Δημήτρης Χ. Παξινός

Στα χρόνια που ζούσα στη γενέτειρά μου, την Λευκάδα δεν υπήρχαν πολλές επιλογές για νέα παιδιά. Υπήρχε όμως μια πλούσια βιβλιοθήκη, που ποτέ δεν επισκέφθηκα. Προείχαν, τότε, άλλα πράγματα και κυρίως τα μαθήματα κι η μπάλα. Αλλά κι αργότερα, στην Αθήνα, σε κρίσιμη ηλικία, προηγούντο τα μαθήματα κι οι εξορμήσεις γύρω απ’ το γήπεδο και τα πάρτι. Από τα λίγα βιβλία που διάβασα, ήταν η δίκη των 6, που με γέμισε μελαγχολία και θλίψη για την εκτέλεση τους. Ήταν τα εξιλαστήρια θύματα μιας βαθειάς πληγής που άργησε πολύ να επουλωθεί. Σ’ αντίθεση με άλλους, λίγους, όπως ο αδερφός μου, που είχε επισκεφθεί τις βιβλιοθήκες και μελετούσε από πολύ μικρός. Υπήρχε πάντα στο σπίτι μας βιβλιοθήκη αξιόλογη, που δεν με ενδιέφερε τότε. Δυστυχώς.

Όλα όμως άλλαξαν, αργότερα, όταν ανθούσαν τα βιβλιοπωλεία και το βιβλίο μπήκε στη ζωή μας για καλά, για άλλους λιγότερο, για άλλους περισσότερο. Ήταν μια χρυσή εποχή μελέτης και περισυλλογής. Μία εποχή που ανακάλυπτες νέους δρόμους και κόσμους φανταχτερούς αλλά και ουσίας που σ’ έκαναν ν’ αναθεωρείς ανθρώπους και πράγματά. Να βλέπεις τον κόσμο αλλιώς, με πιο καθαρό πρόσωπο. Κι όσο μελετάς, τόσο λιγότερο δογματικός κι απόλυτος είσαι. Τότε καταλαβαίνεις καλλίτερα τον διπλανό σου και νοιώθεις ότι δεν υπάρχουν διαφορές, που να σε διχάζουν, σε προσωρινή η μόνιμη βάση. Γιατί αυτό επιδιώκουν και το καταφέρνουν, με τις τεχνητές διαφορές, που εύκολα σερβίρουν, γνωρίζοντας το εύπλαστο της μάζας.

Άλλαξαν όμως οι καιροί κι η τεχνολογική εξέλιξη, ταχύτατη, μαζί με τα καλά της έφερε και τα κακά της. Το διαδίκτυο είναι, σχεδόν, η μόνη πηγή πληροφόρησης και το βιβλίο έχει υποβαθμισθεί όπως κάθε έντυπο υλικό. Κι αυτό παρά την άνθηση νέων συγγραφέων.

Ένας νέος άνθρωπος, που έχει μάθει να εμβαθύνει στη μελέτη, ν’ αναζητά αυτό που, πολλές φορές, κρύβεται πίσω από τα γράμματα και διαπιστώνει ότι δεν είναι, όλα, όπως παρουσιάζονται στη ζωή. Ότι ο τάδε φιλάνθρωπος ο, τι απέκτησε δεν το απέκτησε με νόμιμα μέσα, ότι ο δείνα πολιτικός δεν είναι όσο έντιμος και ηθικός παρουσιάζεται, ότι αρκετοί που καταχρώνται δημόσιο χρήμα μένουν ατιμώρητοι, ότι η Δικαιοσύνη, το στήριγμα κάθε αδικουμένου, δεν είναι τόσο αμερόληπτη, άλλα γέρνει προς τον ισχυρό. Ότι η ιστορία γράφεται πάντα από τους ισχυρούς, τους νικητές κι ότι μπρος στην υστεροφημία τους, την παραποιούν, κάποιες φορές και βάναυσα. Κι αυτό μένει σαν ιστορία, παγκόσμια η εγχώρια και διδάσκεται από τις νεαρές ηλικίες, οι οποίες, εμποτίζονται από αυτά. Σε ηλικία που αδυνατεί να συγκρίνει και να διαπιστώσει, που είναι η αλήθεια και που το ψέμα.

Στην εποχή του διαδικτύου, που από ελεύθερη πληροφόρηση, μεταβάλλεται σ’ ανεξέλεγκτη και πραγματικό δυνάστη παραπληροφόρησης, με την κατάχρηση που συμβαίνει όλο και πιο πολύ, τι προστασία μπορεί να υπάρξει. Πλήρης σύγχυση και ανισορροπία και ουδεμία διάθεση για το έντυπο, που το έχεις μπροστά σου και μπορείς να το μελετήσεις. Οι νέοι, διαμορφώνονται διαφορετικά, πλέον, με πολλά πλεονεκτήματα, που μπορεί να γίνουν μειονεκτήματα. Πιο δύσκολα χειραγωγούνται και πιο εκλεκτικοί στις αναφορές τους σε πρόσωπα και πράγματα. Αρκεί να διακρίνουν το καλό, το αγαθό, από το κακό. Την άλλη όψη του νομίσματος. Που εύκολα, βεβαίως, αλλάζει, μέσα από το χάος του διαδικτύου, που σε οδηγεί σ άλλα μονοπάτια δύσβατα. Που, κανείς δεν μπορεί να ξεφύγει, από το νέο ναρκωτικό, που ποτιζόμαστε καθημερινά, νέοι, παλιοί. Και το σπουδαιότερο, ότι νομίζουμε ότι τα ξέρουμε όλα, σ’ όλο τον πλανήτη και ξεχάσαμε να διαβάζουμε τα έντυπα, το βιβλίο, να μελετούμε

*Πρώην πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών