Πολιτικές ιστορίες από την Παλιά Αθήνα: Πωλείται πολιτικό φρόνημα εις τιμήν ευκαιρίας...

Με αυτές τις διαχρονικές αλήθειες και αξίες επιχειρηματολογούσαν καθημερινά στα καφενεία. Με αυτές τις διαπιστώσεις σφυρηλατείτο το «πολιτικό φρόνημα» εκείνα τα χρόνια...

Συνεχίζουμε και σήμερα τις αναρτήσεις στη νέα μας επίκαιρη στήλη ΚΑΛΟ ΒΟΛΙ. Η στήλη αυτή θα μας συντροφεύσει σε όλη την προεκλογική περίοδο και θα περιλαμβάνει κείμενα από τα εκλογικά των παλιών χρόνων (1864-1940).

«Καλό Βόλι» Είναι μια φράση που αρχικά χρησιμοποιούσαν ως ευχή οι αγωνιστές στην επανάσταση του 1821 για εύστοχη βολή κατά του τυράννου. Μετά το 1864 χρησιμοποιείται μεταφορικά ως ευχή για εύστοχη πολιτική επιλογή μπροστά στις εκλογικές κάλπες.

ΚΑΛΟ ΒΟΛΙ είναι τέλος και ο τίτλος του νέου επίκαιρου βιβλίου του Αθηναιογράφου και συνεργάτου μας Θωμά Σιταρά, που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις ΜΙΝΩΑΣ, και ο οποίος βεβαίως θα επιμελείται του υλικού.


«Η χήρα Κουτζαμάνη, η οποία διαθέτει τριάκοντα, πιθανόν και περισσότερα σφαιρίδια, εις ορεινόνΔήμον της Ελλάδος, θα έσχιζε τα ρούχα της, πληροφορουμένη ότι γαμβρός τις εις την πόλιν μας ετόλμησε να έχηαντίθετονπολιτικόν φρόνημα προς τον πεθερόν του.

Τα ιερά και τα όσια της ελληνικής παραδόσεως παραδίδονται εις τους σκύλους, όταν μέλος ελληνικής οικογενείας απειθήση προς το πολιτικόν της φρόνημα, και κατά πάσαν πιθανότητα ο πρώτος άνθρωπος τον οποίον θ’ αφώρισεν η εκκλησία, θα ήταν ο διαφωνήσας πολιτικώς προς την οικογένειάν του.

Περί της σπουδαιότητος του θέματος μου ωμίλησε χθες, εκτενώς, η πεθερά μου, η οποία εδήλωσε κατηγορηματικώς:

-Δεν θα είνε πεθερός άξιος του ονόματός του αυτός ο κύριος, αν δεν επιμείνη μέχρι τέλους. Ή ο γαμπρός του θα συμμερισθή το πολιτικόν του φρόνημα, ή πρέπει να μη του δώση την κόρην του και την προίκα της! Αρκετούς άλλους κινδύνους διατρέχει η ελληνική οικογένεια, ώστε να μη της χρειάζεται και ο κίνδυνος από την πολιτικήνδιαφωνίαν.

Εκτύπησε δε αυστηρώς τον πόδα της και προσέθεσεν:

-Εις την οικογένειαν ένας θα διατάσση και οι άλλοι θα υπακούουν. Είνε αδύνατον να ευημερήση η οικογένεια, όταν διατάσσουν όλοι και δεν υπακούει κανείς.

Το κεραυνοβόλον βλέμμα της εζήτησε το ιδικόν μου και ηρώτησε:

-Σύμφωνοι;

-Συμφωνότατοι, ετραύλισα.

-Ποιόν λοιπόν, θα ψηφίσης εις τας εκλογάς;

-Τον ΤσινΤσων (σ.σ. γραφική προεκλογική φιγούρα εκείνης της εποχής. Διεκδικούσε τη Δημαρχία της Αθήνας).

Την απάντησίν της δεν ήκουσα, διότι ετράπην εις φυγήν. Όταν έφθασα ασθμαίνων εις το καφενείον, συζητούσαν το ίδιον θέμα. Ένας διατάσσει εις την οικογένειαν και οι λοιποί υπακούουν. Είνε δυνατόν ποτέ ένας υποψήφιος να μην έχη αξιώσεις εφ’ ολοκλήρου της οικογενείας; Να ερωτά κανείς με ποιόν είνε οι Θορυβοπουλαίοι και να δίδεται η απάντησις, ότι οι μισοί Θορυβοπουλαίοιείνε κυβερνητικοί, οι δε άλλοι μισοί αντιπολιτευόμενοι;

Τι γίνεται τότε η αξιοπρέπεια της οικογενείας; Τι θα πή ο κόσμος και τι οι υποψήφιοι; Με τι πρόσωπον θα ενατενίση την κοινωνίαν ένας οικογενειάρχης; Εις πασαν στιγμήν θα ειμπορή να του είπη κανείς εις το καφενείον και με το δίκηο του «Σας, κύριε, δεν σας ακούνε τα ίδια τα παιδιά σας και θέλετε να έχετε γνώμην επί της πολιτικής καταστάσεως της χώρας μας;»

Και η οικογενειακή πολιτική διάστασις δεν συμβάλλει μόνον εις την απώλειαν της αξιοπρέπειας της οικογενείας, αλλά και εις την μείωσιν των καλώς εννοουμένων συμφερόντων της. Διότι η οικογένεια δεν είνε μόνον τυχαίον άθροισμα αισθημάτων, αλλά και καλλιεργημένη κερδοσκοπική επιχείρησις, ταυτόσημος ένωσις κοινών συμφερόντων και από κοινού υπεράσπισις τούτων.

Όσον και αν εψαλλιδίσθησαν τα δικαιώματα του παλαιοκομματισμού, φεύ, η κοινωνία απέμεινε πάντοτε Κόμμα, πολιτική οργάνωσις εις την οποίαν τον αδιαμφισβήτητονρόλον της εξακολουθεί να παίζη η οικογένεια και προ παντός η πολυάριθμος οικογένεια, και μάλιστα η «καλή οικογένεια»

Όσα περισσότερα μέλη αριθμεί μία οικογένεια, τόσους περισσότερους ψήφους διαθέτει, και οι ψήφοι είνεεκλογικόνκεφάλαιον, και χωρίς εκλογικόνκεφάλαιον, αδύνατον να έλθη κανείς εις αυτόν τον κόσμον, εις τον οποίον έρχεται χωρίς υποκάμισον.

Πώς να μη λεχθή επομένως αντάρτης, το απειθαρχούν εκείνο μέλος της οικογενείας, το οποίον ομιλεί εις το καφενείον υπέρ της μεγαλοφυϊας του τάδε έλληνοςπολιτευομένου, ενώ τα λοιπά μέλη της οικογενείας, με τον αρχηγόν των επί κεφαλής, διαμφισβητούν την μεγαλοφυϊανταύτην, αφού την ανεύρον εις άλλην πολιτευομένηνπροσωπικοτήτα;

Μία οικογένεια, και είπομεν μία «καλή οικογένεια», έχει ιδανικά και συμφέροντα, έχει υιούς, ανεψιούς, αδελφούς, ενώ το κράτος έχει θέσεις και υποθέσεις. Βεβαίως σήμερα δεν παύονται πλέον οι υπάλληλοι, διότι προώδευσεκαταπληκτκώς το ελληνικόνβασίλειον, αλλά δεν σημαίνει, ότι και δεν διορίζονται. Μεγάλαι ανορθώσεις εγένοντο, αλλά πάντοτε το κράτος προβαίνει εις προμηθείας και ταύτας τας ενεργούν οι πολίται...

Διά τούτο ζωηρά ήταν η αγανάκτησις και εις το καφενείον κατά του αντάρτου, ο οποίος διεφώνησε πολιτικώς μετά του πεθερού του. «Εν τούτοις μίαν δικαιολογίαν θα ηδύνατο να είχεν η ανταρσία αυτή, οπόταν την επιβάλλουν αποκλειστικώς λόγοι οικογενειακών συμφερόντων» μου είπε σοφός τις συζητητής. Και μου εξήγησε:

-Συμβαίνει κάποτε, μία οικογένεια να έχη ανάγκην και των δύο πολιτευομένων κομμάτων, οπότε ο οικογενειάρχης δύναται να συγκατανεύση εις τον πολιτικόνχωρισμόν της οικογενείας.

-Αλλ’ εις την περίστασιν αυτήν τί γίνεται η οικογενειακή αξιοπρέπεια, παρετήρησα. Δεν μειούται;

-Όχι, διότι πάντως ένα από τα δύο κόμματα θα έλθη εις την αρχήν, ήταν η σοφή απάντησις».

(«Καιροί», 1915, «Ο Πολυντώρ»)

Διαβάστε περισσότερα για την Παλιά Αθήνα στο www.paliaathina.com