Γιάννης Μακρυγιάννης

Το πρόβλημα, δυστυχώς, είναι πιο σοβαρό απ’ όσο νόμιζαν και οι πλέον απαισιόδοξοι. Ουδείς περίμενε ότι θα προέκυπτε τέτοια έξαρση το φετινό χειμώνα. Ουδείς περίμενε ότι θα επέστρεφε η συζήτηση στα lockdown. Κι όμως. Έτσι όπως γίνονται τα πράγματα, οι ανεμβολίαστοι βιώνουν ένα είδος καραντίνας, χωρίς καν να υπάρχει βεβαιότητα ότι αυτή η πίεση θα φέρει σοβαρή αύξηση των ποσοστών εμβολιασμού. Και ήδη η συζήτηση πάει και σε καθολικά lockdown, ακόμα και για εμβολιασμένους – στη Γερμανία το έχουν ρίξει στο τραπέζι.

Οι επιστήμονες αρχίζουν να φοβούνται ότι η πανδημία ίσως δεν λήξει, όπως εκτιμούσαν, την ερχόμενη άνοιξη. Κι ότι θα συνεχίσει για χρόνια να μας εκπλήσσει δυσάρεστα. Άρα το πρόβλημα είναι μεγάλο, πολύ μεγάλο.

Ειδικά στην Ελλάδα με τους 100 νεκρούς πια τη μέρα, περιθώρια για χαλαρές κινήσεις δεν υπάρχουν. Ούτε για επικοινωνιακές αρλούμπες – όπως αυτή ότι δεν μεταδίδουν οι αστυνομικοί – ούτε για παλινωδίες και έντρομες αναδιπλώσεις, όπως έγινε με τα ράπιντ τεστ στις εκκλησίες. Αν συνεχίζουν για παράδειγμα να χαϊδεύουν έτσι το λεγόμενο «χριστεπώνυμο πλήθος», ας βάλουν κατευθείαν τον Σερβετάλη, ντυμένο... αγιονεκτάριο ακόμα καλύτερα, υπουργό Υγείας και Πολιτισμού ταυτόχρονα (αυτά που λέει, για παράδειγμα, η Μενδώνη για τα μάρμαρα, μπορεί να τα πει καλύτερα ο ηθοποιός/καλόγερος).

Οι ίδιοι οι κυβερνητικοί χαϊδεύουν τους ανεμβολίαστους και «σκληραγωγούν» το παρανοϊκό αντιεμβολιαστικό κίνημα – προσοχή: δεν εννοούμε όσους παραμένουν δύσπιστοι, φοβισμένοι, επιφυλακτικοί, που είναι λογικό να υπάρχει και ένα τέτοιο ποσοστό σε μία κοινωνία και χρειάζεται συνεχής ενημέρωση πειθούς. Αλλά όσοι λένε ότι πρόκειται για συνωμοσία και για κυνήγι της εκκλησίας και της ράτσας. Όσο η κυβέρνηση φοβάται τον Τράγκα, τον Φαήλο, ακόμα και τον Χίο, τέτοια θα έχουμε.

Αλήθεια, ποιά χώρα αντέχει να χάνει εκατό ανθρώπους την ημέρα; Πολύ φοβάμαι για ένα ολόκληρο χειμώνα. Το σύστημα υγείας είναι σε κατάρρευση, ας μην γελιόμαστε. Μία βόλτα στα νοσοκομεία αρκεί. Και παρά πολλοί που ασθενούν και παραμένουν σπίτι, πηγαίνοντας την τελευταία στιγμή στο νοσοκομείο, το κάνουν ακριβώς επειδή φοβούνται αυτή την άθλια και επικίνδυνη κατάσταση σε αυτά. Για ύπαρξη πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας ούτε κουβέντα δύο χρόνια τώρα.

Τίποτα δεν έχει οργανωθεί με τους κανόνες της δημόσιας υγείας και τα συστήματα επιδημιολογικής επιτήρησης, που επιτάσσει ένας πόλεμος πανδημίας. Κι έτσι φτάσαμε ως εδώ. Αυτή είναι η κοινωνία μας, λένε πολλοί. Ναι αυτή είναι. Όμως είναι κάπως αργά να την αλλάξουμε. Και πάντως είναι άνευ σημασία να κάνουμε αυτή την ώρα τέτοια συζήτηση, ως άλλοθι για όσα (μας) συμβαίνουν.

Είναι όλο αυτό ευκαιρία για πολιτική κριτική; Και ναι και όχι. Είναι υποχρέωση ο εντοπισμός των λαθών που έγιναν. Για να μην επαναλαμβάνονται. Αν αυτή η διαδικασία ενοχλεί και θεωρείται «εμπόριο πόνου», αδιάφορο. Αν ήταν να ερωτηθούν οι εξουσίες για το πότε επιτρέπεται να ασκήσουμε κριτική στα πεπραγμένα τους, καλύτερα να περιμέναμε πρώτα να φυτρώσουν ντοματιές στη Σαχάρα και μετά. Λάθη έγιναν, σε πολλές περιπτώσεις τραγικά και μοιραία. Η εκτίμηση και η πολιτική συζήτηση θα γίνεται κάθε στιγμή και με οποιαδήποτε αφορμή, έτσι επιτάσσει το νόημα του δημοκρατικού πολιτεύματος, για τις πολιτικές που ασκούνται και τις επιλογές που κάνει μία κυβέρνηση.

Αλλά ταυτόχρονα είναι και ευκαιρία, για να μην πω και επιβεβλημένη συνθήκη πλέον, να γίνει μία πραγματικά ουσιαστική συζήτηση για την επίτευξη συναίνεσης και κοινών δράσεων, όπου υπάρχουν περιθώρια. Εάν για παράδειγμα η κοινή δράση όλων των πολιτικών δυνάμεων για να προχωρήσει ο εμβολιασμός, μπορεί να φέρει όντως αποτελέσματα, τότε γιατί να μην υπάρξει συναίνεση;

Δυνάμεις της αντιπολίτευσης είναι πρόθυμες να συνεννοηθούν με την κυβέρνηση. Και οι πιο υπεύθυνοι και νουνεχείς ειδικοί (όχι κάποιοι τύπου Βασιλακόπουλου - ευτυχώς υπάρχουν πολλοί άλλοι και ικανοί και σοβαροί) να κατευθύνουν τα πράγματα με βάση τα επιστημονικά δεδομένα και όχι τις πολιτικές οδηγίες. Η κυβέρνηση μπορεί να οργανώσει επιτέλους ένα μέτωπο κατά της πανδημίας;

Αλλιώς θα τσακωνόμαστε, χωρίς να βγάζουμε άκρη. Και θα χάνουμε ανθρώπους.

***Η αποτυχία της Ευρώπης να ελέγξει την πανδημία – βέβαια στις απώλειες ζωών δεν υπάρχει καμία σχέση με τα ελληνικά δεδομένα – μόνο άλλοθι για το ελληνικό ναυάγιο δεν αποτελεί. Απλά είναι παράδειγμα, που έχει πλευρές προς αποφυγήν.