Παναγιώτης Σαββίδης

Τον φετινό Δεκαπενταύγουστο, βρέθηκα στο ιστορικό μοναστήρι της Παναγίας Σουμελά στην Τραπεζούντα του Πόντου, όπου για δεύτερη συνεχή χρονιά τελέστηκε μέσα σε συγκινησιακή ατμόσφαιρα, πανηγυρική θεία λειτουργία χοροστατούντος του Οικουμενικού Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίου.

Εκατοντάδες Έλληνες Πόντιοι, από την Ελλάδα, τη Ρωσία, τις υπόλοιπες χώρες της πρώην ΕΣΣΔ και το εξωτερικό, αντάμωσαν στο μοναστήρι – σύμβολο του Ποντιακού Ελληνισμού, αναζητώντας τις ρίζες τους, και ανάβοντας (κρυφά) ένα κερί, για αυτούς που χάθηκαν ή έμειναν πίσω στη δίνη των δραματικών γεγονότων των αρχών του 20ου αιώνα.

Θα αποφύγω τους συναισθηματισμούς, λόγω και καταγωγής, και θα αναφερθώ στη συμπεριφορά των Τούρκων, από τις επίσημες αρχές έως τον κάτοικο της Τραπεζούντας, που μόνο κόκκινο χαλί δεν έστρωσαν για να υποδεχτούν τους Έλληνες, που ταξίδεψαν χιλιόμετρα για να βρεθούν στην Τραπεζούντα.

Η τέλεση της Θείας Λειτουργίας στη Σουμελά απέφερε στην πόλη, που μαστίζεται από ανεργία και οικονομική στασιμότητα, δύο εκατομμύρια ευρώ, σύμφωνα με πρόχειρο απολογισμό που δημοσιεύτηκε σε τουρκικές εφημερίδες.

Τα τελευταία χρόνια, οι Τούρκοι αντιλαμβανόμενοι τις δυνατότητες του θρησκευτικού τουρισμού και τα οικονομικά οφέλη που μπορεί να επιφέρει για την περιοχή της Μαύρης Θάλασσας, αναδεικνύουν τα ελληνορθόδοξα μνημεία, προσβλέποντας στην έλευση τουριστών – προσκυνητών από Ελλάδα, Ρωσία, Γεωργία κ.α.

Αποφεύγοντας οποιαδήποτε αναφορά στη μακραίωνη ελληνική παρουσία που υπήρχε στον Πόντο έως το 1922, οι τουρκικές αρχές προβάλλουν την ελληνορθόδοξη κληρονομιά υλοποιώντας ένα ευρύ πρόγραμμα συντήρησης και ανάδειξης όσων μνημείων απέμειναν στα παράλια του Εύξεινου Πόντου και κυρίως στην περιοχή της Τραπεζούντας.

Το μοναστήρι της Παναγίας Σουμελά, ο ναός της Αγίας Σοφίας των Κομνηνών στην Τραπεζούντα, ο τάφος της Ελληνίδας Μαρίας – Γκιούλ Μπαχάρ, γυναίκας του Σουλτάνου Βαγιαζίτ Β΄ που βοήθησε πολύ τους συμπατριώτες της κ.α προβάλλονται στους τουριστικούς οδηγούς μαζί με ιστορικά τεμένη της πόλη, που πριν την έλευση των Τούρκων ήταν λαμπρές εκκλησίες, όπως η Παναγία Χρυσοκέφαλος, ο Άγιος Ευγένιος κ.α.

Αφού πλέον δεν υφίσταται κανένας ουσιαστικός λόγος ανησυχίας, για την ασφάλεια της χώρας τους, αφού ο Ελληνισμός έχει σχεδόν αφανιστεί, οι Τούρκοι θέλουν τους Έλληνες στον Πόντο, την Ιωβία, την Καππαδοκία, την Κωνσταντινούπολη, την Ίμβρο και την Τένεδο ως… τουρίστες που θα αφήσουν συνάλλαγμα, που σε μια εποχή γενικότερης κρίσης είναι πολύτιμο.

Για τους Τούρκους, είτε πρόκειται για απλούς κλασσικούς τουρίστες , είτε για προσκυνητές που αναζητούν τις ρίζες στις προγονικές πατρίδες, αυτό που μετράει είναι το συνάλλαγμα και τα οικονομικά οφέλη. Μην εκπλαγούμε λοιπόν, αν στο μέλλον δούμε ελληνόφωνες καταχωρήσεις που θα μας καλούν να γνωρίσουμε τον χριστιανικό Πόντο και όχι μόνο.