Στρατηγικής σημασίας η αξιολόγηση των διοικητικών συμβουλίων στη σύγχρονη εταιρική διακυβέρνηση

Η ευελιξία και η προσαρμοστικότητα της διοίκησης είναι οι πιο κρίσιμοι παράγοντες για τη βιωσιμότητα και την αποδοτικότητα των οργανισμών. Το διοικητικό συμβούλιο καλείται να αποφασίζει με διορατικότητα, επιχειρησιακή ευελιξία και να λαμβάνει τεκμηριωμένες αποφάσεις υπό αυστηρή εποπτεία. Η αξιολόγησή του ΔΣ, μέσω αντικειμενικών ποσοτικών και ποιοτικών εργαλείων, ενισχύει τη διαφάνεια, βελτιώνει την εσωτερική λειτουργικότητα και υποστηρίζει μακροπρόθεσμο σχεδιασμό. Η τακτική αυτοαξιολόγηση και η συνεργασία με εξωτερικούς αξιολογητές προάγουν τη συνεχή βελτίωση, ενώ η μετατροπή των ευρημάτων σε δράσεις διασφαλίζει ουσιαστικά, βιώσιμα μακροχρόνια αποτελέσματα. Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο της Ρεβέκκας Πιτσίκα 

«Στο σύγχρονο επιχειρηματικό και οργανωτικό περιβάλλον, η ευελιξία και η ικανότητα προσαρμογής στις διαρκώς μεταβαλλόμενες συνθήκες της αγοράς αναδεικνύονται σε θεμελιώδεις παράγοντες για τη διασφάλιση της αποδοτικότητας και της βιώσιμης ανάπτυξης. Η εναρμόνιση με τις εξελίξεις στη διοικητική επιστήμη και την εταιρική διακυβέρνηση καθίσταται κρίσιμος μοχλός προόδου. Στον πυρήνα κάθε επιτυχημένης στρατηγικής βρίσκεται το Διοικητικό Συμβούλιο, το οποίο διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στον σχεδιασμό, την εποπτεία και την ενίσχυση της συνολικής απόδοσης ενός οργανισμού. Σήμερα, τα συμβούλια καλούνται να ανταποκρίνονται σε αυξημένες απαιτήσεις που περιλαμβάνουν στρατηγική διορατικότητα, επιχειρησιακή ευελιξία και τεκμηριωμένη λήψη αποφάσεων, υπό την αυστηρή εποπτεία των μετόχων, των ρυθμιστικών αρχών και της κοινωνίας των πολιτών.

Ένα ισχυρό και αντικειμενικό πλαίσιο αξιολόγησης ενδυναμώνει τη λειτουργία του Διοικητικού Συμβουλίου, ενισχύει τη διαφάνεια, διευκολύνει τον μακροπρόθεσμο σχεδιασμό και υποστηρίζει την ανάπτυξη ηγετικών προτύπων υψηλής απόδοσης. Η αξιολόγηση παύει πλέον να αποτελεί μία τυπική υποχρέωση και εξελίσσεται σε ουσιαστική διαδικασία ευθυγράμμισης της διοίκησης με τις στρατηγικές προτεραιότητες του οργανισμού. Η εμπεριστατωμένη αξιολόγηση των μελών και της λειτουργίας ενός Διοικητικού Συμβουλίου ενισχύει την αποτελεσματικότητα της στρατηγικής εποπτείας. Τα συμβούλια που επιδεικνύουν προσανατολισμό στο μέλλον ενσωματώνουν στις διαδικασίες τους τις αρχές της βιωσιμότητας, της εταιρικής υπευθυνότητας και της υπεύθυνης διακυβέρνησης, με γνώμονα τα πρότυπα ESG (Περιβάλλον, Κοινωνία, Διακυβέρνηση).

Δύο βασικές διαστάσεις κυριαρχούν στις σύγχρονες προσεγγίσεις αξιολόγησης:
• Στρατηγική Συνεισφορά: Τα μέλη καλούνται να προσφέρουν ουσιαστική καθοδήγηση στην κατανομή πόρων και στην ανάδειξη αναπτυξιακών ευκαιριών. Η αξιολόγηση με αντικειμενικά και ποσοτικά εργαλεία, όπως οι πίνακες στρατηγικής απόδοσης, προσφέρει σαφή εικόνα της προστιθέμενης αξίας του συμβουλίου.
• Εσωτερική Λειτουργικότητα: Η αποδοτική λειτουργία προϋποθέτει ξεκάθαρους ρόλους, θεσμική συνοχή, αμοιβαία εμπιστοσύνη και αποτελεσματική επικοινωνία. Παράμετροι όπως το ύφος συνεργασίας και η ποιότητα των διαπροσωπικών σχέσεων εντός του συμβουλίου αξιολογούνται με εξειδικευμένες ποιοτικές μεθόδους

Η τακτική επανεξέταση της λειτουργίας του Διοικητικού Συμβουλίου επιτρέπει την έγκαιρη αναγνώριση αδυναμιών και την εφαρμογή διορθωτικών παρεμβάσεων, πριν οι δυσλειτουργίες αποκτήσουν συστημικό χαρακτήρα. Η συνεχής αξιολόγηση συνιστά αναπόσπαστο πυλώνα μιας δυναμικής εποπτείας, ενισχύοντας τον οργανωσιακό αναστοχασμό, την καλλιέργεια ηγετικών δεξιοτήτων και τη διαρκή ενίσχυση της λογοδοσίας.

Η συστηματική συγκέντρωση και ανάλυση δεδομένων προσφέρει τη δυνατότητα παρακολούθησης της προόδου σε βάθος χρόνου και ευνοεί τη διαμόρφωση στρατηγικών μάθησης και εξέλιξης. Ιδιαίτερη έμφαση δίδεται σε κρίσιμους τομείς, όπως:
• Η αποτελεσματικότητα των συνεδριάσεων
• Η συνθετική ισορροπία του συμβουλίου (διαφορετικότητα, εμπειρία, δεξιότητες)
• Η ποιότητα της διασύνδεσης μεταξύ διοίκησης και συμβουλίου
Η συνεργασία με εξωτερικούς συντονιστές προσφέρει ουσιαστική προστιθέμενη αξία, εξασφαλίζοντας αντικειμενικότητα και αναδεικνύοντας περιοχές βελτίωσης χωρίς την επιβάρυνση εσωτερικών προκαταλήψεων ή ισορροπιών

Η αυτοαξιολόγηση αποτελεί τον θεμέλιο λίθο κάθε προγράμματος ανάπτυξης συμβουλίου. Παρέχει τη δυνατότητα εσωτερικού αναστοχασμού και ενθαρρύνει τα μέλη να επανεκτιμήσουν, με ειλικρίνεια και υπευθυνότητα, τη συνεισφορά τους σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο. Οι πλέον επιτυχημένες προσεγγίσεις περιλαμβάνουν την ενσωμάτωση ανατροφοδότησης από συναδέλφους, διοικητικά στελέχη και εξωτερικούς stakeholders, εξασφαλίζοντας πολυφωνία, ισορροπία και εγκυρότητα. Οι εξωτερικοί αξιολογητές συμβάλλουν με ανεπηρέαστη οπτική, εντοπίζοντας “τυφλά σημεία” και προσφέροντας τεκμηριωμένες εισηγήσεις, ιδίως σε περιβάλλοντα όπου επιδιώκεται η ευθυγράμμιση με διεθνή πρότυπα και βέλτιστες πρακτικές.

Η πραγματική αξία κάθε αξιολόγησης αναδεικνύεται όταν τα ευρήματα μετασχηματίζονται σε συγκεκριμένες, μετρήσιμες ενέργειες. Η ανοιχτή συζήτηση γύρω από τα αποτελέσματα, η αναγνώριση επιτευγμάτων και η εστίαση σε τομείς προς βελτίωση δημιουργούν ένα περιβάλλον μάθησης και εξέλιξης. Συχνά, μέσα από τη διαδικασία αναδεικνύονται ανάγκες για νέα προσόντα, στοχευμένη κατάρτιση ή ανασχεδιασμό της σύνθεσης του συμβουλίου. Η διαφάνεια στη διαχείριση της αξιολόγησης ενισχύει την εμπιστοσύνη των μετόχων και των ενδιαφερόμενων μερών, αποτυπώνοντας μια γνήσια δέσμευση για διακυβέρνηση υψηλής ποιότητας.

Οι σύγχρονες αξιολογήσεις Διοικητικών Συμβουλίων αναδεικνύονται σε θεμέλιο λίθο της αποδοτικής και υπεύθυνης διακυβέρνησης. Μέσα από συστηματική, τεκμηριωμένη και στρατηγικά ευθυγραμμισμένη αξιολόγηση, τα συμβούλια αποκτούν τη διαύγεια και το δυναμισμό που απαιτούνται για να ανταποκριθούν στις προκλήσεις ενός σύνθετου και ταχέως μεταβαλλόμενου περιβάλλοντος. Καθώς οι προσδοκίες των ενδιαφερομένων μερών εξελίσσονται και τα πρότυπα διακυβέρνησης γίνονται ολοένα και πιο απαιτητικά, η επένδυση σε διαδικασίες αξιολόγησης δεν αποτελεί απλώς βέλτιστη πρακτική· συνιστά στρατηγική αναγκαιότητα».

• Η Ρεβέκκα Πιτσίκα είναι CEO της εταιρείας We-R-Holding