Το ένοχο μυστικό της Ευρώπης

Το Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Λέρου κρύβει πίσω του μία ιδιαίτερα θλιβερή ιστορία, ένα στίγμα στο σύστημα περίθαλψης ανθρώπων με ψυχική νόσο στη χώρα μας. Ο “Observer”, μάλιστα, το χαρακτήρισε ως το «ένοχο μυστικό της Ευρώπης». Το νοσοκομείο δέχτηκε τους πρώτους 300 ασθενείς το 1958 από το Λοιµοκαθαρτήριο Αθηνών, που είχαν µεταφερθεί εκεί από το ∆αφνί το 1953. Σιγά σιγά ο αριθµός των ασθενών πολλαπλασιάστηκε, καθώς µεταφέρθηκαν εκεί ασθενείς από τα ψυχιατρεία της Θεσσαλονίκης, των Χανίων και της Κέρκυρας. Αποτέλεσμα ήταν το 1980 ο αριθμός των νοσηλευόμενων να φτάνει τους 2.000.

Ελλείψει σωστού σχεδιασμού, το μόνο ουσιαστικά που γινόταν στο νοσοκομείο ήταν η ιδρυματοποίηση των ασθενών και μάλιστα υπό άθλιες συνθήκες διαβίωσης. Κατά τη δεκαετία του 1980, όταν το πρόβλημα βρισκόταν στο απόγειό του, επισκέφτηκε το νοσοκομείο η Ιταλίδα φωτογράφος Antonella Pizzamiglio, η οποία με τις φωτογραφίες της αποτύπωσε τις συνθήκες που επικρατούσαν. Το φωτογραφικό υλικό-καταπέλτης οδήγησε στην παρέμβαση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας το 1990, με τη χρηματοδότηση της οποίας ξεκίνησε η μεταρρύθμιση στον τομέα της ψυχικής υγείας.



Ο Οργανισμός Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας του Δήμου Αθηναίων, το Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο Αθήνας και το Ελληνικό Συμβούλιο Απόδημων Ιταλών στο εξωτερικό, υπό την αιγίδα της Ιταλικής Πρεσβείας στην Αθήνα, παρουσιάζουν την έκθεση «ΛΕΡΟΣ. Το Τίποτα δεν έχει ένα όνομα» της Antonella Pizzamiglio, από 21 Νοεμβρίου έως 4 Δεκεμβρίου στο Πολιτιστικό Κέντρο του Δήμου Αθηναίων «Μελίνα».

Η έκθεση «ΛΕΡΟΣ. Το Τίποτα δεν έχει ένα όνομα» περιλαμβάνει φωτογραφίες που τραβήχτηκαν στο ψυχιατρείο της Λέρου το 1989 και το 2011 αντίστοιχα. Κύριο χαρακτηριστικό των φωτογραφιών είναι ότι «πέρα από την τρέλα των ανθρώπων ως ψυχική νόσο, αποτυπώνεται και η τρέλα που οδηγεί τους ανθρώπους να συμπεριφέρονται με φρίκη στους συνανθρώπους τους και να προκαλούν μόνιμες βλάβες, αλλά και πόνο στους ανθρώπους που για κάποιο λόγο η κοινωνία έχει θέσει στο περιθώριο. Η έκθεση λοιπόν δεν αναφέρεται μόνο στο πρόβλημα της ψυχιατρικής νόσου, αλλά στο γενικότερο πρόβλημα της περιθωριοποίησης, στις κοινωνικές διακρίσεις και στις ανθρώπινες σχέσεις συνολικότερα».

Οι φωτογραφίες έχουν τοποθετηθεί σε ειδική κατασκευή από σκουριασμένο σίδερο, καθώς θεωρήθηκε ότι με αυτόν τον τρόπο θα παρουσιάζουν ακόμα πιο ζωντανά το «νόημα» τους και θα επιτρέπουν στον επισκέπτη να μεταφερθεί έστω και εικονικά «στην εποχή της Αποικίας των Ψυχασθενών».

Info
Πολιτιστικό Κέντρο Δήμου Αθηναίων «Μελίνα»:
Ηρακλειδών 66A  & Θεσσαλονίκης, Θησείο
Η είσοδος για το κοινό είναι ελεύθερη
Εγκαίνια: Δευτέρα 21 Νοεμβρίου 2016, ώρα 19:00
Ώρες Λειτουργίας: Τρίτη έως Σάββατο 10:00 – 20:00, Κυριακή 10:00 – 14:00