Παν. Μπουσμπουρέλης

Η μεταμνημονιακή περίοδος ξεκινά, αλλά λίγη συζήτηση γίνεται γι’ αυτά που πρέπει να γίνουν, καθώς η οικονομία θα πρέπει να ξανακολυμπήσει στα βαθιά νερά των αγορών και η κοινωνία κουβαλά συσσωρευμένη ταλαιπωρία από 3 προγράμματα που λίγα προβλήματα θεράπευσαν και μεγαλύτερη ζημιά έκαναν.

Σημασία έχει ότι η εκάστοτε ελληνική πολιτική ηγεσία θα έχει να ελιχθεί σε ένα όλο και πιο σύνθετο διεθνές περιβάλλον και αυτό φαίνεται από την κρίση που ξεσπά στις ελληνορωσικές σχέσεις - και μάλιστα με αριστερή κυβέρνηση.

Ο χώρος της οικονομίας, όμως, θα είναι ο πιο απαιτητικός, καθώς η χρυσή περίοδος της δεκαετίας που έχουμε διανύσει αρχίζει να απειλείται από διάφορους παράγοντες, ένας από τους οποίους είναι και η αναζωπύρωση του πληθωρισμού.

Αυτό το ζήτημα θέτει στην τελευταία ανάλυσή της η Pimco (Ιούλιος 2018), όπου για πρώτη φορά οι λαϊκιστές διαχωρίζονται σε δύο κατηγορίες: σε αριστερούς και δεξιούς. Πώς ορίζονται όμως, σύμφωνα με τους αναλυτές της Pimco, οι λαϊκιστές;

Οι αριστεροί είναι αυτοί που επιζητούν την αύξηση των δημοσίων δαπανών και οι δεξιοί αυτοί που ζητούν τη μείωση της φορολογίας.
Ποια είναι τα προβλήματα που ελλοχεύουν για την οικονομία; Η αύξηση, αντί μείωσης, των δημοσιονομικών ελλειμμάτων που, σε συνδυασμό με την πορεία των διεθνών οικονομιών σε ιστορικάχαμηλά για την ανεργία, οδηγεί σε αντίστοιχη αύξηση των τιμών και πληθωρισμό καθώς τα όρια της προσφοράς εξαντλούνται για την κάλυψη της ζήτησης.

Η όλη αυτή εξέλιξη χαρακτηρίζεται δημοσιονομική ασωτία. Στο πλαίσιο αυτό διερωτάται κανείς ποιος θα είναι ο δημοσιονομικός χώρος και πώς οι ελληνικές κυβερνήσεις θα βρουν το έδαφος για να αναπνεύσουν οι πολίτες, η μεγάλη πλειοψηφία των οποίων αναγκάστηκε να υποτιμήσει ριζικά το βιοτικό της επίπεδο μετά το 2010.

Να πούμε δηλαδή ότι μπορεί να μιλάμε για μια ανάκαμψη που είναι πραγματικότητα, όμως το ΑΕΠ δεν είναι ακόμα ούτε στα 180 δισ., απέχοντας παρασάγγας από τα 225 δισ. ευρώ πριν από το 2010. Ετσι, τα προβλήματα της ανεργίας, που παραμένει σε ιστορικά υψηλά επίπεδα (20%), το εσωτερικό χρέος, που μαζί με τα κόκκινα δάνεια φτάνει τα 230 δισ. ευρώ, και το αδύναμο τραπεζικό σύστημα στοιχειοθετούν τη σακατεμένη ελληνική οικονομία που επιχειρούν να παρουσιάσουν ως εξωραϊσμένο πείραμα επιτυχίας οι Ευρωπαίοι εταίροι - πιστωτές.

Πίσω από αυτό, όμως, κρύβεται το επόμενο βήμα: αυτό που θα καθορίζουν οι αγορές, όπου οι μεγάλοι παίκτες -εν προκειμένω η Pimco- θα τιμολογούν τα ομόλογά σου ανάλογα με τις δημοσιονομικές σου επιδόσεις και θα σε έχουν εσαεί δέσμιο της αποτελεσματικότητας της πολιτικής σου. Αλλιώς θα είσαι ένας μη αποδεκτός λαϊκιστής.
Από την άλλη πλευρά, πρέπει να πούμε ότι για πρώτη φορά μετά από 9 χρόνια η ελληνική οικονομία έχει πετύχει τους όρους για σημαντική μείωση του ρίσκου με την πρώτη φάση αναδιάρθρωσης του χρέους και το μαξιλάρι ρευστότητας, ενώ η μεγάλη πλειοψηφία των πολιτικών δυνάμεων έχει σφραγίσει την αποφασιστικότητα για παραμονή στο ευρώ. Από εδώ, όμως, μέχρι την εξυγίανση του εσωτερικού μετώπου έχει ακόμα πολλές, πάρα πολλές ορθοπεταλιές, που θα απαιτήσουν χρόνο και σχέδιο.