Παν. Μπουσμπουρέλης

Πώς οι εκδόσεις των νέων ομολόγων θα πάνε καλά ή έστω αξιοπρεπώς σε ένα περιβάλλον που αναπτύσσει νέους «ιούς» όπως τον ιταλικό, ο οποίος σίγουρα έχει ουρά;
Ποιες θα είναι οι εγγυήσεις γι’ αυτούς που θα εμπιστευτούν την Ελλάδα; Σίγουρα οι προτάσεις των 154 οικονομολόγων που αμφισβητούν συλλήβδην Μακρόν, Γιούνκερ και ESM δείχνουν ότι η συντηρητική γερμανική πλευρά καραδοκεί.

Είναι άλλωστε ο ESM αυτός που θα αποτελέσει το κύριο εργαλείο στήριξης της προσπάθειας επιστροφής της ελληνικής οικονομίας στην ομαλότητα. Ο μετασχηματισμός του, όμως, θα πρέπει να ολοκληρωθεί.

Το ΔΝΤ, ακόμα και αν παραμείνει ως εγγυητής, αφού αποπληρωθεί μπορεί να είναι μια έξτρα εξασφάλιση. Ωστόσο η ελληνική οικονομία θα πρέπει αργά ή γρήγορα να πείσει και να βρει διατηρίσιμα επίπεδα κόστους δανεισμού. Η Credit Suisse εμφανίζεται να εμπιστεύεται το σενάριο της καθαρής εξόδου με βάση το μαξιλάρι των 20 δισ. από τα υπόλοιπα του τρίτου μνημονίου, τη συνέχιση των μεταρρυθμίσεων με παράλληλη εποπτεία αλλά και τη διαχειρίσιμη απώλεια του waiver από τις ελληνικές τράπεζες.

Αυτό θα είναι ένα ζήτημα που θα απασχολεί από εδώ και μπρος όλες τις κυβερνήσεις. Εξάλλου, το τραγικό παράδειγμα της Αργεντινής, μιας οικονομίας που με φιλελεύθερη κυβέρνηση είδε τα επιτόκια στο 40%, το πέσο να καταρρέει και ζήτησε από το ΔΝΤ γραμμή 30 δισ., αποκαλύπτει ότι τα προβλήματα που κρύβονται κάτω από το χαλί στην οικονομία είναι αμείλικτα. Και δυστυχώς, όπως η ελληνική οικονομία είχε κοινά στοιχεία με την Αργεντινή προ χρεοκοπίας το 2007, έτσι έχει και σήμερα, με άλυτα ακόμα προβλήματα παρά την οκταετία των 3 μνημονίων.

Ετσι, όλα τα βλέμματα στρέφονται στις συζητήσεις για το χρέος με μικρό καλάθι και κάτα πάσα πιθανότητα τις σημαντικές διευθετήσεις με την πρόοδο των μεταρρυθμίσεων.

Δεν ξέρω αν ο ίδιος ο πρωθυπουργός είναι ευχαριστημένος από το επενδυτικό κλίμα ή την ελληνική κεφαλαιαγορά στον βαθμό των προσδοκιών που είχαν αναπτυχθεί. Σίγουρα υπάρχει πολύς δρόμος ακόμα για επενδύσεις, ανάπτυξη και μείωση της ανεργίας. Ωστόσο έχω την αίσθηση ότι αν δεν αλλάξει ταχύτητα η οικονομική πολιτική, τότε θα δώσει την ευκαιρία στην αντιπολίτευση να πάρει το παιχνίδι στα χέρια της. Τι λέει όμως η αξιωματική αντιπολίτευση; Κάνει λόγο για εμπροσθοβαρείς μεταρρυθμίσεις με στόχο να πείσει για μείωση του πρωτογενούς πλεονάσματος και των φορολογικών συντελεστών.

Η ελληνική οικονομία και κοινωνία χρειάζονται ταυτόχρονα και ανάπτυξη με μεγάλους ρυθμούς και ανασύσταση του κοινωνικού κράτους, ειδικά σε τομείς όπως η Υγεία.
Ο πήχης είναι πολύ ψηλά και η δημοσιονομική προσαρμογή δεν φτάνει πια. Αυτό το κεφάλαιο θα πρέπει να μην πειραχθεί, αλλά από την άλλη το ζητούμενο είναι να περάσουμε από την άμυνα στην επίθεση.

Και για τον λόγο αυτό θα πρέπει η οικονομία να δημιουργήσει δουλειές και αμοιβές, πραγματική ζήτηση και δυναμική εξωστρέφεια.Αυτό είναι το νέο όνομα του παιχνιδιού.