«Byzantium - Ravenna: Icons of Italian Fashion» στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο Αθηνών - Δείτε φωτογραφίες

Χρυσός, ασήμι, πολύτιμοι λίθοι, πλούσιο χρώμα: η πολυτέλεια στο Βυζάντιο ήταν έκδηλη σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής, από την τέχνη, την αρχιτεκτονική, μέχρι την ένδυση. Το μεγαλείο της αυτοκρατορίας αποτυπώθηκε στη χρήση υφασμάτων που αποκάλυπταν τη λαμπρότητα και τη δύναμη του Βυζαντίου, όπως το μετάξι, με τα ρούχα να είναι συχνά διακοσμημένα με κοσμήματα και περίτεχνα κεντήματα, έργο ταλαντούχων τεχνιτών.

Ανάμεσα στη λάμψη των περίφημων ψηφιδωτών της Ραβέννας, βυζαντινής πρωτεύουσας της Ιταλίας, και τη γοητεία των χρυσοκέντητων ενδυμάτων, η αίγλη της αυτοκρατορίας αναβιώνει μέσα από τις συλλογές Ιταλών σχεδιαστών. Βαθιά πορφυρές τουαλέτες, χρυσοποίκιλτες κάπες, αριστοτεχνικά σχέδια, πολύχρωμα πετράδια, σανδάλια-κοσμήματα… Η ιταλική μόδα όχι μόνο υιοθετεί τη βυζαντινή χλιδή, αλλά τη μετατρέπει σε σύγχρονη γλώσσα, κάνοντας διάλογο ανάμεσα στην πνευματικότητα και τη μεγαλοπρέπεια.

Σε αυτό το πνεύμα εγκαινιάστηκε στην Αθήνα η έκθεση «Byzantium - Ravenna. Icons of Italian Fashion» που διοργανώθηκε από την Πρεσβεία της Ιταλίας και το ιστορικό Ινστιτούτο Μόδας Polimoda, στο πλαίσιο του πρώτου αφιερώματος «Ημέρες Ιταλικής Μόδας στον Κόσμο» και θα διαρκέσει ως τις 21 Ιουλίου στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο Αθηνών.

Ο πρέσβης της Ιταλίας στην Αθήνα, κ. Πάολο Κούκουλι, εγκαινιάζοντας την έκθεση έκανε ειδική μνεία στο πάθος και το ταλέντο του Μασιμιλιάνο Τζορνέτι, διευθυντή του διάσημου Ινστιτούτου Polimoda και δημιουργός μόδας, ο οποίος οραματίστηκε και επιμελήθηκε την έκθεση.

Όπως είπε ο κ. Κούκουλι, η βυζαντινή τέχνη από την Κωνσταντινούπολη μέχρι τη Ραβέννα επηρέασε τις δημιουργίες των πιο διάσημων Ιταλών σχεδιαστών που καθόρισαν και συνεχίζουν να καθορίζουν την κομψότητα και το στιλ σε ολόκληρο τον κόσμο.
Η έκθεση καταγράφει πώς τις τελευταίες έξι δεκαετίες η βυζαντινή τέχνη έχει επηρεάσει την ιταλική μόδα, αναδεικνύοντας το λαμπερό φως που ακτινοβολεί μέσα από τα υλικά, τα χρώματα και τα σχέδια των ρούχων. Με αυτόν τον τρόπο αντικατοπτρίζεται η κοινωνική ζωή και οι συνήθειες των διαφορετικών κοινωνικών τάξεων.

Ο κ. Κούκουλι τόνισε ότι η μόδα είναι κάτι περισσότερο από ένα ρούχο, αλλά αποτελεί έκφραση ομορφιάς και παράλληλα ισχυρός μοχλός οικονομικής, επαγγελματικής, προσωπικής ανάπτυξης και ενδυνάμωσης: «Η έκθεση λειτουργεί ως γέφυρα πολιτισμού που συνδέει την Αδριατική με το Αιγαίο».

Αναφερόμενος στο Βυζαντινό Μουσείο Αθηνών, έκανε λόγο για «το ιδανικό σκηνικό για την αφήγηση μιας ιστορίας που κορυφώνεται στη Ραβέννα, την ιταλική βυζαντινή πρωτεύουσα. Με την επίγνωση ότι η μόδα δεν είναι μόνο έκφραση κομψότητας και ομορφιάς, αλλά και κινητήρια δύναμη για την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη για αμφότερες τις χώρες».

Όπως είπε, «στην Ιταλία η μόδα παράγει ετήσιο κύκλο εργασιών σχεδόν 100 δισεκατομμυρίων ευρώ, με πάνω από 80 δισεκατομμύρια ευρώ εξαγωγές και με περισσότερες από 60.000 εταιρείες και σχεδόν 600.000 εργαζόμενους» και εξέφρασε την ελπίδα η έκθεση να προσφέρει την ευκαιρία για ενίσχυση της συνεργασίας στον τομέα αυτό μεταξύ ελληνικών και ιταλικών φορέων και εταιρειών.

Δεν παρέλειψε, δε, να αναφερθεί στο φλέγον ζήτημα των περιβαλλοντικών επιπτώσεων από την παραγωγή κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, αναδεικνύοντας τη σημασία της έρευνας για ηθική μόδα και φυσικά, ανακυκλώσιμα υλικά. Εξάλλου, η βιωσιμότητα αποτελεί προτεραιότητα για την ιταλική βιομηχανία μόδας.

Με τη σειρά του, ο κ. Τζορνέτι, ο οποίος συνεργάστηκε με έναν από τους σημαντικότερους διεθνείς συλλέκτες μόδας, Άντζελο Κάρολι, στις δηλώσεις του αναφέρθηκε στη μαγεία της βυζαντινής τέχνης, εκεί όπου οι λαμπερές ψηφίδες ατόφιου χρυσού των ψηφιδωτών, οι πολύχρωμοι λίθοι και το αυτοκρατορικό πορφυρό μετουσιώνονται στις δημιουργίες των Ιταλών σχεδιαστών και μεταμορφώνονται σε πραγματικά κοσμήματα με σκοπό να στολίσουν το σώμα.

Στον πρώτο όροφο του μουσείου, 20 εντυπωσιακά σύνολα υποδέχθηκαν τους 250 προσκεκλημένους, ανάμεσα στους οποίους ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, κ. Δημήτρης Παπαστεργίου, καθώς και εκπρόσωποι του διπλωματικού σώματος και του κόσμου του πολιτισμού.

Με μοναδική αισθητική, φορέματα, υποδήματα και κοσμήματα που φιλοτέχνησαν από τη δεκαετία του 1960 έως και το 2020 οι σημαντικότεροι Ιταλοί σχεδιαστές μόδας, όπως Armani, Ferré, Prada, Valentino, Versace, Capucci, Dolce e Gabbana, Krizia, Gucci και Romeo Gigli, μάγεψαν τους επισκέπτες χάρη στο συνδυασμό διαχρονικής πολυτέλειας και ιστορίας.

Εξάλλου, σύμφωνα με τον κ. Κούκουλι, χάρη σε αυτόν τον πρωτότυπο διάλογο ανάμεσα στη μόδα και την πολιτιστική κληρονομιά, ανανεώνονται οι δεσμοί αιώνων και η φιλία ανάμεσα σε Ιταλία και Ελλάδα.