Συμφωνία για το Brexit: Τα επόμενα κρίσιμα βήματα και οι «παγίδες»

Μια συμφωνία στο παρά ένα που θα διασφαλίζει την συντεταγμένη έξοδο του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση την 31η Οκτωβρίου επετεύχθη ανάμεσα σε Βρυξέλλες και Λονδίνο, χωρίς ωστόσο ουδείς να μπορεί να πει με βεβαιότητα αν η φαρσοκωμωδία του Brexit τελειώνει ή αν ξεκινάει ένα νέο κεφάλαιο.

Οι δύο πλευρές κατάφεραν να τετραγωνίσουν τον κύκλο σε μια προσπάθεια Λονδίνο και Βρυξέλλες να απαλλαγούν δια παντός από τον αέναο «πονοκέφαλο» του Brexit. Οι 94 σελίδες της «νέας» συμφωνίας ανάμεσα σε ΗΒ και ΕΕ δεν αλλάζουν παρά ελάχιστα πράγματα από αυτά που αναφέρονταν στη συμφωνία που είχε υπογράψει η τέως πρωθυπουργός Τερέζα Μέι και την οποία απέρριψε η Βουλή των Κοινοτήτων.

Το λεγόμενο «backstop» που αφορά στα σύνορα Δημοκρατίας της Ιρλανδίας (ευρωπαϊκό έδαφος) και Βορείου Ιρλανδίας (βρετανικό έδαφος) έχει μεν επαλειφθεί από την νέα συμφωνία, αλλά η ουσία του παραμένει και ενδεχομένως περισσότερο ισχυρή από όσο στο παρελθόν.

Παρόλο που όπως ορίζει η Συμφωνία «η Βόρειος Ιρλανδία» θα παραμείνει εντός της τελωνειακής ένωσης της Μεγάλης Βρετανίας εκτός από τα προϊόντα που ενδέχεται να απολέσουν κίνδυνο για την κοινή αγορά της ΕΕ», στην πράξη η Βόρειος Ιρλανδία θα αποτελέσει την μοναδική επικράτεια στον πλανήτη που θα ανήκει σε δύο τελωνειακές ενώσεις και εν τέλει το δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα είναι αυτό που θα υπερτερεί για άγνωστο χρονικό διάστημα. Μοναδική εξαίρεση αποτελεί το γεγονός ότι το ΗΒ θα μπορεί να συμπεριλάβει τη Βόρειο Ιρλανδία σε μελλοντικές εμπορικές συμφωνίες με τρίτες χώρες.

Αναφορικά με το πλέον ακανθώδες ζήτημα, αυτό των τελωνειακών ελέγχων ανάμεσα στην Ιρλανδία και τη Βόρεια Ιρλανδία, ο «Διάβολος», ο οποίος πάντοτε κρύβεται στις λεπτομέρειες, δεν ξεκαθαρίζει ακριβώς με ποιον τρόπο θα γίνονται οι έλεγχοι από τον Βορρά στον Νότο και από την Ανατολή στη Δύση της Μεγάλης Βρετανίας, αφήνοντας περιθώριο για πολλές ερμηνείες και από τις δύο πλευρές.

Μετά την καταρχήν συμφωνία Βρυξελλών και Λονδίνου ακολουθεί η πιο δύσκολη και αβέβαιη διαδικασία. Η Βουλή των Κοινοτήτων θα κληθεί το Σάββατο, σε μια έκτακτη συνεδρίαση, να την υπερψηφίσει ή να την καταψηφίσει. Στην πρώτη περίπτωση, θα ακολουθήσει την ερχόμενη εβδομάδα η ψηφοφορία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, και αν γίνει και εκεί αποδεκτή η Συμφωνία, το Ηνωμένο Βασίλειο θα αποχωρήσει τα ξημερώματα της 31ης Νοεμβρίου από την ΕΕ συντεταγμένα.

Σε αντίθετη περίπτωση, η οποία προς το παρόν μοιάζει η πλέον πιθανή, η κατάσταση περιπλέκεται εκ νέου. Το Δημοκρατικό Ενωτικό Κόμμα της Βορείου Ιρλανδίας (DUP) απορρίπτει τη συμφωνία, καθώς βάσει αυτής δεν θα έχει καμία δικαιοδοσία στο τοπικό κοινοβούλιο του Μπέλφαστ για τα επόμενα χρόνια. Με αυτήν την εξέλιξη ο Μπόρις Τζόνσον χρειάζεται τους βουλευτές που ψήφισαν τη συμφωνία της Τερέζα Μέι την 29η Μαρτίου και επιπλέον τουλάχιστον 28 συντηρητικούς των Τόρις και 7 από τους Φιλελεύθερους Δημοκράτες για να καταφέρει να περάσει τη συμφωνία με 320 ψήφους, ήτοι με μία μόνο ψήφο.

Εάν η Βουλή των Κοινοτήτων καταψηφίσει τη συμφωνία, τότε θα υπάρξει αναγκαστικά μια ακόμα έκτακτη Σύνοδος Κορυφής, ενδεχομένως την επόμενη Κυριακή, και το αίτημα για μια νέα παράταση στην ημερομηνία εξόδου του ΗΒ από την ΕΕ και συνεπώς στη φαρσοκωμωδία, θα είναι δεδομένη.