Δημήτρης Παγαδάκης

Η Ευρωπαϊκή Ένωση νομίζει ότι φτηνά τη γλίτωσε με την επιβολή βασικού δασμού 15% εκ μέρους των ΗΠΑ. Ανακουφίστηκε που αποσύρθηκε η απειλή διπλάσιου δασμού, η οποία θα έθετε σε κίνδυνο 5 εκατομμύρια ευρωπαϊκές θέσεις εργασίας.

Αλλά δεν πανηγυρίζει κιόλας για τη συνθηκολόγηση της. Αυτό έλειπε. Θα ήταν σαν να ενθουσιαζόταν αν ένας ληστής απαιτούσε το 15% του πορτοφολιού της. Λες και θα τον ευχαριστούσε με ευγνωμοσύνη επειδή δεν της έκοψε κι ένα δάκτυλο τη στιγμή που το παρέδιδε.

Έντρομη, όμως κατέθεσε σε στυλ φόρου υποτέλειας μερίδιο από το συλλογικό πουγκί της στον πρόεδρο των ΗΠΑ. Του το σερβίρισε, δίχως υποψία αντιμέτρων η αντιποίνων, σχεδόν υποτακτικά σε ασημένιο πιάτο. Το ευρωπαϊκό παράρτημα του Μαρ-α-Λάγκο στο γήπεδο γκολφ του Τράνμπερι στη Σκωτία, έγινε το σκηνικό των βαθιών υποκλίσεων της Ε.Ε.
Δίχως άλλο η στρατηγική του Τραμπ να δημιουργήσει διεθνή αταξία και «συστημικό χάος» στέφεται μέχρι στιγμής με απόλυτη επιτυχία. Καταγραφεί μια πολιτική νίκη –τα οικονομικά οφέλη για τη χώρα του παίζονται- τρομάζοντας φίλους και συμμάχους.

Προφανώς δεν είναι τρελός Ακόμη κι όταν υιοθετεί εξωφρενική θεατρική πρόζα , η απρόβλεπτα χλευαστική , καβγατζίδικη και απειλητική συμπεριφορά του συνιστά μέρος της δύναμής του. Χωριά ότι ηγείται της πλουσιότερης και καλύτερα οπλισμένης χώρας στον κόσμο.

Το ότι η ίδια « γη των Ελεύθερων και η πατρίδα των Γενναίων» είναι και η πιο χρεωμένη χώρα της υφηλίου, αποτελεί λεπτομέρεια μπροστά στο μέγεθός της. Εξάλλου ο πρόεδρος της πιστεύει ότι έχει να ανακαλύψει τη συνταγή για να τη ρεφάρει. Να την κάνει ξανά μεγάλη και να την επαναφέρει στις μέρες της κυριαρχικής δόξας της.

Ισχυρίζεται ότι τιμωρεί όσους πουλάνε στις ΗΠΑ περισσότερα από όσα αγοράζουν οι Ηνωμένες Πολιτείες από αυτούς, διατάσσοντας κατά το δοκούν δασμούς εις βάρος τους. Αν τώρα υπονομεύει ολόκληρη την αρχιτεκτονική του διεθνούς εμπορίου και ανατινάζει τα θεμέλια της παγκόσμιας συνύπαρξης, είναι για αυτόν αμελητέο. Βρίσκει και τα κάνει αφού τον παίρνει και μπορεί.

Η αλήθεια είναι ότι επί των ημερών της δεύτερης θητείας του ο Λευκός Οίκος εντρυφεί στα διδάγματα του Θουκυδίδη για τους ισχυρούς και τους αδύναμους στον Πελοποννησιακό πόλεμο. Μοιάζει να ενστερνίζεται τις μελέτες του Δαρβίνου στα νησιά Γκαλαπάγκος για την επιβίωση του ισχυρότερου.

Φαντάζει επίσης να ανατρέχει στις ιδέες του μερκαντιλισμού του Κολμπέρ. Δείχνει να ασπάζεται τον εκβιαστικό τρόπο του Ντον Κορλεόνε για την αύξηση του πλούτου της φαμίλιας του. Και ασμένως να δρομολογεί νταϊλίδικα όλες αυτές τις θεωρητικές επιρροές του.

Το ερώτημα που προβάλει επιτακτικό είναι πώς αντιδρά αξιοπρεπώς –σιγά μην αντισταθεί- η Ευρώπη των 27 κρατών μελών στους εκφοβιστικούς τσαμπουκάδες. Με διπλωματική εμπειρία αιώνων, γιγαντιαίο νομικό οπλοστάσιο, τεράστιο απόθεμα σωρευμένης γνώσης , αφθονία χρηματοοικονομικών εργαλείων αποτροπής υποχρεωτικού φεσιού, υποτίθεται θα λειτουργούσε με παλικαριά. Ωστόσο καταφέρνει αντί ως θαρραλέος οικονομικός κολοσσός να εμφανίζεται ως ταπεινωμένος και φοβικός πολιτικός νάνος.

Λες και δεν έμαθε ποτέ ότι στις τελευταίες προτάσεις της «Γενικής Θεωρίας» του, ο Κέινς έγραφε το 1936 ότι αργά ή γρήγορα, όσοι βρίσκονται στην εξουσία θα εκμεταλλευτούν τις ιδέες τους, όσο παράξενες κι αν είναι, για να διαμορφώσουν την δική τους οικονομική πολιτική.

Αμέλησε αυτά τα προφητικά λογία και λούζεται τώρα με τον δήθεν ανεκτό δασμό 15%. Συν τις λοιπές δεσμεύσεις. Για επενδύσεις στις ΗΠΑ, προμήθεια ενέργειας, αγορά οπλικών συστημάτων. Το παράδοξο είναι πως όλες αυτές οι επιβαρύνσεις θεωρούνται ξαλάφρωμα σε σχέση με το ολέθρια πιεστικό φορτίο του 30%.

Παρόλα αυτά η «συμφωνία» δεν έχει υπογραφεί επίσημα. Γεγονός που εγείρει αμφιβολίες για την υλοποίηση της , δεδομένης της ασυνέπειας του Τραμπ. Εξάλλου ο ευμετάβλητος Αμερικανός πρόεδρος για πολλά κοκορεύεται αλλά εν τέλει πράττει λίγα. Το χειρότερο λαλεί διστακτικά την λάθος ώρα.

Δεν του έχουν κολλήσει τυχαία το ακρωνύμιο TACO, («Trump Always Chickens Out» ) που σημαίνει ότι δειλιάζει, υποχωρεί, κιοτεύει. Μόνο που στη προκειμένη περίπτωση, μπορεί τα κακαρίσματα (βλ. υπόθεση Επστάιν) να ακούγονται στην Ουάσιγκτον, αλλά στις Βρυξέλλες οπισθοχωρούν οι κότες.