Πολιτισμικό στοιχείο ή κατάρα το μπαμπού για το Χονγκ Κονγκ; Πώς συνέβαλε στην τραγωδία με την πυρκαγιά στους ουρανοξύστες

Οι ουρανοξύστες του Τάι Πο τυλίχθηκαν στις φλόγες εχθές σε μια από τις πιο φονικές αστικές πυρκαγιές του Χονγκ Κονγκ εδώ και δεκαετίες.

Γύρω τους - μια γνώριμη εικόνα της πόλης αλλά και βασικό στοιχείο εδώ και χιλιετίες στον κατασκευαστικό κλάδο της Ασίας - σκαλωσιές από μπαμπού. Μια τεχνική παλιά όσο και η ίδια η περιοχή, αποτελεσματική, φθηνή, εύκαμπτη. Μια τεχνική που συνόδευε κάθε βήμα της ανοικοδόμησης της πόλης.



Όμως η φωτιά άνοιξε ξανά μια δύσκολη συζήτηση. Παράδοση ή κίνδυνος; Σύμβολο ή παγίδα;



Οι φλόγες τυλίχθηκαν γύρω από τις κάθετες στήλες μπαμπού. Ο άνεμος, η ξηρή εποχή, η γεωμετρία των σκαλωσιών - όλα έπαιξαν ρόλο στην ταχύτητα της εξάπλωσης, σημειώνουν ειδικοί. Το μπαμπού είναι εύφλεκτο και η εποχή αυτή είναι πολύ ξηρή, άρα η ανάφλεξη είναι εύκολη. Μόλις ανάψει, η φωτιά ανεβαίνει πολύ γρήγορα λόγω της κάθετης τοποθέτησης.

Το κτίριο που ξεκίνησαν όλα βρισκόταν υπό ανακαίνιση. Προστατευτικά δίχτυα, μουσαμάδες, πλαστικά καλύμματα - πολλά από αυτά ενδέχεται να μην πληρούσαν τα απαιτούμενα πρότυπα. Η έρευνα συνεχίζεται. Οι αρχές έχουν προχωρήσει σε συλλήψεις για βαριά αμέλεια. Και το βασικό ερώτημα για το οποίο οι τοπικές αρχές ψάχνουν σήμερα απαντήσεις είναι το τι ενίσχυσε τόσο ραγδαία την πυρκαγιά.

Το μπαμπού σε κρίση

Το Χονγκ Κονγκ συζητά εδώ και μήνες το μέλλον των σκαλωσιών. Η κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι το 50% των νέων δημόσιων έργων από τον Μάρτιο και μετά θα χρησιμοποιούν μεταλλικές σκαλωσιές. Στόχος - μεγαλύτερη ασφάλεια για τους εργάτες και ευθυγράμμιση με τις πρακτικές άλλων μεγάλων πόλεων. Μεταξύ 2018 και 2025 καταγράφηκαν 24 θάνατοι σε περιστατικά που σχετίζονταν με σκαλωσιές μπαμπού.

Ένα πρόσφατο περιστατικό στο κέντρο της πόλης - ακόμη μια φωτιά σε κτίριο καλυμμένο με σκαλωσιές - έδειξε ότι το ζήτημα δεν είναι θεωρητικό. Στη μεγαλύτερη μηχανή αναζήτησης της Ασίας το ερώτημα «Γιατί το Χονγκ Κονγκ χρησιμοποιεί ακόμη σκαλωσιές μπαμπού;» έγινε viral και πολλοί χρήστες ζητούν τώρα να εφαρμοστεί το μοντέλο της ηπειρωτικής Κίνας, όπου το μπαμπού απαγορεύτηκε το 2022.

Αλλά μέσα στο Χονγκ Κόνγκ οι αντιδράσεις αναφορικά με την χρήση του συγκεκριμένου υλικού παραμένουν μοιρασμένες. Η σκαλωσιά από μπαμπού δεν είναι ένα απλό εργαλείο. Είναι στοιχείο ταυτότητας. Ορατό σε κάθε δρόμο. Παρών σε κάθε νέο κτίσμα. Ακόμη και στα προσωρινά θέατρα της καντονέζικης όπερας που στήνονται σε ελάχιστο χρόνο. Και πολλοί εργάτες υπερασπίζονται τη χρήση του. Οι κανονισμοί είναι αυστηροί, το μπαμπού δεν είναι επικίνδυνο όταν χρησιμοποιείται με τον σωστό τρόπο, λένε τα συνδικάτα. Οι κανόνες πράγματι υπάρχουν. Από το πάχος των βεργών μέχρι την αντοχή των δεσμών και τις αποστάσεις των στύλων. Και, όπως ορίζει ο νόμος, όλα τα προστατευτικά καλύμματα πρέπει να είναι πυράντοχα και πιστοποιημένα. Η κυβέρνηση υποσχέθηκε πλήρη έλεγχο. «Θα εξετάσουμε αν τα υλικά των εξωτερικών τοίχων πληρούσαν το πυράντοχο πρότυπο», αναφέρθηκε σε επίσημη τοποθέτηση. «Αν υπάρχει παρατυπία, θα αναζητηθούν ευθύνες». Οι ειδικοί φαίνεται να συμφωνούν ότι η πρώτη σπίθα έχει μικρότερη σημασία από το πώς εξαπλώθηκε η φωτιά.

«Το ζήτημα δεν είναι η αρχική ανάφλεξη. Το ζήτημα είναι ότι η φωτιά ξέφυγε από το σημείο όπου ξεκίνησε», ήταν μια χαρακτηριστική φράση των τοπικών αρχών στη συνέντευξη τύπου που παραχώρησαν. «Οι σκαλωσιές μπορεί να λειτούργησαν ως κινητήρια δύναμη για τις φλόγες και ως φωλιά που κράτησε τη θερμότητα». Η σύγκριση με την τραγωδία του Grenfell στο Λονδίνο δεν έγινε τυχαία. Η ταχύτητα της εξάπλωσης σε εξωτερικές επιφάνειες φαίνεται να είναι και στις δύο δυστυχήματα το πραγματικό πρόβλημα.

Το Χονγκ Κονγκ βρίσκεται μπροστά σε ένα δίλημμα που ξεπερνά το τεχνικό επίπεδο. Από τη μία, μια αρχαία τεχνική που έχει στηρίξει έναν ολόκληρο οικοδομικό πολιτισμό. Από την άλλη, οι νέες ανάγκες μιας πόλης που αλλάζει ρυθμό, ύψος, πυκνότητα.
Οι έλεγχοι ξεκινούν. Οι ευθύνες θα αποδοθούν. Κι ένα ερώτημα αιωρείται πάνω από την πόλη: μπορεί το μπαμπού να επιβιώσει στη νέα εποχή ή η φωτιά στο Τάι Πο θα γίνει η αρχή του τέλους του;