Η σφαγή στα ανθρακωρυχεία Λάντλοου των Ροκφέλερ και ο ηγετικός ρόλος του Έλληνα Λούη Τίκα (1914)

Με τη σφαγή στα ανθρακωρυχεία του Λάντλοου του Κολοράντο το 1914 θα ασχοληθούμε στο σημερινό μας άρθρο. Πρόκειται για ένα γεγονός ιστορικής σημασίας για τις Η.Π.Α. στο οποίο, όσο και αν φαίνεται λίγο περίεργο, πρωταγωνιστικό ρόλο είχε ένας Έλληνας, ο Λούης Τίκας, όπως ήταν γνωστός στις Η.Π.Α.

Η εν ψυχρώ δολοφονία του Τίκα ήταν η αρχή της σφαγής στο Ludlow, με θύματα ακόμα και παιδιά. Τα ανθρακωρυχεία ανήκαν στην οικογένεια Ροκφέλερ, η οποία κατηγορήθηκε ότι ήταν ο ηθικός αυτουργός της σφαγής. Πάντως, μετά από έξι μήνες, στα τέλη του 1914 έληξε η απεργία και οι Ροκφέλερ προέβησαν αργότερα σε σημαντικές βελτιώσεις στις συνθήκες διαβίωσης και εργασίας των ανθρακωρύχων.

Στο σημερινό άρθρο, εκτός από τις ξένες πηγές, θα χρησιμοποιήσουμε στοιχεία από ένα πάρα πολύ σπάνιο βιβλίο που εκδόθηκε το 1948. Πρόκειται για το «Έλληνες της Αμερικής 1528-1948», του Μπάμπη Μαλαφούρη, που εκδόθηκε στη Νέα Υόρκη το 1948. Ο Μαλαφούρης αναφέρεται εκτενώς στον Τίκα, αλλά και σε λεπτομέρειες για τις απεργίες, που δεν υπάρχουν αλλού.

Η βιομηχανία του άνθρακα στο Κολοράντο

Από το 1867, ο Ν. J. Palmer είχε αντιληφθεί ότι υπήρχαν μεγάλες ποσότητες άνθρακα στους πρόποδες των Βραχωδών Ορέων. Η ραγδαία επέκταση των σιδηροδρομικών μεταφορών στις Η.Π.Α. κατέστησε τον άνθρακα απαραίτητο για την κίνηση των τρένων. Το 1910 η βιομηχανία εξόρυξης άνθρακα στο Κολοράντο απασχολούσε 15.864 άτομα, κάλυπτε δηλαδή το 10% των θέσεων εργασίας στην πολιτεία. Υπήρχαν τρεις μεγάλες εταιρείες εκεί, οι «The Colorado Fuel and Iron Company», «The Rocky Mountain Fuel Company» και «The Victor American Fuel Company», που έκαναν εξόρυξη του 68% της παραγωγής του κάρβουνου στο Κολοράντο και κανόνιζαν τις τιμές και τις συνθήκες εργασίας όπως αυτές ήθελαν.

Υπήρχαν και μικρότερες εταιρείες, που ήταν όμως υποχρεωμένες να ακολουθούν τις πρακτικές των μεγάλων. Η «The Colorado Fuel and Iron Company» παρήγαγε το 40% του κάρβουνου της πολιτείας, ουσιαστικά όμως όλη η παραγωγή βρισκόταν υπό τον έλεγχό της. Η εταιρεία αγοράστηκε το 1902 από τον βαθύπλουτο John D. Rockefeller (1839-1937), ο οποίος το 1911 παρέδωσε τον έλεγχό της στον γιο του John D. Rockefeller Jr. (1874-1960), ο οποίος όμως διηύθυνε την εταιρεία από το γραφείο του στην οδό Broadway 26 στη Νέα Υόρκη. Η εταιρεία των Ροκφέλερ απασχολούσε κάποια περίοδο ως και 7.000 άτομα.

Οι άθλιες συνθήκες διαβίωσης των εργαζομένων στα ανθρακωρυχεία

Όπως γράφει ο Μπάμπης Μαλαφούρης, οι εταιρείες στο Κολοράντο αποτελούσαν κράτος εν κράτει. Οι οικισμοί όπου διέμεναν οι ανθρακωρύχοι ήταν ιδιοκτησία των εταιρειών, οι οποίες διατηρούσαν και ιδιωτικές δυνάμεις ασφαλείας για την τήρηση της τάξης. Οι κατοικίες των εργατών, τα καταστήματα από τα οποία ψώνιζαν τα είδη πρώτης ανάγκης, ακόμη και το Ταχυδρομείο βρίσκονταν στην περιοχή που ανήκε στις εταιρείες. Ο μόνος τόπος ψυχαγωγίας των εργατών ήταν ένα σαλούν, ο διαχειριστής του οποίου πλήρωνε ενοίκιο στην εταιρεία ανάλογα με τον αριθμό των εργαζομένων στα ανθρακωρυχεία της. Οι εργάτες δεν έπαιρναν καθορισμένο ημερομίσθιο, αλλά πληρώνονταν με βάση την ατομική τους παραγωγή, πόσο κάρβουνο δηλαδή παρέδιδαν, καθαρισμένο μάλιστα, σε βαγόνια μπροστά σε ορυχεία.

Οι εταιρείες υπολόγιζαν ότι ο κάθε εργαζόμενος έπαιρνε 5 δολάρια την ημέρα, αξιόλογο ποσό για την εποχή εκείνη. Όμως οι εργάτες του Κολοράντο δούλευαν 191 ημέρες τον χρόνο, δηλαδή έπαιρναν, ακαθάριστα, 2,12 δολάρια τη μέρα. Πλήρωναν ένα δολάριο τον μήνα για ιατρική περίθαλψη. Γιατρός όμως πήγαινε στα ορυχεία και τα σπίτια των εργατών δυο φορές τον μήνα. Αν κάποιος εργαζόμενος χρειαζόταν τον γιατρό άλλη μέρα υπήρχε έξτρα χρέωση. Το ενοίκιο στα σπίτια-ερείπια όπου έμεναν οι εργάτες και τα οποία βέβαια ανήκαν στις εταιρείες ήταν 2,5-3 δολάριο τον μήνα, ανά δωμάτιο, ενώ κάποιες φορές οι εργάτες πλήρωναν το φως και το νερό. Μόλις έπιαναν δουλειά οι εργάτες πλήρωναν προκαταβολικά το ενοίκιο ενός μήνα και δεν έπαιρναν ούτε ένα σεντ από τη δουλειά τους, μέχρι να εξοφλήσουν το ενοίκιο και τα έξοδα που είχαν κάνει στα καταστήματα της εταιρείας.

Όσοι εργάτες ήταν ανύπαντροι έμεναν στα οικοτροφεία των εταιρειών πληρώνοντας προκαταβολικά 28-30 δολάρια για στέγη και φαγητό (και κάθε μήνα στη συνέχεια εννοείται…). Οι εργάτες έπρεπε ν’ αγοράσουν τη δυναμίτιδα για την εξόρυξη του άνθρακα και τα εργαλεία τους οι ίδιοι (!), πληρώνοντας προκαταβολικά και τοις μετρητοίς. Πλήρωναν επίσης 50 σεντς τον μήνα για τη συντήρηση του δημόσιου σχολείου. Τέλος, αν χρειάζονταν ρούχα ή έπιπλα πριν ακόμα αποκτήσουν πιστωτικό υπόλοιπο στον λογαριασμό τους, οι εταιρείες τους έδιναν ένα κουπόνι (scrip) για το μαγαζί, που βέβαια ανήκε σε αυτές. Οι τιμές εκεί ήταν κατά 25% πιο υψηλές από εκείνες των καταστημάτων που δεν ανήκαν στις εταιρείες. Όσοι είχαν άμεση ανάγκη χρημάτων, «έσπαγαν» το scrip αυτό στο 90% της αξίας του, στο σαλούν ή το οικοτροφείο της εταιρείας. Πρόκειται φυσικά για αδιανόητες καταστάσεις, τις οποίες οι εργάτες που προέρχονταν στη συντριπτική τους πλειοψηφία από χώρες που εκείνη την εποχή ξεκινούσαν την παραχώρηση δικαιωμάτων στους εργαζόμενους (Ιταλία, Αυστρία, Κροατία, Μαυροβούνιο, Μεξικό κ.ά.) δεν περίμεναν ποτέ ότι θα συναντούσαν στη χώρα της ελευθερίας, τις Η.Π.Α. Στα ανθρακωρυχεία του Κολοράντο εργάζονταν στις αρχές του 20ου αιώνα περίπου 800 Έλληνες, που προέρχονταν κυρίως από υπόδουλες, ακόμα, περιοχές στους Οθωμανούς (Κρήτη, Λέσβος κ.ά.). Τα βασικά κέντρα εξόρυξης κάρβουνου ήταν το Trinidad (πρόκειται για πόλη του Κολοράντο και δεν έχει καμία σχέση με τη χώρα Τρινιντάντ και Τομπάγκο της Καραϊβικής) και το Ludlow.

Η μεγάλη θνησιμότητα των εργαζομένων στα ορυχεία – Κακοποιοί προσλαμβάνονταν από τις εταιρείες φύλαξης!

Το μεγαλύτερο όμως πρόβλημα, εκτός από όσα αναφέραμε παραπάνω ήταν τα υψηλά ποσοστά θνησιμότητας στα ορυχεία του Κολοράντο. Το 1912, το ποσοστό θνησιμότητας στα ορυχεία αυτά ήταν 7,06 ανά χίλιους εργαζόμενους, όταν το ποσοστό σε όλες τις Η.Π.Α. ήταν 3,15. Σε αναφορά της το 1914 η Επιτροπή Μεταλλείων της Βουλής των Αντιπροσώπων των Η.Π.Α. διαπίστωνε ότι αν και οι νόμοι του Κολοράντο για τους ανθρακωρύχους και την ασφάλειά τους είναι πολύ καλοί, τα ποσοστά θνησιμότητας είναι τα μεγαλύτερα στη χώρα, κάτι που σημαίνει ότι κάτι δεν πάει καλά στη διαχείριση των ανθρακωρυχείων. Από το 1884 ως το 1912, περίπου 1.700 εργάτες είχαν χάσει τη ζωή τους σε ατυχήματα στα ορυχεία, ενώ μόνο το 1913 ο αριθμός των θυμάτων ήταν 110.

Οι ιδιοκτήτες των εταιρειών προσλάμβαναν φρουρούς, όχι μόνο για την ασφάλεια των εγκαταστάσεων, αλλά και για να ελέγχουν τη ζωή των εργατών. Οι φρουροί ήταν συνήθως αδίστακτοι τύποι, έτοιμοι για όλα, ενώ ανάμεσά τους υπήρχαν και κάποιοι με βεβαρημένο παρελθόν. Υπήρχε απαγόρευση κυκλοφορίας στους εργάτες! Κανένας «περίεργος» ξένος δεν μπορούσε να μπει στην περιοχή που έλεγχε η εταιρεία αλλά και κανένας εργάτης δεν μπορούσε να βγει από αυτή…

Οι πρώτες απεργίες – Η κατάσταση από το 1902 ως το 1913

Η πρώτη απεργία έγινε το 1902, όταν ο Eugene Debs οργάνωσε το εργατικό κίνημα σε ολόκληρες τις Η.Π.Α. Ακολούθησαν οι μεγάλες απεργίες του 1903 και του 1904 όταν ο Τζον Μίτσελ, επικεφαλής των Ηνωμένων Εργατών Μεταλλείων της Αμερικής κάλεσε τους ανθρακωρύχους να εγκαταλείψουν τις εργασίες τους για να οργανωθούν.

Το 1903 έγινε μια μεγάλη απεργία των ανθρακωρύχων στο Κολοράντο. Από τότε η Ένωσή τους ανέστειλε τη δράση της στην πολιτεία, ως το 1911, οπότε άνοιξε γραφεία στο Τρινιντάντ. Φοβούμενες απεργία των εργατών, οι εταιρείες βελτίωσαν κάπως τις συνθήκες διαβίωσης των ανθρακωρύχων. Η Ένωση επιζητούσε συνάντηση με τους εκπροσώπους των εταιρειών, έφτασε μάλιστα να ζητήσει τη μεσολάβηση του κυβερνήτη του Κολοράντο Ελίας Άμονς. Οι εταιρείες όχι μόνο αρνήθηκαν κάτι τέτοιο, αλλά σκλήρυναν τη στάση τους. Άνθρωποι των εταιρειών επιστράτευσαν απεργοσπάστες και φύλακες, πρώην αστυνομικούς, αλλά και κάποιους κακοποιούς που δεν θα δίσταζαν να σκοτώσουν εργάτες που θα ζητούσαν ικανοποίηση των δίκαιων αιτημάτων τους. Οι εταιρείες υπέγραψαν σύμβαση με το Πρακτορείο Ιδιωτικών Αστυνομικών Μπόλντγουϊν – Φελτς που ειδικευόταν στην προμήθεια απεργοσπαστών, πολλοί από τους οποίους είχαν εκκρεμότητες με τη Δικαιοσύνη, καθώς κατηγορούνταν για φόνους που είχαν διαπράξει σε άλλες πολιτείες των Η.Π.Α. Η τεταμένη αυτή κατάσταση διατηρήθηκε ως την ιστορική απεργία του Σεπτεμβρίου 1913, που κορυφώθηκε τη Δευτέρα του Πάσχα του 1914 με τη σφαγή στο Ludlow…

Η ιστορική απεργία στα ανθρακωρυχεία του Κολοράντο (Σεπτέμβριος 1913)

Στις 16 Σεπτεμβρίου 1913 σε γενική συνέλευση οι εργάτες στο Τρινιντάντ αποφάσισαν να θέσουν στις μεγάλες εταιρείες μια λίστα με επτά αιτήματα. Αυτά ήταν τα εξής:

Αναγνώριση του σωματείου ως διαπραγματευτικού φορέα

Αποζημίωση για εξόρυξη άνθρακα με τιμή τόνου βασισμένη σε 2.000 λίβρες (οι προηγούμενες τιμές τόνου ήταν για μεγάλους τόνους των 2.200 λιβρών)

Εφαρμογή του νόμου για οκτάωρη εργασία την ημέρα(ως τότε ξεπερνούσε και τις 10 ώρες ημερησίως η εργασία)

Πληρωμή για «νεκρές εργασίες» (τοποθέτηση σιδηροτροχιών, ξυλεία , χειρισμός ακαθαρσιών κ.λπ.)

Ελεγκτές ζυγών που εκλέγονται από τους εργάτες (για να διατηρούνται οι ζυγιστές της εταιρείας ειλικρινείς)

Δικαίωμα χρήσης οποιουδήποτε καταστήματος και επιλογής των οικοτροφείων και των γιατρών τους

Αυστηρή εφαρμογή των νόμων του Κολοράντο (όπως οι κανόνες ασφαλείας στα ορυχεία, η κατάργηση των στρατιωτικών θέσεων εργασίας) και το τέλος του συστήματος εταιρικής φύλαξης.

Οι εταιρείες δεν δέχτηκαν τα αιτήματα και στις 22 Σεπτεμβρίου 1913 οι εργάτες ξεκίνησαν απεργία, με πολύ μεγάλο ποσοστό συμμετοχής (συμμετείχαν οι 11.000 από τους 13.000). Οι εταιρείες προσέλαβαν το Γραφείο Ντετέκτιβ Baldwin – Felts για να προστατεύσει όσους εξακολουθούσαν να εργάζονται, αλλά και να παρενοχλεί τους απεργούς, οι οποίοι εκδιώχθηκαν από τα σπίτια της εταιρείας και εγκαταστάθηκαν σε σκηνές. Οι σκηνές είχαν τοποθετηθεί από το συνδικάτο που τις είχε αγοράσει, μπροστά στις χαράδρες που οδηγούσαν στα ορυχεία για να μπορούσαν οι απεργοί να παρακολουθήσουν τυχόν άφιξη απεργοσπαστών. Τοποθετήθηκαν σε ξύλινες πλατφόρμες και εξοπλίστηκαν με σόμπες χυτοσιδήρου. Οι Baldwin-Felts είχαν τη φήμη των «σκληρών». Χρησιμοποίησαν ένα αυτοσχέδιο θωρακισμένο όχημα, με ένα πολυβόλο Μ1895 το οποίο το συνδικάτο το ονόμασε «Death Special». Άνδρες της Baldwin-Felts άρχισαν να προκαλούν τους απεργούς ρίχνοντας τα φώτα προβολέων τη νύχτα στις σκηνές, αλλά και να πυροβολούν στα τυφλά, προς αυτές. Κάποιοι εργάτες και μέλη των οικογενειών τους τραυματίστηκαν, υπήρχαν μάλιστα και ακρωτηριασμοί. Από τις 7 Οκτωβρίου 1913 η κατάσταση άρχισε να ξεφεύγει. Οι εργάτες, που είχαν λιγοστά όπλα και πυρομαχικά δέχονταν πλέον και πυρά από ελεύθερους σκοπευτές. Αναγκάστηκαν μάλιστα να σκάψουν λάκκους κάτω από τις σκηνές και να ζουν σε αυτούς! Έλληνες εργάτες, με επικεφαλής τον Λούη Τίκα ήταν από τους πρωταγωνιστές της απεργίας και δεν δίστασαν να συγκρουστούν με τους ενόπλους της Baldwin-Felts.

Βλέποντας την κατάσταση να εκτραχύνεται, ο κυβερνήτης του Κολοράντο Elias Ammons έστειλε την Εθνοφρουρά στα ορυχεία στις 31/10/1913. Ο Ammons υποσχέθηκε ότι η Εθνοφρουρά δεν θα ενοχλήσει τους απεργούς και δεν θα βοηθήσει τις εταιρείες να φέρουν απεργοσπάστες. Ζήτησε μόνο να αφοπλιστούν και οι δύο παρατάξεις. Οι απεργοί τον πίστεψαν και υποδέχτηκαν με ενθουσιασμό τους Εθνοφρουρούς.

Η αλήθεια είναι ότι τα περισσότερα μέλη της Εθνοφρουράς ήταν νέοι και έντιμοι. Δεν ίσχυε όμως το ίδιο για τους επικεφαλής τους: τον Διοικητή της Τζον Τσέις, γιατρό στο επάγγελμα, με αμφιλεγόμενη δράση στην απεργία του 1903 στο Cripple Creek (μάλιστα κατηγορήθηκε για ψευδορκία), τον Ταγματάρχη Πάτρικ Χάμροκ, ταβερνιάρη στο επάγγελμα και, κυρίως, τον Υπολοχαγό Καρλ Λίντερφελντ (ο πατέρας του ήταν Σουηδός), που είχε υπηρετήσει ως φύλακας σε ορυχεία και είχε πάρει μέρος στην καταστολή απεργιών. Αρχικά η Εθνοφρουρά κράτησε ουδέτερη στάση. Αυτή άλλαξε, από τη στιγμή που η Εθνική Τράπεζα του Ντένβερ του Κολοράντο κατέθεσε στον λογαριασμό μισθοδοσίας της 1 εκατομμύριο δολάρια! Αυτό το αναφέρει ο Μπάμπης Μαλαφούρης, χωρίς όμως να γράφει ποιος τα κατέθεσε. Νομίζουμε ότι δεν χρειαζόταν να γράψει κάτι, όλοι καταλαβαίνουμε ποιος ήταν ο «χορηγός» της Εθνοφρουράς… Σταδιακά, η στάση της έγινε πολύ πιο φιλική προς τους εργοδότες. Στις 10 Μαρτίου 1914 ένας εργάτης που είχε προσληφθεί κατά τη διάρκεια της απεργίας βρέθηκε νεκρός. Η Εθνοφρουρά κατηγόρησε τους απεργούς για τη δολοφονία του. Όταν οι απεργοί πήγαν στην κηδεία δύο βρεφών που είχαν πεθάνει δύο μέρες νωρίτερα ο Τσέις έδωσε εντολή να καταστρέψουν τις σκηνές τους.

Ως την άνοιξη του 1914 ο Τσέις είχε κατορθώσει να περιορίσει τους απεργούς και να επιτρέψει στους ιδιοκτήτες των εταιρειών να προσλάβουν εργάτες που δεν ανήκαν σε σωματεία. Ο Ammons έδωσε εντολή να φύγουν οι περισσότεροι Εθνοφρουροί από τα ορυχεία. Φοβούμενες οι εταιρείες ότι αυτό θα έδινε νέα ώθηση στους απεργούς ζήτησαν και παρέμεινε στην περιοχή των ορυχείων ένας Λόχος της Εθνοφρουράς ενώ υπήρχαν τόσο οι άνδρες της Baldwin-Felts, όσο και επιπλέον φρουροί που προσλήφθηκαν.

Η σφαγή του Ludlow

Στις 19 Απριλίου 1914, οι 50 Έλληνες του καταυλισμού στο Λάντλοου γιόρταζαν το Ορθόδοξο Πάσχα, με χορούς και παιχνίδια (π.χ. μπέιζμπολ), στους οποίους μετείχαν και ανθρακωρύχοι από άλλες χώρες. Επενέβησαν ωστόσο οι Εθνοφρουροί με σκοπό να διακόψουν τους χορούς και τα παιχνίδια και τα κατάφεραν. Ήταν φανερό ότι προετοίμαζαν το πολεμικό κλίμα που θα ακολουθούσε την επόμενη μέρα.

Στις 8.45 π.μ. της Δευτέρας του Πάσχα του 1914, τρεις Εθνοφρουροί παρουσιάστηκαν στον καταυλισμό και ζήτησαν από τον επικεφαλής Λούη Τίκα να τους παραδώσει κάποιον εργάτη που κρατούσαν παρά τη θέλησή του. Ο Τίκας απάντησε ότι δεν υπήρχε κανένας εργάτης τον οποίο κρατούσαν με τη βία. Οι Εθνοφρουροί επέμειναν και είπαν ότι θα επανέλθουν με ενισχύσεις. Ο Τίκας κλήθηκε από τον Ταγματάρχη Χάμροκ να συναντηθούν, κάτι που έγινε στον σιδηροδρομικό σταθμό.

Ο Τίκας είδε τους Εθνοφρουρούς να ετοιμάζουν τα όπλα τους, ενώ μυδραλιοβόλα στήνονταν απέναντι από τον καταυλισμό. Ξαφνικά ακούστηκε μία έκρηξη από δυναμίτη, στο στρατόπεδο της Εθνοφρουράς. Ο Τίκας αιφνιδιάστηκε. Έλληνες εργάτες έλαβαν θέσεις μάχης σε ένα κοντινό ρέμα. Ακολούθησε άλλη μια έκρηξη (κατά τον Μαλαφούρη δύο). Αυτές ήταν το σύνθημα για την επίθεση εναντίον του καταυλισμού. Τετρακόσιοι εθνοφρουροί επιτέθηκαν εναντίον του καταυλισμού, ενώ τα μυδραλιοβόλα έριχναν ασταμάτητα. Ο Τίκας επέστρεψε στην κατασκήνωση και με τον αρχηγό των Ιταλών απεργών Μπερνάδο και των Σλάβων Ντομενίσκι κουβαλούσαν νερό, φαγητό και επιδέσμους. Το σούρουπο ένα διερχόμενο εμπορικό τρένο σταμάτησε μπροστά από τα μυδραλιοβόλα των φρουρών επιτρέποντας σε πολλούς απεργούς και τις οικογένειές τους να διαφύγουν στους γειτονικούς λόφους. Τότε, οι Εθνοφρουροί βρήκαν έναν άλλο φρικτό τρόπο για να εξοντώσουν τους απεργούς. Γύρω στις 7.30 μ.μ. ένας εθνοφρουρός πλησίασε μία σκηνή και έριξε πάνω της πετρέλαιο και ένα αναμμένο σπίρτο. Η κατασκήνωση έγινε στάχτη. Ο Τίκας προσπάθησε να σώσει τη σύζυγο ενός Ιταλού απεργού και τα τρία παιδιά τους, που είχαν καταφύγει σε μια σκηνή. Τότε τον άρπαξαν οι Εθνοφρουροί. Ο Καρλ Λίντερφελντ είχε πολλές αψιμαχίες με τον Τίκα τις προηγούμενες μέρες. Ενώ τον κρατούσαν δύο Εθνοφρουροί, ο Λίντερφελντ τον χτύπησε με το κοντάκι στο κεφάλι.

Έπειτα, παρέδωσε τον Τίκα στους δύο Εθνοφρουρούς λέγοντάς τους ότι είναι υπεύθυνοι για τη ζωή του. Σε πέντε λεπτά ο Τίκας έπεσε νεκρός από τρεις σφαίρες. Ένας ακόμα Έλληνας, ο Χ. Κώστας χτυπήθηκε άγρια στο κεφάλι και πέθανε.

Συγκλονιστική είναι η ιστορία τεσσάρων γυναικών και έντεκα παιδιών που κρύφτηκαν σε έναν λάκκο κάτω από μια σκηνή. Παγιδεύτηκαν εκεί όταν η σκηνή πυρπολήθηκε. Δύο γυναίκες και όλα τα παιδιά (έντεκα συνολικά) έχασαν εκεί τη ζωή τους. Αυτό το γεγονός έδωσε την αφορμή να ονομαστούν όσα έγιναν στις 20/4/1914, «Ludlow Massacre» («Σφαγή του Λάντλοου»).

Σύμφωνα με σημερινές εκτιμήσεις στη «Σφαγή» έχασαν τη ζωή τους τουλάχιστον 12 παιδιά και 7 ενήλικες (ανάμεσά τους κι ένας περαστικός, ο Πρίμο Λαρέζε) και 5 απεργοί. Από την άλλη πλευρά, ένας Εθνοφρουρός, που ονομαζόταν Μάρτιν σκοτώθηκε, πιθανότατα από πυρά απεργών. Όλα αυτά ξεσήκωσαν τους ανθρακωρύχους. Ακολούθησε ο λεγόμενος «Πόλεμος των Ανθρακωρύχων του Κολοράντο», στη διάρκεια των οποίων σκοτώθηκαν 75 άτομο. Ο Πρόεδρος των Η.Π.Α. Γούντροου Γουίλσον, που όλο αυτό τον καιρό ήταν απασχολημένος με μια σύγκρουση με το Μεξικό έστειλε ομοσπονδιακό στρατεύματα που αφόπλισαν τις αντιμαχόμενες πλευρές. Στις 10/12/1914 η απεργία έληξε. Κανένα αίτημα των απεργών δεν ικανοποιήθηκε, το συνδικάτο δεν αναγνωρίστηκε και πολλοί απεργοί απολύθηκαν. Υπήρξαν εκατοντάδες συλλήψεις κι από τις δύο πλευρές, τελικά κανείς δεν καταδικάστηκε. Το γεγονός έλαβε μεγάλες διαστάσεις στον Τύπο, τα γραφεία του Ροκφέλερ στις Η.Π.Α. δέχτηκαν πολλές επιθέσεις. Τελικά, ο ζάπλουτος επιχειρηματίας συμβουλευόμενος και ειδικούς έκανε σημαντικές βελτιώσεις στις συνθήκες διαβίωσης και εργασίας των ανθρακωρύχων.

Το οικόπεδο όπου είχαν τοποθετηθεί οι σκηνές αγοράστηκε το 1916 από τους Ενωμένους Εργάτες Μεταλλείων των Η.Π.Α. Το 1918 ανεγέρθηκε το Μνημείο του Λάντλοου. Βανδαλίστηκε το 2003 και αποκαλύφθηκε εκ νέου στις 5/6/2005. Η τοποθεσία της αποικίας με τις σκηνές καταχωρήθηκε στο Εθνικό Μητρώου Ιστορικών Τόπων το 1985 και το 2009 χαρακτηρίστηκε εθνικό ιστορικό ορόσημο των Η.Π.Α.

Ποιος ήταν ο Λούης Τίκας;

Ο Λούης Τίκας γεννήθηκε στα Λουτρά Ρεθύμνου Κρήτης το 1886. Το πραγματικό του ονοματεπώνυμο ήταν Ηλίας Αναστάσιος Σπαντιδάκης. Ο Μαλαφούρης γράφει ότι ήταν απόφοιτος Πανεπιστημίου. Για τις Η.Π.Α. αναχώρησε το 1906 ή λίγο αργότερα. Αρχικά, όταν πήγε στην Αμερική ήταν συνιδιοκτήτης ενός ελληνικού καφέ στην οδό Market στο Ντένβερ του Κολοράντο. Το 1912 οργάνωσε τους «Ενωμένους Εργάτες Μεταλλείων Αμερικής». Αν και κάποια στιγμή εργάστηκε ως απεργοσπάστης στα ορυχεία του Northern (Coal) Field του Κολοράντο, στη συνέχεια ηγήθηκε απεργίας 63 Ελλήνων συναδέλφων του στο ορυχείο Frederick του Κολοράντο. Είχε τραυματιστεί το 1910 από πυρά ανδρών της Baldwin-Felts και βρήκε τραγικό και άδικο θάνατο, χτυπημένος πισώπλατα στο Λάντλοου τη Δευτέρα του Πάσχα των Ορθοδόξων (20 Απριλίου 1914).



Ειδήσεις σήμερα:

Με στρατηγική κλιμάκωσης οι αγρότες: Μετά την ΠΑΘΕ, τα Μάλγαρα και τον Ε65, θα αποκλείσουν και λιμάνια

Οδηγός της ΑΑΔΕ για τους Έλληνες του εξωτερικού για ΑΦΜ, δηλώσεις, περιουσία και εισοδήματα στην Ελλάδα

Πατρίτσια Ρετζιάνι: Η ιστορία της «μαύρης χήρας» που συγκλόνισε τον Οίκο Gucci