Ο παπάς, η παπαδιά και η αγ(ρ)ία ράβδος

Είσοδος στο Τμήμα Επειγόντων εριστατικών, κάτι σαν απόπειρα τερματισμού του πόνου που βιώνει επί σειρά ετών στο πλάι του ιερωμένου συζύγου της. Τον αγάπησε σαν θεό της. Τον συγχώρησε όπως ο Χριστός τους βασανιστές του. Οχι μία φορά. Πολλές. Αυτή, ωστόσο, μοιάζει να είναι η τελευταία...

Στο ίδιο έργο θεατές

Οσο η ώρα περνά, το μαντάτο ταξιδεύει με ταχύτητα φωτός στις γειτονιές της πόλης. Οι ελάχιστοι που δεν γνωρίζουν τον παπα-Δημήτρη σταυροκοπιούνται, οι πολλοί που τον ξέρουν προσεύχονται να είναι καλά η «αγία» παπαδιά και τα επτά παιδιά της. Εξω από το σπίτι της οικογένειας, σε κάποιο χωριό της Καρδίτσας, στήνονται κάμερες. Παράθυρα κλειστά, στόματα σφραγισμένα, κάποιοι λένε «είναι αμαρτία να μιλήσουμε, άνθρωπος του Θεού είναι ο παπάς», πίστη σε αποσύνθεση, κρεσέντο υποκρισίας, ρέκβιεμ ανθρωπισμού. Το μυστικό ήταν κοινό, η ομολογία του, ωστόσο, σερνόταν γονυπετής μπροστά στα ράσα του. Οσο κι αν η λογική ικέτευε για έλεος μέσα από την ταπείνωση μιας γυναίκας, ο παραλογισμός έβγαινε πάντα νικητής: «Πριν από έναν χρόνο είχαν γίνει ακριβώς τα ίδια. Ο παπάς είχε χτυπήσει ξανά άσχημα την παπαδιά, όλοι εδώ στο χωριό λέγαμε ότι η γυναίκα για να σωθεί πρέπει να φύγει μακριά του, να τον χωρίσει. Κάτι ακούστηκε για διαζύγιο, αλλά τελικά δεν το έκανε δίνοντάς του ακόμη μια ευκαιρία. Λάθος της. Ο παπάς είναι τόσο εξαρτημένος από το αλκοόλ όσο ο ναρκομανής από την πρέζα. Δεν είναι κακός άνθρωπος, αλλά όταν πίνει, κι αυτό το “όταν” βρίσκεται σχεδόν σε ημερήσια διάταξη, γίνεται αλλόκοτος. Δεν το σηκώνει το πιοτό και δεν θέλει να το δεχτεί. Αν δεν μπορείς όμως να αποδεχτείς την αδυναμία σου, η τελευταία εύκολα σε μετατρέπει σε δυνάστη», λέει μία από τις ελάχιστες ψύχραιμες φωνές του χωριού την ώρα που κάποιες άλλες επαναλαμβάνουν: «Δεν υπάρχει κάτι ανάμεσα στον παπά και την παπαδιά. Ολα τα ζευγάρια τσακώνονται, μην το κάνετε και θέμα... Ολα μέλι-γάλα». Δεν λένε την αλήθεια, ίσως η παραδοχή της να τρυπάει σαν αγκάθι συνειδήσεις, το ψέμα, όταν σκιαγραφεί τη ζωή ενός άλλου, είναι άλλωστε ανώδυνο φορτίο.

Είκοσι χρόνια υπομονή

Οταν ο παπα-Δημήτρης παντρεύτηκε την Π., εκείνη ήταν ακόμη παιδί. «Ενας άγγελος», όπως την αποκαλούν άνθρωποι που τη γνωρίζουν εδώ και δεκαετίες. Στα 17 της φέρνει στον κόσμο το πρώτο της παιδί για να ακολουθήσουν ακόμη έξι, τέσσερα κορίτσια και δύο αγόρια, το μικρότερο εκ των οποίων είναι σήμερα 3 ετών: «Απ' ό,τι ο ίδιος έλεγε, δεν είχε όνειρο να γίνει παπάς. Στα νιάτα του είχε μπαρκάρει στα καράβια, ύστερα άνοιξε κρεοπωλείο, έκανε πολλές και διάφορες δουλειές, το πάλεψε σκληρά, τα πράγματα δεν πήγαν καλά και κάπως έτσι στράφηκε στην Εκκλησία. Η ενορία του δεν είναι εδώ στο χωριό, αλλά ψηλά σε κάποιο χωριό των Αγράφων. Η σχέση του με το ποτό κρατάει χρόνια. Τον περασμένο Μάιο είχε πάει έναν μήνα σε κάποιο κέντρο για αποτοξίνωση. Ηξερε ότι έχει πρόβλημα, ήθελε να το παλέψει, αλλά δεν τα κατάφερε», λέει πρόσωπο από το φιλικό περιβάλλον του και συνεχίζει: «Η γυναίκα του, η Π., είναι υπόδειγμα μάνας και συζύγου. Δεν είναι εύκολο να ζεις με έναν αλκοολικό, απαιτείται πολλή δύναμη και πολλή αγάπη. Οι τσακωμοί τους ήταν συχνοί. Οταν ήταν πιωμένος έβγαζε όλο τον θυμό του πάνω της. Ζήλια αναμεμειγμένη με θυμό και παράπονο για όσα ήθελε αλλά δεν μπόρεσε; Δεν ξέρω τι να πω. Αυτό που ξέρω είναι ότι η παπαδιά ήταν ο άντρας και η γυναίκα του σπιτιού: ανέθρεψε άξια επτά υπέροχα παιδιά, ενώ το τελευταίο διάστημα είχε ξεκινήσει να εργάζεται και στον δήμο προκειμένου να συνεισφέρει οικονομικά στο σπίτι. Η γυναίκα έκανε χρόνια υπομονή, αλλά δεν άντεξε. Το περιστατικό του περασμένου Σαββάτου ήταν ωστόσο αυτό που έκανε το ποτήρι να ξεχειλίσει. Ο σύλλογος του χωριού είχε οργανώσει κάποιο δρώμενο με παραδοσιακούς χορούς. Ηρθε κι εκείνη με τα παιδάκια της, χάρηκε για λίγο η καημένη, κι ύστερα, αργά το βράδυ, πλήρωσε ακριβά αυτή τη χαρά της. Ο παπάς πρέπει να ζήλεψε, ακολούθησε μεγάλος καβγάς, τα υπόλοιπα τα γνωρίζετε. Η παπαδιά τον κατήγγειλε για ξυλοδαρμό, ο ιατροδικαστής επιβεβαίωσε την κακοποίησή της, ασκήθηκαν εναντίον του κατηγορίες για ενδοοικογενειακή βία, πήγε Αυτόφωρο, το δικαστήριο έχει οριστεί για τις 26 Νοεμβρίου. Αν ο παπάς δεν γίνει καλά, δεν ξέρω αν η παπαδιά μπορέσει να τον συγχωρέσει ξανά. Και η συγχώρεση έχει τα όριά της. Κανείς εδώ στο χωριό δεν της ρίχνει άδικο και όλοι θα σταθούν στο πλάι της όποια απόφαση κι αν πάρει. Ανεβείτε όμως μέχρι τα Αγραφα, στην ενορία του παπά. Εκεί θα σας πουν περισσότερα».

Τα ράσα δεν κάνουν τον παπά

Στο πανέμορφο χωριό των Αγράφων οι άνθρωποι που χρόνια τώρα γνωρίζουν τον παπα-Δημήτρη δεν μασούν τα λόγια τους. Η διάθεσή τους να μιλήσουν για εκείνον χωρίς περιστροφές ίσως να οφείλεται «στα δύσκολα χρόνια της παπαδιάς», ίσως πάλι να αποτελεί αποκύημα της θιγμένης τους πίστης: «Αν δεν ήταν λειτουργός, άνθρωπος της Εκκλησίας, ας έκανε ό,τι ήθελε. Από τη στιγμή, όμως, που επέλεξε να είναι παπάς θα πρέπει να τιμάει και να σέβεται τα ράσα που φοράει! Τι να σας πω; Τι να πρωτοθυμηθώ; Εδώ είναι η ενορία του και ανεβαίνει με όλη την οικογένεια, κάθε χρόνο, τον Ιούνιο. Για ένα-ενάμιση μήνα μένουν στο κελί της εκκλησίας κι αυτό που έχω να πω είναι πως τόσο η παπαδιά όσο και τα παιδάκια είναι φτιαγμένοι από μάλαμα. Ο παπάς, από την άλλη, όλη μέρα πίνει. Μπίρες, τσίπουρα, τσιγάρα, ό,τι πίνεται. Με ένα ποτήρι στο ένα χέρι κι ένα τσιγάρο στο άλλο είναι συνεχώς. Δεν είναι λίγες οι φορές που έχει κάνει λειτουργία μεθυσμένος. Μπαίνεις στην εκκλησία και λες: “Ελεος! Τι θα δούμε πάλι σήμερα;”. Τα σκηνικά πολλά: πέρυσι τον Δεκαπενταύγουστο είχαμε γιορτή στο χωριό μας, κι εκείνος ήταν πάλι πιωμένος και δεν ήθελε να μπει μέσα για να λειτουργήσει. Με χίλιες φασαρίες καταφέραμε να τον πείσουμε. Ο άνθρωπος δεν καταλάβαινε τίποτα. Πρόπερσι πάλι, καθόταν στην αυλή της εκκλησίας φορώντας σορτς, γυμνός από τη μέση και πάνω και μπεκρόπινε μπροστά σε όλον τον κόσμο. Είναι εικόνα αυτή για παπά;» λέει κάτοικος της περιοχής και συνεχίζει: «Το χωριό μας έχει δεκαπέντε εκκλησίες και δεν πάει σε όλες για λειτουργία, με αποτέλεσμα να αναγκαζόμαστε να φωνάζουμε συχνά πυκνά κάποιον καλόγερο από τα γύρω μοναστήρια. Τον χειμώνα δεν ανεβαίνει ούτε στις επίσημες γιορτές να λειτουργήσει, όπως θα έπρεπε να κάνει. Ο άνθρωπος είναι άρρωστος με το ποτό και πρέπει να γίνει καλά. Δεν είπα να τον αφορίσουμε ούτε να τον σταυρώσουμε, αλλά αυτή δεν είναι εικόνα και κατάσταση. Να τον βοηθήσουν να συνέλθει κι ύστερα ας έρθει ξανά στα μέρη μας. Το πιστεύετε ότι πολλοί χωριανοί πάνε στην εκκλησία μόνο και μόνο για να δουν την παπαδιά και τα παιδιά; Να τους ρωτήσουν αν είναι καλά, μήπως χρειάζονται κάτι. Αυτή η γυναίκα, αυτή η μάνα είναι ήρωας. Τόσο καλά και περιποιημένα παιδάκια δεν έχετε ξαναδεί! Καμιά φορά κερνάμε τα μικρότερα ένα σουβλάκι στην πλατεία και μας κοιτάζουν μέσα στα μάτια μέχρι να αποφασίσουν αν θα το πάρουν ή όχι. Το ένα προσέχει το άλλο σαν μάνα και σαν πατέρας, “οικονομία Θεού”, το λέμε στα μέρη μας. Τι άλλο να πω; Εμαθα πως τώρα, μετά τον πρόσφατο ξυλοδαρμό, ο παπάς έχει μπει πάλι σε κάποιο κέντρο για αποτοξίνωση. Μακάρι αυτή τη φορά να τα καταφέρει τόσο για τον ίδιο όσο και για τους αγγέλους, την παπαδιά και τα παιδιά, που έστειλε δίπλα του ο Θεός. Αν δεν μπορεί να γίνει καλά για τον ίδιο, ας κάνει την υπέρβαση κι ας γίνει γι' αυτούς... Εμείς θα συνεχίσουμε να ελπίζουμε σε ένα θαύμα».