Στέφανος Τζανάκης

Όλα αυτά συμβαίνουν τη στιγμή που οι ΗΠΑ οδεύουν για τις ενδιάμεσες εκλογές, στις αρχές του Νοεμβρίου – και με τον κίνδυνο να χάσει ο Μπάιντεν την πλειοψηφία, τόσο στη Βουλή των Αντιπροσώπων, όσο και στη Γερουσία. Αν αυτό συμβεί, η προεδρία του θα έχει πρακτικά λήξει άδοξα – και απλώς θα περιμένει τις επόμενες εκλογές για να παραδώσει. Τι έκανε για να το αποφύγει αυτό; Πρακτικά, τίποτα – δεν κατάφερε ούτε τους πετρελαιάδες των ΗΠΑ να αυξήσουν την παραγωγή τους, ώστε να πέσουν οι τιμές και να μειωθεί ο πληθωρισμός…

Την ίδια ημέρα – και παρά τους φόβους για βαθιά ύφεση - οι τιμές του πετρελαίου ανέβηκαν περίπου 5%, αφού οι μεγάλοι «παίκτες» της ενέργειας αποφάσισαν ότι θα ακολουθήσουν «πολιτική Πούτιν», μειώνοντας την παραγωγή προκειμένου να διαφυλάξουν τα τεράστια κέρδη που τους απέφερε η εισβολή στην Ουκρανία και οι κυρώσεις προς τη Ρωσία. Οι Σαουδάραβες, για παράδειγμα, χλευάζουν την έκκληση Μπάιντεν να αυξήσουν την παραγωγή τους – δεν ακούνε καν τα παρακάλια να την κρατήσουν σταθερή.

Ωστόσο, η σημαντικότερη εξέλιξη της ημέρας ήταν η δήλωση του Όλαφ Σολτς ότι η Γερμανία δεν ακούει κουβέντα από τους υπολοίπους για το σχέδιο των 200 δις ευρώ με το οποίο θα επιχειρήσει να υπερβεί την ενεργειακή κρίση στην οποία την εξέθεσε η Ρωσία από το καλοκαίρι του 2021 – και η οποία κορυφώθηκε με την έναρξη της εισβολής στην Ουκρανία. Απαντώντας στην κριτική που δέχθηκε από διάφορες πλευρές – ότι η Γερμανία κάνει για τον εαυτό της όσα αρνείται στους υπολοίπους της Ευρωπαϊκής Ένωσης – ο καγκελάριος δήλωσε κυνικά ότι όποια χώρα διαθέτει την οικονομική ισχύ της Γερμανίας, ας κάνει κάτι ανάλογο.

Πρόκειται για άλλη μία απόδειξη ότι η Γερμανία δεν έχει ευρωπαϊκή οπτική στις κρίσεις – ξεκινώντας από εκείνη που οδήγησε την Ελλάδα στα Μνημόνια και φτάνοντας στο σήμερα. Στην πραγματικότητα, όταν ο κόμπος φτάνει στο χτένι, ισχύει το δόγμα «ο καθένας για τον εαυτό του και όλοι εναντίον (σχεδόν) όλων».

Η Ενωμένη Ευρώπη, μέσω της γερμανικής στάσης, αρνείται παγίως να χρησιμοποιήσει με ενιαίο τρόπο την τεράστια οικονομική της δύναμη στις κρίσεις. Η μόνη εξαίρεση ήταν η περίοδος της πανδημίας, που οδήγησε στην δημιουργία του Ταμείου Ανάκαμψης – μολονότι και τότε, στις αρχές του 2020, οι Γερμανοί προέκριναν την αντιμετώπιση της κρίσης του κορωνοϊού με «ίδια μέσα» από κάθε χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ξεχωριστά, ακόμα και στο θέμα της προμήθειας των εμβολίων.

Αυτή τη στιγμή, στην Γερμανία κυβερνούν οι σοσιαλδημοκράτες, μαζί με τους Πράσινους και τους Φιλελεύθερους, μετά από τις εκλογές που έγιναν λίγους μήνες πριν από τον πόλεμο στην Ουκρανία. Ωστόσο, σε πολλές χώρες της Ευρώπης, οι συνέπειες της ρωσικής εισβολής – και ο «πόνος των κυρώσεων» που ακολούθησαν, έχουν ωθήσει τις κοινωνίες σε ακραίες πολιτικές συμπεριφορές. Μπορεί η Γερμανία να μείνει αλώβητη αν οι πολιτικές ανατροπές αυξηθούν μέσα στο επόμενο διάστημα;

Μπορεί ο Πούτιν να καταγράφει σημαντικές απώλειες στα πολεμικά μέτωπα, αλλά με τους εκβιασμούς του με το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο κατάφερε να διαβρώσει την οικονομική και πολιτική ζωή σε ΗΠΑ και Ευρώπη, τη στιγμή που η Δύση εμφανίζεται χωρίς ενιαίο σχέδιο για την αντιμετώπιση τέτοιων καταστάσεων. Και μπορεί στο τέλος η Ρωσία να χάσει τον πόλεμο, τόσο τον στρατιωτικό, όσο και τον οικονομικό, αλλά πιθανότατα ο κόσμος δεν θα είναι πια ίδιος – και σίγουρα, όχι καλύτερος.