Σπύρος Παππάς

Στην αρχαιότητα η Δημοκρατία ήταν το πολίτευμα που επικράτησε μόνο στην Αθήνα και αυτό γιατί την εποχή εκείνη η μόρφωση των Αθηναίων ήταν ανώτερη από κάθε άλλο λαό. Από το γεγονός αυτό εξάγουμε το συμπέρασμα ότι η μόρφωση ενός λαού συμβάλλει στην δυνατότητά του να συμμετέχει ενεργά και υπεύθυνα στα κοινά και να γνωρίζει τις υποχρεώσεις του και τα δικαιώματά του.

Ο μορφωμένος άνθρωπος διαφέρει από τον εγγράμματο άνθρωπο. Η Παιδεία βέβαια δεν συνεπάγεται την απόκτηση γνώσεων. Η γενική μόρφωση και απόκτηση γνώσεων στοχεύει συνήθως στην επαγγελματική αποκατάσταση του πολίτη, ενώ η Παιδεία αποσκοπεί στην ολόπλευρη καλλιέργεια και διάπλασή του. Δεν αρκεί λοιπόν οι πολίτες να δικαιούνται την συμμετοχή τους στα κοινά, πρέπει απαραίτητα να είναι και ικανοί γι’ αυτήν. Και την ικανότητα αυτή τους την εξασφαλίζει η Παιδεία.

Η Παιδεία καθίσταται επιτακτική για την διαμόρφωση της πολιτικής φύσης του ανθρώπου. Με την σωστή Παιδεία, ο πολίτης διαμορφώνει την πολιτική του συνείδηση, δυναμώνει τις ηθικές του αντιστάσεις και ενισχύει τον αξιακό του κώδικα.

Χωρίς Παιδεία, ένας λαός αδυνατεί να κατανοήσει την πολυπλοκότητα των πολιτικοοικονομικών και κοινωνικών φαινομένων. Αποδέχεται απλά και παθητικά την οποιαδήποτε επιτυχή, ατυχή, λανθασμένη, δίκαιη ή άδικη, λαϊκίστικη ή όχι επίπτωση μιας πολιτικής, αδυνατώντας να σκεφτεί τις ευθύνες του και την ουσιαστική συμμετοχή του. Έτσι δυσανασχετεί όταν επωμίζεται βάρη και χαίρεται όταν απαλλάσσεται από ευθύνες.

Η Δημοκρατία δεν απαιτεί γνώσεις, αλλά γνώση και επίγνωση του χρέους μας για τη μοίρα της κοινωνίας. Το πολίτευμα αυτό, για να ευδοκιμήσει, πρέπει να είναι μια συνεχής άσκηση ήθους. Γι’ αυτό οι πολιτικοί πρέπει να αποτελούν πρότυπα μίμησης για τους πολίτες, να προσφέρουν περισσότερα, να αρκούνται σε λιγότερα και να μην χρησιμοποιούν την πολιτική ως το μέσον πλουτισμού.

Επομένως, όλα είναι θέμα Παιδείας !