Μια ιστορία που χαρακτηρίζει την διπλωματία του 1914, ένα περιστατικό δολοφονίας που έγινε η σπίθα που πυροδότησε τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο και ένας δεκαεννιάχρονος επαναστάτης είναι το ιστορικό υπόβαθρο της παράστασης «Σεράγεβο 1914 – Μου είναι μικρός αυτός ο τάφος» που παρουσιάζεται στο Θέατρο Τ, σε μια διανομή πέντε ηθοποιών σε σκηνοθεσία του Θάνου Νίκα.
Μετά από την παρουσίαση του έργου στο Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος (στις 10-13 Μαΐου στο Μικρό Θέατρο Μονής Λαζαριστών), η ομάδα θεάτρου Ars moriendi theatre group μεταφέρει στη σκηνή του Θεάτρου Τ, από τις 30 Νοεμβρίου έως τις 11 Δεκεμβρίου, το έργο της Μπιλιάνα Σερμπλιάνοβιτς σε μετάφραση της Ισμήνης Ραντούλοβιτς.
Στην σχετική εκδήλωση της παράστασης στο Facebook βρήκα και παραθέτω εδώ τα ιστορικά στοιχεία: «Στις 28 Ιουνίου 1914 στο Σεράγεβο, που βρίσκεται υπό Αυστριακή κατοχή, ο δεκαεννιάχρονος Γκαβρίλο Πρίντσιπ δολοφονεί τον διάδοχο του Αυστρο-Ουγγρικού θρόνου Φραγκίσκο Φερδινάνδο και τη σύζυγό του Σοφία. Η πράξη του, γνωστή ως «η δολοφονία του Σεράγεβο», έγινε η σπίθα που πυροδότησε τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, τον πιο αιματηρό πόλεμο στην ιστορία του εικοστού αιώνα. Λόγω του νεαρού της ηλικίας του, ο Γκαβρίλο Πρίντσιπ καταδικάστηκε σε είκοσι χρόνια καταναγκαστικής εργασίας και πέθανε από φυματίωση τον Απρίλιο του 1918.
Μέσα από το έργο της Μπιλιάνα Σερμπλιάνοβιτς μεταφερόμαστε στο Σεράγεβο το 1914, τις φυλακές της Θεσσαλονίκης το 1917 και το φρούριο Τερεζίν στη σημερινή Τσεχία το 1918, παρακολουθώντας τον Γκαβρίλο Πρίντσιπ, τον άνθρωπο πίσω από τους αντιφατικούς χαρακτηρισμούς που του αποδόθηκαν (δολοφόνος, θύτης, θύμα, τρομοκράτης, ήρωας), τον άνθρωπο πίσω και πέρα από την πράξη της δολοφονίας, που απώτερο στόχο είχε την απελευθέρωση από την Αυστρία και τη δημιουργία γιουγκοσλαβικής δημοκρατίας.
Γκαβρίλο Πρίντσιπ. Ένα μπερδεμένο παιδί, θύμα του τόπου και του χρόνου. Ένα αλλοπαρμένο αγόρι που υποστήριζε με πάθος πως «εμείς πρέπει ή να πεθάνουμε στη ζωή ή να ζήσουμε στον θάνατο». Ευαίσθητος, συνεσταλμένος και ασθενικός, ο Γκαβράκο ήθελε να γίνει ήρωας, να μείνει στην ιστορία. Το «Σεράγεβο 1914 – Μου είναι μικρός αυτός ο τάφος» είναι η ιστορία του».
