Δημήτρης Αναστασόπουλος

Τα μέτρα που έχουν ληφθεί για την προστασία της δημόσιας υγείας είναι πρωτόγνωρα. Ασφαλώς, από τα μέτρα αυτά δεν θα μπορούσε να εξαιρεθεί ο χώρος της Δικαιοσύνης, όπου καθημερινά συναθροίζονται χιλιάδες δικηγόροι, δικαστές, γραμματείς και πολίτες. Ήδη από την 13η Μαρτίου έχει ανασταλεί η λειτουργία των δικαστηρίων, πλην κάποιων εξαιρετικών περιπτώσεων, με την αναγκαία ασφαλώς πρόνοια ώστε να μην υπάρξει απώλεια δικαιωμάτων.

Η αναστολή αυτή της λειτουργίας των Δικαστηρίων ασφαλώς θα διαρκέσει για όσο χρονικό διάστημα είναι σε ισχύ το σύνολο των μέτρων ασφαλείας που λαμβάνονται και το οποίο, δυστυχώς, προβλέπεται να είναι μακρύ. Είναι αυτονόητο ότι η υγεία και η ζωή προέχει αυτή τη στιγμή.

Παρεπόμενη συνέπεια της αναστολής των δικαστηρίων είναι η αναγκαστική θέση σε αργία όλων των άμισθων δικηγόρων της χώρας. Χιλιάδες δικηγόροι, οι οποίοι βιοπορίζονται αποκλειστικά από την παράσταση τους στα δικαστήρια, το επόμενο διάστημα θα έχουν να αντιμετωπίσουν έναν πραγματικό οικονομικό γολγοθά.

Ενώ τα έξοδα θα τρέχουν, και είναι πολλά και υπαρκτά, θα έχουν μηδενικά έσοδα. Είτε πρόκειται για μεμονωμένους δικηγόρους, είτε για μεγάλα δικηγορικά γραφεία με συνεργάτες, είτε για οικογένειες όπου και οι δύο είναι δικηγόροι, το βάρος που θα έχουν να σηκώσουν θα είναι, σύντομα, ασήκωτο. Όσο, δε, περισσότερο διαρκέσει η αναστολή λειτουργίας των δικαστηρίων τόσο μεγαλύτερο θα είναι το πρόβλημα, το οποίο δεν περιορίζεται μόνο σε αυτό το χρονικό διάστημα, αλλά και στο μετέπειτα, καθώς είναι βέβαιο ότι όταν ξεκινήσει και πάλι η λειτουργία των δικαστηρίων η οικονομική ζημία που θα έχει υποστεί η οικονομία θα είναι τόσο μεγάλη που θα χρειαστεί ένα σημαντικό μεταβατικό στάδιο και για το χώρο της δικαιοσύνης.

Δυστυχώς στην ελληνική κοινωνία έχει καλλιεργηθεί η πεποίθηση ότι οι δικηγόροι είμαστε μια τάξη προνομιούχων, με θησαυρούς στους τραπεζικούς μας λογαριασμούς και χωρίς κανένα άγχος επιβίωσης. Η εικόνα αυτή βεβαίως είναι μαγική, σχεδόν ρατσιστική για τον κλάδο μας.

Η μεγάλη πλειοψηφία των δικηγόρων, ιδίως τα τελευταία δέκα χρόνια της κρίσης, τα φέρνει πολύ δύσκολα πέρα. Ενώ δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι είναι από τους πιο σκληρά εργαζόμενους, με δέκα και πλέον ώρες εργασίας καθημερινά, και πολύ συχνά εργασία και τα σαββατοκύριακα. Η δε οικονομική ανασφάλεια είναι πολύ μεγάλη, καθώς επηρεάζεται από μια σειρά συγκυριών, κάθε μήνα. Σε κάθε, όμως, περίπτωση, όλοι οι δείκτες δείχνουν ότι η μεγάλη πλειοψηφία δεν απολαμβάνει τους κόπους της εργασίας της. Παράλληλα, στοχοποιηθήκαμε όσο κανένας άλλος κλάδος, με αλλεπάλληλους υψηλούς φόρους και εισφορές.

Σήμερα, μετά από τα δέκα αυτά χρόνια της κρίσης, καλούμαστε να διανύσουμε μια ακόμα οικονομική έρημο. Για το λόγο αυτό, το Διοικητικό Συμβούλιο του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών κατά τη συνεδρίαση του στις 11-3-2020 σύσσωμο αποφάσισε να ζητήσει τη λήψη μιας σειράς μέτρων οικονομικής προστασίας και υποστήριξης των δικηγόρων.

Στα πλαίσια αυτής της απόφασης, και της ίδιας κατεύθυνσης της Ολομέλειας των Δικηγορικών Συλλόγων της χώρας, ο Πρόεδρος της Ολομέλειας απέστειλε Επιστολή στους αρμόδιους υπουργούς για να περιληφθούν και οι δικηγόροι/δικηγορικές εταιρείες στους πληττόμενους κλάδους και να ληφθούν άμεσα μέτρα προστασίας και στήριξης.

Σήμερα, η κυβέρνηση εξήγγειλε μέτρα οικονομικής στήριξης των πληττόμενων επιχειρήσεων και κλάδων, χωρίς όμως να είναι σαφές ακόμα αν υπάγονται σε αυτούς και οι δικηγόροι. Όπως, όμως, είπαμε, με κλειστά δικαστήρια, κλειστές υπηρεσίες και κλειστά υποθηκοφυλακεία, η στέρηση εισοδημάτων θα είναι απόλυτη για τους δικηγόρους, χωρίς να πλήττονται αντίστοιχα όλοι οι άλλοι κλάδοι που συμμετέχουν στο σύστημα απονομής δικαιοσύνης. Για το λόγο αυτό, απόλυτη είναι και η ανάγκη στήριξης τους. Τόσο μέσω των μέτρων που ήδη εξαγγέλθηκαν, όσο και μέσω άλλων που πρέπει να σχεδιαστούν για το επόμενο διάστημα.

Σε αντίθετη περίπτωση, θα πρόκειται για μια καινοφανή, απόλυτη αδικία εις βάρος ενός σώματος που έχει δοκιμαστεί πολλάκις. Με καταστροφικές συνέπειες για τους πολλούς, τους νέους και τους πιο αδύναμους.

Δημήτρης Αναστασόπουλος
Σύμβουλος ΔΣΑ