H Toυρκία «κλειδώνει» την Ελληνική και Κυπριακή υφαλοκρηπίδα της Ανατολικής Μεσογείου

Σε μία πρωτοφανή κίνηση, ο μόνιμος αντιπρόσωπος της Τουρκίας στον ΟΗΕ κατέθεσε στις 2 Μαϊου ένα έγγραφο με το οποίο ουσιαστικά διεκδικεί ως τουρκική την κυπριακή υφαλοκρηπίδα δυτικά της Κύπρου και όλη την ελληνική υφαλοκρηπίδα νότια του Καστελόριζου και ανατολικά της Κρήτης. 

Το έγγραφο που παρουσιάζεται στο blog του Μιχάλη Ιγνατίου (mignatiou.com) και υπογράφει ο Τούρκος διπλωμάτης Χαλίτ Τσεβίκ, εμφανίζεται ως απάντηση της επιστολής του Κύπριου πρέσβη Νίκου Αιμιλίου, ο οποίος είχε απορρίψει τις αιτιάσεις της Άγκυρας και τους ψευδοκράτους οι οποίοι αμφισβητούσαν τα δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας να ασκήσει τα δικαιώματά της για έρευνα και εκμετάλλευση της ΑΟΖ της.

Στο έγγραφο η Άγκυρα δηλώνει ότι ως η χώρα με την μεγαλύτερη ηπειρωτική ακτογραμμή στην Ανατολική Μεσόγειο έχει δικαιώματα σε όλη την θαλάσσια περιοχή δυτικά του μεσημβρινού 32°16’18″E ,που συμπίπτει ουσιαστικά με το όριο των χωρικών υδάτων της Κύπρου στην δυτική πλευρά του νησιού. 

Στην επιστολή επισημαίνεται ότι η Τουρκία έχει «ipso facto και ab initio νόμιμα , κυριαρχικά δικαιώματα στις θαλάσσιες περιοχές της Ανατολικής Μεσογείου που εκτείνονται δυτικά του 32°16’18″E» και δηλώνεται ότι τα «εξωτερικά όρια της τουρκικής υφαλοκρηπίδας στην θαλάσσια περιοχή συμπίπτουν με την μέση γραμμή μεταξύ των ακτογραμμών της Τουρκίας και της Αιγύπτου και στα δυτικά το όριο της θα είναι το σημείο που θα οριστεί σε συμφωνίες οριοθέτησης στο Αιγαίο και στην Μεσόγειο μεταξύ όλων των ενδιαφερόμενων χώρων, που θα λαμβάνουν υπόψη όλες τις σχετικές και ειδικές συνθήκες». 

Ουσιαστικά η Τουρκία με την επιστολή αυτή: 

-«Εξαφανίζει όλη την ελληνική υφαλοκρηπίδα της Ανατολικής Μεσογείου, καθώς μονομερώς θεωρεί ότι το Καστελόριζο δεν έχει επήρεια και συνεπώς η τουρκική υφαλοκρηπίδα οριοθετείται, όπως δηλώνει, με βάση την μέση γραμμή με την Αίγυπτο. Συγχρόνως περιορίζει την ελληνική υφαλοκρηπίδα μέχρι του σημείου όπου θα υπάρξει «συμφωνία οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου» παραπέμποντας πολυφασικά στην συμπίεση της ελληνικής υφαλοκρηπίδας στα χωρικά ύδατα της Ρόδου, της Κάσου, της Καρπάθου και των ανατολικών ακτών της Κρήτης. 

-«Εξαφανίζει» όλη την κυπριακή υφαλοκρηπίδα δυτικά της Κύπρου πέραν των χωρικών υδάτων της .Ακόμη και στο νότιο τμήμα όμως του νησιού όπου βρίσκει εύκολα εφαρμογή η αρχή της μέσης γραμμής (με Ισραήλ, Αίγυπτο) η Τουρκία αμφισβητεί την κυπριακή υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ, για λογαριασμό των …Τουρκοκυπρίων. 

-Με την αναφορά σε συμφωνίες οριοθέτησης «μεταξύ όλων των ενδιαφερόμενων χωρών ,που θα λαμβάνει υπόψη τις σχετικές και ειδικές συνθήκες» η Τουρκία απορρίπτει κάθε διμερή συμφωνία(π.χ. μεταξύ Ελλάδας και Αιγύπτου ή τις υπάρχουσες όπως αυτή μεταξύ Κύπρου και Αιγύπτου), απορρίπτοντας επίσης τις βασικές αρχές της Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας, επικαλούμενη τις …«ειδικές συνθήκες». 

-Η Τουρκία επαναφέρει τις γνωστές θέσεις της με τις οποίες δεν αναγνωρίζει την συμφωνία οριοθέτησης της ΑΟΖ μεταξύ της Κύπρου και της Αιγύπτου (ρηματική διακοίνωση Turkuno DT/4739του 2004). Παραπέμποντας μάλιστα σε επιστολές του ψευδοκράτους τις οποίες έχει καταθέσει η Τουρκία στον ΟΗΕ (2014) αμφισβητεί το δικαίωμα της Κυπριακής Δημοκρατίας να ασκεί κυριαρχικά δικαιώματα της και να πραγματοποιεί έρευνες για υδρογονάνθρακες εντός της ΑΟΖ της. 

– Με την επιστολή παραπέμπει και στην ρηματική διακοίνωση του Μαρτίου του 2013 (No. 2013/14136816/22273) με την οποία η Τουρκία υποστήριζε ότι οι άδειες ερευνών που είχε αναθέσει με απόφαση της τουρκικής κυβέρνησης στην κρατική εταιρία ΤΡΑΟ (και βρίσκονταν καταφανώς εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας τόσο στο Καστελόριζο όσο και στην Ρόδο) , αφορούν περιοχές της τουρκικής υφαλοκρηπίδας. 

Επίσης με την ιδία ρηματική διακοίνωση η Τουρκία απέρριπτε την γνώστη ως “τροπολογία Μανιάτη” ,την οποία η Ελλάδα έχει καταθέσει στον ΟΗΕ ,σύμφωνα με την οποία για όσο διάστημα δεν υπάρχουν συμφωνίες οριοθέτησης στην περιοχή ,η Ελλάδα θα θεωρεί ως εξωτερικό όριο της ελληνικής υφαλοκρηπίδας την μέση γραμμή. 

Ο Τούρκος διπλωμάτης ζήτησε η επιστολή αυτή να δημοσιευθεί στις επίσημες εκδόσεις για το Δίκαιο της Θάλασσας (Law of the Sea Bulletin).