Οι πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν που «χτυπά» το Ισραήλ - Πού βρίσκονται και τι περιλαμβάνουν

Το Ισραήλ χαρακτήρισε τις σημερινές επιθέσεις στο Ιράν ως «προληπτικά πλήγματα» εναντίον πυρηνικών εγκαταστάσεων, εργοστασίων παραγωγής βαλλιστικών πυραύλων αλλά και υψηλών αξιωματούχων του στρατού.

Ο Μπενιαμίν Νετανιάχου δήλωσε ότι το Ιράν προχώρησε πρόσφατα σε ενέργειες για την κατασκευή πυρηνικών όπλων με εμπλουτισμένο ουράνιο, κάτι που αποτελεί «άμεση απειλή για την ίδια την ύπαρξη του Ισραήλ».

Σύμφωνα με το Sky News, μεταξύ των στόχων των επιθέσεων περιλαμβάνεται η κύρια εγκατάσταση εμπλουτισμού ουρανίου στη Νατάνζ. Σε ποιες άλλες περιοχές, όμως, υπάρχουν ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις;

Ο χάρτης που δημοσιεύει το βρετανικό μέσο δείχνει τις περιοχές  που έχουν ήδη μπει ή πρόκειται να μπουν στο στόχαστρο του Ισραήλ, λόγω των μονάδων που υπάρχουν εκεί. 

Σημείωση: Παρακάτω γίνεται εκτενής αναφορά στον όρο «διάδοση πυρηνικών όπλων» (nuclear proliferation). Αυτός αναφέρεται στην εξάπλωση πυρηνικών όπλων αλλά και πυρηνικής τεχνολογίας και γνώσης που μπορεί να αξιοποιηθεί στρατιωτικά.

Η διάδοση πυρηνικών όπλων ρυθμίζεται από τη Συνθήκη Μη Διάδοσης Πυρηνικών Όπλων (NPT), η οποία αναγνωρίζει μόνο πέντε πυρηνικά κράτη: τις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Ρωσία, την Κίνα και τη Γαλλία.

Οι περιοχές στο Ιράν με πυρηνικές εγκαταστάσεις είναι οι εξής: 

Νατάνζ

Μία από τις κύριες εγκαταστάσεις εμπλουτισμού ουρανίου του Ιράν βρίσκεται σε πεδιάδα, κοντά σε ορεινή περιοχή έξω από την ιερή για το σιιτικό Ισλάμ πόλη Κομ, νότια της Τεχεράνης. Στο Νατάνζ λειτουργούν δύο μονάδες εμπλουτισμού: ένα τεράστιο υπόγειο Εργοστάσιο Εμπλουτισμού Καυσίμων και ένα επίγειο Πιλοτικό Εργοστάσιο Εμπλουτισμού Καυσίμων.

Η ύπαρξη της υπόγειας εγκατάστασης αποκαλύφθηκε το 2002, όταν έγινε γνωστό ότι το Ιράν την κατασκεύαζε μυστικά. Λέγεται ότι το εργοστάσιο εκτείνεται σε τρία υπόγεια επίπεδα, γεγονός που δημιουργεί αμφιβολίες για το πόσο αποτελεσματικό μπορεί να είναι ένα ισραηλινό πλήγμα εναντίον του.

Φορντό

Άλλη μία υπόγεια εγκατάσταση εμπλουτισμού ουρανίου του Ιράν βρίσκεται στην περιοχή Φορντό.

Σύμφωνα με το Sky News είναι ιδιαίτερα καλά προστατευμένη, αφού ότι είναι κρυμμένη στο εσωτερικό ενός βουνού.

Ισφαχάν

Η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη του Ιράν φιλοξενεί ένα μεγάλο κέντρο πυρηνικής τεχνολογίας, το οποίο περιλαμβάνει ένα Εργοστάσιο Κατασκευής Πλακών Καυσίμου (Fuel Plate Fabrication Plant) και μια Μονάδα Μετατροπής Ουρανίου.

Στο Ισφαχάν υπάρχει επίσης εξοπλισμός για την παραγωγή μεταλλικού ουρανίου — μια διαδικασία εξαιρετικά ευαίσθητη όσον αφορά στη διάδοση πυρηνικών όπλων, καθώς μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την κατασκευή πυρηνικής βόμβας.

Χοντάμπ

Στη Χοντάμπ βρίσκεται ένας ημιτελής ερευνητικός Αντιδραστήρας Βαρέος Υδατος. Οι αντιδραστήρες αυτοί συνιστούν κίνδυνο διάδοσης, διότι μπορούν να παράγουν πλουτώνιο, το οποίο — όπως και το εμπλουτισμένο ουράνιο — μπορεί να αξιοποιηθεί για την κατασκευή πυρηνικών όπλων.

Το Ιράν έχει ενημερώσει τη Διεθνή Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας ότι σκοπεύει να θέσει σε λειτουργία τον αντιδραστήρα το 2026. Στο πλαίσιο της συμφωνίας του 2015, το Ιράν είχε συμφωνήσει να επανασχεδιάσει την εγκατάσταση (αφαιρώντας τον πυρήνα του αντιδραστήρα) ώστε να περιοριστούν οι ανησυχίες για την εξάπλωση πυρηνικών όπλων.

Τεχεράνη

Στην ιρανική πρωτεύουσα λειτουργούν πυρηνικές ερευνητικές εγκαταστάσεις, οι οποίες περιλαμβάνουν έναν ερευνητικό αντιδραστήρα.

Μπουσέρ

Το μοναδικό εν λειτουργία πυρηνικό εργοστάσιο ηλεκτροπαραγωγής του Ιράν βρίσκεται στην περιοχή του Μπουσέρ, στις ακτές του Περσικού Κόλπου.

Το εργοστάσιο χρησιμοποιεί ρωσικό καύσιμο, το οποίο επιστρέφεται στη Μόσχα μετά την ανάλωσή του, μειώνοντας έτσι τον κίνδυνο διάδοσης.