Η πτώση της λίρας «πλάκωσε» τον Τούρκο Μίδα: Ποιος είναι ο Φερίτ του Αστέρα, του Φλοίσβου και του Χίλτον

«Ο,τι σπείρεις, θα θερίσεις». Αυτή η κοινή παροιμία που έχουμε Ελληνες και Τούρκοι ταιριάζει γάντι στον Φερίτ Σαχένκ, τον τρίτο πλουσιότερο άνθρωπο της Τουρκίας (με περιουσία 2,2 δισ. δολάρια, σύμφωνα με το «Forbes»), εκπρόσωπο μιας μεγάλης επιχειρηματικής οικογένειας και έναν εκ των στενών φίλων και υποστηρικτών του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, έναν άνθρωπο που μέχρι πριν από λίγα χρόνια με τις επενδύσεις που έκανε μέσω της οικογενειακής εταιρείας συμμετοχών που ακούει στο όνομα Dogus Holding σε πολλές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, εξελισσόταν σε υπολογίσιμη αναπτυσσόμενη επιχειρηματική δύναμη στον χώρο της Μεσογείου και στον Περσικό Κόλπο, προτάσσοντας τη συνεργασία.

Είναι χαρακτηριστικό ότι όταν ξεκινούσε τις επενδύσεις του στην Ελλάδα προ επταετίας με την είσοδό του σε μαρίνες, τον «Αστέρα» Βουλιαγμένης και το «Hilton», προέτρεπε το ελληνικό και τουρκικό επιχειρείν σε συνεργασία ώστε να μετατραπεί το Αιγαίο σε έναν από τους δημοφιλέστερους κόμβους για το luxury travel διεθνώς.

Ο ίδιος εξάλλου δήλωνε εδώ και χρόνια λάτρης των ελληνικών νησιών, φροντίζοντας κάθε καλοκαίρι να κάνει τη μίνι κρουαζιέρα του με το υπερπολυτελές γιοτ του ρίχνοντας άγκυρα κυρίως στη Μύκονο, όπου σήμερα εξακολουθεί να διαθέτει δύο bar-restaurants, τα «Nusret» και «Coya». Παράλληλα όμως ήταν και συχνός θαμώνας σε νυχτερινά μαγαζιά τόσο των νησιών όσο και της Αθήνας, την οποία επισκεπτόταν αρκετές φορές. Λέγεται δε πως αδυναμία του είναι ο Αντώνης Ρέμος, τον οποίο φρόντιζε να ακούσει κάθε φορά που ερχόταν!

Μαχη επιβίωσης
Περασμένα μεγαλεία, θα έλεγε κανείς, αφού σήμερα ο άνθρωπος που έφτασε να εκπροσωπεί διεθνώς το αναβαθμισμένο επιχειρηματικό προφίλ της Τουρκίας του Ερντογάν δίνει μεγάλη μάχη, ίσως τη μεγαλύτερη, για να διασφαλίσει την επιβίωση του επιχειρηματικού κολοσσού της οικογένειας. Διότι σήμερα ο Σαχένκ, που με τα μεγάλα μίντια του ομίλου του όπως το NTV, παρείχε τυφλή υποστήριξη στον Ερντογάν, συμμετέχοντας στη «σπορά» του καθεστώτος του «σουλτάνου» της τουρκικής πολιτικής σκηνής, θερίζει... θύελλες. Το... όραμα για μεγάλες κοινές τουριστικές μπίζνες στο Αιγαίο πάει περίπατο όχι μόνο λόγω της προκλητικότητας της Τουρκίας, αλλά και γιατί η νομι σματική κρίση που ταλανίζει τα τελευταία χρόνια τη γειτονική χώρα και ενισχύεται από τους χειρισμούς Ερντογάν έχει προκαλέσει τεράστια τρύπα στα οικονομικά του ομίλου Dogus, που δεν κλείνει παρότι διαρκώς πουλά περιουσιακά στοιχεία που κατέχει στο εξωτερικό. Και τούτο διότι η κατακρήμνιση της τουρκικής λίρας, που πλέον έχει φτάσει να αντιστοιχεί σε 0,10 ευρώ, συνεχίζει να φουσκώνει τα μεγάλα δανειακά βάρη που έχει ο όμιλος, μια και το μεγαλύτερο μέρος τους είναι σε ξένο νόμισμα.

«Καμπανάκι»
Ως αποτέλεσμα, για ακόμα μία φορά ο ορκωτός ελεγκτής που υπέγραφε τις οικονομικές καταστάσεις του α’ εξαμήνου της Dogus Holdings έκρουε καμπανάκι κινδύνου διότι «οι βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις υπερβαίνουν το κυκλοφορούν ενεργητικό κατά 1,2 δισ. λίρες» (περίπου 120 εκατ. ευρώ)... Κοινώς, η εταιρεία είναι αντιμέτωπη με ένα μεγάλο πρόβλημα ρευστότητας το οποίο μέχρι σήμερα δεν έχει καταφέρει να λυθεί με τις μαζικές πωλήσεις περιουσιακών στοιχείων στο εξωτερικό αλλά και με την αναδιάρθρωση του δανεισμού της.

Για του λόγου το αληθές, οι οικονομικές καταστάσεις του α’ εξαμήνου του 2020 αναφέρουν ότι η Dogus Holding είχε έσοδα 7,35 δισ. λίρες (περίπου 737 εκατ. ευρώ), λειτουργικές ζημίες 474.512 λίρες (47.606 ευρώ), χρηματοοικονομικές ζημίες 3,8 δισ. λίρες (381 εκατ. ευρώ) και ως εκ τούτου καθαρές ζημίες 3,14 δισ. λίρες (315 εκατ. ευρώ). Οι βραχυπρόθεσμες δανειακές υποχρεώσεις της στις 30 Ιουνίου ήταν 6,62 δισ. λίρες (664 εκατ. ευρώ) και οι μακροπρόθεσμες 27,92 δισ. λίρες (2,8 δισ ευρώ)!

Μόλις τον Απρίλιο του 2019 η εταιρεία είχε έρθει σε συμφωνία με τις πιστώτριες τράπεζες για την αναδιάρθρωση δανειακών βαρών ύψους 2,3 δισ. ευρώ. Ωστόσο, σύμφωνα με πληροφορίες του Bloomberg, δηλώνει σήμερα πως αδυνατεί να ανταποκριθεί στη ρύθμιση, ζητώντας νέα ώστε να μην καταρρεύσει το επιχειρηματικό οικοδόμημα που έχει απλωθεί σε πολλούς τομείς: από κατασκευές και διαχείριση υποδομών ως κέντρα ψυχαγωγίας. Μάλιστα στη μακρά λίστα ενός χαρτοφυλακίου με 250 εταιρείες φιγουράρουν κατασκευαστικές, οι αντιπροσωπείες των Porsche, Audi, Volkswagen κ.ά., καθώς και αλυσίδες λιανικής πώλησης ρούχων και τροφίμων. Επίσης, ο όμιλος δραστηριοποιείται σε τομείς της ενέργειας, του τουρισμού, στο real estate, στα ΜΜΕ (με «ναυαρχίδα» το κανάλι NTV), ενώ είχε επεκταθεί και σε αλυσίδα πολυτελών εστιατορίων με τον εμβληματικό σεφ Salt Bae.

Αυτή τη φορά ως δικαιολογία προς το κοινοπρακτικό σχήμα των 12 τραπεζών, σύμφωνα με το Bloomberg, ο όμιλος Dogus προβάλλει το πλήγμα που έχουν δεχτεί δραστηριότητες του ομίλου, κυρίως στον τουρισμό και τις κατασκευές, από την κρίση της πανδημίας του κορωνοϊού.

Οι πωλήσεις των περιουσιακών στοιχείων
Προκειμένου να ικανοποιήσει τους όρους των τραπεζών πέρυσι ο όμιλος είχε πωλήσει συμμετοχές ύψους 625 εκατ. ευρώ σε ξενοδοχεία και εστιατόρια. Παράλληλα για φέτος το σχέδιο ήταν να αντληθούν άλλα 800 εκατ. ευρώ από νέες πωλήσεις περιουσιακών στοιχείων.

Ακόμα κι αυτό, όμως, δεν φαίνεται αρκετό για να εμπνεύσει εμπιστοσύνη ακόμα και στους οίκους αξιολόγησης που χαρακτηρίζουν «σκουπίδια» τα ομόλογα της Dogus Holding, με τον οίκο Standard & Poor’s να δίνει αξιολόγηση CCC+

Μεταξύ των σημαντικών περιουσιακών στοιχείων που αναγκάστηκε να πουλήσει ο τουρκικός όμιλος ήταν μία σειρά σημαντικών ξενοδοχείων, όπως το «Capri Palace» στην Ιταλία και το «Park Hyatt» στην Κωνσταντινούπολη. Παράλληλα υπήρχαν σχέδια για πώληση της διεθνούς αλυσίδας εστιατορίων D.ream, ιδιοκτήτρια των franchise του γιαπωνέζικου εστιατορίου «Zuma», του «Nusret» και άλλων καθώς και της Dogus Restaurants Entertainment & Management στο Λονδίνο.

Αποεπενδύει από την Ελλάδα
Μεταξύ των περιουσιακών στοιχείων στα οποία μπήκε πωλητήριο είναι και η πλειοψηφία των συμμετοχών και ιδιοκτησιών της Dogus στη χώρα μας.

Μόλις τον περασμένο μήνα ο όμιλος του Σαχένκ πώλησε στη CVC Capital Partners και τις υπόλοιπες μαρίνες στη Μεσόγειο και στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, οι οποίες ήταν υπό την ομπρέλα της D-Marin, συμφερόντων του. Στη χώρα μας, η D-Marin έχει σήμερα συμμετοχή στις μαρίνες Φλοίσβου, Ζέας, Κέρκυρας και Λευκάδας, έχοντας παρουσία ήδη από το 2013, όταν είχε έρθει σε συμφωνία με τον όμιλο Κυριακούλη για τις μαρίνες Καλαμάτας, Κέρκυρας, Λευκάδας και Ζέας, σε ένα deal που είχε συζητηθεί τότε ως ένας από τους σημαντικότερους ελληνοτουρκικούς γάμους του εγχώριου επιχειρείν. Και αυτό γιατί ο τουρκικός όμιλος Dogus, ο οποίος είχε αποκτήσει μερίδιο και στη μαρίνα Φλοίσβου κατόπιν έτερης συμφωνίας με τη Lamda Development, είχε επιτύχει να αποκτήσει 2.775 θέσεις ελλιμενισμού, ή αλλιώς το 34% της συνολικής δυναμικότητας της χώρας, όπως χαρακτηριστικά είχε αναφερθεί τότε. Σημειωτέον ότι πέραν του αρχικού 51%, ο τουρκικός όμιλος είχε αυξήσει στη συνέχεια, εν έτει 2015, περαιτέρω το ποσοστό του, με τον όμιλο Κυριακούλη να διατηρεί ένα ποσοστό λίγο χαμηλότερο του 10% στην κοινή εταιρεία KG Med Marinas.

Από τα πρώτα περιουσιακά στοιχεία που πούλησε στη χώρα μας τον Απρίλιο του 2019 ήταν και η συμμετοχή 50% της κοινοπραξίας που είχε η Dogus με την ΤΕΜΕΣ, μέσω της οποίας έλεγχαν το «Hilton», στην ΤΕΜΕΣ και σε συνεργάτες της. Είχε προηγηθεί η πώληση το 2018, του εξαώροφου κτιρίου στη γωνία των οδών Υψηλάντου και Γενναδίου, στο Κολωνάκι, αντί 4,75 εκατ. ευρώ στην BriQ Properties ΑΕΕΑΠ του Θεόδωρου Φέσσα, κτίριο το οποίο είχε αγοράσει ο Σαχένκ το 2015 για να δημιουργήσει χώρους γραφείων. Πλέον το κτίριο στεγάζει το ξενοδοχείο «The Modernist».

Σενάρια για τον «Αστέρα»
Τα μοναδικά περιουσιακά στοιχεία που απομένουν στην Dogus στη χώρα μας είναι τα εστιατόρια «Nusret Mykonos» και «Coya Mykonos» καθώς και το 33% που κατέχει στον «Αστέρα» Βουλιαγμένης, συμμετοχή για την οποία πλέον ξαναφουντώνουν οι φήμες περί επικείμενης πώλησης, αν και κύκλοι του Σαχένκ δήλωναν πρόσφατα ότι ο «Αστέρας» είναι ένα από τα περιουσιακά στοιχεία στα οποία θέλει να παραμείνει. Υπενθυμίζεται ότι η εταιρεία συμμετοχών Αστήρ Παλάς ανήκει σε επενδυτικό κεφάλαιο της AGC Equity Partners, η μετοχική σύνθεση της οποίας περιλαμβάνει, εκτός από τον τουρκικό όμιλο Dogus, κρατικά επενδυτικά κεφάλαια από το Αμπού Ντάμπι και το Κουβέιτ και άλλα αραβικά κεφάλαια.