Φώφη Γιωτάκη

Η εικόνα χιλιάδων μελών της Εθνικής Φρουράς , να συνωστίζονται στο Καπιτώλιο προκειμένου να διασφαλίσουν ότι η τελετή της ορκωμοσίας δεν θα διακοπεί άδοξα από μία ένοπλη εισβολή υποστηρικτών του Τραμπ, οι πληροφορίες για ενδελεχή έλεγχο των φρονημάτων των στρατιωτών – στήριξαν ή όχι το εκλογικό αποτέλεσμα ; – από την CIA, δίνει το μέτρο των δυσκολιών που θα έχει να αντιμετωπίσει η νέα Διοίκηση των ΗΠΑ: για να παίξει ο πρόεδρος τον «παραδοσιακό» ρόλο του πλανητάρχη, πρέπει να έχει κλεισμένα τα εσωτερικά μέτωπά του. Ο Μπάιντεν δεν τα έχει – με τον κορωνοϊό να σκοτώνει καθημερινά χιλιάδες Αμερικανούς, με τον «ιό Τραμπ» να έχει χτυπήσει πολλά εκατομμύρια Αμερικανών, με την οικονομία να χρειάζεται πολλαπλά πακέτα στήριξης , τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά.

Ο Μπάιντεν πρέπει πρώτα να ενώσει την κοινωνία που τον ανέδειξε πρόεδρο – και στην συνέχεια να επιδιώξει να παίξει τον ρόλο του ηγεμόνα της παγκόσμιας σκηνής. Είναι προφανές ότι οι Αμερικανοί έχουν μία παραδοσιακή έφεση στην διαχείριση των συμβόλων – και έτσι μπορεί κανείς να στοιχηματίσει ότι οι συμβολισμοί θα είναι οι «σωστοί» στην τελετή της ορκωμοσίας, αλλά η επόμενη μέρα παραμένει ένα δύσκολο στοίχημα.

Κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει σήμερα πότε οι ΗΠΑ θα ξεπεράσουν το τραύμα Τραμπ. Οι πρώτες επιλογές του κ. Μπάιντεν – όπως η transgender στο υπουργείο Υγείας – προφανώς δεν παραπέμπουν σε έναν καθησυχασμό της συντηρητικής Αμερικής, που είδε τον δισεκατομμυριούχο πρώην πρωταγωνιστή σε ριάλιτι σόου, ως τον Νο 1 αντισυστημικό πολιτικό της υπερδύναμης.

Ο κ. Μπάιντεν – όπως και η αντιπρόεδρος Καμάλα Χάρις – έχουν μπροστά τους τοίχους, τους οποίους πρέπει να τρυπήσουν, προκειμένου να έχουν τα χέρια τους ελεύθερα, ώστε να παίξει η Αμερική ξανά τον παραδοσιακό της ρόλο. Μπορεί η Ευρώπη να περιμένει τις εξελίξεις στο εσωτερικό , αμερικανικό ντέρμπι; Μάλλον όχι.

Η προεδρία Τραμπ, που ήλθε αναπάντεχα – πήρε λιγότερες ψήφους από την Χίλαρι Κλίντον στις εκλογές του 2016 – θα έπρεπε να είχε λειτουργήσει ως συναγερμός για την Ενωμένη Ευρώπη: Η αδυναμία των ΗΠΑ να παίξουν τον παραδοσιακό τους ρόλο , θα έπρεπε να είχε λειτουργήσει ως ένας μοχλός για την εμβάθυνση της ευρωπαϊκής ενοποίησης – κάτι που δεν συνέβη.

Όμως, τα παθήματα πρέπει να γίνονται μαθήματα. Ήδη, ακούγονται φωνές στην Ευρώπη για την ανάγκη της «ενηλικίωσης» της Ευρώπης , που θα πρέπει να αναζητήσει μία πιο αυτόνομη σχέση με τις ΗΠΑ, προκειμένου να γλυτώσει – τουλάχιστον οι μεγάλες χώρες, που δίνουν τον τόνο σε όλες τις περιστάσεις – από την εκλογή ηγεσιών που θα παραπέμπουν στον Ντόναλντ Τραμπ και ό,τι θα συνεπάγεται κάτι τέτοιο για το μέλλον του κοινού ευρωπαϊκού σπιτιού.

Στην χώρα μας, τα γκάλοπ δείχνουν ότι η ελληνική κοινωνία διαβλέπει σε μεγάλα ποσοστά ότι μέσα στην επόμενη πενταετία θα δούμε ενδεχομένως σκηνές ανάλογες με εκείνες της εισβολής στο Καπιτώλιο. Η αλήθεια είναι ότι ζήσαμε - κατ΄ αναλογία - ανάλογα περιστατικά το «οργισμένο» 2012, λόγω των Μνημονίων. Ωστόσο, ισχύει για εμάς, όπως και για τις ΗΠΑ, άλλωστε, το τζεΐμσμποντικό ρητό «ποτέ μην λες ποτέ»…