Στο μικροσκόπιο οι φυλακές της Κύπρου μετά από καταγγελίες για βιασμούς, βασανιστήρια και ναρκωτικά

Εδώ και τρεις ημέρες ο Γενικός Εισαγγελέας της Κύπρου έχει στα χέρια του, την επιστολή - καταγγελία, της δικηγόρου Λητούς Καριόλου, η οποία εκπροσωπεί κατάδικο που υπέστη, σύμφωνα με τους ισχυρισμούς του, αλλεπάλληλους βιασμούς στις Κεντρικές Φυλακές στη Λευκωσία. Η ίδια επιστολή, κοινοποιήθηκε και στον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας και την αποκαλύπτει η κυπριακή ιστοσελίδα Cyprus Times.

Παρά τα όσα ανατριχιαστικά καταγράφονται, δεν υπήρξε απολύτως καμία κίνηση, ούτε από τον Γενικό Εισαγγελέα, ούτε από τον Υπουργό Δικαιοσύνης της Κύπρου, ούτε από τη Διεύθυνση των Φυλακών ούτε από την Αστυνομία.

Προεδρική χάρη και διαθεσιμότητες

Η δικηγόρος Λητώ Καριόλου, ζητάει δύο άμεσα μέτρα από τον Γενικό Εισαγγελέα: α) αναστολή εκτέλεσης της ποινής (προεδρική χάρη) του πελάτη της, μέσω εισήγησης του Γενικού Εισαγγελέα προς τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας και β) διορισμό ανεξάρτητου ποινικού ανακριτή για πλήρη και αποτελεσματική διερεύνηση όλων των ποινικών αδικημάτων που, κατά τους ισχυρισμούς της, έχουν τελεστεί εις βάρος του πελάτη της εντός των Κεντρικών Φυλακών.

Ως τρίτο, συναφές μέτρο ζητείται η άμεση διαθεσιμότητα των εμπλεκόμενων λειτουργών των Φυλακών, ώστε να αποτραπεί τυχόν εκφοβισμός ή επηρεασμός μαρτύρων.

Τον νάρκωσαν και το βίασαν

Η επιστολή της δικηγόρου περιγράφει ότι ο κατάδικος που εκπροσωπεί, ενώ εξέτιε ποινή στις Κεντρικές Φυλακές, υπέστη επανειλημμένους βιασμούς από συγκρατούμενους του εντός του κελιού του. Μάλιστα κάποιες στιγμές από τους βιασμούς, σύμφωνα με την καταγγελία, καταγράφηκαν παρανόμως με κινητό τηλέφωνο αφού είχε προηγηθεί νάρκωση με απαγορευμένες ουσίες, και το υλικό διανεμήθηκε εντός και εκτός φυλακών, προκαλώντας πλήρη διασυρμό και ανεπανόρθωτη προσβολή της προσωπικότητάς του.

Ο κατάδικος, όπως αναφέρει η επιστολή, μεταφέρθηκε στις Κεντρικές Φυλακές στις 8 Αυγούστου. Παρότι ελαφροποινίτης, στις 14 Αυγούστου η Διεύθυνση τον μετέφερε στην πτέρυγα βαρυποινιτών, στο κελί (…) της Πτέρυγας (…), με το αιτιολογικό της καλύτερης εξυπηρέτησης των νοσοκόμων για χορήγηση υποκατάστατης ναρκωτικής ουσίας «Sopoxol».

Εκεί, όπως αναφέρεται, εξαναγκάστηκε να υπηρετεί άλλους κρατουμένους (καθαριότητα χώρου και ρούχων) χωρίς ούτε ολιγόλεπτο διάλειμμα. Την ίδια ημέρα του ζητήθηκε να παραμείνει στο κελί του ο (Α), ενώ στις 15 Αυγούστου άλλος υπόδικος όρισε τη μεταφορά του (Β) στο ίδιο κελί. Ο (Β) πήρε το κρεβάτι και ο κατάδικος κοιμόταν σε στρώμα στο πάτωμα.

Το ίδιο βράδυ, σύμφωνα με την επιστολή, του χορηγήθηκαν ναρκωτικά, χτυπήθηκε και κακοποιήθηκε σεξουαλικά, με ένα μέρος να βιντεοσκοπείται. Όταν συνήλθε, βρέθηκε σε εξαναγκασμική στοματική σεξουαλική πράξη, υπό απειλές ότι «αν αντισταθεί θα τον διαλύσουν», ενώ έκανε εμετό και στις δύο εκσπερματίσεις των δραστών (Α) και (Β).

Μείνε με τους βιαστές το Σαββατοκύριακο

Στις 16 Αυγούστου ζήτησε από τον υπεύθυνο λοχία δεσμοφύλακα άμεση μεταφορά σε άλλη πτέρυγα. Η απάντηση, κατά την καταγγελία, ήταν αρνητική και τον προέτρεψαν να επανέλθει μετά το Σαββατοκύριακο. Το ίδιο βράδυ, φέρεται να βιάστηκε ξανά με παρόμοιο τρόπο, χωρίς νάρκωση αυτή τη φορά. Στις 17 Αυγούστου ικέτευσε τους βιαστές του να σταματήσουν για ένα βράδυ, για να μπορέσει να κοιμηθεί. Ο κατάδικος δεν αποκλείει αν βιάστηκε και παρά φύση, ενώ ήταν ναρκωμένος.

Στις 18 Αυγούστου ενημέρωσε επίσημα το Γραφείο Ασφαλείας των Φυλακών, παρουσία του λοχία (…) και δύο ακόμη εκπροσώπων της Διεύθυνσης (μια γυναίκα και ένας άνδρας). Αντί, όπως υποστηρίζει η δικηγόρος Λητώ Καριόλου, να προστατευθεί το θύμα και να ειδοποιηθεί αμέσως η Αστυνομία, εγκρίθηκε απλώς η μεταφορά του σε άλλο κελί, με τον ίδιο να υποχρεώνεται να ενημερώσει τους θύτες για τη μετακίνηση και να υπογράψει έντυπο ότι «δεν έχει παράπονο» από κανέναν κρατούμενο ή από τη Διεύθυνση. Δεν ενημερώθηκε η Αστυνομία, δεν ζητήθηκε άμεσα ανεξάρτητη ιατροδικαστική εξέταση, ούτε επετράπη πρόσβαση σε εξειδικευμένο ψυχολόγο.

Επιχείρηση απομόνωσης

Στις 25 Αυγούστου, χάρη σε συγγενικό του πρόσωπο που υπέβαλε καταγγελία στην Αστυνομία, λήφθηκε κατάθεσή του από το ΤΑΕ Λευκωσίας, χωρίς, κατά την επιστολή, να πληροφορηθεί για δικαίωμα νομικής αρωγής.

Στις 15 Σεπτεμβρίου, μετά τη δημοσιοποίηση της υπόθεσης από την ιστοσελίδα Cyprus Times, μεταφέρθηκε στα Κρατητήρια Λακατάμειας, όπου κρατείται «υπό απάνθρωπες συνθήκες», τις οποίες κατέγραψε σε έκθεση της και η Επίτροπος Διοικήσεως Μαρία Στυλιανού - Λοττίδου. Κατά τη μεταφορά του πληροφορήθηκε για πρώτη φορά την ύπαρξη του καταγεγραμμένου βίντεο του βιασμού.

Επιχείρηση κουκούλωμα

Κατά την επικοινωνία της με τους ανακριτές της Αστυνομία, η δικηγόρος Λητώ Καριόλου αναφέρει ότι ο ανακριτής δήλωσε πως δεν διερεύνησε τα αδικήματα της παράνομης καταγραφής και διανομής του βίντεο, επειδή «εμπίπτουν στην αρμοδιότητα της Διοίκησης των Φυλακών».

Όταν η ίδια υπέδειξε ότι πρόκειται για ποινικά αδικήματα που έπρεπε να διερευνηθούν, αμφισβητήθηκε ο ρόλος της ως νομικής εκπροσώπου, ενώ ο κατάδικος, ως θύμα σοβαρής εγκληματικής ενέργειας, δεν ενημερώθηκε καν για το κατοχυρωμένο δικαίωμα του σε νομική αρωγή, κατά παράβαση της εθνικής και της ευρωπαϊκής νομοθεσίας. Παράλληλα, δεν υπήρξε άμεση εξέταση από ανεξάρτητο ιατροδικαστή, κάτι που χαρακτηρίζεται ως «ανεπανόρθωτο σφάλμα». Παρότι η ταυτότητα δύο δραστών ήταν γνωστή από τις 18 Αυγούστου, ο ένας αποφυλακίστηκε και παραμένει ελεύθερος.

Η επιστολή καταλογίζει σοβαρές ευθύνες στη Διεύθυνση των Φυλακών, καθώς απορρίφθηκε το αίτημα του κατάδικου για μετακίνηση στις 16 Αυγούστου, χωρίς καν ερώτηση για τους λόγους. Επίσης, η Διεύθυνση δεν ενημέρωσε άμεσα την Αστυνομία παρά τις καταγγελίες (18 Αυγούστου), ενώ δεν διενεργήθηκε ιατροδικαστική εξέταση και δεν παρασχέθηκε ψυχολογική στήριξη. Επιπλέον, η Διεύθυνση των Φυλακών κατηγορείται ότι, αντί να κινήσει τις δέουσες διαδικασίες, διέψευσε δημοσίως τα γεγονότα χαρακτηρίζοντάς τα «ισχυρισμούς» και υποχρέωσε τον κατάδικο να υπογράψει ότι δεν έχει κανένα παράπονο, κάτι που η δικηγόρος ερμηνεύει ως σκόπιμη απόπειρα συγκάλυψης.

«Θεραπεία» με χαρτί τουαλέτας

Κατά επίσκεψη της δικηγόρου στα κρατητήρια, ο κατάδικος βρέθηκε με σοβαρή μόλυνση στο πόδι, το οποίο ήταν πρησμένο και δεμένο πρόχειρα με χαρτί υγείας. Απαιτήθηκε να υπάρξει επιμονή της ίδιας για να εξασφαλισθεί ιατρική φροντίδα.

Σύμφωνα με την περιγραφή, ο κρατούμενος παραμένει έγκλειστος 24 ώρες το 24ωρο, χωρίς κατάλληλο προαυλισμό, χωρίς ψυχαγωγία ή πρόσβαση σε βιβλία, με ανεπαρκή σίτιση, χωρίς πρόσβαση σε ψυχολόγο ή ψυχίατρο και χωρίς στοιχειώδεις διευκολύνσεις αξιοπρεπούς διαβίωσης. Αυτές τις άθλιες συνθήκες κατέγραψε και η Επίτροπος Διοικήσεως σε δική της αιφνιδιαστική επίσκεψη στα κρατητήρια.

Ενημέρωση της CPT

Η δικηγόρος Λητώ Καριόλου ενημερώνει ότι έχει ήδη υποβάλει σχετική καταγγελία στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την Πρόληψη των Βασανιστηρίων (CPT), ζητώντας «πλήρη διεθνή εποπτεία» για την υπόθεση.

Καταγγελία στην CPT έχει κάνει και ο δικηγόρος Αλέξανδρος Κληρίδης με την ιδιότητα του ως Προέδρου του Συνδέσμου Προστασίας Φυλακισμένων.

Είναι αξιοσημείωτο ότι στο εγχείρημα της συγκάλυψης μεγάλο μέρος ευθύνης έχει η Αστυνομία η οποία δεν εξέτασε καν τις πληροφορίες για χρήση ναρκωτικών.