συναντάται σε αυλές σπιτιών και πεζοδρόμια. Η συστηματική καλλιέργεια των βασιλικών σύκων της Αττικής πραγματοποιείται στις μέρες μας αποκλειστικά στην κτηματική περιφέρεια του Δήμου Μαρκοπούλου Μεσογαίας.

Οι Συκεώνες Παπασωτηρίου αποτελούνται από τέσσερα αγροκτήματα συνολικής επιφάνειας 45 στρεμμάτων που βρίσκονται στην περιφέρεια του Δήμου Μαρκοπούλου Μεσογαίας. Στην περιοχή Δρίβλια στο Πόρτο Ράφτη, σε απόσταση 600 μέτρων από την θάλασσα, βρίσκεται ο παλαιότερος συκεώνας μας έκτασης περίπου 12 στρεμμάτων. Στον συκεώνα της Δρίβλιας υπάρχουν δέντρα διάφορων ηλικιών. Τα περισσότερα φυτεύτηκαν την δεκαετία του 1950, ενώ υπάρχουν κάποια δέντρα νεότερα και κάποια που προϋπήρχαν.

Τα άλλα τρία κτήματα βρίσκονται στην κοιλάδα του Μαρκοπούλου, στους πρόποδες του όρους Μερέντα, στις θέσεις Μαλέξι, Καδί και Άγιος Αθανάσιος και διανύουν τα πρώτα χρόνια της παραγωγής τους, καθώς φυτεύτηκαν μετά το έτος 2000. Η διαλογή και συσκευασία των σύκων γίνεται από έμπειρο προσωπικό στο οικογενειακό εργαστήριο που βρίσκεται στο Μαρκόπουλο Μεσογαίας.

Η παράδοση που ξεκίνησαν στα μέσα της δεκαετίας του 1950 τα αδέλφια Σωτήρης και Περικλής Παπασωτηρίου – που ανέλαβαν την φροντίδα ενός μικρού συκεώνα στο Πόρτο Ράφτη- συνεχίζεται στον ίδιο τον τόπο. Ο συκεώνας στο Πόρτο Ράφτη επεκτάθηκε με την συμβολή του νεότερου, Χρήστου Παπασωτηρίου. Eφάρμοσε μηχανικές μεθόδους καλλιέργειας, βελτίωσε την τυποποίηση και συνέβαλε στην ανάδειξη των βασιλικών σύκων Μαρκοπούλου στην εγχώρια αγορά. Σήμερα οι Συκεώνες Παπασωτηρίου αποτελούνται από 600 δέντρα, διαφόρων ηλικιών, που βρίσκονται σε 45 στρέμματα ιδιόκτητης γης και καλλιεργούνται με προσωπική φροντίδα από τα μέλη της οικογένειάς.