Πάνος Λουκάκος

Η κυβερνητική πλευρά θα επιδιώξει να αποφύγει μία νέα αναζωπύρωση του θέματος και θα επιλέξει για τη συνέχεια το μοντέλο Τριαντόπουλου, με κεντρικό πρόσωπο τον Καραμανλή αυτή τη φορά, δηλαδή την παραπομπή της δικογραφίας στο Δικαστικό Συμβούλιο για τα περαιτέρω. Τα κόμματα της αντιπολίτευσης, από την άλλη πλευρά, θα δώσουν τη δική τους μάχη, που προφανώς θα χάσουν, για να συσταθεί Προανακριτική Επιτροπή και να ξεκινήσουν ατέρμονες συζητήσεις και συγκρούσεις στη Βουλή, με στόχο να μείνει το όλο ζήτημα στην επικαιρότητα για όσο το δυνατόν μεγαλύτερο χρονικό διάστημα ώστε να συντηρείται η συνακόλουθη φθορά της κυβέρνησης.

Eτσι, το πιθανότερο είναι ότι ανάμεσα σε μία επιχειρηματολογία του τύπου «η στραβή στη βάρδια» και «η κακιά η ώρα», από τη μία πλευρά, και των «πελώριων κακουργηματικών ευθυνών του Μητσοτάκη και του Καραμανλή», από την άλλη, δεν θα γίνουν αναφορές σε ορισμένα κρίσιμα στοιχεία, που όμως έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στη τραγωδία των Τεμπών:

- Συστήματα ασφαλείας για το σιδηροδρομικό δίκτυο είχαν αγοραστεί και πληρωθεί ήδη από το 2000 και επρόκειτο να είχαν τοποθετηθεί έως τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004.
- Από το 2000 ως το 2004 πρωθυπουργός ήταν ο Κώστας Σημίτης και αρμόδιος υπουργός Συγκοινωνιών ο Χρίστος Βερελής.
- Από το 2004 έως το 2009 πρωθυπουργός ήταν ο Κώστας Καραμανλής και υπουργοί Συγκοινωνιών ο Μιχάλης Λιάπης, ο Κωστής Χατζηδάκης και ο Ευριπίδης Στυλιανίδης.
- Από το 2009 έως το 2012 πρωθυπουργός ήταν ο Γιώργος Παπανδρέου και αρμόδιοι υπουργοί ο Δημήτρης Ρέππας και ο Γιάννης Ραγκούσης.
- Από το 2012 έως το 2015 πρωθυπουργός ήταν ο Αντώνης Σαμαράς και υπουργοί Συγκοινωνιών ο Κωστής Χατζηδάκης και ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης.
- Από το 2015 έως το 2019 πρωθυπουργός ήταν ο Αλέξης Τσίπρας και αρμόδιος υπουργός ο Χρήστος Σπίρτζης.
- Από το 2019 έως σήμερα και πάντως στο κρίσιμο χρονικό διάστημα της τραγωδίας των Τεμπών, πρωθυπουργός είναι ο Κυριάκος Μητσοτάκης και η «στραβή στη βάρδια», που είχε πει και η κυρία Δούρου, έκατσε στον τότε υπουργό Συγκοινωνιών Κώστα Καραμανλή.

Να σημειωθεί ότι τα συστήματα σηματοδότησης και τηλεδιοίκησης που είχαν αγοραστεί το 2000 ουδέποτε αξιοποιήθηκαν. Tο 2014, δηλαδή 14 χρόνια αργότερα, υπογράφηκαν νέες συμβάσεις για να τοποθετηθούν και να λειτουργήσουν. Εκτοτε οι συμβάσεις αυτές πήραν διαδοχικές παρατάσεις, που έφθαναν έως τον Μάρτιο του 2023 και ήδη ήταν σε συζήτηση η παράτασή τους έως τον Σεπτέμβριο της ίδιας χρονιάς. Εργολάβοι και υπεργολάβοι αυτού του έργου είχαν εν τω μεταξύ εξασφαλίσει μέσα από αυτές τις παρατάσεις απρόσμενα επιπλέον κέρδη τουλάχιστον 13 εκατ. ευρώ.

Γενικό συμπέρασμα: Επί 23 χρόνια, έως το δυστύχημα του Φεβρουαρίου 2023, ξοδεύτηκαν δεκάδες εκατομμύρια και επί 23 χρόνια δεν είχαν λειτουργήσει τα συστήματα ασφαλείας, που θα είχαν σώσει τη ζωή των 57 νεκρών και τη σωματική ακεραιότητα των δεκάδων τραυματιών, εντοπίζοντας εγκαίρως το μοιραίο πρόβλημα στη διαδρομή του τρένου. Γι’ αυτό και κανείς αρμόδιος πολιτικός ή διοικητικός παράγοντας δεν δικαιούται να υποστηρίξει ότι δεν γνώριζε τον κίνδυνο, τον οποίο επί χρόνια διέτρεχαν οι επιβάτες των τρένων, που θεωρούσαν ότι διακινούνται με ένα ασφαλές συγκοινωνιακό μέσο. Απλά ήλπιζαν «να μην κάτσει η στραβή στη δική τους βάρδια».

Αλλωστε οι εργαζόμενοι στα τρένα είχαν θέσει με διαδοχικές αναφορές τους τα προβλήματα, καταγγέλλοντας τη «μη λειτουργία φωτοσημάτων και τηλεδιοίκησης εδώ και πολλά έτη» και τη «μη λειτουργία του συστήματος ETCS που προστατεύει από το ανθρώπινο λάθος».

Οι καταγγελίες αυτές αγνοήθηκαν από τους αρμόδιους υπουργούς, υφυπουργούς, γενικούς γραμματείς, προέδρους, διευθύνοντες συμβούλους, ειδικούς συμβούλους και λοιπούς παρατρεχάμενους που διαχειρίστηκαν τα ζητήματα των σιδηροδρόμων. Αγνοήθηκαν και από τη Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων που είναι αρμόδια για τα ζητήματα ασφάλειας του σιδηροδρομικού δικτύου. Ετσι φτάσαμε στο αποτέλεσμα του μεγαλύτερου σιδηροδρομικού δυστυχήματος που έγινε ποτέ στην Ελλάδα και ενός από τα μεγαλύτερα στην ιστορία των ευρωπαϊκών σιδηροδρόμων.

Η τραγωδία, που στοίχισε 57 ανθρώπινες ζωές, νέων παιδιών στην πλειοψηφία τους, θα είχε αποτραπεί αν είχαν τοποθετηθεί και λειτουργήσει τα συστήματα ασφαλείας. Οπως θα είχε αποτραπεί και η άλλη τραγωδία στο Μάτι με τους 100 νεκρούς και άλλους τόσους βαρύτατα εγκαυματίες, αν είχε εγκαίρως προβλεφθεί ένα σχέδιο αντιμετώπισης του πιθανότατου ενδεχομένου μιας μεγάλης πυρκαγιάς σε πευκόφυτη περιοχή όπως είναι το Μάτι. Και τότε δεν θα μιλάγαμε ούτε για «κακιά ώρα» ούτε για «στραβή στη βάρδια».

Αλλά συνεχίζουμε έτσι, με τους απανταχού «σταθμάρχες» της Ελλάδας. Οχι αυτόν της Λάρισας. Αλλά τους ανευθυνοϋπεύθυνους «σταθμάρχες» των κυβερνήσεων, των υπουργείων, της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, των δημόσιων οργανισμών. Μας αρέσει δεν μας αρέσει, «αυτή είναι η Ελλάδα», όπως είχε πει ο μακαρίτης Κώστας Σημίτης σε μία προηγούμενη τραγωδία, στη θάλασσα εκείνη τη φορά, στο πολύνεκρο ναυάγιο του «Σάμινα».