Πέτρος Κατσάκος

Όσα διαδραματίζονται τα τελευταία εικοσιτετράωρα στην Κύπρο έρχονται να επιβεβαιώσουν την άποψη πως στα «νησιά των θησαυρών» οι πλούσιοι γίνονται πλουσιότεροι και οι φτωχοί πληρώνουν τους φόρους.

Γιατί στο τέλος αυτής της σκληρής παρτίδας πόκερ που παίζεται στην τσόχα της Κύπρου το μόνο βέβαιο είναι πως ενώ κάποιοι θα τινάξουν την μπάνκα στον αέρα κάποιοι άλλοι θα κληθούν να πληρώσουν μέσω «φόρων» την συμμετοχή τους στο παιχνίδι. Σε ένα «παιχνίδι» που δομήθηκε τις τελευταίες δεκαετίες, χέρι χέρι από τραπεζίτες και πολιτικούς υπαλλήλους με βάση τον χρηματοπιστωτικό τομέα. Εκεί που το χρήμα κυριάρχησε εις βάρος της οικονομίας και η εισοδηματική λογική εις βάρος της παραγωγικής. Όλοι, ανεξάρτητα της θέλησής τους, έγιναν συμμέτοχοι αυτού του παιχνιδιού. Ακόμη και ίδιοι οι εργαζόμενοι, μέσω του ίδιου δανεισμού για να αντεπεξέλθουν στις απαραίτητες υποχρεώσεις τους, μέσω των αποθεματικών των ταμείων τους, που τοποθετούνται σε κάθε μορφής χρηματιστηριακά είδη, μέσω της όποιας περιουσίας διαθέτουν, η οποία υφίσταται τις διακυμάνσεις των τιμών των μετοχών του χρηματιστηρίου και των συναλλαγματικών ισοτιμιών. Δεν υπάρχει κανείς, άτομο ή θεσμικό υποκείμενο, που να ξέφυγε από αυτή την προδιαγεγραμμένη πορεία που κάποιοι χάραξαν για την Κύπρο.

Η αποικιοκρατία που κάποτε βγήκε από την εξώπορτα του νησιού ξαναμπήκε λίγα χρόνια μετά απ' το παράθυρο του χρηματοπιστωτικού συστήματος, προσφέροντας στους κατοίκους του ένα παράλληλο σύμπαν βασισμένο στην σιωπηρή παραδοχή ενός κοινού μυστικού. Η Κύπρος μετατράπηκε σε αλλοδαπό εκτροφείο αργούντων αποταμιευτών, εισοδηματιών και χρηματιστηριακών κερδοσκόπων. Μέχρι τη στιγμή που το «νησί των θησαυρών» μπαίνει στο στόχαστρο των ίδιων των εμπνευστών του.

Αν το καλοσκεφτούμε, αυτός καθαυτός ο όρος «φυγή κεφαλαίων» ρίχνει το βάρος στη χώρα που χάνει τα χρήματα ρίχνει το φταίξιμο στο θύμα και όχι στον κάτοχο του χρήματος. Κάθε φυγή κεφαλαίων εκτός Κύπρου δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι αντιστοιχεί σε μια ισοδύναμη εισροή κάπου αλλού. Το χρηματιστικό κεφάλαιο θα παραμείνει αλώβητο ταξιδεύοντας από νησί σε νησί αφήνοντας πίσω του κάποιους να πληρώσουν το ανθρώπινο κόστος της φτώχειας.

Υπάρχει καμία αμφιβολία για το ποιοι θα κληθούν να στηρίξουν το «Εθνικό Ταμείο Αλληλεγγύης» την δημιουργία του οποίου ψήφισε το βράδυ της Παρασκευής η Κυπριακή Βουλή; Ας γυρίσουμε λίγο πίσω και ας θυμηθούμε την δική μας «ειδική εισφορά αλληλεγγύης για την καταπολέμηση της ανεργίας», ποιοι κλήθηκαν να την πληρώσουν και που τελικά κατέληξαν τα 600 εκατ. ευρώ που συγκεντρώθηκαν τα δυο τελευταία χρόνια.

Η όψιμη ηθική ρητορεία του Βερολίνου και των Βρυξελλών δεν πρέπει να ξεγελά κανέναν. Οι πρόσφατες δημόσιες επικρίσεις του Σόϊμπλε κατά των φορολογικών παραδείσων εντός ΕΕ δεν σημαίνει φυσικά και την δέουσα χαλιναγώγηση του συστήματος. Λίγα μόλις χιλιόμετρα από την καρδιά της Ευρωπαϊκής Ένωσης το ίδιο σύστημα χαίρει άκρας υγείας και μεγαλώνει ταχύτατα έτοιμο να υποδεχτεί την φυγή κεφαλαίων από την Κύπρο. Διαδικασίες διόλου άγνωστες στους παροικούντες των Βρυξελλών καθώς σύμφωνα με έρευνα του Δικτύου Φορολογικής Δικαιοσύνης των ΗΠΑ (Tax Justice Network), που βασιζόταν σε έναν ευρύτερο ορισμό της

έννοιας «offshore», 99 από τις εκατό μεγαλύτερες εταιρείες της Ευρώπης χρησιμοποιούν ως σήμερα «υπεράκτιες» θυγατρικές στα «νησιά των θησαυρών».

Κύριο γνώρισμα αυτών των νησιών οι τράπεζες και οι παραλίες και όπως κυνικά επεσήμανε ο Σουηδός ΥΠΟΙΚ για την Κύπρο «τώρα που ο χρηματοπιστωτικός τομέας βρίσκεται σε πορεία κλεισίματος, δεν θα έχουν παρά μόνο τις παραλίες».

Η διαφορά όμως της κυπριακής περίπτωσης είναι πως στην οικονομική αυτή κουκίδα της ΕΕ εκτός από τράπεζες και παραλίες υπάρχει θαμμένος και ένας ενεργειακός θησαυρός. Ένας πλούτος που ήρθε να διαταράξει αίφνης την «πολιτική σταθερότητα» που διακρίνει όλα τα «νησιά των θησαυρών» και προσφέρεται ως εγγύηση στην εισροή κεφαλαίων. Μια πολιτική σταθερότητα που δεν τόλμησε να διαταράξει ούτε το κάποτε «σκληρό» ΑΚΕΛ ως τη στιγμή που υποχρεώθηκε εκ των πραγμάτων να διαχειριστεί τον νεοεισελθέντα παράγοντα της οικονομίας του νησιού.

Το άλλοτε «νησί των θησαυρών» κινδυνεύει σήμερα από την πειρατική λεηλασία όχι μόνο του χρηματοπιστωτικού του συστήματος αλλά κυρίως του εθνικού του πλούτου.

Οι πειρατές που επιστρέφουν σήμερα δεν θα αρκεστούν στο να ξεθάψουν και να πάρουν τον θησαυρό που για χρόνια έκρυβαν στις παραλίες του νησιού αλλά θα λεηλατήσουν και ότι άλλο βρουν σκάβοντας τα σωθικά του τόπου αυτού.