Δημήτρης Καμμένος

Τον Αύγουστο του 2007, μετά την καταστροφή που συντελέστηκε στον Νομό Ηλείας, η Πολιτεία υποσχόταν σε όλους τους πληγέντες ταχύτατες διαδικασίες αποζημιώσεων, μέσω Κοινής Υπουργικής Απόφασης, της τάξεως των 3.000 ευρώ, χωρίς προϋποθέσεις, σε κάθε πυρόπληκτο με μια απλή Υπεύθυνη Δήλωση του Ν. 1599/1986 του αιτούντος. Ταυτόχρονα εδόθη και η παροχή – επίσης άμεσα – 10.000 ευρώ αποζημίωσης, προκειμένου να αντικατασταθεί η οικοσκευή και να επισκευαστεί η κατοικία του αιτούντος, για την κατάθεση της οποίας, εκτός από την αίτηση του ενδιαφερομένου, θα έπρεπε να δίνεται και μια ακόμη δήλωση από το οικείο αστυνομικό τμήμα ή την πυροσβεστική ή άλλη αρμόδια αρχή μέσω της οποίας πιστοποιείτο το αληθές της υπεύθυνης δήλωσης για την αποζημίωση.

Συμπληρωματικά, χορηγήθηκε το επίδομα των 8.000 ευρώ σε πρόσωπα που υπέστησαν σοβαρή βλάβη της υγείας τους και 10.000 ευρώ στον σύζυγο ή πλησιέστερο συγγενή θανόντος προσώπου. Το ίδιο επιχειρείται να γίνει και σήμερα, ως επακόλουθο της εθνικής τραγωδίας στην οποία γίναμε όλοι μάρτυρες.

Το συγκεκριμένο μέτρο ώθησε, όπως ήταν φυσιολογικό, τους επιτήδειους που δεν είχαν υποστεί καμία ζημιά από τις πυρκαγιές, να αιτηθούν αποζημιώσεως. Συγκεκριμένα, αθίγγανοι έσπευδαν με ψευδείς δηλώσεις να πάρουν τις αποζημιώσεις των 3.000 ευρώ. Προκειμένου οι τελευταίοι να αποφύγουν τις συνέπειες του νόμου, στις επόμενες πέντε μέρες πραγματοποιήθηκαν 1.500 επιστροφές χρημάτων.

Τα προβλήματα που αναδείχθηκαν, οφείλονταν εν πολλοίς στην χρονική πίεση για την λήψη των μέτρων, σε αβλεψίες ή ασάφειες των ρυθμίσεων, σε ελλιπή ενημέρωση των πολιτών, αλλά και σε πάγιες αδυναμίες και ελλείψεις της λειτουργίας της Ελληνικής Διοίκησης.

Οι πληγές που άφησαν πίσω τους οι φλόγες, πολύ δύσκολα θα επουλωθούν. Είναι αναγκαίο όμως, την επομένη της ανείπωτης τραγωδίας που χτύπησε την χώρα, να αποφευχθούν τα φαινόμενα του 2007, και να αποδοθεί η οικονομική ενίσχυση σε εκείνους που πραγματικά επλήγησαν από την πυρκαγιά. Βασικός και πρωταρχικός άξονας πρέπει να είναι η κάλυψη των αναγκών στέγασης των πυρόπληκτων, και η αποκατάσταση ή αναπλήρωση των εισοδημάτων τους.

Για να γίνει με ασφάλεια και ακρίβεια η καταγραφή των πυρόπληκτων, ως προτιμότερη προτείνεται η λύση, να μεταβούν οι πληγέντες εντός των κατασκηνώσεων των πληγεισών περιοχών. Οι παιδικές κατασκηνώσεις του Δήμου Αθηναίων έχουν την δυνατότητα να φιλοξενήσουν έως 1.200 άτομα, η κατασκήνωση του Αγίου Ανδρέα Ζούμπερι έχει χωρητικότητα 1.000 και πλέον ατόμων, οι κατασκηνώσεις της Ελληνικής Αστυνομίας μπορούν να φιλοξενήσουν έως 400 άτομα.

Για να μην επαναληφθούν τα λάθη του παρελθόντος, πρέπει πέραν της καταγραφής των πυρόπληκτων, και της καταγραφής μέσω αυτοψίας των περιουσιακών τους στοιχείων, για την ταχύτητα της διαδικασίας, εκτός της Υπεύθυνης Δηλώσεως, να γίνεται ηλεκτρονικός έλεγχος βάσει του Α.Φ.Μ. του αιτούντος, και κυρίως της δηλωθείσας περιουσίας του (Ε9).

Ο κοινωνικός ιστός πρέπει να ενισχυθεί παράλληλα μέσω ιδίως της σίτισης, αξιοποιώντας τα προϊόντα που συγκεντρώθηκαν χάρη στην παροχή βοήθειας από τους πολίτες. Τα μαγειρεία που βρίσκονται εντός των κατασκηνώσεων, είναι η αρμόζουσα λύση για να σιτιστούν οι πυρόπληκτοι αξιοπρεπώς. Επιπρόσθετα, κοινωνικές δομές φροντίδας μπορούν να δημιουργηθούν εντός των κατασκηνώσεων, για την αξιοποίηση του ιατροφαρμακευτικού υλικού που έχει συγκεντρωθεί.

Οι όροι και οι προϋποθέσεις της οικονομικής ενίσχυσης πρέπει να είναι σαφείς εξ αρχής, η πληροφόρηση πλήρης και ακριβής. Επειδή δεν υφίσταται αξιόπιστο σύστημα βεβαίωσης μόνιμης κατοικίας, είναι αναγκαίο να καταρτιστεί ειδικό μητρώο, στο οποίο κάθε κάτοικος της χώρας θα δηλώνει ένα μόνο δήμο μονίμου κατοικίας.

Η χώρα έχει συγκλονιστεί από το πρωτοφανές για τα ελληνικά χρονικά μέγεθος της φυσικής καταστροφής, που στοίχισε σε δεκάδες ανθρώπους την ζωή τους κι έχει βυθιστεί στο πένθος. Έχουν γραφτεί οι πιο μαύρες σελίδες της εθνικής τραγωδίας στις πληγείσες περιοχές, ενώ ο κατάλογος των θυμάτων αυξάνεται διαρκώς. Η λειτουργία του διοικητικού μηχανισμού δεν πρέπει να τεθεί ακόμα μία φορά σε δοκιμασία, ειδικά στο πεδίο της διαδικασίας χορήγησης των οικονομικών ενισχύσεων. Επείγουν οι ευρύτερες εξορθολογιστικές παρεμβάσεις για να μην επαναληφθούν οι αστοχίες του παρελθόντος.

Είναι αναγκαίο αυτή τη φορά όταν σβήσουν τα φώτα της δημοσιότητας να μη αφεθούν στην τύχη τους όσοι δοκιμάστηκαν από τις πρόσφατες πυρκαγιές μπλεγμένοι στον λαβύρινθο της γραφειοκρατίας, που και για τις πιο τυπικές και επαναλαμβανόμενες διαδικασίες απαιτεί την έκδοση κοινών υπουργικών αποφάσεων τριών ή και παραπάνω υπουργών. Μάλιστα, στις μέρες μας ας μην ξεχνάμε ότι έχει προστεθεί και η αναγκαία έγκριση των θεσμών.

Πρόταση μου είναι να υπάρχει μια πάγια νομοθετική ρύθμιση, που να προβλέπει πως σε περίπτωση πλημμυρών, πυρκαγιάς και σεισμού, οι πληγέντες θα έχουν μια καθορισμένη ενίσχυση, χωρίς να χρειάζεται κάθε φορά να βγει μια νέα ΚΥΑ, που απλά θα επαναλαμβάνει την προηγούμενη, αλλά με τεράστιες χρονικές καθυστερήσεις. Ανάλογα μάλιστα με την εκάστοτε καταστροφή αν κρίνεται απαραίτητο θα μπορεί να ακολουθεί μια δεύτερη πιο εξειδικευμένη ΚΥΑ με πρόσθετα μέτρα που αρμόζουν ανά περίπτωση.

Τα μέτρα για την ενίσχυση των πληγέντων από τις πυρκαγιές μπορούν να εφαρμοστούν αυτή τη φορά χωρίς προβλήματα, εφόσον η σχετική πολιτική έχει εξαρχής διευκρινιστεί επαρκώς, έχει υπάρξει ορθολογικό σύστημα καταγραφής των ζημιών και των ατόμων που επλήγησαν και έχει παρασχεθεί η απαιτούμενη ακριβής ενημέρωση τόσο των ενδιάμεσων τραπεζών όσο και των πολιτών. Η εμπειρία του παρελθόντος δεν πρέπει αυτή τη φορά να μας καταστήσει μάρτυρες πολιτών που έχασαν το δικαίωμα ενίσχυσης λόγω ανακριβούς πληροφόρησης και πολιτών των οποίων η περιουσία πράγματι επλήγη από τις πυρκαγιές και εισέπραξαν καλόπιστα οικονομικές ενισχύσεις, που κλήθηκαν στη συνέχεια να τις επιστρέψουν, επειδή δεν ήταν μόνιμοι κάτοικοι πυρόπληκτων περιοχών ή είχαν δύο κατοικίες στην πυρόπληκτη περιοχή (κύρια και δευτερεύουσα) ή ακόμα χειρότερα πολιτών που θα εισπράξουν το επίδομα χωρίς να έχουν υποστεί καμία ζημία εκμεταλλευόμενοι ενδεχομένως ένα τρωτό σύστημα καταγραφής.

Όσον αφορά μελλοντικές διαδικασίες ανακούφισης πληγέντων από αντίστοιχες καταστροφές, πρέπει να σχεδιαστεί πλαίσιο δράσης που θα περιλαμβάνει τα εκάστοτε αναγκαία έκτακτα μέτρα. Σημαντική θα είναι η συμβολή της διευκρίνισης των χρησιμοποιούμενων όρων, έτσι ώστε να ελαχιστοποιείται η ανάγκη να ανευρίσκονται ad hoc λύσεις σε περιστάσεις όπου η διοίκηση καλείται να λειτουργήσει υπό πίεση. Κατ’ αυτόν τον τρόπο και η κρατική στήριξη θα είναι άμεση και ουσιαστική και οι πολίτες θα έχουν τη δυνατότητα να ασκήσουν τα σχετικά δικαιώματα. Το γενικό συμπέρασμα που συνάγεται από τη διερεύνηση των υποθέσεων που αφορούν τις οικονομικές ενισχύσεις των πληγέντων είναι το εξής: Αδυναμίες της διοικητικής λειτουργίας, οι οποίες μπορεί να είναι γνωστές ήδη υπό ομαλές συνθήκες, αναπόφευκτα διογκώνονται σε περιόδους κρίσης, όταν δηλαδή η κρατική στήριξη είναι περισσότερο αναγκαία. Αυτό ακριβώς πρέπει να καταπολεμηθεί.

Κλείνοντας, αφού έχουμε αναφερθεί στην ανάγκη σωστής καταγραφής για να βοηθηθούν όσοι επλήγησαν, είναι αναγκαίο να προστεθεί ότι τα μέτρα που ανακοίνωσε η κυβέρνηση και αποφάσισε μετά από αλλεπάλληλες συσκέψεις, κινούνται στη βάση του αυτονόητου και του ελάχιστου που θα μπορούσε να προσφέρει το κράτος στους πυροπαθείς συμπολίτες μας στις περιοχές που κάηκαν τις τελευταίες μέρες.

Το ποσό των 5.000 ευρώ σε οικογένειες που έχασαν το σπίτι τους και όλα τους τα υπάρχοντα ή οι 8.000 ευρώ για τις επιχειρήσεις που κάηκαν, σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί να καλύψει τις άμεσες ανάγκες τους.

Κάποια από τα μέτρα για την ουσιαστική στήριξη των πληγέντων από τις καταστροφικές πυρκαγιές μεταξύ άλλων θα μπορούσαν να είναι.

ΕΥΡΕΣΗ ΠΟΡΩΝ ΚΑΙ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ

Συνεργασία με την ΕΕ αλλά κα με χώρες εκτός ΕΕ που θέλουν να διαθέσουν ποσά για τη συνδρομή των πυρόπληκτων της χώρας
Συντονισμός ιδιωτών και φορέων που προτίθενται να κάνουν δωρεές
Είναι αυτονόητο ότι πρέπει να δημιουργηθεί ειδικό Ταμείο για την αποτελεσματική και διαφανή αξιοποίηση αλλά και συντονισμό των πόρων ώστε να μην παρατηρηθεί πάλι το φαινόμενο του Ταμείου Μολυβιάτη που καθρεφτίζει πλήρως της παθογένειες του κρατικού μας μηχανισμού

ΠΟΛΙΤΕΣ/ ΠΛΗΓΕΝΤΕΣ

Ολοκληρωμένο σύστημα καταγραφής και ταυτοποίησης των πληγέντων σε συνεργασία με τους Δήμους ώστε να λάβουν επιδόματα αυτοί που πραγματικά έχουν ανάγκη
Απαλλαγή ΕΝΦΙΑ μέχρι την αποκατάσταση των σπιτιών που καταστράφηκαν και έχουν χαρακτηριστεί ως μη κατοικήσιμα και ενδεχομένως εξάμηνη παράταση μετέπειτα
Πάγωμα δανείων σε συνεννόηση με τις τράπεζες και ευνοϊκοί όροι χορήγησης δανείου με μικρό επιτόκιο δανεισμού
Αναστολή πληρωμών ληξιπρόθεσμων οφειλών, τελών κυκλοφορίας και σημάτων αυτοκινήτων που κάηκαν στη φωτιά
δωρεάν χρόνος ομιλίας σε κινητά με παρέμβαση του κράτους


ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ

Αναστολή απόδοσης ΦΠΑ από τις πληγείσες επιχειρήσεις
Αναστολή πληρωμής δόσεων δανείων
Αποζημίωση και ενίσχυση επιχειρήσεων που λόγω ζημιών έχουν αναστείλει τη λειτουργία τους

Δυστυχώς, οι ανακοινώσεις της κυβέρνησης, κινούνται στα πλαίσια μιας χρεοκοπημένης χώρας που δεν έχει πολλά δημοσιονομικά περιθώρια και ελπίζει στη φιλανθρωπία των πολιτών και το κράτος αναλαμβάνει κυρίως μη δημοσιονομικά μέτρα, δηλαδή που δεν στοιχίζουν άμεσα όπως η πριμοδότηση μορίων για υποψήφιους φοιτητές, μετεγγραφές φοιτητών και επιφυλάσσει ένα επικουρικό ρόλο για το ίδιο στο κόστος ανάπλασης των περιοχών που έγιναν στάχτη από ολιγωρία κρατικών φορέων, οργανισμών και υπηρεσιών.