Οταν ο φίλος Δημήτρης μου πρότεινε να ψάξω την ανοικτή βιβλιοθήκη Openbook, η αλήθεια είναι ότι η πρότασή του με ιντρίγκαρε διπλά. Πρώτον γιατί θεωρώ ότι το μέλλον του βιβλίου είναι ηλεκτρονικό και δεύτερον επειδή πάντοτε με γοήτευε η ιδέα του Ανοικτού Περιεχομένου (Creative Commons). Χωρίς δεύτερη σκέψη λοιπόν έστειλα μήνυμα στον Γιάννη Φαρσάρη, δημιουργό της πλατφόρμας. Η ιδέα της κουβέντας τού άρεσε και με συνοπτικές διαδικασίες την οργανώσαμε.
Γεννημένος στην Ιεράπετρα το 1973 και έχοντας σπουδάσει Επιστήμη Υπολογιστών στο Πανεπιστήμιο Κρήτης και Εκπαίδευση Ενηλίκων στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο, ο Γιάννης εργάζεται σήμερα ως καθηγητής πληροφορικής. Ζει στο Ηράκλειο και, όπως τονίζει, όλο του τον ελεύθερο χρόνο τον διαθέτει στη διερεύνηση των δυνατοτήτων της ανοικτής ψηφιακής λογοτεχνίας. Κάπως έτσι γεννήθηκε και η ιδέα του Openbook.
«Η ανοικτή βιβλιοθήκη Openbook είναι κατ' αρχάς ένας κατάλογος ελληνικών ψηφιακών βιβλίων που διανέμονται ελεύθερα και νόμιμα στο διαδίκτυο», μου εξηγεί. Σε αυτά περιλαμβάνονται κλασικά έργα ελεύθερα πνευματικών δικαιωμάτων (public domain), καθώς έχουν παρέλθει 70 χρόνια από τον θάνατο των δημιουργών τους. Τέτοια είναι, για παράδειγμα, τα έργα των Κωνσταντίνου Καβάφη, Κώστα Καρυωτάκη, Κωστή Παλαμά, Πηνελόπης Δέλτα, Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, Μαρίας Πολυδούρη, Γεωργίου Σουρή και Γεώργιου Βιζυηνού.
Παράλληλα, υπάρχουν και έργα εκατοντάδων σύγχρονων Ελλήνων συγγραφέων που έχουν επιλέξει να τα διαθέσουν ελεύθερα στο διαδίκτυο, σε μορφή e-book, υπό άδειες Creative Commons. «Την ίδια στιγμή, η ανοικτή βιβλιοθήκη προωθεί την ψηφιακή λογοτεχνία και την ανοικτή κουλτούρα, εκδίδοντας καινοτόμα συλλογικά και συνεργατικά e-books με ελεύθερη διανομή. Οποιοσδήποτε αναγνώστης μπορεί ελεύθερα να κατεβάσει στον υπολογιστή του τα έργα, αλλά και οποιoσδήποτε συγγραφέας μπορεί ελεύθερα να μας αποστείλει το ανοικτό e-book του για να το προσθέσουμε στον κατάλογο. Εν ολίγοις, βάζουμε τα βιβλία στην πρίζα και τα απελευθερώνουμε».
Συνεχίζοντας τη συζήτησή μας, ο Γιάννης αναφέρεται στα παραδείγματα συνεργατικότητας και συλλογικής ευφυΐας που έφερε στο προσκήνιο το διαδίκτυο: η εγκυκλοπαίδεια Wikipedia, το λειτουργικό σύστημα Linux, ο φυλλομετρητής Mozilla Firefox, οι τρισδιάστατοι εκτυπωτές RepRap. «Σε αυτό το πνεύμα, ξεκίνησε το 2009 η λειτουργία του ιστότοπου www.openbook.gr με τη συνεισφορά φίλων που συμμετείχαν στην αναζήτηση ελεύθερων ελληνικών ψηφιακών βιβλίων στο χάος του διαδικτύου».
