Απόστολος Δοξιάδης: Γιατί η Ελλάδα δεν πρέπει να παραδώσει τους οκτώ Τούρκους στον Ερντογάν

Σε άρθρο του στην αμερικανική εφημερίδα Wall Street Journal, ο Απόστολος Δοξιάδης εξηγεί γιατί δεν πρέπει η Ελλάδα να εκδώσει τους οκτώ Τούρκους αξιωματικούς που έφτασαν στη χώρα μας μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου 2016.

Μεταξύ άλλων, επιχειρηματολογώντας υπέρ της μη έκδοσης των «οκτώ», ο γνωστός συγγραφέας αναφέρει το παράδειγμα της Σουηδίας, η οποία αρνήθηκε να υπακούσει στα κελεύσματα της Άγκυρας, επικαλούμενη το γεγονός ότι το καθεστώς Ερντογάν δεν μπορεί να διασφαλίσει τις συνθήκες μιας δίκαιης δίκης.

Ο κ. Δοξιάδης κάνει επίσης επίκληση στη Δημοκρατία, θυμίζοντας ότι αυτή γεννήθηκε στη χώρα μας, και αναφέρεται στις κόκκινες γραμμές, τις οποίες συχνά-πυκνά επικαλείται ο Αλέξης Τσίπρας, λέγοντας ότι δεν θα τις διαβεί. Στην περίπτωση των «οκτώ», ωστόσο, όπως επισημαίνει, ισχύει κάτι διαφορετικό: «Αν η Ελλάδα αποφασίσει τελικά να εκδώσει τους οκτώ Τούρκους αξιωματικούς, θα έχει διαβεί μια πολύ μεγάλη κόκκινη γραμμή. Μεγάλη, γιατί διαχωρίζει τη δημοκρατία από τον αυταρχισμό. Και κόκκινη από το αίμα οκτώ νέων ανθρώπων».

Ακολουθεί το άρθρο του συγγραφέα Απόστολου Δοξιάδη, με τίτλο «Το Πραξικόπημα στην Τουρκία και το Ευρωπαϊκό Κράτος Δικαίου»:

H επείγουσα διαταγή από τον διοικητή τους ήταν «να παραλάβουν τραυματίες από μια «έκτακτη κατάσταση στο κέντρο της Κωνσταντινούπολης», όπως τους περιγράφηκε. Όμως, καθώς τα πληρώματα των τριών ελικοπτέρων Black Hawk πλησίαζαν τη Λεωφόρο Βατάν, δέχθηκαν πυρά από το έδαφος, με τέτοια ένταση που μόνο ένα από τα τρία μπόρεσε να προσγειωθεί και να περισυλλέξει τραυματίες. Στη συνέχεια, και τα τρία κατευθύνθηκαν στην εγγύτερη βάση του Τοπκουλέ.

Από εκεί ήρθαν σε επαφή με τον διοικητή τους που τους είπε να παραμείνουν στο Τοπκουλέ μέχρι νεοτέρας, καθώς η κατάσταση στη βάση τους ήταν «ανασφαλής», όπως τους είπε. Λίγο αργότερα, η βάση του Τοπκουλέ δέχθηκε επίθεση από την αστυνομία. Πολλά πυρά κατευθύνονταν κατά των ελικοπτέρων. Οκτώ από τους αξιωματικούς των τριών ελικοπτέρων Black Hawk της προηγούμενης αποστολής ανέβηκαν σε ένα από αυτά και πέταξαν μέχρι ένα κοντινό δάσος, όπου προσγειώθηκαν και άρχισαν να αναζητούν ειδήσεις στα iPad τους. Ήταν η νύχτα της 15ης προς 16η Ιουλίου. Ένα πραξικόπημα ήταν εν εξελίξει, αυτό ήταν σαφές. Αλλά οι αξιωματικοί βρίσκονταν σε κενό πληροφορίας. Τους ήταν ασαφές τι θέση είχε η προηγούμενη αποστολή τους μέσα στην εξέλιξη των γεγονότων της βραδιάς.

Παρά τις επανειλημμένες απόπειρες, δεν μπορούσαν να επικοινωνήσουν ξανά ούτε με τον διοικητή, αλλά ούτε και με τον υποδιοικητή τους, για να πάρουν εντολές ή έστω να τους εξηγηθεί τι συμβαίνει. Έπειτα, άρχισαν να βλέπουν στα iPad τους τις σκηνές από το κέντρο της Πόλης, όπου «αγανακτισμένοι πολίτες» έκαναν επιθέσεις εναντίον στρατιωτών και αξιωματικών, λιντσάροντας και σε πολλές περιπτώσεις σκοτώνοντάς τους. Πήραν την απόφαση να φύγουν. Διάλεξαν την Ελλάδα γιατί, όπως είπαν «είναι ευρωπαϊκή χώρα».

Άκουσα αυτή την ιστορία από τους ίδιους, μέσω του δικηγόρου τους, από το κρατητήριο όπου βρίσκονται. Για τους οκτώ Τούρκους αξιωματικούς που ήρθαν στην Ελλάδα, όπως και για εκατοντάδες άλλους Τούρκους πολίτες που ζήτησαν άσυλο σε χώρες της ΕΕ από τον Ιούλιο και μετά, η έννοια «ευρωπαϊκό» αντιπροσωπεύει κυρίως ένα σύνολο αξιών. Οι Τούρκοι αξιωματικοί είχαν την ελπίδα ότι στην Ελλάδα, δηλαδή σε μια ευρωπαϊκή χώρα, θα μπορούσαν να βρουν κάποια ασφάλεια.

Το πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου απέτυχε. Το καθεστώς Ερντογάν από τότε καταδιώκει, συλλαμβάνει, εκκαθαρίζει και τιμωρεί, όχι μόνο τους πραξικοπηματίες, αλλά και οποιονδήποτε θεωρεί εχθρό του. Μέσα στις διώξεις αυτές, συμπεριλαμβάνονται και οι αιτήσεις έκδοσης όσων φυγάδων βρίσκονται σε ευρωπαϊκές χώρες. Η πρώτη χώρα που αρνήθηκε τα αιτήματα έκδοσης Τούρκων ικετών ήταν η Σουηδία, που έστειλε προς όλες τις κατευθύνσεις ένα ισχυρότατο μήνυμα: μια δημοκρατία δεν εκδίδει ανθρώπους σε μια χώρα όπου έχει καταλυθεί το κράτος δικαίου, και όπου δεν υπάρχει η παραμικρή εγγύηση δίκαιης δίκης. Το μήνυμα της Σουηδίας δυστυχώς δεν έφτασε ως την Ελλάδα.

Την επομένη μέρα της άφιξης των οκτώ Τούρκων αξιωματικών στην Αλεξανδρούπολη, όπου τέθηκαν υπό κράτηση, ο κ. Ερντογάν δήλωσε ότι «ο πρωθυπουργός της Ελλάδας με διαβεβαίωσε ότι οι φυγάδες θα εκδοθούν». Ο κ. Τσίπρας δεν διέψευσε ποτέ αυτή τη δήλωση. Σε δημόσιο σχολιασμό του ζητήματος της έκδοσης των αξιωματικών από την Ελλάδα, ο Τούρκος υπουργός εξωτερικών τους χαρακτήρισε «οι οκτώ προδότες», τερματίζοντας έτσι κάθε ψευδαίσθηση ότι οι άνθρωποι αυτοί θα μπορούσαν να τύχουν δίκαιης δίκης στη χώρα τους.

Αργότερα, τον Σεπτέμβριο, ο κ. Τσίπρας δήλωσε χαμογελαστός, παρουσία του κ. Ερντογάν, ότι «οι πραξικοπηματίες δεν είναι ευπρόσδεκτοι στην Ελλάδα». Σε μια σωστά λειτουργούσα δημοκρατία, η ενδοτικότητα του κ. Τσίπρα στον κ. Ερντογάν θα ήταν απλώς απεχθής, μια απροκάλυπτη προσπάθεια να κερδίσει προσωπική εύνοια, εις βάρος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Αλλά στη σημερινή Ελλάδα τέτοιες συμπεριφορές προκαλούν έντονη ανησυχία. Η κυβέρνηση συνασπισμού του κόμματος του ΣΥΡΙΖΑ,  που υποτίθεται ότι ανήκει στη ριζοσπαστική αριστερά, και του υπερεθνικιστικού, δεξιού ΑΝΕΛ, τον τελευταίο καιρό φλερτάρει επικίνδυνα με αυταρχικές συμπεριφορές. Ανάμεσά σε αυτές είναι ότι προσπάθησε πρόσφατα με ένα νέο νόμο να ελέγξει τα τηλεοπτικά μέσα, ενώ δυο από τις παλαιότερες, ιστορικές δημοκρατικές εφημερίδες (Το Βήμα και Τα Νέα), που ασκούν σκληρή κριτική στην κυβέρνηση, υφίστανται οικονομικό στραγγαλισμό από ένα τραπεζικό σύστημα που σε μεγάλο βαθμό ελέγχεται από το κράτος.

Οι δηλώσεις του κ. Τσίπρα και της κυβέρνησής του σε σχέση με τους οκτώ αξιωματικούς είναι σε αντίθεση με την ελληνική νομοθεσία, σύμφωνα με την οποία αρμόδια για να αποφασίσουν για την έκδοση είναι μόνο τα δικαστήρια. Και πράγματι, στο Εφετείο υπήρξαν αποφάσεις κατά της έκδοσης βασισμένες ακριβώς στο επιχείρημα ότι στην Τουρκία δεν υπάρχει η δυνατότητα σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και δίκαιης δίκης, καθώς και στο γεγονός ότι γίνονται βασανιστήρια. Με αυτά και μόνο τα επιχειρήματα, μια τέτοια υπόθεση φυσιολογικά λήγει, ανεξαρτήτως των κατηγοριών κατά των εκζητουμένων. Όμως, ο εισαγγελέας Εφετών έκανε έφεση στις αποφάσεις μη έκδοσης.

Και τώρα, από την Τρίτη, η υπόθεση θα κριθεί στον Άρειο Πάγο, ένα δικαστήριο του οποίου η διορισμένη από την κυβέρνηση πρόεδρος απασχόλησε πρόσφατα τη δημοσιότητα με την απόπειρα να παρατείνει τη θητεία της για άλλα τρία χρόνια, καθώς και με τη δημιουργία μιας νέας Ένωσης Ανωτάτων Δικαστικών, με την ίδια ως πρόεδρο. Τα μόνα στοιχεία που προσκομίζει το τουρκικό κράτος κατά των οκτώ αξιωματικών είναι μια σειρά τηλεφωνικών κλήσεων που έκαναν οι αξιωματικοί προς τον υποδιοικητή τους από το Τοπκουλέ, ο οποίος στη συνέχεια συνελήφθη και κατηγορείται ως πραξικοπηματίας. Τα τηλεφωνήματά τους δεν απαντήθηκαν. Οι αξιωματικοί αιτιολογούν τις απόπειρές τους να έρθουν σε επαφή μαζί του εκείνο το βράδυ ως τη φυσική αντίδρασή τους ως στρατιωτικών: τηλεφωνούσαν στον άμεσο προϊστάμενό τους για να πάρουν εντολές πως να ενεργήσουν, μέσα στο χάος της βραδιάς του πραξικοπήματος.

Νιώθω ιδιαίτερα περήφανος που η δημοκρατία γεννήθηκε στην πόλη μου, την Αθήνα. Όμως το αγαπημένο μου πρόσωπο από την αρχαιότητα είναι μια Θηβαία, δηλαδή η Αντιγόνη, δηλαδή μια γυναίκα που πλήρωσε με τη ζωή της την υπεράσπιση του Δικαίου. Ευτυχώς, οι τίμιοι Έλληνες δικαστές -αντίθετα από κάποιους σημερινούς Τούρκους συναδέλφους τους- δεν χρειάζεται να φτάσουν στα άκρα που έφτασε η Αντιγόνη για το δίκιο. Αλλά χρειάζονται ηθική στήριξη, ώστε να μπορέσουν να κωφεύσουν στις απειλητικές φωνές της εξουσίας, και να ακούσουν τη συνείδησή τους. Του κ. Τσίπρα του αρέσει να μιλά για «κόκκινες γραμμές» τις οποίες δεν πρόκειται να προσπεράσει. Αν όμως η Ελλάδα αποφασίσει τελικά να εκδώσει τους οκτώ Τούρκους αξιωματικούς, θα έχει διαβεί μια πολύ μεγάλη κόκκινη γραμμή. Μεγάλη, γιατί διαχωρίζει τη δημοκρατία από τον αυταρχισμό. Και κόκκινη από το αίμα οκτώ νέων ανθρώπων».