Θάνος Παπαϊωάννου

Με κατάπληξη διάβασα στην έγκριτη ιστοσελίδα σας το άρθρο γνώμης του κ. Ανδρέα Ζούλα, με τίτλο «Ο ύπνος της λογικής γεννά τέρατα», με το οποίο επικρίνει σφόδρα το ΑΣΕΠ για τη μοριοδότηση των υποψηφίων στη διαδικασία επιλογής Διευθύνοντος Συμβούλου στην ΕΡΤ Α.Ε.. Το άρθρο αυτό δεν τιμά τον συγγραφέα του τόσο για λόγους δεοντολογίας όσο και για λόγους ουσίας.

Σε ότι αφορά τη δεοντολογία ο κ. Ανδ. -Ζούλας όφειλε, πριν χρησιμοποιήσει τις βαρύτατες εκφράσεις του εν λόγω άρθρου, να είχε ζητήσει τη γνώμη της άλλης πλευράς και εν προκειμένω της ανεξάρτητης αρχής κατά της οποίας στρέφεται με τόση οξύτητα. Δεύτερον, όφειλε να διαβάσει τον νόμο και να ενημερωθεί για το θεσμικό πλαίσιο που ισχύει και το οποίο εφαρμόζει το ΑΣΕΠ.

Ως προς την ουσία του θέματος (αν και προσωπικά θεωρώ ότι και η δεοντολογία αποτελεί μέρος της ουσίας), τονίζω τα εξής:
1) τα αποτελέσματα στα οποία αναφέρεται ο κ. Ζούλας αφορούν το έως τώρα άθροισμα της βαθμολογίας της ηλεκτρονικής εξέτασης δεξιοτήτων και της μοριοδότησης των τυπικών προσόντων που προβλέπει ο ν.5062/2023. Η βαθμολογία αυτή είναι προσωρινή και μεταβατική καθώς απομένει το στάδιο των συνεντεύξεων όπου θα κριθούν η καταλληλόλητα και προσωπικότητα των υποψηφίων όπως προβλέπει ο νόμος. Κατά συνέπεια, κανείς υποψήφιος κα,κι αμία υποψήφια δεν είναι «επικρατέστερος/η» μέχρι να ολοκληρωθεί η διαδικασία,

2) τα μοριοδοτούμενα τυπικά προσόντα δεν αποτελούν επιλογή του ΑΣΕΠ, αλλά επιλογή του νομοθέτη και πάνω από όλα επιλογή της κοινωνίας που κάθε φορά που επιχειρείται να εκσυγχρονισθούν τα κριτήρια αξιολόγησης των υποψηφίων για πρόσληψη ή τοποθέτηση σε υψηλόβαθμη θέση στον δημόσιο τομέα, αντιδρά εμμένοντας σε έναν αναχρονιστικό φορμαλισμό,

3) σε αρκετές από τις διαδικασίες επιλογής διοικήσεων και φορέων του δημοσίου υπήρξαν υποψήφιοι που απώλεσαν μόρια ή κρίθηκαν απορριπτέοι επειδή δεν απέδειξαν σύμφωνα με το υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο και την πάγια νομολογία των Διοικητικών Δικαστηρίων τα τυπικά τους προσόντα. Ο τρόπος απόδειξης αυτών ισχύει για όλες τις διαδικασίες του ΑΣΕΠ και επιβάλλεται για όλους χάρη της αντικειμενικότητας και της διαφάνειας. Αν υπεισέλθουμε σε υποκειμενική διερεύνηση των τυπικών προσόντων θα υπάρξουν αδικίες και πάνω από όλα δυσπιστία για το αποτέλεσμα. Σε κάθε περίπτωση, όταν αυτοί οι κανόνες απόδειξης των τυπικών προσόντων εφαρμόζονται στις προσλήψεις των απλών πολιτών, δεν μπορούν παρά να μην εφαρμοστούν και σε όσους διεκδικούν υψηλές θέσεις διοίκησης. Οι άνθρωποι που θα κληθούν να εφαρμόσουν τη νομιμότητα στον φορέα που θα διοικήσουν, οφείλουν να τηρούν τη νομιμότητα όταν υποβάλλουν υποψηφιότητα για τον φορέα αυτόν.

Δεν θα επεκταθώ περαιτέρω, δεδομένου άλλωστε ότι οι διαδικασίες είναι σε εξέλιξη. Είναι προφανές ότι όταν θα ολοκληρωθούν θα πρέπει να ανοίξει ένας διάλογος προς την κατεύθυνση βελτίωσης του νόμου. Για να είναι όμως παραγωγικός αυτός ο διάλογος θα πρέπει να έχουμε μια κοινή αφετηρία: πρέπει να υπάρχει ένας θεσμικός περιορισμός στη δυνατότητα του εκάστοτε αρμόδιου Υπουργού να ορίζει οποιονδήποτε σε κρίσιμες θέσεις του δημοσίου. Και για να πάρω το παράδειγμα της ΕΡΤ Α.Ε. προσωπικά πιστεύω ότι ο κ. Κωνσταντίνος Ζούλας ήταν από τους καλύτερους επικεφαλής της. Για κάθε όμως επιτυχημένο παράδειγμα, όπως αυτό του κ. Κ. Ζούλα, υπάρχουν αντίστοιχα πολλά παραδείγματα εσφαλμένων επιλογών. Κατά συνέπεια, θα πρέπει να τακτοποιηθεί το επί πολλές δεκαετίες άναρχο τοπίο της επιλογής διοικήσεων φορέων του δημοσίου.

Υ.Γ.: Στη δημόσια κριτική που ασκείται κατά του ΑΣΕΠ σε σχέση με τις παραπάνω διαδικασίες κανείς δεν αναφέρει ότι στις Sμελείς επιτροπές αυτές εκτός από έναν μόνο Σύμβουλο του ΑΣΕΠ που προεδρεύει, μετέχει και ένας Νομικός Σύμβουλος του Κράτους καθώς και τρεις Γενικοί Γραμματείς.

* Ο Θάνος Παπαϊωάννου είναι ο Πρόεδρος του ΑΣΕΠ