Αλέξανδρος Κασιμάτης

Η υστέρηση της ελληνικής οικονομίας εξαιτίας της κρίσης παραμένει αποτυπωμένη κυρίως στο έλλειμμα των επενδύσεων, στις χαμηλές αξίες των περιουσιακών στοιχείων και στις αδυναμίες της αναπτυξιακής πορείας των επιχειρήσεων. Τα κενά αυτά προσπάθησε να καλύψει η Κυβέρνηση με την οικονομική πολιτική, ώστε η χώρα να βρεθεί και πάλι στην ίδια αφετηρία με τα υπόλοιπα κράτη της Ευρωζώνης, ανακτώντας την επενδυτική βαθμίδα, ανεβαίνοντας θέσεις στους πίνακες των διεθνών οργανισμών για την ανταγωνιστικότητα, επιστρέφοντας το Χρηματιστήριο στις ώριμες αγορές κ.λπ.

Η χρονοκαθυστέρηση που προκάλεσε η κρίση άλλαξε τον βηματισμό της ελληνικής οικονομίας, δημιουργώντας επενδυτικές ευκαιρίες σε διάφορους τομείς, που έγιναν ιδιαίτερα ορατές στους κλάδους όπου η χώρα έχει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα, όπως π.χ. ο τουρισμός. Η Ελλάδα προσπαθεί να καλύψει το χαμένο έδαφος και η συγκεκριμένη προσπάθεια είναι λογικό να δημιουργεί ευφορία για τις οικονομικές προοπτικές της χώρας.

Ωστόσο, τα μηνύματα που έρχονται από τις ΗΠΑ και την ΕΕ δεν δικαιολογούν ευρύτερη ευφορία. Πριν από λίγες ημέρες ο επικεφαλής της Minneapolis Fed και μέλος της επιτροπής που παίρνει τις αποφάσεις για τη νομισματική πολιτική των ΗΠΑ, υποστήριξε σε ομιλία του ότι ο πληθωρισμός παραμένει υψηλός και για αυτόν τον λόγο τα επιτόκια θα χρειαστεί να παραμείνουν ψηλά για μια εκτεταμένη περίοδο. Στην Ευρώπη είχε προηγηθεί το μέλος του ΔΣ της ΕΚΤ Κλ. Κνοτ που δήλωσε πως δεν έχουμε τελειώσει με τις αυξήσεις επιτοκίων, καθώς “ο δομικός πληθωρισμός στην Ευρωζώνη είναι τώρα σχεδόν 6% και δεν μπορείς να τον καταπολεμήσεις με επιτόκιο 3%». Ο επικεφαλής της ολλανδικής κεντρικής τράπεζας μάλιστα, χαρακτήρισε σχεδόν αδύνατη τη μείωση των επιτοκίων προς το τέλος του έτους.

Η Γερμανία, που αντιπροσωπεύει περίπου το 30% της οικονομίας στην ΕΕ, πέρασε πρόσφατα και επίσημα σε ύφεση, καθώς ανακοίνωσε συρρίκνωση της οικονομίας της για δεύτερο συνεχόμενο τρίμηνο. Η γερμανική Κυβέρνηση αισιοδοξεί πως θα αντιστρέψει την κατάσταση, ωστόσο οι οικονομολόγοι του ΔΝΤ προβλέπουν πως η Γερμανία θα καταγράψει τα απογοητευτικότερα οικονομικά στοιχεία μεταξύ των χωρών του G7. Στο μεταξύ η κραταιά Γερμανία δεν είναι σε θέση να προσφέρει επαρκή ενέργεια στον βιομηχανικό της τομέα και η εξισορρόπηση του ενεργειακού τομέα έχει αναδειχθεί στο βασικό μέλημα της κυβέρνησης.

Αλλά και στην Αμερική έχουν τις δικές τους ανησυχίες. Αν και οι αναλυτές της Goldman Sachs υποστηρίζουν πως μία ομαλή προσγείωση της οικονομίας είναι εφικτή, ο CEO της τράπεζας Ντ. Σόλομον, δήλωσε πως οι αρνητικές συνθήκες στην οικονομία είναι περισσότερο αισθητές αφού η σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής έχει, συνήθως, χρονοκαθυστέρηση. Επίσης σε πρόσφατη συνέντευξή του προειδοποίησε πως ο πληθωρισμός δεν θα υποχωρήσει σύντομα και ότι θα παραμείνει σε υψηλά επίπεδα για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Σε συνέδριο του CNBC, οι περισσότεροι επικεφαλής μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων δήλωσαν ότι περιμένουν ύφεση στην αμερικανική οικονομία, ενώ ο CEO της JP Morgan, Jamie Dimon, είπε πως όλοι θα πρέπει να είναι προετοιμασμένοι για τις νέες αυξήσεις επιτοκίων που θα ακολουθήσουν. Ο επικεφαλής της μεγαλύτερης αμερικανικής τράπεζας υπενθύμισε ότι η πιστωτική κατάρρευση είναι μεταξύ των παραγόντων που οδηγούν σε χρεοκοπίες, καθώς οι μικρότερες και πιο αδύναμες επιχειρήσεις δεν μπορούν να δανειστούν και αναγκαστικά καταρρέουν.